18 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Liman nizamnamesinin tat- bikinde gümrükle Deniz tica- ret müdürlüğü arasında ihti- lâf çıktı. FİATI 5 KURUŞTUR Maarif Vekâleti, Üniversite meselesi ———— Darülfünun ıslah etmek, onu gü- nün ihtiyaçlarına uygun bir hayat ve bilgi evi haline koymak; senelerden- beri üzerinde durduğumuz bir mese: ledir, bir gayedir. Bu işi surette tetkik ettirmek it daha gi sene Avrupadan bir ecnebi müşavir getirt- tik. Cühuriyet idaresinin bir hususiyeti : Hangi sahada olursa olsun, ısla- hat işlerini yarım tedbirlerle yürüt“ mek İstemez. Çünkü onun bakıma göre wlahattan beklenen şey göz bo yamak veya halka karşı bir şey yapı yor, görünmek değil, halkın ve inkı- lâbın beklediği el ile tutulur, müspet, faydalı. neticeler © almaktır. Taviçre den getirilen mütehassıs, Darülfünü- nun ıslahı meselesini işte bu bakımdan araştırdı. Onun teklif “ettiği ıslahat esaslarile memleketin hususi icapları, hakiki ihtiyaçları gözönüne alındı, bir ıslahat program: yapıldı. Darülfünu- Dun ilgasma ye yerine yenibaştan başka bir müessese kurulmastüa kadar giden ra dikal tedbirlerle dolu bu programın csas hatları ve ümümi formülleri, ka- nun halinde Büyük Millet Meclisinin karar ve tasvibinden geçti. Demek olu- yor ki, Maarif ve zslahatı işleri, bugün “Cümburiyet idaresinin, devletin kendine malettiği bir “poli- tika olmuştur. ss Darülfünun için tespit edilen ısla- hat projesinin tatbikine başlamak, sa- bık Vekil Döktor Reşit Galip Bey ar- kındaşımıza nasip olmuştu. İşe başlan- dı. Fakat pek ciddi ve esaslı olan 86- bep ve mazeretler yüzünden vekâlet- ten çekildi. Keşke Reşit Galip Beyin çekilmesini icap ettiren sebep ve ma- zeretler olmasa idi de, genç, çalışkan ve devamlı olan bu arkadaş başladığı i nihayetine kadar yürütse idi... Yal nız şu var ki, bu temenniye katılırken yanlış bir telâkkiye kapılmamak lâ- zımdır: Maarif Vekâletinde bir te- beddül olmakla Maarif siyasetimizde, hele Darülfünun ıslahatında bir de- Zisiklik olacağını sanmak hakiki va- ziyeti ve Hükümet fırkasınm karar ve zihniyetini hiç bilmemektir. Yalmız Maarif Vekâleti için değil, her vekâ- let için de vaziyet aynıdır. Bir fırka programı, bir inke! müessesesinin programı mevzuubahis olduğu zaman sahsi siyaset akla gelmez. Reşit Galip Beyin de böyle bir iddiada bulunduğu nu hiç bir gün işitmedik. O, sadece fırkasının ve Hükümetinin tespit etti- ği programı tatbik mes'uliyetini üzeri ne alan çalışkan bir ünsür halinde gö- rünmüştür. Başka türlü o görünmeğe haveslenmek akıllı işi değildir. Her. kes bilir ki, senelerdenberi husus bir dikkat ve israr ile, malüm olan şimen- difer politikasını takip ediyoruz. Bu politikayı yürütmekte Başvekilimizin pek yüksek olan rolünü ve tesirini de bilmiyen yoktur. Buna rağmen, Tür- kiyede yürütülen şimendifer politika» sı, muhterem İsmet Paşanın şahsile kaimdir, yolunda bir hükme varıldığı: nı görmekten müteessir olanların ba- sında bizzat İsmet Paşa vardır. Çün- kü şimendifer politikasi; | Cümhuri- yet Devletinin esaslı bir politikası ol- muştur. ... Maarif işlerini vekâlet suretile üze- rine alan Sıhhiye Vekili Doktor Refik Bey ne yapıyor, ne yapacak, bu yeni vazifesine ne kadar kalacak?.. Doktor Refik Reyin şu bir kaç gün içinde neler yaptığını gördükten son- ra, bundan sonra da yapacağı şeyler hakkında hüküm vermek daha kolay. olur. Refik Bey, evvelce çizilen mla- hat programımı dikkat ve emniyetle takip ediyor. En güzel programları tat- bik mevkiinde bulunanlar için kuru- kuruya bir hüsnüniyet kâfi değildir. Büyük işleri başarmak için mümtez hususiyetler, hususi kabiliyetler lâ zımdır. Muhterem Doktor Refik Bey de bunlarm hepsi vardır: Dikkatlidir, işlerinde asabidir. Kendisi sinirlendi. ği kadar başk da sinirlendire- sek ve onlarda çalışma (o heyecanını uyandıracak kabiliyettedir. Refik Bey de metodik çalışma, disiplin, temiz ve Pürüzsüz iş görmek ve “başladığı iş- ler üzerinde takip fikri; birinci de- recede hâkimdir. Onun Sıhhiye Vekâ- letinde mütevazi, sessiz köşesinden Yaptığı ıslahat ve yarattığı -#serler; yeni işinde de göstereceği dikkat ve hassasiyetin derecesini gösterebilir. Vakın bu kıymetli vekilimizin yeni yazifesinde daha me kadar kalacağı kestirilemez. Ancak muhakkak olan Şu ki, bu işlerin başında kaldığı müd- doktor Refik Bey, intizam ile miyetle maarif nlahalı | işlerindeki hususi meselesi değil, fer. kanın, hükümetin ve dolayısile devle tin maarif ve ıslahat politikası mesele- sidir. Bu politika ise sâbit ve kat'idir. Sürt meb'asu MAHMUT & imei Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT sene Ne. 2701. CUMA | arm 18 AĞUSTOS 1933 Avusturya meseleleri hak- kında İtalya hükümeti Ber- linde yeniden teşebbüste bu- lunacak. 24318, Yam müdürün 24319 Matbaası 24510, “Türk bahriyelisi misafirperverdir ve| askerlik kabiliyeti yüksektir.,, M. Herriot bu akşam Ankaraya gidiyor. Torpitomuz Varnada iken samimi tezahürlere vesile oldu Varna'dan şehrimize geleceğini yazdığımız M. Edouard Herriot dün saat 15,30 da Zafer torpido muhribi ile gelmiştir. Zafer torpi- dosu saat 9,30 Varna'dan hareket etmiş ve 25-30 mil süratla seyrede- rek saat 15,30 da Dolmabahçe ö- nünde demirlemiştir. Ayni saatte Vali Muhittin ve hariciye vekâleti umumi kâtibi Numan Rifat B. ler Fransız maslahatgüzarı M. Bar- bier; sefaret kâtiplerinden Comte Ostroroğ Çankaya muşu ile torpi- doya giderek muhterem (misafire hoş geldiniz demişlerdir. Torpido- da bir kaç dakika kaldıktan sonra M. Hemiot ile birlikte Tophanede M. Herriot otomobiline biner- ken yorgun ve meşgul olduğunu ve yazılacak bir çok mektupları bu- lunduğunu söyliyerek (o Perapalas oteline gitmiştir. M. Herriot bugün Vali Muhit- tin Beyin vereceği hususi öğle yemeğinde bulunacak akşama An karaya haraket edecektir. M. Herriot'nan beyanatı M. Herriot dün seyahat ihtisas- ları hakkında bize şu beyanatta bulunmuştur : — Seyahatimiz çok iyi geçti, Bulgaristan'da gördüğümüz hüs- mü kabulden çok O mütchassis ol- duk. Türkiyede bu seyahatimiz i- çin büyük zahmet ve külfetlere katlanmıştır. Varna'dan (o buraya gelmemiz için bir torpido muhribi gönderilmesinden dolayi çok mi- nettariz. Bu sabah 9,30 da hare“ ket ederek son süratla İstanbul'a geldik. Çok güzel ve mükemmel br geminiz var, Türk bahriyelile- (Devamı $ inci sahifede) Sporcularımız Yarın geliyor Karşılanmak için bir proğram yapıldı Rusyadaki sporcular kafilemiz Cevdet Kerim Beyin riyasetinde olduğu halde yarın sabah şehrimi- ze-döneceklerdir. Bu | 7” hususta bir karşıla yapıl. mıştar. Sabah saat 7,5 da bir muş Vilâyet firlen rıhtıma yanaşacak barada Halkevi, fırka, © KERİM & spor teşkilâtları mensupları ve orada kendilerine bir çay ziyafeti ve- rilecektir. Sporcularımız Odesaya tayyare ile gittiler MOSKOVA, EN A.A. — Türk spor heyeti dün tayyare ile Odesaya gelmiş- tir. Heyet tayyare meydanmda © Odesa teşkilâtları ve mahalli hükümet mümes- (Devamı $ inci sahifede) LENA Dil anketimiz Dil Cemiyetinin ankete veris 1- Şart, 2 - Kayıt, 3 - Ma- hiyet, 4 - Şahsiyet, 5 - Zat, 6 - Hüviyet. tir. Cevaplar, gazetemizde Anket me- murluğa namına gönderilmelidir. M. Herriot'nun dün kendisini getiren Zafer torpidosunda ve çıkarken * aldığımız resimlerinden eaeaeseeseesz e! Veysi'nin n muvaffakiyeti Tahsilde bulunan atletimiz Fransızlarla beraber Amerikalıların karşısında Son gelen Avrupa spor gazetele- rinin atletizm kısmında şu çok güzel havadisi okuduk, Fransa atletizm ta- kımı ile Amerikan atletizm takımı çarpışırken, üç renkli formayi mü- dafaa edecek olan atletlerin arasına bir de Türk yenci alınmıştır. Bu genç İstanbullu olup Pariste tahsilde bulunan Veysidir. Kendisi ayni zamanda Türk atletizm. takımı nın şampiyon uzuvlarındandır. İhti- sası disk ve gülle atmadadır. Veysi hurada kabiliyetini ilerlet miş ve diski 4l metre küsür atmağa muvaffak kendisi Noel ile beraber Fransayi temsil edecektir. Veysi ana vatandan kilometreler» €e uzakta çalışıyor, ilerliyor, tekni- ğini arttırıyor ve en nihayet Ameri- kaya ka karşı oynuyor. yapa yapa kazanıyorlar. Halbuki atletizm federasyonu bu hu- susta merkezi umumiden istediği tahsisatı alamadığı için, beynelmilel müsabaka yapamamaktadır. Bu ise Türk atletlerinin kendile- rinde mütemerkiz bulunan kabili yetlerinin meydana (çıkmasına im- kân bırakıyor. Her halde merkezi w- muminin bu noktayi temil edeceğine eminiz. Bu günkü yüzme müsabakaları Büyükderedeki da yapılıyor. Münasip | fırsatlarda yazdığımız (gibi (İstanbul mta kazanacak- daha iyi olmaktan değil, rakiplerimizin havuz yarışına alışmadıklarındandır. Cuma ve pazar günü gördüğümüz veçhile Karamürselli İhsan ve İsmail bir parça, dönüş kabiliyetlerini ıslah edebildi lerde tehi akipler 1500 metrenin yarım mutlaka İh- san tarafından kazanılacağı bilir. Çünkü İhsan; tam manasile iyi yüzmüş olan | Salim ile aralarında on metrelik bir mesafe vardı. Halbu- veyernin burada disk atarken alınmış resimlerinden ki geçen seneyi nazarı itibara alar rak söylemek lâzrm gelirse beraber yüzeceği anlaşılır. Salim. yüzdüğü zaman bir tur geri de kalmışlardır. nazaran kazanma» « aşağı yukarı muhakkak gibidir. Kurbalama yarışma gelince, bun- da da İzmirli Alp rakipsiz gibi bir Şeydir, Bu görücü harikulâde tiz stile malikve yüzüş tarzı mumta zamdır. Bu kategoride onu geçecek henüz kimse yoktur. 100 ve 200 metrede Galatasaray- lı Orhanın kazanması çok kuvvetli bir ihtimal dahilindedir. Yarışların programı aynen geçen sene gibidir. Hiç değişiklik yoktur. Ancak değişen yedur. Her halde bur |. seneki yarışlar, bundan evvelkilerin- den daha güzel ve daha cazibeli ola- cağı bellidir. KA Gazi Hz. İSTANBUL, 17. A, A. — Rei- sicümhur Hazretleri ba sabah Ya- Jovadan Dolmabahçe sarayına av- det buyurmuşlardır. Daha ucuz yolculuk Sadullah B. eşya tarifesini: götürdü, yolcu tarifesi de yüzde 15 indiriliyor 1 eylülden itibaren Türk limanları a- rasmda tatbik edilecek yolcu ve eşya tarifelerini ilizara memur komisyon, pa- Zar günü toplanacak ve kuvvetle tahmin edildiğine göre, iki celsede mesaisini bi- tirecektir. Deniz ve Hava Müsi Sadullah B. komisyonun hazırladığı ciya tarifelerle eden proğramı, İktrsat Vekâletine tus- dik ettirmek üzere dün akşam Ankara' ya hareket etmiştir. Sadullah B. pazar günü avdet ve Tarife Komisyonunun © günkü toplantısına riyacet edecek ve e ya tarifesile program da Vekâletçe tas- dik edilir-edilmez ilân olunacaktır. Tarife Komisyonu, yolcu tarife pro- jelerinin müzakeresini de hayli erileki miştir. Vapurcular namına komisyonda bulunan Yelkencizade Lütfi ve Ticaret Sadullah B, iz suretle, rekabetten evvel 31 Tiraya, sene ovyek 38 raya, şimdi 25 buçuk liraya yapılan birinci Yollalağii yeni ieilede 15'ü 18 raya İml indi- rilmiştir. İzmir'e birinci mevki vapur ücreti de, şimdi 15 lira iken yeni tarifede 11 lira olarak tesbit edilmiştir. Diğer bilet üc- retleri de mutedildir. tek bir ücreti âmir bulunduğu ve tarife» nin de esasen rekabeti ortadan kaldır. mak gayesile yapılmakta olduğu cihetle a yeni Vekâletçe hazırlanmış olan yolcu tarife projesindeki ücretleri umu- miyetle ©; 15 nisbetinde indirmiştir. Vapurların kıymeti pazar- tesi günü anlaşılacak Yeni şirketin nizamnamesi bugünlerde hükümetin tasdikine arzedilecek Hususi Vapurcular tarafından hukem Takdiri kıymet bitiyor intibap edilen İş Bankası Umum Müdür) © Diğer tarafla e vekili Muammer ve bankanın İstanbul | Terimi kitnen keme de me şubesi Hukuk müşaviri İsmail İşa B. ler,! tirmek üzeredir. Komisyonun pazartesi günü vapurlara takdir ettiği kıymetleri vapur sahiplerine tebliğ edeceği anlaşıl- maktadır. Şu suretle pazartesi günü vapurcular. oldukları nizam- turmış, bunlar» uymıyan o maddelerden hangilerini muvafık gördüklerini ve han gilerinin yerine kendilerinin muvafık gördükleri maddeleri koyduklarını va- purculara tebliğ etmişlerdir. Bunlar üç nüsha olarak yazılmış ve bütün vapur- culara da imza etti tir. Bu suretle temyize verilen yeni nizamname, bugün lerde vapurculara imza ettirildikten son- va hükümetin tasdikine rakama Muammer B. gitti Muammer B. Ankara'ya gitmiştir. idare meclisi kararlağtıracak, ihtilâf ba- inde Iktisat Vekili Celâl Beye müracaat edilecektir. İtalyan gemileri Falero'da ATİNA, 17 (A.A.) — Falero limanına gelmiş olan Tarante ve Cörtelazzö edli İtalyan harp gemilerinin kumandanları ile İtalyanın Atina elçisi şerefine bahriye nazırı tarafından bir kabul resmi yapıl- muştar. Islâhat işleri normal sey- rini takip ediyor Avni B. müsteşar oluyor, islahat komi- tesi geriye kalan işleri tasfiye etti dar, bir buçuk ay müddetle Maarif deceği kat'i surette inilir" Vekâleti J Maarif için bazı zevatın isimlerinden bahsedilmekte ise de bu makama kimin getirileceği henüz kati şekilde malüm değildir. arif müsteşarı Salih Zeki Be. yin ems E bitmiştir. Salih Zeki Bey tekrar müsteşarlık makamına av- det etmiyecektir. Bu vazifeye vekâletinde bulunan Avni Beyin tayini ihtimali kuvvetli. dir. İşlerini bitirmiş olan ıslahat ko- mitesi azaları yakında Ankaraya dö- neceklerdir. Yalnız müsteşar Avni Bey bir müd- det burada kalarak Üniversite işle- rinde a Beye yardım edecektir. Avni B. ,, Maarif vekil vekili Dr. Refik Bey, gelmemişti: derrislerin Refik Beyin Meclis açılıncaya ka ' daha az olacağı söylenmektedir.
