2 Nisan 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

1 inci sahifede) Mükkemenin eölpnamesi tetkik ettikten Mahkeme evrakı ihzar edilmesine karar ver “ u ihzar müzekkeresi müd umumiliğe tam saat 13 te tevdi edil - miş, müddeiumumilik te derhal mü- zekkereyi emniyet müdürlüğüne tevdi ederek bankerin 'mahkemenin tayin lundurulmasını istemiştir. Gazeteciler, avukatlar ve meraklılar in bu muameleler ve İnsull'ü vaziyeti gerek Türk, ecnebi zeteciler ve kalabalık bir meraklı küt esi tarafından adım adım takip edil miş, hattâ bir çok avukatlar da müf- deruhte lis bankerin vekâletini etmek emelile İnsull'ü uzaktan yakından ta- kip edenlerden İnsull mali dolmuş, herkes sabırsızlıkla bankerin ee çıkmasını beklemişti Halkın düşündükleri Adli müamele başlayınca birçok mü talealar ve şayialar da meydan almış hâlâ kapitülâsyon devrinin hüküm sürdüğünü esasen bir i taşıyan | bir vapur - dan ecnebi tebaası olan bir adamın a- İmamıyacağı mütaleasım ileri sürmüş - lor, bilhassa genç olanlar da o kor - 'kaklık devirlerinin artık geçtiğini ve hükümetin dilediği vapurdan diledi- ği adamı alabileceği mütaleasını ser - detmişlerdir. Ancak bu zümreler e - Hukuki düşünceler ve mütalealarla bu işi münakaşa edenler Maiotis va- purunun Türk sularında serbest pra tika aldığıma göre transit vasfını kay- ebtmiş olduğunu sö; gelmiş bulunuyordu, Serbest pratika almadan evvel M. İnsuli ile gidebilir- di. Fakat serbest pratika aldıktan ve İmana demir attıktan sonra yolcuları Türk topraklarma ve rıhtıma ayak ğini söyler söylemez rıhtım bir ande dolmuş, bütün gözler vapurdan ayrı- lan motörü takibe başlamış, fakat bir müddet Galata rıhtımına doğru iler - liyen vapur birden bire Sirkeci rıhtı mına doğru rotasını tebdil edince her keste derin bir sukutu hayal hâsıl ol. muştur, Maam. birçok meraklılar otomobillerle, bir kısmı da koşa koşa Sirkeci rıhtımına gitmeğe başlamışlar. di ar, Mahkemede ve mahkeme kapısı de İtanahmette ceza mahkemeleri - nin bulunduğu bina önünde saat on üçten itibaren toplantılar başlamıştır. İlk evvel burada mevzi alan gazete fotoğrafçıları olmuştur. Bunlara bilâ hara Türk ve ecnebi muharrirler, mu Dk ik etmişlerdir. Burada da birçok şayialar çıkmış, puvasson davriller uydurulmuş, hattâ bir ara — gok gülünç bir de hâdise olmuş - tur. M. Insull geldi —— M. Insull hâdi ii takip etmekte olan biri M, Kuik yanında sı muhabiri M. Vitali sesi ehemmiyetle İy Mail muha- Anadolu Ajan- is olduğu halde e gelmiş - malruş simalı uzun lu ve gözlüklü Dür blğRMMK > Mütelâşi bir vaziyette ve İngilizce söyliyerek otomobilden inince ve he- men mahkemeye teveccüh edince halk arasında: — Geldi, mahkemeye giriyor diye bir söz yükselmiş ve kapının önündeki kalabalık büyük bir gürültü ile der - bal içeri koşmaya başlamıştır. M. Ku örk birande sürüklene sürüklene mah keme kapısına kadar tıkılmıştır. Ar - kasındaki kesif kalabalığı bir türlü yaramıyan muhabir türkçe de bilme- için İnsull olmadığını müşkülâtla anlatabilmiş, ve telâşla içeri dolanlar ancak bunda nsonra yavaş yavaş tek rar dışarı çıkmağa başlamışırdır. Polisler tarafından tertibat Tam saat 16,50 de mahkeme kapı- 8 önünde ve mahkeme salonu hari cindeki koridorlarda adedi 40 kişiye baliğ bir polis müfrezesi tarafın dan tertibat alınmış, Türk ve ecnebi gazeteciler bir yere ayrılmış, mahke. me salonun istiabı kadar bir sami küt lesi de başka tarafa alındıktan sonra diğer kalabalık dışarı çıkarılmış, bu sıkıntılı vaziyette de tam yarım saat beklenilmiştir. Sirkeci rıhtımında Saat tam 16,50 de vapurdan hare. | ket eden motör 17,10 da Sirkeci rıht mına gelmiştir. Motörün bu yirmi da- kikalık seyahati esmasmda M. İnsull pek büyük telâş, heyecan ve asabiyet göstermiştir. Bilhassa motöre binip le etrafının sivil ve resmi bir çok polis tarafmdan ihata edildiğini görünce, korku ile; — Nedir, tevkif mi edildim? Diye haykırmış, kendisine — Hayır müsterih olunuz, serbest. siniz. Ancak mahkemeye gidiyorsu - nuz ve biz sizi muhafata; Yuz, cevabı verilmiştir. Hahheme yolunda Molör Sirkeci rıhtmına yanaşmecn | M. İnsull gene memurların muavene- ti ile motörden çıkarılmış ve ihzar e- dilmiş olan iki otomobilden birisine bindirilmiş, yanma polis beşinci şube müdürü Daniş, kısmı siyasi müdür mu avini Sadullah beylerle bazı komiser- ler oturmuş, diğer bir otmabille de sivil ve resmi memurla rtakip etmiş- kendisinde kalp hastalığı ol - mahkemenin bu davetine bu dolayısile icabet edemiyece irmniştir. Banker bünun üzerine daha fazla #tmemiş, yerinden kalkmız, vas. en bazı evrak almış, ceplerine ştirmiş ve kama, hazırlanmıştır, ana düştüğü titremeğe başlamış; vapurun kı in ve beşinci şube müdürünün umu ile iskel, iotis vapurunu gözleyen me- ) kolktularına gi tir, M. Insull'ün Sirkeci rıhtımına çıka rılacağı malüm olmadığı için burada pek o kadar kal izm balık Galata atlayıp gelenlerden Mahkeme huzurunda mübaşir Gani Efendi tarafından kendisi- me gösterilen mazmun mevkiine oturmuş tur, Muhakeme serbest midir? bakmıştır. saçlı, ür l be para lr ticvabra rika tayininde ihtilâf merika tebaası im Bir Yunan İesepasesi ile mı? iin ve mübaşire tevdi Müflis Banker Amerik İnsull zabıta memurları tarafından otomobile bindirliyor . , 5 tercüman tayin edilip te İsticvap edilin. iye kadar bu vaziyetini bozmamıştır've dama ürkek ve korkak vaziyetin; namamış, mübaşire gös- terilen Anadolu Ajansı muhabiri M. Vi Şalis selona getirilmiştir. M. Vitali sac na girince evv tarafından hüviyeti tespit edilmiş, > yet gazeteciler tarafından der misiniz? Diye tahlif edilmiştir. İsticvap başlıyor i Bundan sonra reis Bey Vitalis efendi ye: başlamış, M. İnsull de ancak sonra vaziyetini değiştirmiş ve biraz a- gahmaş, bakmıya başlamıştır. reisinin ilk suali $u olmuştur: — İsminiz nedir? — Samoil fasil, — Babanızın ismi nedir? — Samoji İnsull, — Babanızın ismini soruyorum. Yeni Aydın oteli — Evet babamın ismi, Benim ve bâ- bamm ismi ayni isimdir. e eder misiniz? çk il YENİ M. İnsull bu cevabı verdikten “ son Ta tercümanı vası! tasile mahkeme reisi & Yurmaz msmmız? ye sormuş, — Hay hay mahkeme reisi de; dL/ ca tercüman Vitalis” efendiye ——— Tabüyetiniz nedir? ngiltetede doğdum. Fakat Ame- Amma tabiiyetimin vardır, bu ihtilâf halle. İngiliz tebaasr muym, A. miyım, bende bilmi seya. 7 Bu Yunan lesepaseli yanmızda — Evet yanımdadır. M. İnsuli cebinden hileli iflâs tan müttehert yirmi er miz diye sor- müş, M., İnsull de: — Bunların ingilizce T l o k tiyorum cevabını alın: İd . EE ğabürelimi denilmiş ve İdiz ' » ca nüshalar kendisine verilmiştir. i p Bunlar ingilizce değil İ M. İnsull bu kopyeleri uzun uzadı- ya tetkik etmiş, bundan sonra: — Bunlar ingilizce değil, fransızca dır. demiştir. Reis bey de — Evet bize tevdi edilen asillar > fransızcadır, Mahkemeye davet edil- meniz Amerika hükümeti mahkeme - in hakkınızda! kararlarına itti- ir. Ne diyorsu - muz diye sormuştur. M. İnsull bu suale de uzun uzun ükten sonra — Esasen okunan isimleri işitmek ve fransıcza asıllarda gö m yorum cevabile mukabele etmiştir. Bundan sonra reis bey iddia maka mmi işgal eden Nurettin Beye tevec - cühi — Mütaleaniz? diye sormuş, Nuret tin Bey de şu iddiayı dermeyan et - miştir; tliten sonra Rumca okuyup yazma Iddianama bilen bir cü bulunmasını emret- “Mahkemeye celbadilen, M. Sama» miş, , ü il ül — Rumca bilen var mu? diye terci « || metleri debemsemdu <a hileli man aramış ve bir komiser bulup getir. | i/fâr Siman dal miştir. kendi ifadesinden alaşıldığından Türk , Emniyet müdürlüğü beşinci şube i- | ceza kanununun dokuzumcu maddesi kinci komiserlerinden 35 numaralı Nail | mucibince kendisinin ecnebi ve saça Şendi. olan bu zat ta mahkeme reisi ta- | ün ddi suçlardan olduğuna karar ve re edeceğimiz. vesikayı | “RA — imiz KARAR okuyup doğru tercüme edeceğinize yaz min eder misiniz? Diye teklif edildikten sonra letepase muhteviyatını şöyle okumuştur: Lese pase müddeti perşembe günü im e Mahkeme reiti Hikmet ve aza Nus ret ve Hikmet beyler keyfiyeti bir müddet müzakere ettikten sonra tam saat 5,30 da kararlarını tefhim etmiş lerdir. Karar tefhim edilirken M, Sa- bitiyor muel İnsull ve tercüman mübaşir ta » Epe Bkümedni oyak ver. veteran ayağa kaldırılmıştır. Karar ir la - İn , Mahkeme M. İrsulün Amerika ri “Samuel eyi namına verilmiştir, | Birleşik hükümeti tebacsından olduğu erk e na ve Amerika mahkemesi tarafın - Nisan 934 tarihine kadar mute- dan iddia edilen cürmün siyasi ve as. ii Za ime birçok seyahatte. || Ağri Şörümden olmayıp ii sürümden re müsait değildir., mahkemede işi bitmiştir. Sı ir “Tâbüyet: 5 Yazılı değildir. gidebilir, © ww (Ticaretle meşguldür ) e ela tevellüdü: Londra, 10-2. (İkametgâh: Atina) (Mahalli itası: Atina) seyahat M. İnsall teşekkür kaman iz enaz Karar tefhim ve tercüme edildik - ten sonra M. İnsali bulunduğu ik” iy - | den hükümlere doğru ilerlemiş ve bü. 5-3 - 1934 tarihinde verilminir yük bir heyecanla z (Bu seyahat ecnebi mü. | —— Türk hâkimlerinin adaletine te. melât merkezi ve pasaport yokki elemi Mila mi Mahkeme reisi bu teşekküre bü « Köne Nat efendi emi. | yük bir vekaria Girdikten sonra mahkeme reisine ünl Mahkeme vazifesini yayamii Sa e #larinda | cümlesi ile mukabele etmi banda başta bir şey, yazılı değildir efendim. | gere M. inmull gene mahkeme reisi - Demiş, vi lei Bündan sonra reis tekrar isticvabına | | — Vapura gidebilir miyim? diye devam etmiştir, seyi ii | -—“Anerika tebaasından olduğ ', Braz ie ei ve orada ticaret yaptığımızı sözlüyorme.| © — Mehkeme bu hususta bir karar muz, O tabüyeti haiz old : vermemiştir. Mahkemece işiniz bit - bir vesikaya malik değil misiniz? birak Mirde itediğiniz yere gide ri Salon bopallılıyor Kl N Mahkeme kararınm tefhiminden #onra mahkeme salonu poliselr tara- fından boşaltılmış, M. İnsull Daniş Be bele ması için bir müddet intizar — Bir şey demedi. Yalnız gülümse yord. e Bu eensrla ki mmlnrirzie | Ama, ne gülümteyiş.. Tıpkı ağlar M. İnsull ağlıyor M. İnsull'e hissiyatını sormak fırsatı. | gibi... di 5 e kasa İnsuli'ğ M. İnsull Bu son cü söylerken | — fasull muharririmize diyor ki — lee va va ger erman a müflis bankerin bulunduğu kata çıkmış. isini —Türkler çok nâzik | ö, tr. E gene kendisini toplamıştır. i Halerimin gök, leri. | mmnli'ğn iragı bala i. Od — Şikagodan ne zümnn ? Bilhassa hâhümleriniz çok yüksek ne- traşı e ni — Şikagoden 18 ay evvel çıktam. — | zeket göste yl e ek İtal reisin ez Cezai itkamname akunuyor zen ilmek im Bile ân esnasında İnsull'ün traşı çok uzamış A 1) yem, una rağmen ancak et. — Amerika birleşik hükümetleri ken: | kendi lisanımı biliyorum. Biraz ram |, çMlübarririmiz, ba aralık fesat bulup, di ebaasından olduğunuz sizi bazı cü | gızca biliyorum, fakat konuşamıyo | çeri meg erin aeah kapından başım rum. Tabi bunun da faydası yok. $ yel I like mize ya Hizme Bunları okutaca- simdi as müzterihim ve end - aga bremen Öl ab Byim bü rl di golürüm tamamlaya ii sapsarı idi. Maamafih, berberin işini eo- ya her biri15 — 20 sahile tutan ie -.| - Yeni Aydın otelinde: laylıkla görebileceği rahat ve serbest bir tercümeleri o okunmaya . vaziyet almıştı. z nişiinilii Müflin banker İnsull, © mahkemeden kapıyı birden bire aça- lam em | eğmeden Hin | mar ea a ii ni e zabıt kâtiplerinin, müddel ve müd | Demir Beylerle resmi ve sivil komiser. mispetinde karar: : e lerin yetakatinde, oterrobillerla Ebunsu- | * — Girmeyiniz! Yaklaşmayınız... det sonra “Samuel İnsull oğlu “Martin, . | wt addesindeki Yeni Aydın oleline ke- Ve İnsül, ün cezai bir maksatla ve hile ve e sırada, ingilizce k arkada bir le le sima, km dili Meyil müd banker, kücük ir bn : idik rin i vi tereddüt devresi geçirmiş ve adeta ho- ei rahat M. insull etrafını tetkik ediyor iner gibi bir sesle, ingilizce “> iri mısınız? diye sor. 'ürkçe okunan bu itbamnameler - | o — Burası mı? bu ötel mi? diye sor |, İnsulle ilkin hiç cevap vermedi. Fakat dan DALDA ME Tora hiz bir şey an | muştur. e a en kları kıpırdadı: lamamakta ve mütemadiyen etrafına bak yiyimi,, makta soğuk kanlılıkla fotoğrafçıları ve gazetecileri tetkik etmekte bulun - muştur, Banker bir aralık fazla sıcak İ ki i desüsünü çi- Bu ise pek kolay değildi. Çünkü, müf- lis bankerin otelin üçüncü katında işgal ettiği o (14) numaralı odann © önüne merdiven sahanlıklarını kadar sivil ve en emniyet memurları dizilmişlerdi. şirket bir kopyesi ———— e a Si â el m Okumak mı istiyorsunuz? diye | i Parite Mi mam. — Bunların ingilizcesini görmek is | laşmıya imkân yoktu. Esasen, gelenleri ye AR İP a yı i Ediliyor kapıdan çeviriyorlardı: — İnsali vakıa, bir aralık otelimize uğradı; fakat kendisine tahsis edilen o- dayı beğenmediği için Beyoğluna gittil, "> bunu yeminlerle temin ediyorlar. dı. Türk ve ecnebi gazeteciler, Aydın 0- telinden bu cevabı alınca, Beyoğlu otel lerini dolaşmıya başladılar. Tokatlıyan , Perapalas,Park - Otel birer birer ziyaret edildi. Fakat İnsul bunların hiç birim. de yoktu. Yahut, vardı da, onlar da Ay- dın oteli gibi, zabıtadan davran» mak için talimat ai Muharririmiz Aydın otelinin müşterisi Mimaki eğ me ie MN Tekrar Aydın oteline dönmekten bir netice çıkıp çıkmıyacağını düşünürken muharririmizin aklına bir çare geldi: Aydın oteline bir müşteri gibi gir mek. Otelin sahipleri, kendisini tanımazlar z için Muharricimiz, bunun üzerine yalnız başına, Aydın oteline gitti. Konsiyerjez — Bu akşam için boş odanız var mı? sordu. Di: ü Osman Bey olduğunu sonradan öğrendiği bir zat cevap verdi: — Hay hay efendim. Tek yatak we a yazi iki şik? çünkü hir örkü- — Hayır! daşımla beraber kalacağız... Dean Der, ilke e — Beyefendiye gösteriniz! Fakat bu sözü henüz tamamlamıştı ki, yanımdaki eat, kulağına eğilme Diz Özman Bey, düşünceli bir tavır almış tı. Dedi kir” niz Zi — Mümkün. Yalnız, Otelinizde mutattan fazla bir görüyorum. .. Malâm ya.. Amerikalı banker Osman Bey, hiç şüphe etmeden gü- lümsedir — Malüm ya, Amerikalı banker, bu. — Yarı — Evet ama yanında memur beyler * var... Artık baklayı ağızdan çıkarmak s8 o mai gazetecilerden niçin sak. ladmız, İnsuli'ün otelinizde okduğunu?. bn el edim. emir aldıkt,, sesini alçaltarak: ker <a gen etmiyor! aily Telgrafın bi hakir, gürültüye getirip yanma gire oldu. Memurlar, tanıyarak dışarı çıkar. dılar. — İnsull şimdi ne yapıyor? ,— Traş oluyor... Sonra da yiyecek? Kim traş ediyor? İlkbahar perükârından | bir kalfa sağırttık!., — Peki! Buraya getirildiği zaman ne yaptı İnsuli? Tıraş ve tıraştan sonra e e a yemek İnsull'ün odasında Ayşekadın fasulyası (haşlama) Salata Elma kom;