19 Aralık 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Liman teşkilâtında mühim değişikliklere lüzum görüldü. Karadenizde fırtına azalmak- la beraber bir vapur oturdu.. Eskiyi taklit Almanya silâhsızlanma konfe- Tansı ve Milletler Cemiyetinden çekildikten sonra hedefe diploma- si vaşıtasile varmak yolunun taki- bine karar verilmişti. Diplomasi- Bin yolları çok girift, çok esraren- gizdir. Bir taraftan müzakereler perde arkasında devam ediyor. Diğer taraftan da yeni müzakere yolunun bütün Hariciye Nazırla- Tını seyahate çıkardığı görülüyor. ari Berlini ziyaret ediyor. Fransız Ha- riciye Nazırı M. Paul Boncour'un Lehistanı, ondan sonra da Fransa- nın diğer müttefik devlet payitaht. larını ziyaret edeceği bildiriliyor. İngiliz Hariciye Nazırı | Sir John Simon, perşembe günü İtalyayı zi- yaret etmek üzere yola çıkacak. Sovyet Rusyanın OM. Boncour'u Rusyayı ziyaret etmeğe davet etti- ği de söyleniyor. Hülâsa obüyük küçük her di ya ev sahi Avrupada Büyük harpten sonra hiç bir zaman bu derece hummalı bir faaliyet görülmemiştir. Bu se- yahatlerin ve temasların (hedefi nedir? Diplomasi yolu ile silâhsız- lanma hedefine doğru yürümeğe karar verildiği zaman, her şeyden evvel, Fransa ve Almanya arasım- da hususi müzakerelerin başlama- sı istilzam edilmişti. Filhakika ihti- ların düğüm noktası da bu i İngilizlerin tavassutu ile bu temas temin edildi. Fakat bunun bir ne- tice vermediği anlaşılıyor. Alman Hariciye Nazırı Von Neurath ile Fransa Sefiri M. Poncet arasmda yapılan temas neticesinde Alman- yanın 300 bin asker ve bu askeri müdafaa silâhlarile teçhiz etmek iste, anlaşıldı. £ Malümdur ki Versailles muahedesi Almanyaya ancak 100 bin asker tahsis etmiş- tir. Binaenaleyh Almanyanm şim- diki teklifini kabul etihek sil: sızlanma meselesinde Alman lâhlarının arlmasma asla razı ol mamak pre: ile tearuz ediyor. Bu, İngiltere ve Fransa tarafın- dan kabul edilmiş bir prensiptir. Binaenaleyh Almanya ile Fransa arasmdaki hususi müzakerelerde silâhsızlanma meselesi aşağı yuka- rı Cenevredeki çıkmaza girdi. Al. manya müsavat istiyor. Fransa da esas itibarile bunu kabul etmiştir. Fakat bunu temin etmek için iki yol vardır: 1 — Ya Fransa silâhlarını malı, 2 — Yahut ta Almanya silâhla- rını artırmalı. Almanyanm silâhlarını artırması- na da yukarıda izah edilen pren- sip mânidir. O halde silâhsızlanma meselesi Cenevrede nasıl bir çık- maza girmişse, diplomasi yolunda da ayni çıkmaza girmiştir. Hariciye Nazırlarından bazi. rının seyahati, o müzakereleri bu çıkmazdan kurtarmak, bazıları da her hangi bir ihtimale karsı müttefikler arasında tesanüdü tak- viye etmek maksadma matuftur. İngiliz Hariciye Nazırı o Sir John Simon'ün seyahati birinci neviden Fransız Hariciye Nazırı M. Paul Boncour'un seyahati de ikinci ne- videndir. Silâhsızlanma ihtilâfı birinci de- recede Fransa Almanya ihtilâfıdır. İtalya ile İngiltere bu ihtilâf ta mutavassıtlık rolü (oynamak istiyorlar. Filhakika bu meselede giltere ile Fransa arasında bir yakınlık olduğu gibi, İtalya ile AL manya arasında da ayni yakmlık vardır. İngilterenin Fransa üzeri- ne, İtalyanın da Almanya üzerine müessir olacakları | zannediliyor, Binaenaleyh İngiliz Hariciye Na- Zırı bu seyahatinde iki devlet tara- fından yapılacak mütavassıtlık im- kânlarını arayacaktır. Diğer taraftan Paul OBoncour, Avrupadaki müttefiklerile Fransa arasındaki tesanüdün takviyesine Şalışıyor. Lehistanı ve diğer mütte- fik devlet payitahtlarını ziyaret *decek. Yani Boncour'un yolu tam Manasile eski diplomasi yoludur. ğer Fransız Hariciye Nazırı Rus- Yayı da ziyaret ederse, eski diplo- masi, yalnız usüllerinde değil, ne- ticelerinde de taklit edilmiş ola- caktır, d Ahmet ŞUKRU FİYATI 5 KURUŞTUR ANKARA, 18 (Telefonla) — Kon- Meb” Refik Bey Adliye ila izahat talebini havi bir su- rmiştir. Refik Bey bu tak: diği, yangında zayi olduğu veyahut kurtarıldığı anlaşılan cezai, hukuki, iceri dosyaların adedi ve bunların ih- tiva ettiği kıymetler hakkında malü- mat toplanıp toplanmadığını, dosya- nmasından doğan zararların için vekâletçe düşünülen ted aların elden geldiği ka» âfisi için neler düşünüldüğünü, başka zamanlar ve başka mahallerde de vukuu muhtemel bulunan bu gibi yangınlar hakkında ne gibi o umumi e İstanbul adliye hakkı etçe ne düşünüldüğünü, ye pılıncıya kadar işlerin daha lebilmesi için ne gibi tedbirk ğini sormaktadır. İstanbul tramvayları ANKARA, 18 (Telefonla) — Ma- nisa Meb'usu Refik Şevket Bey Nafi- 'ekilinden şifahi bazı izahat tale- bini havi bir sual takriri vererek bu sual takririne bağlı ve Milli Türk Ta- lebe Birliğinden meb'uslara gönderi- Jen mektupta: İstanbul Tramvay Şirketinin muka- vele hilâfına fazla ücret almakta bu- ş irketin halkım ihtiyacını mevki vağonlar ğine, va- gonlara 60 - 65 kişi doldurulduğuna, “Gazi Hz. M. Herriot ile neler görüşmüşlerdi? “Gazi'nin karşısında insan milletine candan bağlı,onun için ıztırap çekmiş “Ben liberal büyük bir devlet adamını, bir vatanper- veri, bir cümhuriyetçiyi gördüm ,, f ER 9 E M. Herriot (Geçenlerde memleketimizi zi- yaret eden ve Gazi Hz, tarafından Dolmabahçe sarayında | kabul bu yurulan M. Herriof'nun “Ma. riarine ” gazetesinde şayanı dik. kat bir yazısını gördük, iktibas e diyoruz.) ğ iç bir şey yok..Bi- zanstan ve imperatoriçe Placile'den beri bütü bir tarih dolu olan Topkapı sarayını hülyaları ise gözleri dolduru - yor. Bahçelerinde, traçalarınm arasında Fatih Sultan Mi senelik fütuhat biribi iz kilde eklenmiş olan bu köşkler kendin ne merkez yapmıştı.Atinanın fethi,Sır bistanın, Bosnanın, Krunm, cenuhi İlel 8 inci sene No. 2824 İçin değil, insan için gelirler, Sahip ve Başmuharriri: Adliye yangınının hakiki (emleketin sebepleri hakkında sual | Meclise iki sual takriri verildi İstanbul tramvayları hakkında da Nafıa Vekilinden izahat isteniyor İstanbul iramvayları hakkında sual takriri veren Refik Şevket B. hirde normal sürati temin € vagonlard i birier noksan olduğuna dair te bulunulduğundan Nafia Vekilinden bu hususlar hakkında şifahi talep edilmekte ve bu izahı let bu hususta mukaveleye reketler görüyor ve tedbirler alıyorsa bunların neler olduğunu, İstanbul hal- kmin her zaman işittiğimiz şikâyet- lerine nihayet vermek için vekâletçe düşünülen ayrı tedbirler bulunup bu- lunmadığı cibetlerinin de ilâvesi talep edilmektedir. için çarpışmış, onun bir adam görüyor,, yanın alınışı burada tesit edildi. Genç bir adam burada Romayı kendi impera- torluğuna ilhak etmek sevdasma düş - müştü.Bu saraym kapısının kemerine kendisine mukavemet etmek isteyenler- den ne kafalar asıldı. Bugün bile ye- içerisi ve vezirlerin geçişinde başlarını eğen maiyetler olmadığı halde bu eski saray tarihi cazibesini, eski devri hatır- latmak kudretini muhafaza ediyor. Dol mabahçe ise mermerlerinin sadeliği için de, bir ıslahatçının sarayı: olduğu ifa desini veriyor.Buraya gelenler dekor i ... Gazi Mustafa Kemali ben daha evvel hayalimde canlandırdım. Zaten bun - dan kolay ne var? Bir Alman tâbinin bastığı ve fransızcaya da tercüme etti- ği büyük nutku okuyanlar için Gazinin fikri maksat ve ülküsünü anlamak ha- kikaten kolaydır. Yalnız onun şahsi tari hünde, bazı bi Kiyenin kurtuluşu için her şeyin fedası nı bir yemin haline koyân sıkı vatan - perverliği nasıl tekemmül etti? Mağrur bir tabiatın Abdülhamit gibi bir hüküm | dara malik olmak zilletine boyun eğmeği nasıl kabul etmediği anlaşılsa bile, gene anlaşılmayan bir sır kalıyor. Makedon - yada bir kışlanın üzüvası içinde kapan mış bir adam, müstakil devlet reisi, garp mücssesleri hakkındaki derin vukufunu nereden aldı? O Mustafa Kemal ki hay retbahi yretlerinin sonunda memle - ketini birinde bizimkine çok ben zeyen bir Cümhuriyet haline koydu. He men söylemli ki Mustafa Kemal bir dik tatör değildir. Ben onu hakiki bir cüm huriyetperver,lâik,liberal, kelimenin bu gün modası geçmiş te olsa Positiviste olarak gösterebilirim. Onu halkın huku- kuna samimiyetle ve derinden hürmet- kör bir demolrat olarak gösterebilrim. Bu kadar emin bir taazzuvu ve kuvve tinde o kadar zeneyi nasıl izah et- meli? Onu birgün öğreneceğiz, şimdi bil miyoruz. Güpbesiz bunu isi m per İ Menfaatleri “En eski meb'usu- Siirt Meb'usu MAHMUT Yüksek Heyeti Vekile içtimar- na milli müdafaa müs- teşarları da iştirak et- atlerini alâkadar eden diğer ba- zı mevzular üzerinde çalışmağa başlamıştır. > Müşür Fevzi Paşanın ve Milli Müdafaa Vekâleti Müsteşarları- nın iştirakile bı sabah bir içti ima daha akdolunmuştur. İçtima lar devam edecektir. programın — İcra V. killeri Heyetinde kat'i seklini alacağı içtimalarda Gazi Haz- retlerinin bulunmaları ve bu iç: tmülara riyaset | bayurmaları muhakkak addolunmaktadı muz irtihal etti Hasan Fehmi Beyin ce- nazesi bugün merasimle kaldırılacak Hasan Fehmi Bey merhum En eski ve kıymetli mebuslarımız - dan Kastamonu mebusu Hasan Fehmi Bey evvelki sabah Fatihteki ikametyibin da maalesef irtihal etmiştir. Hasan Feh mi Beyin vefatı her tarafta umumi bir teessür uyandırmıştır. Hasan Fehmi B. bilâ fasıla 26 seneden beri mecliste mem İeketi temsil ediyordu. Bir vakitler Hu- kuk fakültesinde mecelle ve ilâhiyat fa kültesinde | hikmet ve teşrih | pro- Yükleri | yapmıştı. Merhum İs- tiklâl O mücadelemizde o büyük hiz. meter o görmüştü. OMillet o Mec lisinin birinci devresinden beri Kasta - monu mebusu bulunuyordu. Hasan Feh mi Bey haymperver ve merhametli, her kese kendisini sevdirmiş bir zat idi. Ha- san Fehmi Bey üç aydan beri karaci - ğer hastalığından muztarip balunuyor « du. Bu kıymetli mebusumuz bu âman - sız hastalıktan şifayap olamamış ve ev- velki sabah maalesef hayata gözlerini kapamıştır. Hasan Fehmi Beyin cena- zesi bugün merasimi mahsusa ile kaldı rılacaktır, Merasimde şehrimizde bulu » nan mebuslar, fırka, hükümet erkânı ken disini sevenler ve daha birçok zevat ha- zır bulunacaktır. Cenazesi bugün saat 11,5 ta Fatih parkı üstündeki Yusuf B. apartımanmın hususi dairesinden kaldı. rilack, Fatih camiinde namazı kılmdık- Galatasaray Müdürlüğü Behçet Bey Galatasaray müdürü oldu Galatasaray lisesi müdürü Tevfik Bey ani bir telgrafla vekâlet emrine a- lmmıştır. Yerine erki Darülfünun mü - derrislerinden Behçet Bey tayin olun - muş ve mumaileyh dün Ankaradan şeh rim'ze gelerek yeni vazifesine başla - mıştır. Maarif vekâleti umumi müfet - tişlerinden Reşat Nuri Bey, Tevfik Bey hakkında tahkikat yapılması için vekâ - etten ayrıca emir almıştır. Reşat Nuri Bey dün sabah mektebe giderek tahiki- kat başlamış ve Tevfik Beyin de malü- matına müracaat etmiştir. Reşat Nuri B. birkaç günde tahkikatı ikmal edecek ve bu husustaki raporunu vekâlete vermek üzere Ankaraya gidecektir. Tevfik Bey Galatasray Esesi müdürlüğü dilmeden evvel umumi müfetiş yordu. Tevfik Beyin son defa ne için ve- tiler, ANKARA, 18 (Telefonla) — İl! Bir harp vukuu halinde Almanyada yare imal müesseseler çe m günü idi, Geçen cuma günü iken havanın bozukluğu yüzünden te- hir edilmiş olan yerli mallar geçit res- Sinema ve tiyatroların geceleri saat 23 te (11) de kapatılmaları hakkında Dahiliye vekâletinden emir verildiği ya zılmış ve ancak İstanbulun gerek iş ve içtimai hayat noktasından, gerek vesa- #i nakliyenin intizamsızlığı yüzüden vekâletin bu kararın hüsnü tetbkma müsait bir vaziyet hâsıl olamıyacağını i raftan sinemacılar Memnuniyetle kararı ta- şebbüsata girişmişlerdi. öğrendiğimze göre vekâletin vazuh etmiş ve dün endişe #le bahsetti- ğimiz vaziyet bertaraf olmuştur. Dahili ye vekâletinin İiğ şu şekilde (Sinema ve tiyatro, ekseriya oyuna ilân ettikleri saatlerden daha geç başla- maları ve film ve piyeslerin uzun sür - mesi yüzünden gece yarısmdan sonraya kadar devam ettirilmektedir. Bu ise hal kın sıhhati üzerinde fena tesir yaptığı (Mevamı 5 inci sahifede) Tasarruf haftasını son gününde güzel bir mahya: Yerli malı al., Ramazan için tedbirler Vaizler ve müezzinler tayin edildi, camiler hazırlandı Bugün Ramazanm birinci günüdür. Evkaf müdiriyeti ve müftülük icap, ayda 2500 tay- , etmeğe müsait : varmış.. | Müdür: 24318, Yazı işleri müdürün 24319 İdare ve Metban: 24310. Tel: ( Dünkü tezahürat ve reklâm geçişinde muhtelif intibalar En güzel vitrinler seçildi Dün bir heyet Taksime giderek abideye lenkler koydu, nutuklar söyledi mi de dün yapılmıştır. Havanm dün de yağmurlu geçmesi dolayısile geçi resminin programdaki yaya kısmı Vaziyet tavazzuh etti! Sinemaların 23 te tatil yapmaları ve daha erken başlamaları mecburi değil Dahiliye Vekâletinin ikaz ve kararı; ilân ettikleri saatlerde başlamayan ve gece yanlarından sonraya kadar sürdürülen oyunlar içindir Fa eçit İ (Devamı $ inci sahifede) Me Dahiliye Vekili ŞükrüsKaya Bey lük tarafından muhtelif camilere yüzü mütecaviz vâiz tayin edilmiştir. Bu me