4 Ağustos 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

j ; z rp am iğ ———m m mn Hasretliler Inlalâp, ili ay sonra onuncu yılını idrak edecek. Türk cemiyeti medeni ğı bütün hamleleri yılların bu dar çerçevesine sığdırmış- tır. Dünkü nesil, dünkü harp nesli bu on yıl içinde devirlerin hazmedebile- ceği derin bir inkılâbı etine, kemiği- ne, asabiyetine işlemiştir. Mustafa Kemal nesli bununla göğ- sünü gere gere tarihe girecektir. Şüp- be yok ki duyduğumuz gurur geçirdi- imiz tehlikeleri bize hatırlatmıyacak kadar azametlidir. Biz bugün bu haklı gururu içimiz- de duyarken inkılâba, milli harekete aykırı cephe alarak memleket toprak- larından uzaklaşanların hissettikle, acı nedametleri, elim vatan tahassür- lerini işitiyoruz. Suriye çöllerinde © mahrumiyetler içinde yaşıyan bir iki muharrir, Avra- pada, kırık, mevtai bir ömür sürükli- yen bir kaç münevver cümhuriyetin ümü şerefine yapılacak ne de hisse ayrılması- nı bekliyor ve: olmazsa hür, müstakil, — Hiş te- miz Türk topraklarında ölelim! diye- rek aziz yurdun havasına, suyuna, taşma, toprağına hasret çekiyorlar. yalnız bırakanların hicran ve neda- met hislerini takdir eder. Türk toprak ları dünün bütün kirinden, dikeninden kurtulmuştur. İstilânın ve bozgunun tahammül e- kadar kuvvetlenmiştir. Kara bir cehalet ve ölçüsüz bir mah rumiyet içinde tepip gittikleri Türki- ye en ileri medeniyetin ve en yüksek san'atın ommuzbaşmı tutacak (Okadar yükselmiştir. Mustafa Kemal Türkiyesi manevi ölümü istihkar eden şerefli insanların parçalarının dünkü mücadeleye dökülmüş bir dam- la kanı, bir damla alınteri, hiç olmaz- sa bir yudum gözyaşı olmak lâzımdır. Ayağa kalkmıya çalışan bir mille- tin dertli zamanlarında kıştan, kar- dan kaçan muhacirkuşları gibi Hat- büstüva memleketlerine iltica edenle rin bu berrak, ılık mevsimde avdete hazırlanmaları da ispat ediyor ki on- lar için vatan yek, hayat vardır. Türkiye mevsime göre civciv yetiş- tiren bir iklim değildir. Bürhan-CAHİT ai eleği Vapurların muayenesi bitti Hususi vapurlara kıymet takdirine memur komisyon, yarın Yeni Dünya vapurunu muayene edecektir. Bu su- retle muayene edilecek vapur kalmı- —— Komisyon, hafta içinde va- a takdir ettiği kıymetleri sahip lerine tebliğ edecektir. Vapurenlar. dan takdir edilen kıymeti muvafık görmiyenler 10 gün zarfında itirazla rmı yapmak hakkına maliktirler. Ay sonuna kadar da bunu ticaret rei- si, hakem aıfatile gayri kabili itiraz olarak kararlarını verecektir. re İri Hasan B. Trabzona gitti Büyük Millet Meclisi ikinci reisi Hasan Bey (Trabzon) dairei intiba- biyesine gitmiştir. —e İtalya sefiri sade ii sefiri M. Lojacomo, mezuni- İtalyaya gitmiştir. M. Lojacomo, emiri 10 gün kadar kaldıktan son ra şehrimize avdet edecektir. (İş Bankasından alınan cetveldir) 4 AĞUSTOS 1933 Akşam Fiatları Tabvilât İstikraz dahili 9750 $ Elektrik 1983 İatikram 95— $ Tramvay ma es Amsterdam — 1,İ67 NUKUT (Satm) Ri Dina 3 Çe mrveç, 2 Alim Ti sediye * 07 € o Emknet İpeklilerimiz Beynelmilel bir şöhret ve kıymet alıyor Son senelerde memleketimizde ipek #anayii büyük bir inkişafa mazhar ol muştur. Bir çok memleketerin ipekli ku- maş sanayiinin son beş senelik inkişaf seyrile bizimki mukayese edildiği tak- tirde vaziyetin memleketimiz lehine ol- duğu görülmektedir. Fakat, alâknderla- rın da kabul ettiği gibi bu genişleyiş ar tk hali işbaa gelmiş ve zararlı bir şekil mensucat sanayii normal şerait içinde İş bulmaktadır. Yalnız ba sahada eski hum malı çalışmadan eser kalmamıştır. Ma- amafih bu yolda çalışan fabrikaların çok olması Türk ipekli sanayiini beynelmilel bir şöbrete mazhar kılmıştır. Alikadarlar artık ipekli mensucat Bayinin daha fazla genişlemesinin önü- ne geçilmesini istemektedirler. Bu te- menniyi Sanayi umum müdürü Recai Be — *on tetkikatı esnasında bildirmiş» ir. Armut ihracatımız Son haftalar zarfında memleketimizin. armut ihracatı mühim bir yeküna baliğ olmaktadır. Bilhassa Edremit ve Burha- niye mıntakaları bu ihracatın merkezini teşkil etmektedir. Armutlarımızın ahcı- dır. Diğer taraftan eğ fağlım Tabrikml” karakız vü b İiyete geçmiştir. İzmir 9 eylül sergisi h 9 Eylül iştirak için ekime ene Kğ ek Gi diden hazırlanmaktadırlar. 9 eylül sergi- çi komitesi Galatasaray lisesinde de bir kayıt bürosu tesis etmiştir. Ihraç mallarını tağşiş edenler Ticaret odası, dürüst muamele yap 'mıyan ve ihracat mallarını tağşiş eden tüccarın isimlerini tesbite çalışmakta- dır. Birkaç isim tesbit edilmiştir. Ka- ra liste yapılırsa, bu isimler de der- cedilecektir. Oda, bu hüsustaki tetki | katı neticesini bir raporla vekâlete arzedecektir. Diğer taraftan, Anadolu tüccarlarını aldattıkları iddia edilen bazı komisyoncular hakkında da tah kikat yapılmaktadır. Bu suretle ha reketi tesbit edilen bir komisyoncu Adliye ye verilmiştir. Dil biri tahkikat icra eilmekledir Şiki ler, ekseriyetle bazı komisyoncuları bir takım firmaların güya bayilikleri sel azze iğfalât yapıldığı merkezindedir. Mevduatı koruma kanunu Mevduatı koruma kanunu yarın meriyet mevkiine girecektir. Bankala rm ekserisi beyannamelerini Maliye vekâletien yöndermiş ve teminat gös- termişlerdir. Türk - Yanan ofisi Muhtelit Türk - Yunan ofisi, hâlâ faaliyete geçmemiştir. Alâkadarlar, ofisin bir an evvel teşekkülünü temen ni etmektedirler.. Bulgarlarla ticaret müza- keralı iyi gidiyor Türkiye « Eyer Tier arasındaki tica- ret muahedesi müzakeratı devam etmek tedir Son gelen haberlere göre, müza- kerat iyi bir safhaya girmiştir. Piyasada tacirler, bu tmeshedenin bir an evvel yapılmasını beklemektedir. A- söylediğine göre, bu mev- sim Bulgaristanla ticari münasebetlerin pek arttığı bir mevsimdir. Meselâ: Bul Şehör, bolluğu Alpullu şeker şirke ali ci e Şekerini pie laması üzerine piyasada şeker İle mış, fiyatlar tenezzüle yüz tutmuştur. Sanayi umum müdürü An- karaya gitti Sanayi umum müdürü Recai Bey, şehrimiz fabrikalarınn ham madde. ye olan hakiki ihtiyaçlarına ait tetki- katını ikmal ederek Ankaraya gitmiş- tir. Tekrar gelecektir. Bartından yumurta ihracatı çok azaldı BARTIN 3— Yumurta piyasası durgundur. Fiatlar düşüktür. Bü- tün Türkiyede yumurtacılar sıkın- ta geçiriyorlar. Yumurta ihracatımız yüzde 70 derecesinde azalmıştır. — Yegâne mahrecimiz olan İspanya piyasa- |” smda da Balkan mahsulleri, yumur talarımıza rekabet etmektedir. Son gelen haberler üzerine, ge- ven haftalar içinde © piyasamızda Süreyya Paşa mı, Efendi mi? “Gece gelen telgraf,, da- vası devam ediyor Eski İstanbul mebusu Süreyya paşa- nm «Gece gelen telgraf3 şairi Nazrm Hikmet Bey aleyhine açtığı davaya dün birinci ceza mahkemesinde bakılmıştır. Geçen celsede celbine karar | verilen kitap müsveddeleri | getirtilmiş. altında- ki tarihe bakılmış, 1931 yazılı olduğu gö- rülmüştür. Nazım Hikmet Bey mahkemede baba- sının 1932 de vefat ettiğini, kitabın 1932 inin 1l inci ayı da 1931 de yazıldığını, binsenaleyh reyya paşaya matuf olmadığını söylemiş we bu iddiasının da müsveddelerin tetki- ki ile anlaşıldığını bildirmiştir. Nazım Hikmet Beyin vekili Süreyya paşanın paşalık sıfatının meşrutiyetin ilâ mında refedildiğini, paşa, olmadığını, mahkeme gibi resmi bir makamda asıl lakabının zikredilmesi ve sadece Sürey- ya Efendi denmesi icap ettiğini söyle miştir. Nazmi Nuri B. bu palmiye da- vayı çürütemiyeceğini, $i örreya paşa ve merhum Hikmet Nazım Bey a rasındaki hâdiselerde tam bir mutaba- kat olduğunu söylemiş, dos- yanım iddia makamı tosatından tetkiki 5. çin 6 ağustosa bırakılmıştır. Hayali mi, değilmi? Galatasaray klübü idare heyetinden Mütevelli Mehmet Bey tarafından O. Hmpiyat gazetesi neşriyat müdürü Sa dem Galip ve muharriri Eşref “ Şefik B. ler aleyhine açılan hakaret amiz meşri. yat davasına dün İkinci cezada başlan. di Mehmet Bey hakaretin vâ- maznunların dığını, Mehmet Beyin kendi arkadaşla rı bulunduğunu, hayali tiplerden bahse- dildiğini ve yazınm üzerinde de hayali — diye yazılı olduğunu söylemişler. Davacı teki alam Mehmet Bare matuf olduğunu, içerisinde Talât Mitat, Ahmet İhsan, İsmail Müştak, Fevfik Ali, Leblebi Mehmet, Ihsan İpekçi ler gibi maruf zevat buluna, şakileriz ispat edeceklerini söylemişlerdir. Muha- keme bu şahitlerin celbi için 10 ağusto- sa bırakılmıştır. Türklüğe hakaret davası » Yataklı Vagonlar şirketi müdürü”M. Jannone'nin Tü: tahikir davasina dün Beşinci cezada devam edilecekti. Fakat celse açılır açılmaz Tdöjn müka- ii işgal eden ii Bey dosyayı tetkik edeceğini , maznum veki- i Cevdet Ferit e de iki müdafaa şahi- di ikame etmiş, muhakeme bu şahitlerin celbi ve dosyanın tetkiki için başka gü- ne bırakılmıştır. Öze erer eN Sada Poliste , 25 kilo esrar Kaçakçılar memurlara rüşvet te teklif ettiler Muhafaza © teşkilât uyuşturucu maddeler hakkında sıkı takibat ap- maktadır. Dün muhafaza ve inhisar takibat memurları Meyvahoş iskelesi ne yanaşan bir motörden şüphe ede- rek araştırma yapmışlardır. Bu araş tırma neticesinde 25 kile serer elde edilmiştir. Esrarcılar memurlara rüş” Kaçakçı sandalcılar Muhafaaz teşkilâtı liman dahilinde vesikasız sandalları da takip etmekte dir. Son bir ayda vesikasız olarak 50 ll lağmlikln Afyon mübayaatına başlandı )yuşturucu maddeler İnhisar Idare- a ni ak ay 25 kalan iie ren faaliyete İzmir müdürü Vahi B. idare daki için rl yumurtanın yüzü 65 kuruşa kadar düşmüştür. Zahiresi para etmiyen köylüyü bu düşkünlük O büsbütün sarsmıştır. Maarif müdürü Değişmiyecek M. müsteşarı, Haydar B.in takdir kazandığını söylüyor Son Posta gazetesi, Maarif müdü- rü Haydar Beyin bir orta mektep mü dürlüğüne veya tekaüde sevkelilece Dün maarif müsteşarı Avni Bey bize bu hususta şunları söylemiştir: İşi asılsızdır. Haydar Bey dürüdür, “değişmesi mevzuu bahsol mayıp, yerindedir." Başıboş talebe Maarif Vekâleti tahsil için İstanbula ve Ankaraya giden ve oralarda mek- teplere yerleşmiyerek perişan bir va- ziyete düşen çocuklar hakkında vekâ letlere şu tamimi göndermiştir: Bir çok çocuklar tatil aylarında nwecani, leyli mekteplere kabulleri için yol parası vilâyetlerden temin €- dilerek Ankara ve İstanbula gönderil mektedirler. Mekteplerimize meccani leyli talebe imtihanla ders senesi ba- şında alınmakta olduğundan bu çocuk ların arzuları yerlerine getirilmemek te ve neticede zavallılar buralarda çok sefil ve perişan olmaktadırlar. Bu hallere meydan verilmemesi için müracaat edenlere meccani leyli tale benin eylül ayı zarfında müsabaka ile alınmakta olduğunun ve her vilâ- yet merkezindeki lise ve orta mektep ve muallim mektepirinde müsabaka açılacağından oralara müracaat et- melerinin tebliği ile İstanbul ve An- karaya gitmeleri için kendilerine hiç bir suretle muavenette bulunulmama- m rica olunur. Ragıp Nurettin Bey Ame- rikaya gitti Halk terbiyesi hakkında tetkikat ve tetebbüatta bulunmak üzere sabik ilk tedrisat umumi müdürü Ragıp Nu- rettin Bey dün Amerikaya hareket et miştir. Ragıp Nurettin Bey Amerikada bir sere kadar kalacaktır. Liselerin ıslahı Use ve orta meikeplerin ıslahı için Maarif vekâleti yakında hazırlıklara başlayacaktır. Bunuh için bir ıslahat komitesi teşkil edilecektir. Komitenin eylül bidayetinde faaliyete geçmesi beklenmetkedir. Maarif müsteşarı Av- ni Bey dün bu hususta demiştir kit — Liselerin ıslahı mukarrerdir. Bir çok şeyler yapılacaktır. Fakat şim di Üniversite işlerile meşgul olduğum için bu hususta fazla izahat veremiye ceğim.” Orta tedrisat, müdürü şeh- rimize geldi m umumi müdürü Fuat şehrimize . Fuat B. z >. Muzaffer Bey talim ve ler- . biye âzası oluyor |» Edebiyat fakültesi riyasetinden a- şıkta kalan Profesör Ali li Muzaffer Be yin Maarif Vekâleti milli talim ve ter biye heyeti azalığına tayini takarrür etmiştir. Maarif müsteşarı Avni Bey dün bu haberi teyit etmiştir. li ge Mülga Seyrisefain müte- kait yetim ve dulları mıştır. Fahri Bey kendisile görüşen bir muharririmize demiştir — “On gün daha tedavime devam edilmesine doktorlar lüzum gösteri- e Tedavim bitince Ankaraya av. det edeceğim.” Belsdiyede Yeni inşaat Belediye müracaatları nasıl karşılayacak Belediye yeni binalar kanununun tatbikatma ehemmiyet verdiği cihet- le inşaat ruhsatnamelerinin merkez- den verilmesine karar vermiştir. Yalnız müracaat beler müracaatları merkeze bildire- cektir. Belediye semtine göre ruhsat verecektir. Şimdilik münferit karar verilmektedir. Bunların neticesi kanu nun talimatnamesini teşkil edecektir. Belediye ruhsatname | verilmesinin uzamaması ve şikâyetlere meydan kal maması için tedbirler almaktadır. Esnaf cüzdanları Esnafa yeniden cüzdan verilecek tir. 30 bin cüzdan bastırılmıştır. Cumhuriyet bayramı Cümhuriyet bayramı komisyonu ya rın toplanacaktır. Yeni tebligat üze- rine yapılacak tezahüratm şekli gö- rüsülecel “ Muvakkat hal Muvakkat hal inşasmdan vazgeçil diği doğru değildir. Tahsisat almmış ve hal mutlaka yapılacaktır. İtaiye mütehassısı İtfaiye mütehassıs tetkikatma de- vam etmektedir. Mütehaasıs mahelle- ler: gezmektedir. Otakçılar caddesi Edirnekapıyı Eyübe bağlıyan Olak- çılar caddesi uzun senelerden ber: ta mir edilmemiş bir yoldu. Bu cadde Eyüp halkının ve bilhassa kışın mek- tev talebesinin şehir ile muvasalasını temin etmektedir. Belediye bu cadde nin ehemmiyetini nazarı dikkate ala- rak tamirine ve bir kaç lamba konul masına karar vermiştir. Tamire yakın da başlanacaktır. Bol su ne zaman? Gr sular idaresi Terkos su zerinde plânda müm. yapabilmek icin diği şekilde icap eden tevsi ameliye- sivin derhal nlabilmesi için fasli- yete geçilmiştir. Terkos fabrikasmn bulunduğu yerden itibaren şebeke ü- zerinde"mubtelif kollarda hattın bir gok yerleri açılmıştır. Tevsi ameliyesi buralardan yapılacaktır. Bu amefive ikmal edilince şehre daha fazla su gelebilecektir. Süt için talimatname Süt ve sütten yapılan mahallebi, süt- Bu talimatnar ile süt istihsali; süt “de Bılhas Yolcu ve navul Komisyon projeler üze- rinde tetkikat yapıyor i H a Hitleri nerede arıyor? Geçenlerde ben Hitleri nerede ara- dığımı yazmıştım. Burada tekrara har cet yok!.. Dün de bir diğerinin Hitle- ri aradığına şahit oldum. Biribirinden birer yaş farklı üç çocukla vapura bi Çocuklar da afacan mu afacan! Birisi otursa ikisi vapurun klarında cambazlık yapıyor- si.. Bam ba şişman, terli, yorgundur. Söz din- letemiyor. Derken çr uklar vapur gö- vertesinde koşmaca aynamağa başla- dılar. Bir aralık biribirlerine tüküre- rek eğlendiler ve nihayet baba bun- lafdan birinin kulağını çekmeğe mec- bur oldu.. Bir feryat. Yolcularda te- lâş.. Biçare baba hem mahcup, bem hiddetli. Nihayet içini çekerek: — Ah Hitler ah! dedi. On sene ev- vel eline düşmeliydim de beni kısır etmeliydin!. Postanede bir yenilik Istanbul postahanesinin holünde yapılan bazı değişiklik arasında bir tanesi var ki, gözüme ilişti, ilişti hafif gelir. Gözüme battı... Postahane mek. tup atılacak deliklerin üzerine İzmir, Ankara, Konya, şehir dahili, yabancı memleketler gibi yazılar yazmış ve bunları ayırmış. Eğer postahanede mektupları gidecekleri yere göre tef- rik edecek memur kadrosu var ve me- murlar bu işe gayri kâfi iseler, diye- cek yok!.. Lâkin bunun böyle olmadı- ğını bu deliklerin ardında bulunan bir tek memurun her atılan mektubu alıvermesile anladım.. Ben Avrupada ve Balkanlarda yirmiye yakın büyük ve küçük şehir gördüm. Hiç birinde böyle halka mektupları tevzi ettiren postahaneye tesadüf etmedim. Diye- ceksiniz ki: — Ne zararı var?, Vakti bol, kendisi sakin , okuması yazması yerinde bir adam için mektu- ine atmak kadar kolay şey olamaz.. Lâkin düşü- nünüz bir ihtiyar kadın, hamal türkçe bilmiyen bir ecnebi cı memleket) yahut (diğer yerler) sözünü nasıl okur ve anlar. i Burası bir az da me şehridir. Polonyadan, Çekoslovakya- dan, İtalyadan, Romanyadan grup grup gelen seyyahlar postahanede mektuplarını nereye atacaklarını bile mezler. — Sorsunlar! demeyin. Kime ve ne dil ile sorsunlar! cevabını alırsmız.. Ya birisi dalgınlıkla başka deliğe mektup atsa ne olacak? Pos zarf üstündeki adrese onu le mükelleftir. O halde bütün mek- tuplar hangi kutudan çıkarsa çıksın kontrol ediliyor demektir. Şu halde bunun faydası ne?. Belki bizim gibi fanilerin bilmiyece ği bir faydası vardır. Fakat ne olur- mi olsun e bükün dünyanı kabul (mektup) kaymağı ln iyi oi e postaya vw deki işlerin değil, mektupların işlerin ıslaha mühtaç olduğunu zan, hattâ iddia ediyorum. Biliyor musunuz? Bursaya İstanbul. dan beş saatte gidiliyor, Fakat Bursa- da 30 temmuzda postaya verilmiş bir mektup İstanbulda | Ağustosta yerine gidiyor. Yani 48 saat... İşte bu'üğirlr bulmalı... MY 5 FELEK Vilâyette “Takdir edilenler Ka arın isim- leri bildirildi Dabiliye vekâleti tarafından tak dir edilen kaymakamların isimleri vi-