25 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

AMERİKALI TAYYARECİ VİLLY POST'UN DVERİÂLEM SEFER Kendi tesis ettiği devriâlem reko- rumu kırmak (8 gün 51 dakikada 25000 kilometre) üzre 15 tommuzdar. Nevyork Willy Post, hareketinden evvel Codos ile Rossi arasında tan havalanan Amerikalı tayyareci Wil Iy Pos, Atlas Denizi de de hil olduğu halde 6000 kilometrelik mesafeyi bir hamlede ve 25 saat 40 de kaybolmuştur. 19 tarihli ajans haberleri bize, tay- yareyi İrkontsk'u terkederken gösteri- vor. 22 telgrafları ise, Post'un Şimali Amerikaya üzere 10.41 de | Kanadadaki Edmonton'dan havalan- İ mış olduğunu haber veriyor. Hedefe muvasalat içir artık küçük bir hamle kalmış demektir. İşe bir talihsizlik karışmadığı takdirde bu »on hamlenin de muvâffakıyetle ba» şarılacağı tabii idi, Ve netekim de öy- le-oldu. Anadolu Ajansının 23: tarihli telg- rafları arasmda şöyle bir haber görü- lâyer: New - York, 23 (A, A) — Tek gözlü tayyareci Willy Post, dün gece dünya etrafında seyahatini tahmin €- | dilen vakitten bir saat evvel bitirerek | gelmiştir. Bu suretle Post o dünyayı 186 saat 50 dakikada © dönerek ve Gatty ile beraber 1931 de kendi yap- tığ rekoru 22 saat azaltarak kırmış- Floyd Bennet istasyonunda 30.0006 Willy Post'un Berlinde Tempel- hof meydanına inişi kişilik bir halk kütlesi tayyareciyi dakikada katederek 16 temmuz saat 12.30 da Berline inmiş ve 1 saat 45 dakikalık bir tevakkuftan sonra tek- rar havalanarak Moskova istikametin karşılamıştır. Ön sırada Madam Post ile tayyare- ci Gatty vardı. 3,000 lâşi tayyare yere iner inmez MİLLİYET SAJ SALI 25 TEMMUZ: Fransız tayyarecilerinden Rossi ile Codon, İngiliz tayyarecilerinden Gay- ford ile Nicholets'in tesis ettiği cihan mesafe rekorunu kırmak üzere Ame- itmişlerdir. Hispano motorlu teşebbüse gi- rişecek olan tayyareciler, uçuş için müsait bir hava beklemektedirler. Tayyarecilerin Nevyorktan Parise doğru havalanacakları malüm ise de | ondan sonra hangi istikameti takip e- decekleri belli değildir. Teknik köşesi 1900 İngiliz tayyarecilerinden Misis Mol- lison ile Mister Mollison, cihan mesafe rekorunu kırmak üzere bir İngilete- » İngiltere seferine ha- zırlanmışlardı Bu kanatlı çiftin, 8 haziranda bir tecrübe uçuşunda kazaya uğrıyan tay yareleri tamir edilmiş — olduğundan, hareket için iyi bir havayı beklemek- tedirler. : Uçucular İngilterede Pendine plâ- İımdan havalanacaklardır. YENİ TAYYARELER Fransada Prototip Tecrübeleri Geçen hafta teknik servisinden ge çen prototiplerden bazıları ve verdik- leri evsaf şunlardır: Blöriot - Spat avcısi: Asgari sürat: 123 kilometre - saat- te (dakikada 1245 devirle); Azami sür'at: 372 kilometre, 5 - sa- atte ve 4150 metre irtifada (dakika da 2650 devirle); il öz ile sürat haddi: Kalkış: 125 sü e denli iniş: 190 metre (rüzgür yan m5 üzerine hücum etmişler ve Post bir | kazaya mani olmak üzere pervanesini durdurmağa ancak vakit bulabilmiş. | tir, tir. Tamarscn nikbin bir halde bulunan Post, halkın alkışlarına — cevap ver- Frensiz iniş: o 335 metre (rüzgâr yandayken); İniş sürati: 99 kilometi saatte. Schweck - 293 amfibisi (Lorraine: 9 NA): sie Sikdeki: 2100 kilo. 1000 metreye çıkış: 8 dak. 20 san; 2000 metreye çıkış: 16 dak.30san; Yerimilmatiz. 168 kilometre - saat- MA ği Roman: 2000 metreye çıkış: 8 dak.30 san; 3000 metreye çıkış: 13 dak.30 san; 5700 metreye çıkış: 45 dak. mek için bir kaç kere kalkınmış ve sonra otomobille New - York'a gitmiş- Söyabat 15400 mildir. Hâtıra me- çaklıları — hücüm ederek tayyareyi parçalamıştır. Kulaktan kulağa ğer Markoni Italya Hava Nazırı Ceneral Balbo'- nun tertip ettiği hava seferine karar vel Idiği sıralarda, İtalya Fen Akade- radyo - telgraf servisine şef olarak bu sefere iştirak arzusunu izhar etmiştir. Ceneral Balbo, Markeni'nin bu ar- yönuna | tejekkür etmiş ve fakat, vüce- du yalnız İtalya için değil, bütün fen âlemi için kıymetli olan Bir dâkinin bir hava kazasma, velev pek küçük bir ihtimal ile, maruz bırakılmasma kendinde salahiyet göremediğini bil- dirmiştir. Akron kabilisevki Amerikada Lakehurst'de, Macon kabilisevk balonuna hücum talimleri lmış ve balonun bu gibi hücumle- ra karşı müdafaasının mümkün olup olmadığı araştırılmıştır. Beş tayyare ile yapılan hücumlar- da, balonun kendi fasya kâfi gelme görülmüş harp seferlerinde hafif tayyarelerden imörekkep bir filonun himayesine ih- tiyacı olduğu anlaşılmıştır. En genç pilot Dünyanı en genç pilotu bir Ingiliz mekteplisidir: Görard Royle. On iki yaşında tayyare kullanması nı öğrenen bu genç havacı, on beş yaşına geldiği zaman, on saat havada kalmıştır. Görald Royle, pilotluk brövesini , al- mak için on yedi yaşmı beklemekte- dir. Kısa haber haberler Charles ; Lindberg les Lindbergh refikası ile beraber 9 bam College Point'ten Groenlan- da üçmuşter. Likibelek ilk merhale olarak Halifax? a inecek iken sis dolayısile Kockland'a Lim sında, şimalden bir hat tesisinin müm- kün olup olmadığı araştıracaktır. Almanya — Yeni bir (Yunker: Yu - 60 tipindeki yeni Yunkers tayyaresi bir çok tecrübe uçuşlarından sonra Luft - Hansa hatlarına tahsis edilmiştir. Monoplan ve basık kanatir olan bu tayyarenin yapısı temamen madenidir. İki pilotun yeri bir kabine içine alın- mış ve bu kabine içinde kör uçuş için lâzm gelen tesisat yapılmıştır. Tayyarenin iniş takımı havada topla sabilmektedir. Tayyarede, «Hornet A» #ipinde 525 beygirlik bir B. M. VW mo- toru vardır. Tayyarenin evsafı şünlardır; Umumi sikleti : 3,100 ke; Bir tayyare daha düştü NEVYORK, 24 A.A. — Mollison'u bekliyen binlerce kişinin karşısında Flo- yd Bennett tayyare meydanının ucunda, Jamaica koyuna bir tayyare düşmüştür. Derhal motörler hareket ederek tayyaro- ci ile arkadaşını kurttarmışlardır. Mollisson bir Kaza geçirdi Teyp e parçalandı, karı oca yaralandılar CONNECTİOUT, (Bridge port) “24, mahalli saatle 21 de Mollis. sonların tayyaresi <Senferer» Bridgepor. ta gelmiş fakat tabii şersit içinde yere re çizmiş sonra bir sipere çarparak ezil. Yaralanan tayyareciler hastahameye- irem. Tayyare parçalanmıştır. hastahanede doktorlardan. bi- risine, e ni fevkalâde yorgunluğun- dan dolayı inmeğe mecbur kaldığını söy- lemiştir. Tayyareci, birşey göremediğini de ilâ- ve etmiştir. ison, benzinin biteceğinden endi- şe ettiği gibi, Nevyorktan 60 mil mesa- fede olduğunu da bilmiyordu. Tayyareci Atlas deniz üzerinde uçuşun o düşündü- ünden daha güç olduğumu, sik sık ak- şi güzsürlerln karşılaştıklarını söylemiş. 3 kazaya rağmen Mollison yeni bir rekor yapmıştır. Kendisi Atlas denizini şarktan garbe iki defa geçen ilk tayya- recidir. FEET BARI NA TER MA , DARÜŞŞAFAKAYA TALEBE ALINIYOR (1) Darüşşafakaya (girmek is- teyen talebenin anasız babasız, ya hut yalnız babasız olması ve ilk mekteplerin ancak 4 üncü na geçmiş bulunması şarttır. (2) ka. yıt müddeti 15 Temmuzdan 15 A- ğustosa kadar devam eder. (3) kaydolunmak ve müsabaka imti- hanlarma girmek için Nufus cüz- danı, son mektep karnesi, tasdikli mektep vesikası, sıhhat raporu, bir vesika fotoğrafı getirmelidir. ler. (3394) s5 Istanbul asliye birinci hukuk mahke mesinden: Türkiye (İmar Bankasının Sirkecide Köprülü handa mükim Çadır cı Zade Mehmet Lutfu bey zimmetindi alacağı olan (2248) Lira (70) kuruşun ö denmesi için icracn tebliğ ettirdiği ö- deme emrine karşı borçlu tarafından serdedilen itirazın ref'i hakkında evra- kı müteferriası mahkemeye tevdi kılın ması üzerine borçlunun ikametgâhmim weçhuliyeti hasebile namına çıkarılan davetiyenin bilâ tebliğ iade kılınması- na mebni H. U. M. K. mun 141 ci mad desine tevfikan ilânm tebliğine ve em ri mühakemenin de 11-5-935 pazerteyi saat (14) te talikine karar verilmiş oldı ğundan mümaileyh Mehmet Lutfu be- yin yevm ve saati mezkürda kanunu mezkürun 509 ncu maddesine nazarin bütün vesaikini müstahsiben o mahke- mede isbatı vücut etmesi veya bir vekil göndermesi aksi taktirde hakkında mua meki gıyabiye ifa edileceği tebliğ me- kümmta ksim olmak üzere ilân olunur. (5781) İstiklâlimizin 10 sene evvel Lozanda diktiğimiz abidesi dün selâmlandı. (Baz. 1 irci sahifede) sı idare heyeti reisi Nusret B. de bu esnada geldiler. Vekil Beyi salonu dolduran genç hukukçular sürekli surette alkışladılar, Mera- sime şehir bandosunun çaldı tiklâl marşile Serisi Talebenin hep bir ağızdan söyledikleri marş Safonun kubbelerinde oğultulu a- kisler uyandırıyordu. Tahir B. in nutku Marş bittikten sonra Hukuk fa- kültesi reisi Tahir Bey kiye geldi ve hazır bulunanları selâm- ağza açılma nutkunu ( söyledi. Tahir Bey, nutkunda milli bir var- lk olarak yaşamak hakkından mahrum edilen büyük türk mille- tinin hayata tevcih edilen bu $e ni suikasdı görerek büyük rehbe- rinin idaresi altında tarihin ender kaydettiği zaferi nasıl kazandığı” nı anlatiıktan sonra, Lausanne muahedesinin muazzam bir âbi- de yarattığını, bugünün | hukukçu- ları için bir bayram günü olduğu" nu söyledi ve: — Bunun sebebi, kapitülâsyon- ları kat'i surette ilga etmesidir... dedi. Tahir B. bundan sonra kapitü- lasyonlarm hukuki manası izah ederek “ kapitülasyonlar, yalnız milletin istiklâline ( değil, nefsine de bir darbe idi, kapitü- lâsyon, devleti mahküm vaziyete düşürmüştü. İşte Lausanne'da bunlar kırıldı ve €- bediyen gömüldü” dedi ve nihayet: — Fitretindeki kudret ve kabiliyeti ulu teisin rehberliği . ile irşat edilen türk milleti, Cümhuriyeti tesis etmek suretile büyük Gari dığı inkilâp hamleleri sayesinde nihayet Lawsanne'da milletler arasında lâyik ol duğu mevki elde etmekte gecikmemiş- iftiharla kabarıyor.” Sözlerini ilâve et- tikten sonra Ulu Gâzi ile Lansanne kahraman İsmet. Pş. yi tebcil ederek Dutkumu bitirdi. Heyecanlı bir nutuk Tahir Beyden sonra hukuk fakültesi son sınıf talebesinden Ömer Fethi Bey kürsüye gelerek çok heyecanlı bir mu- tuk irat etti, Birçok defalar alkışlarla inkitaa ın bu nutkuna Fethi Bey ezcümle demiştir ki: — Bugün alnımız açık, gönlümüz sen, memleket astdedir; Vatan semisinz dolduran ve göğüslerimizi vekarlı be- yecanlarla saran huzur ve hurriyet ha- vası, bir harika milletin Lausanns'da- ki büyük zaferinin eseridir. Lausanne, bu srhırli sada, türk izzeti nefsinin büyük tecellisini taşıyas “mu- kaddes bit menkibedir. Lanzanne bir mahede değil, bir tarihtir. Türkü ma- but yapan şahin bakışlı bir devirlerin Aası) uyuşturulduğunun, * beyecan'arıa çosup taştığının ve nihayet büyük var lığını gösterdiğinin, hasılı muazzam bir inleriibım ifadesidir. Bfendiler, bugün bir saadet günüdür. Bugün sarayların, çöktüğü gündür.Bir millet gururunun, bir millet isyanınm haşmeti karşısmda hulyalarn kahrol duğu gündür. Efendiler! Şaşın ki bu milleti esir et mek istediler Bu hayal ile mest olacak kadar kendinden geçenler vardı. Hadi- sat âleni çok hayasızlıhlar, çok küs- tahlıklar gördü. Önünde kâinatın baş eğtiği bu millet mi esir edilecektir? içmeleri ben hur yaşadım, hur yaşa- cım. « Ben ezeldenberidir hür yaşadım, hur yaşarım”, Hanki çılgın bana zincir vuracakmış, şaşarım!” Mütereddi bir saray susabilir, alça- labilir. Fakat bir kavım susamaz, susa- » Fethi Bey, bundan sonra karagünlere it mestp İatıralardan * bahsederek a9- rın milliyet düstürünü anlatmış ve yük idealine temas ederek demiş- — Bu bayrağa; bu Cümhuriyete, bu vatana bağlanmayan, inanmayan insa nın bu yurtta yeri yottur” Fethi Beyin tir. Bizi bunları düşündükçe göğeümüz ku dakikalarca alkışlanmıştın. Biz Talebeden Fethi Bey nutuk söylüyor aralık Maarif Vekili Reşit Bey, Fethi Beyi nutkunun birkaç yerimde (brâvo)diyerek aikışlamış ve nutkunu bitirdikten sonra da Meclis Reisi Kü zim Pş. ile birlikte bu heyecanlı va- tansever genci tebrik | etmiştir. Hü- Kuk müderrisleri ve Fakülte reisi Ta hir Bey Fethi Beyi alnmdan öpeliş- lerdir. Lassanne sulhünün ilmi ve hukuki | mahiyeti Bundan tonra gene alkışlar ârasında kürsüye gelen Ağaoğlu Ahinet (Bey, Tavsânne sülhunen ilmi ve hukuki ma biyetini taşrih ederek demiştir ki: — Asri devlet sihniyeti, devlet ilmi, devlet mevcüdiyeti için birkaç gartla- zn esas olduğunu kabul etmiştir. On« de istiklâldir. İstiklâli ol. mayan bir içtimat varlık devlet addedil! mez, Fatihin İstanbula girişinden İlk * Büyük Millet Meclisi Ankarada kuru- luncaya kadar Osmanlı devleti hakiki manasında tekevviln etmemişti. Çünkü istiklâl —7 seyin iki cephesi var dır. Birisi idare edenlerin, devletin hu- dudunu ecpeblere karşı müdafaa etmek ve edecek kudrette olmaktır. İkinci şert da hududu dahilindeki insanlara karşı her arzusunu maniasız kabul ettirmek mevkiinde bulunmak ve kabul ettirecek vasaiti haiz olmaktır. Bu şartlar sikit olunca mi gö- rünse de o teşekküi devlet addedik mez.” Ağaoğlu Ahmet Bey, bundan sonra kapitülâsyonları , Sevres muahedesini, ilmi noktai Bazardan tetkik etmiş ve ni hayet Duflupunar kahramanı İsmet Pp. nin Lausinne'da karşılaştığı Lord Cür- sonü anlatarak dedi ki ? — Kendini Ingiliz kıralından daha asil telâkki eden bu mağrur adam büyük bir azametİe İsmet Pş. nm karşısma çakmarştı. Dumlupinar kahramanı ile bu mağrur Lord atasmda müthiş bir zekâ düellosu oldu. Lordur karşısındaki adam, daba İngi Iiz devleti dünyada kurulmadan mil- Jetler idsre etmiş eski ve asıl bir mille- tin kanı ösmarlarında dolaşan bir sr- kan evlâdi-idi. İsmet Pş. ayni zamanda yeniden bir ordu yaratmış ve cihan hu- Tela gelebe çalmış büyük ve cmsal siz bit dehanın arkadaşı idi.” Ağaoğlu Ahmet B. bundan sonu Büyük Gazinin Lausanne solunun im ait hatıralarını okuyarak: — Bu sarsılmaz imandır “ki bütün yarattı. Bu iman badelvükur- husule gelmiş iman değildir” bundan sonra misaki milli. lahsetmiş ve İngilizlerin, Fransiz- larm cihana karşı neşrettikleri | hu- kuku beşer beyannamelerini hatrrlatas rak bunların üçüncüsü (de Türklerin millisi olduğunu söyledi ve de — Bu misak, hakikatte diğer iki ve- sikaden daha büyüktür. Ağaoğlu, 1919 senesinde Gazi tarafından bizzat kale- me alınan bu vesikanın altıncı maddesi: deki © iman © kudretinden © bahsetti. Ağaoğlu bu arada bu büyük imanın ve bu on senenin tarihini ve destanını ya- > pacak henüz bir kalem çıkmadığını an atarak dedi ki - — Böyle bir kalem © çıkarsa bugün nasıl hukuku beşer beyannamesinden mülhem oluyorsak yarm da bu türkün destanından insaniyete ilham alacaktır. Efendiler! Türk Dacülfünününün mez hebi türk milletinin tükenmez yaratıcı bir kuvvet olduğudur. Bu mezhebin a mentüsü, Cümhuriyetin türk fertlerine temin etmiş olduğu burriyetler ebedi yen-bağlı kalmak, ikincisi de bu nimet İeri türk gençliğine temin etmiş olan büyük dehaya ve onun arkadaşlarına şerefli haysiyeti, hodgâmlıktan münez- ae, efendi insanlara o mahsus, derin, samimi minnettarlık ve merbutiyettir. İşte Türk gençliğinin mezhebi ve amen tüsü! Darülfünun müderrisleri de ayni iman ve ayni amentüyü gençler kadar kalplerinde saklayorlar.” Ağaoğlu Ah- met Beyin mutku şiddetle alkışlanmış- tır. Nutuktan sonra beş dakika istira- hat edilmiş ve misafirlere limonata ik ram, edilmistir. Musliheddin Adil B. in natku Bundan sonra Musliheddin Adil Bey, kürsüye gelerek «saygı diğer Pş. Fiz. ve Vekil BE Hr. sevgili evlâtlarım, ve muhterem dinleyicilerim!” hitabile başladığı nutkunda demiştir ki : — 10 sene evvel bugün bu saatlerde imza edilen Lausanne” bütün bir me deniyet dünyası türkün şerefini, hakkı ni, istiklâ! ve istikbalini teyit ve tevsik eden bir muahedeyi saygılarla imzala dr. Lavsanne, yalnız türk tarihinin de- gil, bütür. bir tarihin dönüm moktası- dır. Çünkü Leusanne tarihin gidişini değiştirdi ve durdudu.” Musliheddin Adil Bey, kara günlerin felâketlerini hatırlattıktar sonra: — Bu kara günlerde ka; in taşan ve semamızda parlayan büyük Ga- zi için bu dakika ona her Türkün ma- nevi huzurunda bep birden kalbimizden gelen saf ve temiz bir anla: &« Yaşa?” diye bağrrelım! teklifinde bu lunda ve salon dakikalar yaşa söslerile inledi. Musliheddin Adil B. büyük türk or- dusunun kumandanlarından ve Metun ciğinden bahsederek «onun timsali 0- lan ” Büyük Gâzi ML. Kemali anlat mış ve Laüenrme bir istiklâl . âbidesi- dir di bu b i miştir. Nihayet türk gençliğine Gari-” nin hitabesinden ilham alarak : — Türk genci, istikiâli, istikbali, il- mi, sanatı, hakkı, buki adaleti, fey zi, fazileti, nihayet bütün dünya genç- liğinin faziletini temsil eden gençtir. Sana tresiyem şer olsun: Türkiye, her şeyden üstün, herşeyin üstünde ve her şeyin önünde... dedi ve sürekli alkışlar arasmda mutkunu bitirdi. Talebe birliği reisinin nutku Bu esnada Milli Türk Talebe Birl reisi Tevfik Bey, program harici söz söy. lemek istemişti. Maarif vekili Reşit Ga- lip Bey: — Genç söylesin. diyerek müsaade etti. Tevfik B. arkadaşların alkışları arasında kürsüye çıktı ve heyecanlı bir hitabe irat ederek ezcümle dedi ki: Arkadaşlar... Halkevinde açılan sergide küçük kardeşlerimin yaptıkları kabartma (bir harita © gördüm, Sev- res denilen paçavra bu kapkaranın rem- zidir. Ben, Sevr bilmiyorum, Lausanne tanımıyorum. Sevr demek daima büyük, dalma yüksek, daima hâkim Türk mille- tinin bütün dünya kahpeleri ve barbar- ları tarafından İstilâsı demektir. Sevr, vatan topraklarının pis cizmelerle çiğnen mesldir, | Sevres tertemiz Türk kızlarının saçla rından tutularak yerlere vurulmasığır. | Sevr anaların, babaların, ihtiyarların göz yaşıdır. Lausanne ise bütün dünyanın: yere vuruluşu, vatan kıyılarından düş-' manın denize dökülmesidir.” Tevfik B, bundan sonra Türk gençlerinin bu kara günleri unutmamalarını istemiş ve Lat» Sanne yaratan büyüklerimizi hürmetle anmığtır. Tazim telgrafları > Bundan sonra Hukuk Fakültesi reisi | Tahir B. kürsüye gelerek merasimin ni. hayet bulduğunu bildirdi. Merasimin sonunda Hukuk Talebe * cemiyeti tarafından Lavsanne günü mü- nasebetile Başbuğu Gazi Hz. ne ve Baş- vekil İsmet Pş. Hz . ne tazim telgraflar çekilmiştir. Gece müsamere verildi | di Dün olm saat 18,5 ta Halkevi tara», ından köşkünde Lausann e bayra» yi del bir müsamere verilmiştir.