27 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İ İ Bir ilim akademisi tesisi dü- şünülüyor. Türk âlimler te- masta bulunmak üzere Lenin- grada gidecekler. “FİATI 5 KURUŞTUR Türkiye, hariçten Nasıl görülüyor? Avrupadaki temas ve ssüğabedele- rimizden anlıyoruz: Hükümetimizin sağlam ve müsbet siyaseti, her taraf- ta yüksek bir alâka ve takdir ile gö- rülüyor, Bütün dünyanın mali ve iktı- sadi zorluklar içinde çırpındığı şu si- ralarda, milli Türkiyenin kurtuluş mücadelesinin ve mücadelenin kazan dırdığı azametli neticenin ehemmiye- ti bu gün - üzerinden on iki sene geç- tikten sonra - daha iyi takdir edili- yor. Bundan başka beynelmilel saha- da müsbet ve sağlam bir politika yü- rütebilmek için dahili politikanın, dev. let otoritesinin, memleketteki vahdet ve sükünun sarsılmaz derecede kuv- vetli olmak lâzım geldiğini bilmiyen yoktur. Kemalist Türkiyenin Yumanistania anlaşması; Avrupalıların en çok be- ğendikl harici politikamız bir faslıdır. Ankara ile Atinanm elele ver meleri; yalnız politikada gayri müm- kün sanilan bir çök hâdiselerin; za- si kuk edebileceği de itiraf ediliyor: Ko kemal ifade eden bir po- itikası... — en büyük dil ti hareketlerini muhafaza etmek, şu | bir başmakalesinde Temps ga- böyle diyor. Temps gazetesinin bu tarzdaki gö- rüş ve takdirine şu hülemü de ilâve etmek yerinde olur: Türkiye, muhte- lif siyaset zümrelerin mensup dev- letlerle dostluk — ve bitaraflık müna- sebetlerini tesis ederken, hiç birinin endişesini, hırsını tahrik “edecek bir harekette > bulunmadı. Yeni hiç bir dostluk, eski dostluklara dokunacak bir tecelli arzetmedi. Avrupada çok beğenilen işlerimiz- den biri de dahili rejim meselesini, Te e glikmmmz saraylar leri, harici na karıştırmamaktır. Komünistliğin memleket için zararlı bir idare siste- mi oluşu, dolayısile e komünistlik te- zahüratının zabıta ve adliyemiz ta- rafından sıkı skiya takip ddilmeşiz Sovyet Rusya ile en in bir dostluk politikası yapmamıza m. pi olamıyor. Bu iki zıt pelitikayı te- lif etmek o kadar kolay değildir. Hu- susi bir dikkat ve nezaket ister. Bil hasın gayede ve davada samimi istinat etmek ister. İşte Hit yası; ayni dikkat ve nezaketi gös remedi. Aklı başında, salâhiyet sa- hibi bir çok Almanlar; memlekette komünizmi boğmak vesilesile Bolşe- vik Rusyanın yalnız emniyetini, dost- Yuğunu değil, hattâ husumetini celbet- meyi Hitler idaresinin çok fena bir politikası diye tavsif ediyorlar, bu münasebetle âkılâne siyesetimizi ha- tırlatıyorlar. Adil ve hakşinas ola- komşusu Rusyadan leri bu kadar şiddet orsun?” gibi dostane bir siteme bile uğramadı. Salâhiyettar birçok Avrupalılardan bizzat işittim: ğ htilâldı harpten, zaferden sonra Türkiye lilikasınm yalnız Anadolu hudutla: na münhasır kalacağını fikir bu idi. Fakat şimdi görüyoruz ki, Avruph işlerine karışıyorsum beynelmilel davalara iştirak ediy: sunuz.. Bu bir muvaffakıyettir.” Bu görüş doğrudur; fakat bu neti ceyi almak için ne yorulmaz, şaşmaz bir dikkat ve heyecan ile çalışıldığı: nı da bilmek lâzımdır. Çok besaplı ve ükılâne bir politika sayesindedir kı, Türkiyenin bir Asya devleti oldu- ğ w kadar bir Balkan devleti, bir Ak- deniz devleti, nihayet Avrupa işlerile tabiaten alâkadar bir Avrupa devleti olduğunu dünyaya anlai ik! Harici politikamız, bütün mânasile bir kemal ve tekâmül seyrini takip. miştirs. Umumi harpten ve mağlâbi- yetten sonra Türkiyenin yeniden cam- İanması için, millette mesihi bir kud- retin bulunduğuna inanmak lâzım- dı. Milletteki bu kudreti; ilk önce Ga- zi sezdi ve onu pek yerinde en iyi kul- lanmasını bildi.. Dumlupmarda kaza" Jan askeri zaferden sonra siyasi, MA ve iktısadi bir kurtuluş hücçetine siyasi hüleceti; İsmet in bütün kuvvetile, kiyaseti sayesinde, Bu netice de & . nılan şeyleri korumak ve daima ileri götürmek gerekti. İşte on senedir, muvaffak olan bu politikayı da gene ime Paşaya, Tevfik Rüştü Beye borç Uıların girişi den öğretti ki, dahili ve harici politi: kada tuttuğumuz yol, günün ibtiyaç- larına uyan en doğru bir yoldur. Vatanperverlik, milli duygular, in“ ulâp heyecanı; hiç bir sebeple bey- nelmilel vaziyet ve vazifelerimizi de ihmal ettirmiyor. Bu hal, yalnız umu- sanıyorduk. Politika ile meşgul olan herkese gelen 8 inel sene No, 2679 , Londrakonferansı bugün son içtimamı akt gil ye Sahip ve Başmuharriri: Sirt Meb'usu MAHMUT © PERŞEMBE 27 TEMMUZ 1933 küm eken. Yunan hükümeti Atina sui- kastı tahkikat ve davasının sür'atle neticelendirilmesine karar verdi. İktisat konferansı bugün son defa toplanıyor Heyeti umumiye saat onda toplanarak komitelerin ne iş gördüğünü öğrenecek LONDRA, 26 (A.A.) — Resmi çi - yarın - yapacağı heyeti umumiye top lantısı için hazırlıklarda bulunmuşş- tur. Büro, evvelâ konferansa verece- ği raporun metnini tasvip etmiştir. Raporun son fıkrası konferansa, yeni den heyeti umumiye toplantıları yap- mak için komisyonlar tarafından ya- pılacak işlerin ve başlıca komisyon mesailerinin tanzimini büroya bırak- masını tavsiye etmektedir. Tebliğ konferans heyeti umumiyesinin per- seribe günü saat onda olacağını bildir » mektedir. Fransanın vaziyeti PARİS, 26 (A.A.) — Havas Ajan sından: Paristen geçen Yunan Maliye nazırı M. Leverdos, Havas Ajansının bir muhabirine şu beyanatla bulum- muştur: “Londra konferansında Fransız mw rahhas heyeti, para meselesinde Ye- güne tatbik kabiliyeti olan tezi, sağ- lam para ve mantık tezlerini müda- faa etti. Fransayı beynelmilel serma- yelerinin melcei yapan frank istik- rarı, Fransiz halkının yüksek iktsat kabili; Fransız hükümeti tarafın: dan yapılmağa başlanmış > olan mali kalkınma, son görülen ve M. Jacawes Lambert Darülfünun ıslahat komitesi dün sa- at 15 de Mharif Vekili Dr. Reşit Gelip Beyin riyasetinde toplanmıştır. Dünkü toplantıda ay başında, kadronun tebliği şekli görü: Aldığımız malümata göre temmuzun 31 inci günü bütün profesörlere birer mek- tup gönderilerek Darülfünunun ilga © dildiği ve kendilerinin açıkta kaldıkları bildirilecektir. Maarif Vekâleti, ertesi gün de yeni kadroda Yer almış olanlara birer mektup göndererek vazifeye başlamaları bildiri- İecektir. Verilen malümata göre Pr. Ayinştein'dan başka dünyanın en büyük profesörlerinden Geheimratnis'de sene nin muayyen zamanlarında İstanbul Ü- 'niversitesine gelerek konferanslar vere- ceklerdir. Dün bütün fakültelerin nakil işlerinin kat'i ihaleleri yapılmıştır. Cumartesi gü” yaaa Konferansta bugün kapanış nutkanu söyliyecek olan M. Mac Donald çabucak kapatmağa ya- ün memurlar zih- masma müsüade edecektir. Bu suretle Fransa bütü kıymeti takdir edilemiyedek kadar büyük bir hizmet yapmış olacaktır. Şehir plânı nasıl olacak? | * Fransız profesör şehrin hususiyetinden ve ona göre hazırlıktan bahsediyor yapmak üzere İstanbulun plânmı bölediyenin açtığı müsabakaya ist. i.e Tak eden rransız Şenircın< Yali sı M. Jacgues Lambert şehrin âtisi ve müstakbel plânı hakkında şu be- yanatta bulummuştür: »- — Evvelce de size söylediğim gibi şehir, İstanbul, Beyoğlu ve Üsküdar ciheti gibi her biri hususi şeraiti ha“ iz ve gene hususi nizamatı istilzam €- den üç kısımdan mürekkep olduğu i- çin plânmı yapmak — oldukça karışık bir iştir. İstanbul plânını yaparken ta- Zelzele devam Ediyor Çivrilde halk çadırlarda- | dır, 43 ev daha yıkıldı DENİZLİ, 26. A. A. — Çiv- rilde zelzele fasılalarla devam İİ ediyor. Dün ve bügün ikisi şid- detli ve üçü hafif olmak üzre beş sarsıntı olmuştur. Bu sar. sıntılar nelicesi Çivril merke- zinde ve alti köyünde 43 ev, ön ahır yıkılmıştır. Halk kor- İNİ ku içinde ve kâmilen dışarda- dır. Açıkta bulunanlar için vilâ- yetçe tedbirler alınmış ve Hi- lâliahmerden 110 çadır daha is- fenmiştir. Amerika sefiri Yehi sefir eylül başında Türkiyeye geliyor “Devamı 5 inci sahifede) Sahte 100 liralıklar Polisin takibi ciddi neticeler verdi Sahte yüz liralıkların tahkikatma kip edeceğim usul, şimdiye kadar ba | devam edilirken polisimiz mühim iz- zı büyük şehirler için takip ettiğim usulün aynı olmıyacktır. Burada İs tanbulun ehemmiyeti, halli icap eden meselelerin tenevvüü ile mütenasip başka bir usul tal ap eder, Usul- lerim şu suretle hülâsa edilebi 1 — Şehirde mevcut iktisadi, içti” mai ve estetik kıymetleri dikkatle tetkik etmek. 2 — İstanbulun beynelmilel vazi- yetini tetkik etmek. 3 — Bu iki neticeden şehrin asri plâ nının ne surette yapılacağını istihraç (Devamı $ inci sahifede) Açıkta kalanlara nasıl tebligat yapılacak? Dünkü toplantıda tesbit edildi. Pr. Ayini, nü Edebiyat ve İlâhiyat fakülteleri taşım & mağa başlanacaktır. ni politikamız değil, nasyonalistli- ğimizin de hissiyattan ziyade aklı selime ve realitelere istinat ettiğini gösleriyor. Bütçe müvazenesi, döviz müvaze- pesi, ticaret müvazenesi yolunda alı- nan tedbirler sayesinde memleketin iktsadi ve mali vaziyetinde temin ©- dilen müvazene ve istikrardan mali Ye siyasi mahafile mensup bir çok vat hayranlıkla bahsediyorlar. Bö: bir neticenin temini için millet ve kümetçe ne büyük fedakârlıklar lâ- zım geldiğini, bunun ne devamlı bir mesai ve dikkat sayesinde elde edile- bileceğini Avrupalı çok iyi hesaplar! Muhakkak ki, bugünün siyasi ve iktısadi buhranı içinde Türkiye, en hafif, en az müteessir bulunuyor. Yal- nız kendimizi hayale kaptırmamak için, Türkiyedeki hayat ve maişet 80- viyesile başka memleketlerdeki ayni seviyeyi daima gözönünde bulundur- malıyız. Esasen Avrupalının hayat ve maişet seviyesine ulaşmayı zaten Âti- ye ait bir yaye edinmiş bulumüyoruz. Siirt Mebusu MAHMUT mi Bey işi çok in- ce tetkik etmiş ve © sahte paralar üze- rinde teknik tahlil- ler de yapılmıştır. Evrakı nakdiyemi- zin basıldığı Lon - dradaki matbaaya da sahte paralar dan biri gönd. miş ve mütaleası sorulmuştur. Ora * dan gelen cevap * ta sahte yüzlükle- rin gayet maharct- le yapılmış olduğu bildirilmiştir Filha kika sahte yüzlükleri bir bakışta sa- hiçilerinden ayırt etmek müşküldür. memleketimizde ya- 'i şekilde anlaşılmıştır. in! basıldığı muhte- mel olduğu hakkında çıkan rivâyet- ler doğru değildir. Tahkikatı işkâl et- memek için hangi yerde basıldığını yazmiyöruz. Yalnız yakın ecnebi bir memlekette bir sahtekârlık şebekesi tarafından basıldığım söyliyebiliriz. Bu hususta oraca da takibat yapılma- &ı bildirilmiştir. Yakında şebeke efra 'dının yakalanması beklenmektedir. İs yet müdürlüğü bu işte yetli çalışmış ve teda- FEHMİ BEY iki kadar yüz İiralıkları tamamen el- de etmiştir. Leningradda maç Nasıl oldu? Türk takımı faik bir ğunu göstermiştir. On dördüncü dakika da Şeref, topu Leningrad kalesine gön- (Devamı $ inci sahifede) ri ME ai m Büyük bir haza geçiren Maarif V ekili Reşit —E Bey ve çocukları Reşit Galip Beyin savuş- turduğu büyük kaza Vekil Bey iyileşti ve dün işleri ile meşgul olmaya başladı Ankaralıların Vekili kurtaran fenerciye hediyesi Evvelki gün Mo arif Vekili Dr. Re şit Galip Boy iyile. > miş ve dün öğleyi © © Kadıköyündeki © vinden çıkarak Da rülfünuna gelmiş tir, Vekil Beyi dür sabah evinde bir çok zeval ziyaret ederek hatırını so: muşlardır. Vekit Beyi, Darülfünuna geldikten sonra da bazı zevat ziyaret etmiştir. Bu meyan da şehrimizde bulu inden iz lazadesi de vardır. Vekil Beyi ve Ve kil Beyle beraber denize düşen çocuk | ları dün sabah da doktorlar muzyene ederek icap eden tedavileri yapmış - lardır. Vekil Be- Maarif Vekilimizi kurtaranlar: 1 — Rumelika- yin de, çocaknli vaklı balıkçı Şükrü Reis. 2 — Gemici Eyip Mi pere Efendi. 3 — Fehime H. 4 — Petro kaptan. yidir. Vekil Bey dün kendiğini ziyâret edenlere kazanın tüyler ürpertici taf- silâtını şöyle anlatmıştır: — Baldızım ve altı çocukla bera- ber öğle vakti bir yelkenli sandala bindim. Moda ile tayyareci Ve- cihi Beyin ha arasında bir yer- de yelkenliyi irledik. Burası sığ- lıktı. Çocuklardan ikisi denize girdi- ler. Fakat rüzgâr çıktı ve kayık de- mir taramağa başladı. Çocukları san- dala çağırdım. Suda biraz daha kal- mak istediler, gelmediler. Sandal on- lardan açılıyordu. Mahsus yapıyorum zannettiler ve sandalı takibe başladı- ar. Sahilden açıldıkları için ayakları birden yerden kesilmişti. Suyun üs © (Devarür $ inci sahifede) Haydutlar Gönderildi İstanbulda yakalanan Hasan da beraber dikleri zaman boyunlarına vurulan ve pek iptidai bir şekil arzeden lale- ler çıkarılmıştır. Maznunlar burada is ii