4 Eylül 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3
Eski saat 1908 Klima Sokaklarda muzika- hürriyet vaar mar —— develer üstünde kurdele! ve bayraklarla örtülmüş e sandıkları dolaşıyor. Ve biz son smuf talebeleri ilk hevesle el ya- zsı bir mecmua çıkarıyoruz. 24 yıl evvel bu el yazısı mec- muayı çıkaranların bemen hepsi bugünün yazı ve fikir hayatında- lar, “Falih Rıfkı” imzası üzerinde ilk yazısı 24 yıl evvel orada oku- duk. Hâlâ okuyoruz ve daima oku yacağız. iri iki gündenberi fikir ve edebi İeminde onun yeni bir eserin- Şe, bahsediliyor. Falih Fıfkı Bey, uzun bir mücadelenin muhtelif devrelere taksim edilen parçaları- nı (Eski Saat) mahfazası içinde neşretti. Bu eser. Araştırıcı, kavrayıcı, cevval bir zekâdan bazan damla damla akan, bazan sağnak halin de taşan yüksek bir nesirdir. Onu parça parça tahlil etme- ğe bu sütun müsasi değildir. Yak nız yirmi dört yıl bir yolda ve bir meslekte yürüdüğüm eski arkada şın Eski Saat'ini okurken tazele- nen hatıralarımdan bahsetmek is terim, Falih Rıfkı Beyle gazetecilik hayatımızda beraber başlamıştı. Hattâ ihtiyat zabiti olarak ilk si- lâh kuşandığımız bölük bile ayni bölüktü. Bütün bu tesadüfler ©- mun (Eski Saat) ma beni daha sı- ks bir alâka ile bağlamıştır. Falih Rıfkı Bey eseri rında kaleminin geçirdiği istihale devirlerini çok samimi bir itirafla anlat nlatıyor. “Tik yazım 1910 da çıktı. 1914 e kadar Servetifünun kalıpların- da taklidi nesir döktüm. “Kafam 1914 te uyandı. Bir i- ki sene yazımı fikii Ancak 19 dimi buldum.” Falih Rıfkı Beyin müşahedele- rindeki kuvvetin dercesi ber şey - den evvel kendini pek iyi görüşüm den anlaşılır. Bugünün gm temiz nesirini dö- ken Falih Rıfkı 1910da çıkan (Hilâl ve Heykel) yazısında, golf oynar gibi kalemini çomak diye Onun hayalden zi haplar ine duramadı. Onun cev- val zekâsı yatak değiştirmek isti- yen taşkın bir nehir gibi sağa sola hamle ediyordu. Nihayet dediği gibi 1918 de bunaldığı, sığamadı ğı çerçeveden kaydı. O tarihten sonra tamamiyle başka bir Falih Rıfkı tanıyoruz. Mütarekenin fırtınalı havası zaten taşmak, yayılmak istidadı gösteren bu zekâ nehrini azdırma- ğa kâfi geldi. (Akşamın fıkrala- rı) o seylâbın ilk dalgalarıdır. 1918 i takip eden mücadele ve inkılâp yılları onun ateşli başmı volkan haline getirdi. Ne Kürt Mustafanın divanıharbi, ne (Vil- son) un sansörü onun başında tü- ten isyanı söndüremedi. Her yazısında milli mücadele ateşinden, bir kıvılcım sıçralan Falih Rıfkı, bu eserinde dediği gi bi artık kendini bulmuştu. 24 yıl gibi uzun bir tarihin yol- beraber yaptığımız Fa- Hih Rıfkı Beyin (Eski Saat) i ba- na bu çeyrek asırlık hatıraları bür kaç saatlik bir macera gibi sev- dirdi, Falih Rıfkı B. taze ve hassas ese rine (Eski Saat) ismini vermekle be yazıların düne ait hatıralar- dan ibaret olduğumu anlatmak is- tiyor. Fakat muhakkak ki, bu günün e yeni dairede meşgul olmağa başlamış. te. Bir protesto İktısat Vekâleti aleyhine dava mı açılıyor? Kazez ve şürekâsi tarafından, Avru paya sevkettikleri tütünlere mukabil kok kömürü getirtmek üzere aldıkları Tuhsatiyeye müsteniden takas muame- lesinin yapılmamasından dolayı İktısat vekâletile Ticaret odasına Beyoğlu dör- düncü moteri vasıtasile bir protestona- ime keşide edilmiştir. Bu protestona- mede, ticari muamelesinin durdurulma- sından mütevellit zarar ve ziyan için mahkemeye müracant edileceğ, bildiril miştir, Takas sistemi, yeni kontenjan ka- rarnamesile durdurulmuş olduğundan tebliği beklenen yeni talimatnameye in- tizaren bu kususta Ticaret odasmez bit- tabi bir şey yapılamamaktadır. Oda idare heyeti bugünkü içtimam- da, bu meselenin de görüşüleceği tah- min edilmektedir. Tüccar elinde nekadar kaldı? Thracat Ofisi, Türk — Yunan tica- vet itlifnm meticelerini tetkik etmek te ve Yunanistana ihraç edilen mal be dellerinm yüzde otuzuna mukabil alı- nan bonolardan tüccar elinde ne kadar bulunduğumu tesbite çalışmaktadır. Bonolardan kısmı azanınm İzmir tüccarlarında olduğu anlaşılmaktadır. Dün gelen bnğdaylar Dün şehrimize 16 vagon, 1480 çuval ii 9419 ton stok buğday vardır. Borsada buğday fi- yatları, fazla mal geldiği için yükselme- mektedir. Afyon yükseliyor « vardır, Anadoludaki teşkilâteme ikmal etmek üzere Bulunan uyuşturucu mad- deler inhisarı da, afyon mübayaatına kanl için hazırhklarını bitirmek ö- “ Yanartaliz bozulmıyacak Hasan Efendi isminde bir zat bum dan bir müddet evvel İstanbul Ticaret odasma müracaat ederek yumurtayi bir sene bozulmadan muhafaza eden bir usul keşfettiğini. bildirmişti. Ticaret odası Hasan Efendiye bir nümunesini teklif etmişti. Bu münasebetle dün bir heyet Ticaret odasında Hasan Efendi- nin kendi usulile ambalâj yaptığı bir yumurtayi ürlemiştir. Bu yumurta martın ibirinci günü telerar muayene © dilecek ve almacak neticeye göre bir karar verilecektir. Hiyle yapanlar ne zaman teşhir edilecek? Hile yapan tacirlerin isimlerini ih- va etmek üzere hazırlanması mevzuu bahis kara steye sit proje, kanuni ba- yüzünden henüz zum geldiğinden bu hususat etrafında hukuk müntesiplerinin de mütalensı a- lmacak ve bu suretle kara isteye ait talimatname projesi ikmal edilecektir. EE EE Tifo çoğalıyor Istanbulda tifo vakaları çoğalmak- tadır. Kadırga ve Kumkapı semtinde de tifo vakaları görü Sıhhat Müdürlüğü derhal aşı tertibatı almış. tar. Şehrin muhtelif yerlerinde 21 grup Tar çi adır. Hastalığın neden çoğaldığı tetkik ediliyor. (İş Bankasından alman cetveldir) 2 EYLÜL 1933 Akşam Fiatları di âiğalli ÇEK FİATLARI Prağ di Berin İisleni Pe Belgrat Bükreş il | ; in feel id i I Eri yö38 35 : i Cine; MİLLİYET PAZARTESİ #4 EYLUL 1933 İstiklâl Harbi ve İnkılâp Filmi M. Zarhi'nin hazırladığı sanaryo tetkik edilecek İstiklâl harbimize ve inkilibemıza ait Bir film çevrilmesi için hükümet Rus se- maryo muharrirlerin den MZarhiyi mem leketimizde tetkikat için davet etmişti. M. Zarhi ve Rusya- nm maruf rejisörle- rinden Yolkiviç, si- nema müdürlerinden Vitkin evvelki gün Odesadan İstanbı M. ZARHİ ieketimizin mrhtelif yerlerinde alınacak: dahili kısımları Rusyada ahnacaktır. Ha rici manzaraları çevrilirken Türk artist da iztifade edilecek - demiştir kiz Burada çevrilecek Türk iekulâbr. 'na dair filmin senaryosunu yazdım. Dün kçam arkadaşlarımla beraber filmi ge- 'memleketinize geldik. Ma- virmek üzere arif vekili Beyden ile görüştük. Yaz bir heyet 9 bin liraya Tutulan ev Mukavele feshediliyor Belediye, heyeti fenmiye müdürlüğü için Fuat Paşa türülesi divarmda şehir meclisi azasından Refika Mulüsi Bel çet Hanımın evini (3) seneliği (9) bim Kesan kimi Oğrendiğimize gö re, bu binanın heyeti fenniye için dar olduğu anlışılmıştır. Daimi encümen yapılan kira mukavelesinin feshine ka- yar vermiştir. Yapılan tetkikatta bu e vin bedelinin esasen (7) bin lira ay» metinde olduğu anlaşılmıştır. Mukavelenin feshine diğer taraf ta ma göstermiştir. Sinemalara verilen mühlet Maçka ve civarı ahalisi bir mazbata ile belediyeye müracaat ederek Teşviki. | ye camii avlusunun çocuk bahçesi itti- hazını istemişlerdir. Ampul ihtikârı başladı Cümhuriyetin onuncu yıl dönümün- de resapi, hususi bütüm binaların elek- trikle tenviri “ve tezyini mecburidir. Şehrimizdeki ampul satan müesseseler bunu ganimet bilerek piyasadan beş ve on mumhule bütün ampulleri toplamış- lardır. Yapılan müracaz'lara karşı menfi cevap verdikleri tahkikat neticesinde anlaşılmıştır. Belediye bu ampul ihtikö- m ile alâkadar olmağa olmağa başlamıştır. Elektrik ücretlerinin tenzilinde Belddiye ısrar ediyor Anmaraya teşkilütmda mühim bir değişiklik yapılacağı söylen- Teşkilât ihracat mallarımızla yakından alâkadar olacaktır. > Tktrsat rapor şeklinde te verilmiştir. Yeni faaliyet tarzına ra- porun heyeti vekile tarafından vw binden snnra haslanacaktır. Üç aylıklar Yeni teşkilât sebebiyle biraz gecikecek. Yeni maliye teşkilât kadrosundaki noksanların ikmakine çalışılmaktadır. Dün de varidat umum müdürü Cezmi Beyin riyasetinde içtima edilerek msün- hallere sa yapılmıştır. İstanbul, Beyoğha ve tahakkuk. ve im a talip olanların tayim- | leri ikmal edilmiştir. Bu meyamda Üsküdar tahsil teşki- it: kadrosu ikmal edilmiştir. Üsküdar tahsil müdürlüğü kalemine eski Üskü. dar malmüdürlüğü tahsilât memarlarm- dan Saim, Fener tahsil memurlarından Ali Hikmet, Kadıköy tahsil kâtiplerim den Nuri Beylerle Münire Hamm tayin edilmiştir. Yeni teşkilât dolayısile üç aylıkların tevzik muamelesi biraz gi Bumum sebebi Defterdarlık teşkilitmm mülga olması ve eskiden olduğu gibi maaşın tevzi için icap eden paranın Defterdarlıktan veri < Bu pa- rayi şimdi Maliye vekâleti nakit işleri Umum. müdürlüğü temin edecektir. Üç aylıkların gecilkmesinin başlıca sebebi budur. Hapishaneden çıktı, birinci ve ikinci muhtarı e Dün sabah, Bahkpazarında Zımdan Me a nl yakası olmuş, eshi tütün amelesinden edildi - Biraz'sonra, mahalle bekçisi Bilâl mahalline | . nin yarası nispeten Turan Ef. dört kurşun yemiştir. Her iki yaralının zabıtaya verdikleri ifa- deye göre carih, eski reji tütün depo- lerinden Salih Ağadır. Bu a- | ğinden dolayı, tevkif edilmek üzere bulunduğu sırada zabıtanm elinden | kaçmış ve memleketine gitmek üzere iken Ahmet Turan Ef. nin ihbarı ü- zerfine vapurda yakayı elevermiştir. Epeyi bir müddet hapiste yatan carih, İ bundan bir kaç gün evvel, hapisten çıkmış ve İntikamını almıya karar ve- rerek Turan Ef. nin muhtar odasmda | bulunduğunu haber almış, içeri girmiş tabancasıtı çekerek Turan Ef. nin üs- tüne dört el ateş etmiştir. Muhtar Mehmet E£, bu sırada mü- dahale etmek isteyince sarih, taban- casının son kurşununu da Mehmet E- fendinin üstüne boşaltarak onu da ye- ve serdikten sonra savuşmustur. Cer- rahpaşa hastahanesine kaldırılan ya yalıların vaziveti endişe edilecek de- recede değildir. Zabıta, carihi şiddet- le aramaktadı 10 lirası çalındı Tülbentçi sokağında Hacıbabanın irin Örer Ef. nin kıze Mü- ım, polise muracaat ederek geşme başında su alırken cebinde bu. | Tansn 10 lirasınm çalındığını iddin et- miştir. Bu sırada çeşme başındaki ço- cuklardan Seyfeddinin elinde görülen on hirahık yakalanarak Müşerref Ha iade edilmiştir. Emniyet Müdürü Fehmi Bey, hiç bir yerde arama yapılmadığını, — ele geçmiş beyanname veya nezaret alir. olmadığını İnhisar memurlarına kurs larmın da istirak ettikleri bu kurs, muhtelif ihtısas şubelerine ayrılmıştır. Tedrisat, bu yubelerde mütehasiıs i- dare erkân: tarafından yapılmakta» Mektepsiz talebe Bırakılmıyacak Her müracaatın kabulü mekteplere bildirildi Bir müddettenberi şehrimizde bu- memur İhanmaktia elan Orta tedrisat Umumi Müdürü Fuat Bey dün akşamki trenle Ankaraya dönmüş- tür. Fumt B. dün şeh Wise ve ortamektep- lerle meşgul olarak talebe vaziyeti, ka- yet ve kabul hakkım. da izahat almıştır. Kadrolarm dolması öeri sürülerek bazı örtamektepler ve lise- ler yeni talebe kayıt ve kabul etmek izte- Rim Zen Bey yapılan bir tebliçat- ta bütün müracaatların Kabul edilme- si bildirilmiştir. Bu sene İstanbul ükmekteplerinden (6) bim tnlebe mezun olmuştur. Bu ta- lebeden başka şehrimizdeki ortamek- teplere girmek üzere Anadaluden bir çok talebe gelmiştir. Bu sene lise ve ortamektepelere yalnız İstanbulda 10 bine yakın talebe kayıt ve kabul edi- lecektir. Eylülün sekizinden sonra bü tün talebe miktarı kat'i olarak anla- ulacaktır. O vakit ihtiyaç nispetinde Bir çok şubeler açılacak, Bu şubeler için yeni bir muallim kadrosu vücuda getirilecektir. Yeni kadrolardan evvel, İstanbul Kız İisesi Müdürü Zeki Beyin istif e- derek yerine eski Sıvas Maarif Emini Sabri Beyin tayin edildiği yazılmıştı. Şeki Beyin İstanbul Kır lisesi Müdür. lüğünden isti - dilmiş, fakat aypi mektepte framsızca imi olarak armagan Zeki Bey ee ” fakat Hayriye Lisesi Müdüzliğüni de rahte etmiştir. 7 imtihan kabul edildi Maarif Vekâleti lise ve örtamektep bakalorya imtihanları için yeni ve mü him bir karar vermiştir. Verilen ka- var lise ve ortamekteplere tebliğ edil- miştir. Verilen karara göre şimdiye ka dar üç sene içinde ancak üç kere be- | kalorya imtihanlarma girmek hakkı hususi şartlar Hususi ve ecnebi mekicplerden ba- zıları son zamanlarda mali vaziyetle. inin fenalığı dolayısile bir kısım w- mıflarını kapatmakindirinr. Ve bun. dan başka muallimlerinin ekserisinin maaşlarını muntazaman verememek- tedirler. Maarif Vekâleti bu hususta ciddi bazı tetkikat yapmaktadır. Öğ- vekâlet Esnaf cemiyetlerinin vaziyetleri Küçük esnafın vaziyetlerini ıslah i- çin Ticaret Odası tetkikatma devam öğrendikten sasları tespit edecektir. Ceza kesildi Ticaret Odası namına mensup ol dukları cemiyetlere kayıt ve za kesilmiştir. ekenler Setile tahsil edilecektir. İşlettiği, kaçak ecnebi “& sattığı e a verilen. Yani Nowotni Efendinin mu hakemesi bitmiştir. Yani Növotni E- fendinin kaçak içki sattığı sabit olma- diğ için bersetine karar veribmiştir. Yeni telsiz istasyonu Estern Şirketinin Osmaniyede tesis ettiği kısa mevceli telsiz istasyonunun yakında teslim & mnamelesi yapılacak” tr. yaz tatili yarın bitecektir. * Cevdet Kerim Bey. — €. H. F. Vi zim Bay Fırka Umumi üzere düm akşam Anka- VEL kızların perami anketinin cevaplarından Genç kızlarımızın koca bulmaları ikin me gibi tedbir düşündükleri hak- İma in van sü bn larda açtığım ankete gelen ve asıl im. zası tarafımızdan değiştirilip (Melâ- hat) ismiyle bar sütenlerde intişar €- den bir cevaba hemen o gün verdiğim bir mektubum ifade kuvvetini muha- faza ederek tercüme etmek kolay değildir. Maheza elden geldiği ka- dar mektubum ruhunu koruyarak ter .cüme ettim; aşağıya o dercediyerum. Buna vereceğim cevabı yarın okuya- caksmmız: FELEK “Aziz ve muhterem Felek Bey. Her şeyin olduğu gibi ihtimal an- de kaideleri vardır. Belki ikinci bir mek'ap göndererek bu ha- ” yazmıştım. lik ve müsamaha taraftarı Biber muzu pek iyi bilirim, Fakat (AK. Bu edat!) Maalesef kadınlara karşı de- gil, “Maname de consideratian” hür. metsizlik... Kelime ayunu!. İzeh © deyim: o (Politesse — Terbiye) ile (Courtoisie > Nezaket) © arasinda fark olduğu gibi | (Considöration - Mibar) ve ni > Hürmet) ara. sında da fark Biz kadınlar, ve Bili özi” Bez Ben sizin kadınlardan nefret etmedi- Binize, ikin biraz mahcup ve çekin ğer tabiatı olduğuma kaniim. (Ya hat bi hadler size çek ein vermiş alabilir.) bahse mekteki pere nedir? Ne 2x man bir evli adamdan bahsetseniz, üzdeyüz “Allah yardımcısı olsun” n?.. İzdivcez bir felâ- | debileceği bir takım rahi sebepleri görmelerine razı değildirler. Biz ha- dınlar için pek büyük ehemmiyeti ha öz olan bir meselenin bu kadar hafif- Jikle mevzuu diğer bir şey i- erkek için ise, aşk ikinci derecededir.) Bunu unut” hayatta cesur ve çocuklarının babam olacak (koca olsun, dost olsun) bir in LE ! kuvet yoktur. Bunların önünde her (Lütfen sahifeyi çeviriniz)
