Her yerde taklar yapılıyor “Beyazıttan Taksime kadar tramvay di- rekleri bayrak ve armalarla süslenecek Bayram için bir çok eser, şiir ve destanlar hazırland, 'Cümhuriyet bayramı merasimini tesbit eden komisyon dün de toplan - mıştır. Şehrin muhtelif | yerlerinde takların inşasına başlanmıtşır. Yollar» 'daki taklardan başka belediye, İş Ban kası, vilâyet gibi büyük müesseselerin önlerine de birer tak yapılacaktır... | Beyazıttan Taksime kadar, bütün | tramvay direkleri bayraklarla süsle - pecek ve aralarına armalar konacak- tır. Bütün şehir vesaiti nakliyesine vecizeler asılacaktır. Hazırlanan eserler Cümhuriyet Halk fırkası, cümhuri- yetin onuncu yılımı kutlulamak için yapılan hazırlıklarda, yalnız kafala- ra değil, doğrudan doğruya kalbe hi- tap edecek unsurlara ve vasıtalara da büyük ehemmiyet vermiştir. Fırka kâtibiumumisi Recep Beyin reisliği altında, bu hazırlıklara nâzım lık yapan yüksek komisyon, daha ça- lışmalarının başlangıcında, bayram te zahürlerinin sesli olmasını kar: . İstedi ki 29 Teşrinievvel sabal başlayacak üç gün içinde , Türi raklarında yaşayan herkes yalnız bü- yük inkılâbımızın havasını teneffüs et- sin Yalnız 10 Cümhuriyet yılının mil- li varlığa kazandırdığı kuvvet ve kud ve benliğinde his milli kazançlarımı k, gele - tediği ülkü imak vazifesinde şevke gelsin. Maksada varmak için güzel sanat. ların seferber olması ve bayram prog Tamlarında hitabe, resim, musiki, şiir ve milli oyunlara geniş yer verilmesi icap ediyordu. Yüksek komisyon bir yandan pro - bu kısımları ile uğraşacak yardımcı komiteler teşkil ederken bir yandan emleketin bütün fikir ve sanat cihazlarını vazifeye çağırdı. İnkılâbın yüksek mefhumlarını ve 10 dell yılının büyük muvaffakıyeti Yeniden yazdırma işi yanında luş savaşın başından beri yazılmış, ökümakilecederi ayrıldı. Gerek bu su yrılanlardan, gerek şimdiye ka dar yüksek komisyona gelen yeni ya- zulardan bir ön binlerce nüsha bastırılı dağıtıldı. Fi ya bayram toplantılarından in - Bunların basılıp dağıtılma- « vilâyet, kaza ve köy ! komitelerine bir kaç yazı yetiştirerek yardımda bu Tunmak ve okunabilecek şiirlerden bir kaçını köylere kadar yaymak içindir. ” Yüksek komisyon önümüzdeki gün ler içinde sanatkârlarımızdan güzel eserler beklemekte Okunacak eserlerin tercih ve intiha bında, Türk milletinin kanında ve ya- radılışmda asıl olan kahramanlık duy m hür kalına ve yaşama aş - İan doğan emsalsiz fedakiârlıkla - rın, milli kurtuluş ve inkılâp muvaf fakıyetlerile bizi inkılâba bağlayan ve büyük yarına inandıran ülkü ve he yecanların ifade edilmiş olması esas tutulmuştur. Edebiyatımızda bu vasıfları haiz eserlerin yok denecek kadar azlığı dü- şünülürse yüksek komisyonun müte - fekkir, şair ve saantkârlarımızı inkı- Jâp saflarında çalışmaya çağırmış ol. masmın hususi kıymet ve ehemmiyeti ve inkılâp aşkı da bize bekledi özlediğimiz eserleri yaratmak üzere dir, Netekim yüksek komisyon ve onun yardımcıları bayram heyecanlarını ge niş halk kitlelerine ve köylere kadar götürebilmek için halk dili ile destan- İsr hazırlattı. Bunlar cümhuriyetin ve inluâbın feyizli eserlerini halk ağ - zından halka anlatacak, aşıklar ve saz şairleri tarafından kahvelerde, mey - danlarda, köy toplantılarında söylenecek tir. On binlerce nüsha basılıp dağıtı- lan bu destanlar hakiki destancı veya balk ruhunu duyarak şiirini destan şek linde yazan halk şairlerinin eserleri - dir, Hülâsa Cümhuriyet bayramında yurttaşlarımız radyoda, toplantılarda, konferans, musiki, temsil gibi unsur - ların yanmda vezne girip kafiyeye bağlanmış, bürünmüş inkılâp heyecan larını da mümkün olduğu kadar çok ve sık dinleyebileceklerdir. Bu, üç günlük faydanın yani ba - şmda, unutmamak lâzımdır içi şiir ve destan, tarih vesikası olarak nesilden nesile intikal eden ve güzellikleri nis betinde mevzularını ebedileştiren şey- lerdir, Mekteplerde. verilcek konferanslar Maarif vekâleti lise ve orta mektep lere bir tamim göndererek Cümhuri - yet bayramına tekaddüm eden hafta içinde talebeye verilecek konferanslar. da mevzularını göndermiştir. Bu kon- feransları tarih muallimleri verecek - ir. Konferans mevzuu 15 tanedir. itibaren mekteplerde , her gün öğleye ka- dar talebeye üç konferans verilecek- tir. Öğleden sonra talebe serbest bıra- kılacak, sergi hazırlıkları yapılacak - tır. “AMİKAL,, cemiyetinde , Cümhuriyetimizin 10 uncu yıldönü- mü münasebetile Amikal musevi Ce. miyetinde bir müsamere verilecek ve nutuklar söylenecektir. Şişli Halk fırkasından Halk fırkası gençler birliği cümburiyet bayramını kutlulamak çin azami bir sây sarfile hazırlan - maktadırlar. Bu meyanda gençler bi inin caz takımı mükemmel bir ifrağ edilmiş, Şişli fırkasının çı ekzersislere başl temsil si il mürekkep yla da verilmesi mukarrer eğlence ve sen - fonik konserler için provalurına de - vam etmektedirler. Sırp gazetecileri de geliyor Yuğoslavyanın başlıca gazeteleri mu- harrirlerinden mürekkep bir heyet bu- günlerde İstanbula gelecektir. Heyet 1ş- tanbuldan Ankaraya gidecek ve cümhu- riyetin onuncu yıldönümü yapılacak merasimde hazır bulunacak erkân, ecnebi konsolosları, halk mümessilleri © davet ir. Davetiyelerin şimdiden ya- rakama Doktor Kazım Esat Bey Dişçi mektebi müdürü, doktor Kâ- zam Esat Bey yeni naklettiği Taksim bahçesi karşısında Uğurlupalas apartı- bir kat daha tebarüz eder. Eski ede- biyatta din hisleri nasıl naat, tevhi nefes gibi nevileri doğurdu ise mil *| manındaki muayenehanesinde her gün (inat 2-7) hastalarmı o kabule baş- Tamıştır. Milliyet'in edebi romanı: 16 KIR ÇİÇEĞİ Gnkılâp O zaman sokak kapısını gör- | Onların bizi gece yola çıkarma larının sebebini şimdi anladım. / Kapmın önünde iki araba du- ruyordu. Ellerimizden. tutup bindirdiler. zer birer de battaniye verdi- Bu inde, sert kıllı battaniyeyi © elime alınca Müfettiş hili gi © © hediye ettiği yumuşak levanta kulu battaniyeyi hatırladım. Ne karlı, fırtrmalı gecelerde o yumu- Kimsesiz sokakların bozuk kal dırımlarımda sarsıla sarsıla şehir- den çıktık. © Yedi sekiz Ermeni kızı vardı. tarım Gatiğlane vereti ymeessire van BURHAN CAHİT, Romanı) Onlar neşeli şarkılar söyliyor, bir- ar şakalaşıyorlardı. Ben arkadaşlarımı düşünüyor. Acaba Ayşeyi ne yapmışlardı. O ecnebi zabiti acaba onu kur tarmış mıydı? Biraz Türkçe bilen Ermeni kı- Diye çağırıyor, evvelâ Ermeni» ce söyliyor, sonra başımı salladı- ğımi görüp, Türkçe anlatıyordu. Hayatımda bu üçüncü gece yol culuğu idi. On yaşına kadar ne endişesiz, ne rahattım. Bozğunla beraber a- a felâketler birbiri peşine gel- li, , Ah bu gece yolculukları. karanlık gece, 1ssız yol- lak; Tahta arabanın — ağlıyan sasi, uyur gibi başları ön- 1) bşr. Mamiberdin nara beye hâkime göl: Spor Türkiye birinciliği Hayri Celal Bey Fener için ne diyor? Cümhuriyetin onuncu yıldönümü mü- nasebetile bu sene, Ankara en hara- retli spor hâdiselerine sahne olacak- tır. Bayram münasebetile, Ankaraya beş yüzü mütecaviz sporcu gidecektir. Ba sene Ankarada bütün faal spor şube lerimizin Türkiye birincilikleri yapıl caktır, Atletler, güreşçiler, tenisçil futbolcular orada Türkiye birinciliği ni kazanabilmek için biribirlerile boy ölçüşeceklerdir. Bu münasebetle, İstanbul mtzkası ,ampiyonu olan Fenerbahçe klü- mumisi ile bir mülâkat yap- tık. Hayri Celâl Bey | sunllerimize şu cevapları verdi: ” — Türkiye birinciliğinde İstanbu- şerefini tam manasile temsil bir buçuk aydanberi, mun- lışmaktayız. izi tecrübe etmek maksa- | dile, zararları göze alarak ve fedakâr- lıklardan çekinmiyerek, Avrupanın bi- | rinci derecedeki, profesyonel | takımla. | rını getirerek oynadık. Yalnız burada, istitraten söyleyim | ki, bazı gazetelerin para kazanmak, bi hasis menfaatler uğrunda bu ma ların yapıldığını muhtelif vesilelerle garazkârane olmak üzere kaydetmişler- dir. Maalesef bu müsabakalar büyük za- rarlara kapanmıştır. Halbuki biz bu maçları, sef kuvvet. lenmemiz için, tertip ve tanzim elmiş- tk, Türkiye birinciliği meselesine gelin ce: Bizim normal şersit altında bütün hasımlarımızla muvaffakıyztle çarpışa- cağımıza eminim, Yalnız federatyonun yapmış olduğu program bizi inüşkül vaziyete soktuğu kuvvetimizi de edecektir. On gün gibi kısa bir müddet zarfında (İstanbul - Bursa) (Bursadan otobüs- lerle ve dört saatten fazla bir müddet Karaköye) ve oradan Ankaraya, gitmek | mecburiyetindeyiz. j Yaptığımız. maçlarm hepsini kazana. cak olursak takımımız beş maç yap- mak zaruretinde kalacaktır. Siz ve bü- tün sporcular da tahmin ederler ki bu şerait çök ağır ve yorucu olduğu gibi, ancak profes; rm yaptığı bir şekildir. Bu hususta federasyonun nezdinde bunu nazarı dikkate vazettik. Ve pro- gram tadilini rica ettik. Halbuki son dakikaya. kadar bir değişiklik ya- pılmamıştır. Maamafih, bu kadar müş- külâta rağmen klübümi len bütün fedakârlığı yapacalç Soyun- cuların istirahatini tam bir Şekilde temin edecek ve atanlara şerefi edecektir. ni tam manasile müdafaa Kılıç birincilik müsabakaları İstanbul güreş, boks ve iskrim heye- Binden * 19-10-4933 be ak- şamı saat 17 de C. H.F. Beyoğlu kaza merkezindeki mıntaka salonunda kiliç birincilik müsakkaları yapılacaktır. Mü- sabıkların vakit va zamanında hazır bu Halit beyefendi evvelâ şu hitabeyi irad etmiştir 5 — Spor tarihimizde ve memleket spo runun key e büyük varlıklar ihdas etmiş olan Fenerbahçe kulübünün bu gün güzel sahasının yeni al. min temel atma merasimini if: yi bahtiyarım. Arkadaşlar kizkinünie gördüğüm kuvvetli tesanüt bâki kaldık ça daha muhteşem klüp binaları ve ka. palr salonlar yapacağınız. günler uzak tesis edemiyen — ve disiplin temin edemiyen teşekküller böğle tesi- sâtı yapamadıkları gibi spor içinde a8- kide nala sürükleyişi Ermeni kızları şarkıyı kestiler. Konuşmaları durdu. Hepsi birbiri ne yaslanarak uyumağa ir lar. Türkçe bilen kız başmiı'dizi- me koyup uyumak istedi. — Ben rahat durmam, . döne- rim, kımıldarım, rahatsız olursun. Dedim. Maksadım serbest kalıp bir fır- arabadan atlamaktı. zun zaman uykuya karşı yaz dum. Göz kapaklarım ağırlaştı. O meç beklediğim halde arabacı- yanındaki papas uyumadı. Ka- rihlikdk fıldır fıldır parlıyan göz- leri sık sık bana dönüyordu. Onun uyumasını beklerken ken dimden geçmişim. Mektepte iken Müfettiş Hilmi Beyin beni İstanbula naklettirmek için yaptığı teşebbüsü röddleiği | soyu pu belli Türk kızı Çiçek diye de- ii adı sanı belirsiz o Ermenikizı iye Ne arabada, ne o vapurda beni kimsenin yanına sokmıyan papaz- lar ve papas kıyafetindeki kadın- lar bana bir yerde olsun kaçmak fırsatını vermediler, üz. elinden ge- |,” HANS A | RADYO Bugünkü proğram İSTANBUL » Sahne arkadaşı tagenni ediyor Bey ve arkadaşları, Oğlu İsmail Hakkı Bey. 2035 Konami Raşet Bey ve arkadaşları me i Vedin Rıza Hanım ve Muzaf- adolu Ağına, Borsa ba- nam şaheserin ilk iraesidir. Genç Pek yakında ARTİSTİK Sinemasında iğ (8502) LBERS BUYUK ŞEHİRLER UYURKEN filminde sıçrayor, z'playor, atılıyor. MARTHA EGGERTH en güzel melodile | Bu akşam SARAY (EskiGlorya) sinemasında | ENNERY'nin lâyemut eserinden muktebes İKİ YETİME ama kız ile hemşiresinin hayat çilelerini musavver ve herkesi müteessir edecek Fransızca Mümessilleri : söz! GABRİLER GARRİO — Rence Sı, Cyr-Rosin& DEREAN YVETTE GUİLBERT — EMMY LYN İlâveten : 18,33: Opera erkenirn; 2020; Harem mesikili PEK FOX JURNAL ç | e a a EN ARTA e EE Yalnız en büyük filmleri göstermekle iştihar eden sinemasında BUGUN malinelerden itibaren 20; Selanik. kefil musiki Münahabe. | 21,45: Taçannili konser. 23,40; Plik ile akşam MİLANO - TORİNO. FLORANSA: 18,15: Pik Haberler. — Haberler, barler. — 21,05: Haberler rışık. plâklar. GE YK Plâk, 21,38: Ka Fransızca sözlü — ; Plâk, 1840: Charles Boyer — Daniel Pik 18, - yat, 20 Bando mızıka, 2 25. Müsahabe Zi: Son . haberler — Çek bestele- ri 2338: Smetama'nın eserlerinden | seniemik ya (Orkesi ROM Fiyatlar hususi 65 — Birinci haberler. — 25: Milüne'dan nakil, 23: Piyano 20: Dana musikisi. ELHAMRA 21: Taganni 21251 Senfonik konser. 22.20: Devamı. Gayri mübadillerin bonoları Gayrimübadiller, Cümhuriyet bay- ramı münasebetile Reisicümhur Hz. ne bir tazim telgrafı erzedörek ikin &i tertip bonoların ve istihkaklarının | bir an evvel tevzi ettirilmesi istirha - mında bulunmağa karar vermişlerdir. yaşattırmaktadır. o Suvare için darik ediniz. Tel, İğ Dan gecs- denberi MARY Ars GLORYA da gösterilmekte olan | CLEMENT VAUTEL | in MADAM ÇOCUK İSTEMİYOR komedisinde temayüz ediyor İlavetra: Yeni FOX JONRNAL 3803 | İstanbul kadastro merkez komisyonun dan: Muladdem şeyh gilani elyevm a- bi çelebi mahallesinin Lonca sokağında eski 16 yeni 16-18 No, lu muknddem şer bethene elyevm kârgir dükkânm 105- 93i teribli tezbitin bir kerede mahallin de tatbik ve tahkikine üzüm görüldü- ğünden mezkür dükkânda alikadar olan ların 2 inci teşrinin 5 inci pazar günü saat 15 te mahalli mezkürde hazır bulun maları aksi halde vuku bulacak iddani tesarrufiyenin mesmu olamayıp mahke- mci aidesine müracaatları lâzun gelece- İSTANBUL BELEDİYESİ Darülbedayi Temsilleri saat 21 de GÜL ve GÖNÜL Komedi Yazan: Müstahip Za de CeClâl Bey Umuma olamazlar. ni olmayan teşeküllerde mut lak kargaşsbk vardır. Spor da yekâne yıkıcı hâdisede bu karzaşalıktır. Sporda terakki ve inkişâf bugünkü ahenksizliği derhal gidermekte mümkündür. Bu kıy- mettar tılsımıda ele geçirmek için spor- irin ve inanlar bae bertaraf eline günkü tezebzüp baki kaldıkça inn nasıl terakki ve muvaffakiyet beklenebilir. Hülâsa: birlik kavvettir sözü bilhassa sporcuların şiâri olmalıdir. Bu hitabeden sonra temel atılıma ve kurban kesilmiştir. Yeni yapılan tribün- -ler 12 sıra üzerine ve 91 metre tulin de olacak, 4,000 kişinin oturabileceği şekilde kaidesi beton ve üstü kapalı ola caktır, Fener stadı, bu suretle 8000 kişi- nin rahatça oturacağı yerlere mâlik ol- muş bulunacaktır. Anadolu takımının maçları 7615 Istanbul beşinci icra memurluğundan: Satıknasına karar verilen ili acem ha isi, kanepe, masa, dolap, somyalı kar yola we saire ev oşyasmın 22-10-9033 ta- rihine müsadif pazar günü saat 13 tön i- tibaren Beyoğlunda Kamerhatun mahal desi kalyonev kulluğu caddesinde 116 nu maralı hanede açık arttırma ile satılaca | üz isli ln mİ ve dörtte Anadohu Birinci takmmile (Eler lunmaları ilin olunur. (8797) mas) takımı arasında futbol maçları ya- pılacaktır. DOKTOR Rusçuklu Hakkı Galatazarayda Kanzük eczahanesi karşısında Sahne sokağında 3 muma- Trabzonda bir maç TRABZON, 18 (Milliyet) — Tür. | kiye biriniliklerine iştirak edecek şam- piyes takımlardan Semen Hellpori yaptığı maçta 0 — 7 İdman ocağı ga İip gelmiştir. İdman ocağı son sene zarfında futbolda çok ilerlemiştir. Cemil RIZA 63791 nizi nihayet gördüm. Fakat keşke Vapurda herkes ( İstanbuldan görmeseydim. Keşke hiç kasaba- | bahsediyordu. Ve ben uzakkatan mızdan çıkmasaydım.. sık ve yüksek minareleri . görünce Vapurda çok rahatsız oldum. | derhal hayalimdeki İstanbulu görü Ermeni papas kadınları hiç bizi | verdum. Babam hep İstanbulun yalnız bırakmadılar. Vapürun dok-| yüksek minarelerinden bahseder- toru kolumu tekrar muayene etti | di. ve ilâç koyup sardı. Ellerimin yara-| © İsterdim ki İstanbulu anamla, ba #1 artık kapanmış, vapur İstanbula | bamla beraber göreyim, hiç olmaz- gelinciye kadar beni her dakika: | sa böyle ne olacağımı bilmeden, * —Siraniş! ze Kl diken mke Diye çağıran papas kadınlar ba- iranuş) ismi ile görmeseydim. na ermenice öğrenmezsem aç bi- Lâkin İstanbul ne güzel bir yer- rakacaklarını söyliyorlardı.. : Bir | di. İlk defa bu kadar büyük BiLde şe! kaç defa isyan ettim. hir görüyordum. Güneş kızıllığı haci Ahmet © Efendinin | geçmiş, şehrin arkasında geniş bir kızıyım. Erzurumun Şirvan kaza. 'nbe iz bırakmıştır. Bu penbelik sındanız. Babamı anamı Ermeni ünde sivri sivri minareler, yü- i kesti. Benim adım Çiçek.| varlak kubbeler kurşuni bir gölge Diye haykırdım. gibi görünüyor. Böyle bağırdığım : zamanlar yu- Gece oluncuya kadar bizi çıkar- muşuyor, bana şeker, çikolata ve. | madılar. riyor, yüzümü, gözümü okşiyorlar. İstanbul gece ne güzel, Işık için- Şimdi içime bir ümit düşmüştü. | de... Her taraf pırıl pırıl, Yanımda Acaba Müfettiş Hilmi Beye bir Ermeni kızları de illedefa İstan- haber uçurabilir miyim. Bunu yapa| bulu görüyorlarmış. Her yeri par- bilsem derhal bunların elinden kur | maklarile gösterip konuşuyorlar. eminim. Fakat İstan Biraz sonra bizi tabur ettiler. Bir büyük kayığa indirdik. Eli- mi kayıktan suya uzattım. İlk defa tulacağıma bul nasıl yer, beni nereye . götüre- ceki Kasabada iken büyükler arası- | denizi tutuyordum. Bu serin sulâr dan lâkırdısı oldukça kulak kabar- | bana kasabamızdaki çağlayanı ha- tap dinlediğim İstanbula bir akaşm| tırlattı. Orada hemen her gün el Görmek için hayaller kurduğum de | rar verilmiştir geldik lerimizi, ayaklarımızı ıslatrı, biri- V ni bir rekor tenis Gamışur. YE Senenin en muazzam ve.en müthiş filmlerinden ADA 3 milyon liraya mal olan, büyük ve zengin sahneleri havi aşk — ihtiras ve sergüzeşt filmi. Baş rollerde : Parola — Jean Murat Ayrıca : Paramount dünya haberleri gazetesi. 40 — Balkon 50 kuruştur. SİNEMASI Dün akşamki galasında iraeye başladığı mevsimin en büyük filmlerinden NAGANA filmi ile büyük muvaffakiyet kazanmıştır. İİ Yeni yıldız TALA BİRELL'in temsil ettiği bu şaheser Afrikanın © bakir ormanlarında Kap vadilerinde hakiki vahşi hayvanlar arasında çekilmiş harika bir filmdir. Fransızca sözlü olan bu; | eser ; aşk, fedakârlık, ve heyecan sahnelerini en canlılarını biletlerinizi evvelden — te 40118. (8819) Bugün TÜRK SİNEMASIND. Cazibedar yıldız ve güzeller güzeli LİL DAGOVER 6.30 ve 9,30 seanslarında bizzat nede takdim edilecektir. HARP ARİFESİNDE İlâveten : Yeni Pathâ Journal manzara. Suvarelerde: Maestro Tinneki o idaresinde orkestra * Fiyatlarda zam yoktur” — (880 Meşhur piyanist ALFRED KORTO tarafından 7 Fransız Tiyatrosunda vereceği iki gela konserin birincisi Teşrinievvel Pazar ve ikincisi 24 nievvel Salı akşamları saat 21.30 verilecektir. gtlilliye DAP 4 ABONE ÜCRETLERİ * Tül Bali 3 s u Gelen evrak geri verilmes— Mi geçen nüshalar 10 kuruşter.— Genet? maübanye ak. işler. işin mildiiyete racaat edilir. Gazetemiz ilimlerin yetini kabul etmez. BUGÜNKU HAVA Yeşilköy askeri rasat merkezinde) dığımız malümata göre bugün hava Pp lutlu olacak ve rüzgür şimali isti lerden ssscektir. Dün hava tazriki 758 milimetre, fazla arcaklık Zi, en ae B dereci sdilenistir. .rlğı v 750 ip birimize su atardık, sular en büyük eğleneemizdi. Hattâ vapurda gelirken bil€ tün gün arkada, köpüklü #9 esme acılarımı unutmağa $ “Bizi kıyıya çıkardılar. yoktu. Ufam bir meydandan tik. Ne olduğunu sonradan dığım tramvayları ilk defa gördüm. Bizi elele verdiler. rmtılı bir yokuş çıktıktan sonif#, ne tramvay yolunu o gördük. * geniş, ortası ağaçlı bir yol, biri rafından gidiliyor, bir Ele Bed Sivasta / la beraber . geli la alan ecnebi zabitleri, ri o kadar çok ki adım b rülerle'karşı karşıya geliyoru£. Türk polisleri de gözüme Fakat yanımda yürüyen p tik. Oöden giden bir papas bir demir kapıyı çekti. Ve tabur loş uzun bir avluya gi Bi: eyi ir ık büyük bir ö