23 Ocak 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Ürer tra e m a Orta tahsilde gençlerin kendi istidatlarına göre bir branşta ihtisas sahibi olmaları kolay- laştırılacak. FİYATI 5 KURUŞTUR ği ME Fransız Parlâmentosunda Türk dostları Türkiye - Fransa münasebetlerin- Örn. bahsederken “ ananevi ” tabiri; ba ardır. Biri Avrupanın garbinde, diğeri de Avrupanın şarkında iki dev- İst teşkil edem Fransızlar ve Türkler, #rta Avrupadaki mukaddes Roma ve- Yahut Avusturya imparatorluğuna karşı #yni vaziyette bulunuyorlardı. Fran- wzlarla Türklerin tanışmaları orta Avrupadaki teşekkültere karşı cephe eraberliği ile başlar, . Bu dostluğun siyaset sahnesinden kültür sahasına intikali Fransız bü Yük ihtilâlinden sonra gelir. Filhaki- Ka bundan sonra ve on cu asır ilerledikçe Türkler Fransızça öğreni- Yorlar ve tedricen Fransız kültürünün i altında kalıyorlar. Asrın ortasın- nra Fransızça Türkler için ©i bir lisan olmağa başlıyor. Kırm Muharebesinden sonra Fransanın ma- li alâkası başlıyor. o Bankalar açılıyor Transız sermayedarlarma imtiyazlar veriliyor. Fransanm siyaset, iktisat Ve kültür sahasındaki nüfuzu üçün- £ü Napoli son senelerinde ©n Meri haddine varmış bulunuyor. — 1870 Senesinde bu talisiz hükümdarın mağ- libiyetile Fransanm prestiji hayli sar- Wlsyor, Mağlübiyet dolayısile bir ara- siyasi yalnızlık içinde yaşayan Fransanın yakın şark ile olan alâkası “a bittabi gevşiyor. Filhakika mağlübiyetin tesirlerin- den kurtulmak için aradan çok za- Wan geçmiyor. Fakat bu kısa zaman zarfında da vaziyet hayli değişmiş o- luyor, Şimalde büyük ve kuvvetli bir lmanya meydana gelmiştir. Fransa bu Almanya ile yalnız b: €ak bir halde bulunmadığından, Çar- »k Rusyası ile anlaşmak mecburiye- tinde kalıyor. Doksanlar içinde bir defa bu tahakkuk edince, artık şark- ta müstakil bir Fransiz siyaseti yok- tur. Çar'ın siyaseti Fransanın da siya- Jetidir. Büyük harbe kadar da vaziyet ba şekilde devam ediyor. Büyük Harpten sonra Avrupada Yüsbütün yeni bir muvazene meyda- MW geliyor. Filhakika Almanya - Fran- mi rekabeti eskisi gibi devam ediyor. Akat ittifakı müselles mağlüp olmuş Ye dağılmıştır. Rusyanın vaziyeti büs- bütün değişmiştir. Seneler geçtikçe teballür eden siyaset şöyle bir şekil #liyor: Sulhtan sonrâ imzalanan mu- #bedeler değişsin mi, değişmesin mi? ârpten en büyük kazançlı çıkan Tansa birinci gurupun | reisidi Bundan böyle istatükomun muhafaza *i, Fransız harici siyasetinin temel fini teşkil ediyor. B Fransiz dip- omasisi bu nokta e* n temerküz *diyor. Bu i edilip Mesile Türkiye doğrudan doğruya a- Tâkadar değildir. kendi hudutları Jamaz. Ancak sulh taraftarı olduğu- üğ bir muharebe ile neticelene- tadile taraftar değiliz. Binaena- EM ha iz Fra setimizin ana hattı oğur harici siyasetinin ana hattma ile ye £*liyor. Fransız Cümbhuriyeti ürk Cümhuriyeti arasındaki dost- âmiller altında yeniden canla- * Bu canlanmanın büyük komsu- F,,, “© dostumuz Sovyet Rusya Bia arasındaki o münasebetlerim 1 nimileşmekte olduğu bir zaman& Sadik etmesi, dostluk yolundaki i daha ziyade kolaylaştıracak- e Ba noktada harpten evvelki dün- h ile harpten sonraki dünya arasn- <hemmiyetli bir fark vardır: rpten evvel Çarlık Rusyası oy çı ısyası ile dost için daima Kete bu noktadan tezat vardır. ile dost olup ta diğerini ihmal et- imkân yoktur. Geçenlerde Fransız hariciye encü- Meni i reisi M. Herriot memleketimizi dü yet etti ve bizleri yakı yim Praasaya' avdet” ettiktei sanrı, ei! yazılardan öğrendik. Bu ziy u, © İYİ neticelerinden biri de Fr. Mi İsinde yüz otuz mebusun işti. Mug © bir Fransız - Türkiye gurupu. Vej teşkil edilmesidir. Dün Hariciye Tevfik Rüştü Beyle bu guru. M. Herriot arasında teati e- imi telgraflar gazetelerde * etti. Hariciye Vekilimiz millet illerinin Fransız Parlamento- & teşkil edilen gurup hakkında- iy, ri sevinçle ve minnetle karşı » “sklarım bildirirken bütün efkâ- Pr, mumiyeye tercüman olmuştur. hü, 52 Meelisindeki Türk gurupunu İh yetla selâmler ve sölh uğurunda- Sd Salışmasında muvaffakiyet dile Silen İn tamı Ahmet ŞÜKRÜ Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT Sovyetlerin Milletler cemiye- tine girmeleri için M. Herriot- uun'teşebbüsatta bulunduğu Cenevrede söyleniyor. İdare ve Matbanı 24310, Orta tahsilde ihtısasa her türlü kolaylık gösterilecek Islahat esaslarının sene başında tatbikı için direktifler verildi Dün de Maarif vekilinin riyasetinde Galatasarayda mühim bir toplantı yapıldı Yüksek ve Orta tedrisat Umum Mü- dürleri H. Âli ve Hâmit Beyler Maarif Vekili Hikmet Bey dün de şehrimizdeki tetkiklerine devam et- miştir. Dün sabah saat 10 da Galata. saray lisesinde Hikmet Beyin riyase- tinde mühim bir içtima yapılmıştır.Bu içtiman vekâlet umumi müdürleri, w- mumi müfettişler, baz: lise müdürleri iştirak etmiştir. Dünkü toplantıda or- ta tedrisat müesseselerinde yapılacak ıslahat esasları görüşü'müş, bazı nok- tainazarlar serdedilmiştir. Öğrendiği- ıslahata mize göre, Maarif Vekâleti önümüzdeki senebaşmda ba: zere icap eden zevata direkti tir. Orta tedrisat müesseselerinin bir an evvel ıslahı zarureti tasarruf edilecek para, bu şekilde kar yılık gösterilecektir. Liselerde ihtısas şubeleri Halen Hiselerin on birinci, smufları edebiyat, fen olmak üzere ikiye ayrıl- maktadır. Yeni ylahatta ayrılan bu ihtisas şubeleri liselerin ktı tan itibaren her talebe ar- ihtisas şubesinde okuyacak» tar. Lise tahsili on iki sınıfa çıkarıla- cağı için ihsas şubeleri tedritatı dört sene devam edecektir. Bu (şubeler, i ğ ikiye ayrılmıyacak şubelerine tefrik edilecektir. Bu suretle üniversitede muhtelif ilim kollarında çalışan ge: ler, daha sağlam ve esaslı bir kül ile yetişmiş olacaklardır. Almanyada ve diğer memleketler liselerinde tat- bik edilen” bu usül, gençleri daha çok usülle ve ihtasas yollarında çalıştırma» ğa sevketmektedir. Bundan başka umumi imtihan usğl- leri de değiştirilecektir. Bugünkü im- tiban şekillerinin talebenin sıhhi ve Tuhi vaziyetleri üzerine tesir ettiği an- laşılmıştır. Yeni usüllerle talebe ie Si için hazırlıklı olacak mal bir hale kosseni ÜE ari de imtihan şek senede bir imtih; yapılması noktası üzerinde tetkikat yapılmaktadır. Maarif Vekili Hikmet Bey bugün de bazı liseleri gezecek ve tetkikat- yapacaktır. Üniversite isleri Maarif Vekili Hikmet Bey dün öğ- leden sönra üniversiteye giderek moş- gul olmuştur. Vekil Bey Umumi Kâ- tip Besim ve Rektör Neşet Ömer Bey- lerle üniversitenin bütçesi | etrafında görüşmüştür. Fakültelerin evvelce tes- pit ettikle, iyaç listelerinde yeni- den mühim tasarruflar yapılmıştır. Bu suretle ıslahat için istikraz edilen pa- ranın bütün ihtiyaçları kapatması gö- zönünde tutulmuştur. Tayyare Cemiyetinde ihtifal pr ogramını tesbit eden komisyon Tayyare şehitleri ihtifali Dün bir heyet Tayyare cemiyetinde toplanarak programı tesbit etti 27 Kânunusani cumartesi günü yi pılacak olan Tayyare şehitleri ihtifali programını tesbit etmek üzere dün Tay yare cemiyetinde Tayyare cemiyeti re isi Fehmi Beyin riyasetinde bir içtima yapılmıştır. İçtimada merkez kuman - danlığından binbaşı Kâzem, Fatih kay - makamı k, polisten üçüncü şube müdür vekili Cevdet, Maarif müfettiş- lerinden Nurullah Beyler bulunmuşlar. dır. Merasime cumartesi günü saat 10, 30 da Fatih Tayyare parkında başlana- caktır. O gün saat 12 - 13 arasinda ha va faaliyeti tetil olunacaktır. Merasime irak edecek olanların sırası şudur: Harbiye mektebi ve mızıkası, Mal tepe lisesi ve mızıkası, Hava Gedikli küçük zabit mektebi, Fırka mzrkası, Bir piyade taburu, Bir süvari bölüğü bir topçu bataryası, bir polis taburu, Da afaka, Erkek Muallim mektebi izci leri e ni: ileri, İstanbul ii sesi izcileri, Kız ve erkek Ameli hayat mektebi izcileri, Galatasaray lisesi, , Saat 11 de Fatih parkı, Boyazıt, Se limiye, Taksim ve Maçkadan atılacak toplarla merasim başlayacaktır. Bünun üzerine merasim kumandanı olan İstan bul Merkez kumandanı, metirsimi aça - rak merasim yerinde bulunanları; ha va şehitlerini ve bütün şehitleri selim- lamağa davet edecektir. Bunu mütea - borazan tarafından çalmacak (Til) işareti üzerine kıtalar, mektepler ve zabitler, selâm vaziyeti alır; siviller şapkalarını çıkarırlar. Bu anda Fatih parkında, Beyazıt, Galata kulelerinde, I resmi dnire ve müesseselerde, ve liman- miler ve fabrikalar düdüklerini çalar lar. Herkes ve bütün nakliye vanlala; rı (tramvay, otomobil, araba.) hürmet için bir dakika dururlar. Bu vaziyet ve ükün bir dakika devam eder. Bir da- kikanın hitamında, merasim kumandanı Bun emrile çalınacak ikinci bir (Ti!) işa reti üzerine selim. vaziyetin nihayet verilir, Bayraklar tekrar çekilir, düdük Ter susar, Bunu müteakip, merasim mahallin - deki tayyare âbidesi önünde; Ordu na mma hava zabitlerinden, Tayyare cemi yetinden, Halk namına şehir mecl den, birer zat tarafından üç hitabe irat edilir. Hitabelerden sonra mızıka matem ha yası çalar. Matem havasını müteakip; bir zabit kumandasında Harbiye mek- tebi talebesinden bir manga, manevra fişengile üç: defa havaya ateş eder, Bundan sonra davetiyeliler (parkın tramvay cihetindeki trotuvarma) ge merasim geçişi başlar. Mer sim geçişinden sonra. merasim biter, Merasim geçişine iştirak edenler, © sı. rn ile Beyazıta kadar giderler ve ora - dan sonra yerlerine avdet ederler. Ko - lordu; belediye, C. H. fırkası ve Tayya re Cemiyeti ayrıca arzu edenler çelenk koyarlar. Davetliler için kıyafetr. ja - ketatay, silindir şapka mecburidir. Par, kın dahili davetiyelilere tahsis edilmiş» | Meclis reisimiz Dün gittiler Millet meclisinde de bir Türk - Fransız grupu teşkil edilecek mi? Böyük Mület Meclisi Reisi Kâzım Paşa Hazretleri dün akşamki trenle Ankaraya avdet buyurmuşlardır. Pa- şa Hazretleri Haydarpaşa İstasyonun” da vilâyet ve belediye erkâns ile şeh- rimizde bulunan mebwslar tarafından teşyi edilmişlerdir. Bir müfreze polis efradı Paşa Hazretlerini selimlamış- tr, Reis Paşa; meclisin tatil müddeti- Bi geçirmek Üzere bir haftaya kadar tekrar şehrimize geleceklerdir. Fransız. Meclisi mobusanında Türk- Fransız dostluğu etrafında bir grup teşkil edildiği haberi Kâzum Paşa Haz retlerini çek'iicnnun bırakmıştır. Pa- şa Hazrelleri'dün akşam hareketlerin- den biraz evvel Dolmabahçe sarayın: da Bir muharririmizi kabul O ederek bu husustaki memnuniyetlerini şu #u- retle ifade etmişlerdir: — Hariciye Vekili o Tevfik Rüştü Beyin buna dair olar telgrafını bugün aldım. Fransız Meclisi mebusanında Türk » Fransiz dostluğu hakkında bir grup teşekkül etmesi memnuniyeti mu- ciptir. Meclisin küşadında bu telgrafı mebuslarımıza tebliğ edeceğim. Bu nun mebuslarımız tarafından da mem- maniyetle karşılanacağı şüphesizdir. Büyük Mülst' Meclisinde de böyle bir grup teşkili Meclisin vereceği karara bağlıdır.,, Kâzm Paşa Hazretleri, o bundan sonra Ankaraya hareketleri hakkında sorduğumuz suale cevaben de: — Ankaraya Meclis bütçesi ve sair bazı işlerle meşgul olmak üzere gidi- yorum. Nihayet bir haftayı lar tek döneceğimi it ede- | . : i Mimarlar kim? Belediye Mimarlar birliğine İ cevap vermek istemeyor İstanbul plânı için muhtelif üç mi- mı sibir o haftaya ka- İ dar ikmal edilecek- #r. Jüri heyetinin on gün sonra ikinci içtimammı yaparak raporların tetkiki- r ne başlaması muh- temeldir. e Türk mimar bulun- Hâmit Bey madığına dair, Mi- marlar Birliğinin ortaya attığı iddia ve kendilerinin da- vet edilmemesi üze- rine muğber olma- ları belediye mehafilinde asabiyet u- (Devamı 6 ıncı sahifede) Tehdit mektubu Hadisesi Haber gazetesi de mah- kemeye verildi Haber gazetesinde intişar eden Pet- rol imzalı tahrikâmiz mektup meselesi mahkemeye intikal etmiş bulunmak- tadır. Dün müddeiumumilik tarafın. dan Haber gözete- si sahip ve neşriyat müdürü Hasan Ra- sim Bey aleyhine de dava ikame edil miştir.Hasan Rasim B. bu mektubu meş- relmek suçile mek: mahkemesine sev - kedilmiştir. Muha - HASAN RASİM B. kemeye bu hafta i- inde başlanacaktır Haber gazetesi sahip ve neşriyat müdü (Devamı 6 ıcı sahifede” yaralanmasile neti- ın verdikleri raporların tercüme- | Dün müddelumumi tarafından ifade eri krem Bey ve Cavidan Hanım otomobil malüm Meçhul alınan otobüs yolcularından oldu ve herşey anlaşıldı Faciaya sebep olan otomobil ve sahibi ile içindeki MI. nezaret altına alındılar celeren Maslak yo lundaki otobüs fa. ciasının ne suret dün öğleye doğru tamamen aydmlen- mış, kazazede oto- büsle karşılaşarak hafif bir müsade- meyi müteakıp yo- inna devam eden meçhül ( otomobil de bulunmuştur. Tahkikatın dün- kü safahatımı bü- tün tafsilâtile a; ğıda yazıyoruz: Evvelki akşam Vefada Kovacılarda oksijen fabrika- sı müdürü Zeki Beyin hususi otomobi- Tinin kazaya sebep olduğuna dair bir ihbar vaki olmuştur. Zeki Bey ve ş0- förü Ömer Efendi zabı cebe: miştir. Zeki Bey, otomobilinin epeyi zamandan beri garajda durduğunu ve kaza akşamı on kadar arkadaşile Be- ANKARA, 2Z (Telefonla) — Takas işlerinde yapıldığı anlaşılan bazı sui - istinlleri tesbit maksadile hükümet muh telit bir tahkik heyeti teşkiline karar ir. Bu heyette Ziraat İktisat ve ve İnhisarlar ; vekâletlerinin leri bulunacaktır. Heyet İstan- il yilâyeli takar ii e SE Sğitimelleri takağa kikat ztalan mayyen Türk eşyasının Şen çnde kıymet ve sikleti fazla kay - (Adliye yavaş yavaş Hadisenin kahramanları neler anlatıyorlar? Kamile izemkmilamksn isa ila nie Nİ aaa Nihayet meçhulden malâma geçen otomobil 690 ğlunda bulunduğunu S b İfade tevsik edildiğinden b Bek ve bu tahkikata devama lüzum ba tar. . a Diğer taraftan evvelki akşam müd. dei muavini Ekrem, Emniyet al tıncı şube müdür vekili Emin ve ma- (Devamı 6 ıncı sahifede) Takas işlerinde yapılan sulistimalleri tesbit için Hükümet muhtelit bir tahkik heyeti teşkiline karar verdi. dettirilmek suretile mukabilinde fazla ecnebi eşyası ithal edilmesi yolile ya - pıldığı anlaşılmakta ve böylece memle- timize kontenjan harici fazla mal s0- kulduğu ve bir gulistimali yapıldığı sa bit olmaktadır. Bu suüistimallerin mü him bir kısmının ihraç edilen keresteler üzerinde yapıldığı da rivayet olunmak tadır. Bu maksatla tabkikat alâkadar orman memurluklarına da teşmil edile - cektir, pozrunane omusına rasınıyor Yazısı iç sayıfamızdadır