25 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

< arasında Üniversite kurulurken Moskovalı müderris: — Komünizm.. diye dersine başlıyor. Italyali hoca: — Faşizm.. diye sözünü bitiriyor. Alman profesör: Hitlerizm.. i söz gelişi ediyor. derisi: — Mustafa Kemal idaresi.. var, Türkiye'de Hitler'e: — Biz örneğimizi Gaziden al dık. dedirten: Yepyeni bir Cümhuriyet var, Türkiye'de: dare, politika, iktisat, mali- ye ilb.. tutumları apayrı. Türkiye'de: — Tek fırka. var. Türkiye'de: — Tek cepheli matbuat.. var, Türkiye'de: amlı, kumandalı, bir mil let ve,, otoriter bir hükümet, var. Dünya değişiyor. Hukuk değişi- yor. Tutum değişiyor. Millet idare- leri değişiyor. Türkiye bu değişikliğin başında- dır. Bu vakıâdır. Fiildir, meydanda- ».» Türkiye'de yok olan tek şey var: — Kemalistliğin kitabı. Darülfünunda Türk çocuğu Ke- | malizm'in fiil halindeki tek pren- sibini okumadı. Tek müderris: n — Kemalizm'in ilmi ifadesi şu- lar... Kemalizm'in o prensiplerine ay- ber rejimlerin hoca- ıçığına cıcığına kadar oku- da kendi yurdundaki yaratıcı tu- tumun özüne, ilmine ya yabancı kaldı, ya anlamadan baktı. Hareketin içindedir, fakat, — Söyle nedir?. Denilince kekeler. Bu yolda ve bu bilgide yetişen on diplomalı nesil var. Ve.. çekinmeden söylemek lâ- zımdır: — Bu okudukları ile gene bu memleket içinde gördük- lerini biribirine bağlıyamıyorlar. Fransız Cümhuriyeti ile Türk .Cümhuriyeti arasıdaki fark bu ço- cuğun kafasına yerleştirilmedikçe ona Kemalist tutumun kitaplaştı- rılmış prensipleri ders halinde ve- rilmedikçe bu böyle gidebi Onun içindir ki Türk Üniversi- tesi kurulurken Türk rejiminin günü gün eden bir tutum olmadı- ğı, bütün hüviyet ve ifadesini,il. mi prensiplerini, değişiklik iddia- larını, koskoca Alman milletine hükmeden Hitler'e bile örnek ve- ren özünü orlaya koyacak bir ki- tap ve bir kürsü istiyoruz: — Kemalizm'in kitabı.. Kemalizm'in okutulduğu kürsü! Bize bir çok yenilik ve eser ve- ren idealist ve Kemalist Reşit Ga- libin bunu o düşündüğünden şüp- be edemeyiz! Etem İZZET 25 vapur muayene edildi Hususi vapurlara kıymet takdirine memur komisyon, şimdiye kadar mev cut vapurlardan 25 vapuru muayene etmiştir. Geriye 9 vapur kalmıştır. Dün de Bursa ve Anadolu vapurları muayene edilmiştir. Henüz vapurle- izni muayeneye hazar bulunduracak- larmı bildirmiyen birkaç vapur kal- maşter. Komisyon, 10 - 15 yüne kadar muayene edilen vapurların rini takdir ederek mesaisini bitire- cektir. ae Dünkü sis Dün sabah, gece yarısından sonra başlıyan ve limanı kaplıyan kesif sis yüzünden liman vapurları teahhürle seferlerini yapabilmişler ve Marmara ve Karadenizdeki vapurlar da olduk- ları yerde kalmışlardır. Sis, saat yedi buçuktan itibaren tedricen zail ol- müşter. Bulgar sefiri “iri M. Artonsff, Ankara MİLLİYET SALI 25 TEMMUZ 1933 İ ŞEHİR HABERLERİ ekonomi 6 aylık ticaret İki senenin ilk altı ayı arasındaki farklar Türköyenin 1008 vene ik al ayık ticareti hakkımdaki ITHALAT 1933 5.979.929 5.054384 6.237.069 5.459.563 7.177.241 4.156.846 5,728.742 34065,032 30,007,664 İHRACAT 1933 6.678,185 7255910 5.969.167 5.068 808 6.287.024 6,164,180 37,413,274 43,463,417 Haziranda ne sattık? Başlıca ihracat maddelerimizin 1933 ve 1932 seneleri Haziran ayı zarfındaki ihracat miktar ve kıymetleri şunlardır: Miktar 1933 kıy. 1932 40,267 4.256 311812 — 539455 1369,830 2.793.339 38.396 247,018 51.756 550,869 446,957 1,813,609 1,950,865 2,390,296 3,576,198 422.369 35,420 1.782.185 > yet 1983 T.L. 1932 316,540 o 41583 38,375 186,965 80,259 10,284 366.528 (o 233.662 183.344 O 79548 171769 O 26960 1.136.686 © 486411 321,668 o 93,634 510,059 1.014.724 150.578 o 14339 132.299 Oo 525.665 932 10,346,877 7.735,321 7.716,45 6SAL2IZ 6,800,072 4.023.490 K. Sani Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Afyon Fındık Arpa Halı İncir | M.Kömürü (ten) Pamuk Tiftik Tütün Üzüm Yumurta Yün Z. Yağı ir, Almanya'ya nın tötün ithalâtını bazı tahdidata tâbi tutması ve fındık için kâfi döviz veril. memesi yüzünden son zamanlarda yak muahedesinin tar: mıştır. Yeni ticaret feyn iktisadi kedi ünanbatnın üre çi min edeceği ümit edilmektedir. Oda idare heyetinde Ticaret Odası idare heyeti, dün top- lanarak Odanın dahili bazı işlerini gö- röşmüştür. Sergi 1 Ağustosta Galatasaray'da açılacak sine ait hazırlıklar İ eden sonra servi binasında bir içtima Sumer-Bank fabrikaları Sümmer Bank umumi müdürü Nurul- Hah Esat Bey bankaya ait bulunan fabri- kaların alacağı yeni vâziyeti tanzimle meşgul olmaktadır. Sümmer Mpa 4 nayi ve Maadin Bankasından un de İmei almak üzere yedi fabrika devre- dilmiştir. Bu fabrikaların hepsi de iktisa- di sahada mevki almış vaziyette ve bali faaliyettedir. Halkın tasarruf ettiği para Milli iktısnt ve tasarruf cemiyetinin bankalar ve Emniyet Sandıklarından top ladığı malümata nazaran 932 senesi 80 munda halkın tasarruf hesabı 40 milyon küsur lirayı balmuştur. Bu miklar bir sene evvel, 931 nihayetinde 38 milyon Yeni hastahane Sıhhiye Vekâleti fakültede bir hastahane açıyor Aldığımız malümata göre, Tıp fa- kültesinin İstanbul tarafına nakli do- layısile kapanacak olan Haydarpaşa lerinin yerine Sıhhiye vekâ leti 250 yataklı bir nümune hastaha- nesi açmağa karar vermiştir. Hastaha vekâleti , Başvekâlet- let bu iki vekâletin arasını bularak burada son sistem 250 yataklı bir nü- une hastahanesi açılmasına yardım ülte hastaba- neleri 450 yataklı olduğundan, nümu- ne hastahanesi tesisinden sonra boş kalack pavyonlar olacaktır. Bel.diye Cerrahpaşadaki verem pavyonunu 100 yatağa iblâğ ederek Haydarpa- şaya nakledecektir. e İskenderiye hattı ile gelen İzmir yolenları Gümrük idaresinin, İslkenderiye- den İzmire uğrayarak gelen vapurlar daki İzmir yolcularına ait eşyayı va- purun ayrı bir yerine koydurup mi bürleterek İstanbulda ayrıca muaye- neye tâbi tutmamak suretile teshilât göstermeğe karar verdiğini yazmıştık, Deniz yolları idarc:i, buna karşı da- ha pratik bir süreti hal ileri sürmek» tedir. Buna nazaran, vapur, İskende- riyeden İzmire gelince İskenderiye ve Pire yolcularının eşyası muayeneye tâbi tutulmalı, İzmirden İstanbula ge- lince artık ikinci bir muayeneden sarfınazar olunmalıdır. Mütevasart iye bulunacağı ümit edil. Diğer taraftan Devlet Deniz yolları vapurlarının Rodos'a uğratılması ba- 21 taraflardan temenni ediliyor. Ve. rilen malümata göre, mülga Seyi fain idaresinin Rodos seferlerini dırması, Rodosa uğrayan vapurl ondan sonra uğradıkları her Türk ki- manında muayeneye tâbi tutularak yahatsızlığını mucip olma- ayenelerine daha basit ve yolcuların şikâyetlerini mucip olmıyacak başka bir eşkil bulunursa, Rodos seferleri. nin ihdası yeniden düşünülecektir. Sadullah B. Ankara ya gitti Deniz ve Hava müsteşarı Sadullah Bey Ankaraya gitmiştir. Sadullah B. birkaç güne kadar avdet ederek 1 Ağustosin faaliyete — geçecek ve de- Biz yolları seyrüsefer ve ücurat tari- felerini tanzim edecek komisyona ri- yaset eyliyecektir. Komisyona Tica» Tet odasmen üç aza intihap edilmek üzeredir. . Emniyet umum müdürü bugün gidiyor Şehrimi. tetkikatta bulunmakta olan emniyet umum müdürü Tevfik Ha- di Ber düm Emi yim müdürlüğünde bir $ ve Emniyet mü- | Tetik Hadi Hkn Bey bugün Ankaraya gi- Mahkemelerde Vilâyette Ziraat sergisi Geniş bir nizamname hazırlandı Eylülde açılacak olan Vilâyet Zi- raat sergisi için Ziraat odası bir ni- zamname yapmış ve Ziraat vekâletine rönderilmiştir. P Ziraat vekâleti bunu tasdik ederse diğer vilâyetler tarafından açılacak sergilere de esas olacaktır. Bu sene sergide fazla olarak sütçülük ve mey» vacılık kısımları da bulunacaktır. Kavun hastalığı Vilâyet bostanlarında kavun hasta- lığı baş göstermiş ve fenni tedbirler alınmıştır. Seker işi Iların şekeri fazla fi- in piyasa fiyat cet Bazı yerlerden fazla fiyatla satış yapanlar hakkında zabit tutulmuş ve vilâyete gönderilmiştir. Bunlar hal kında belediye nizamnamesi muci- bince takibat yapılacaktır. Mali teşkilât İstanbul yeni mali teşkilâtı için ya- kında Maliye vekâleti varidat umum müdürü Cezmi Bey şehrimize gele- cektir. Bu teşkilâtta defterdar yerine baş mürakıp kaim olacaktır. Defterdar Mustafa Beyin baş mürakıp olması | kuvvetle muhtemeldir. Vekâleten başka birinin getirilmesi ihtimali var- dır. Defterdarlık binası Defterdarlık için de yeni bir bina bali SE EĞ agi nl © Şehitleri ziyaret Bu sene, 10 ağustosta yapılacak olan, Şehitlikleri imar cemiyetinin Çanakkale şehitlikderini ziyaret seyahatine iştirak i- cin hör seneden daha fazla müracaat var- dır. Esasen Canakkale şehitlerini ziya- ret için gidenlerin her sene bariz bir miktarda arttığı nazarı “kkati celbet- ktedir. “De —— şehitlikleri ziyaret seyahati- ne bazı gençlik teşekküleri toplu olarak iştirak etmektedirler. Eyüp gençlerinden bir grup da Fırka e yl semt oca- ğının teşebbüsile şehitlikleri ziyarete gi- Tezli. Bu gruptan ayrılacak bir takım Eyüp gençliği namma Çanakkale gençlerile hir maç da yapacaktır. M. velt'in halazadesi Reisicümhuru M. Roosevelt'- i M. Thâodere Roosevelt Toros ekspresile şehrimize yerel oteline inmiş Roosevelt, eskak reisicümbur- mi valisi idi; buşünkü reisicümhura mu- halif olan republieain partisine mensup gine inin için ie istifa etmiş ve çıkmıştır. si, Mevmeveli bi kaş şehrimizde kalacaktir. Ameriln maslâhatrüzarı M. Shoov M. Roosevelt şerefine bir ziyafet verecektir. İngiliz kaptanı bir sene üç aya mahküm oldu Kaçak içkileri alan an da mahküm (Baktriya) vapurunda tutulan ka> çak içkilerle eczayı ubbiyeden dola- yı süvarisi Mr. Caarls ile kaçak içki- b ein slnikin een OD Ali Efendinin muhakemelerine dün 8 inci ihtisas mahkemesinde devam büküm tefhim edilmiştir. İngiliz bir sene 3 ây, 22 gün hapse 316 lira para cezasma ve ayrıca me murlara rüşvet teklifinden dolayı 100 lira cezayı makdiye ve Mehmet Ali Efendi de beş buçuk ay hapse kabili temyiz olmak üzere mahküm olmuş- lardır. Eroin, esrar i Ahmet, Osman, Koço, Ahmet, Ul- vi, Mehmet, Hüseyin, Ali, Cemal efen dilerle Fraso ve Katina hanımlar dün adliyedeki ihtisas mahkemesinde ero- in, esrar, kokain gibi maddeler kul lanmaktan suçlu olarak muhakeme €- Bu suçlulara ait dava evrakı müddeiumuminin . talebi üze- rine ihtisas tevdi edilmiştir. * Eroin kullanmak ve satmaktan suçlu Kasım, Halil, İbrahim, ve Tev- fiğin myhakemelerine dün bakılmış- tır. Tevfiğin çıldırdığı ve trmarhane- ye gönderildiği anlaşılma ır. İbrahim kaçakçılık yapmadığı söylemiş, Ha Hil üzerinde çıkan otuz paket eroinin İbrahimden satın aldığımı iddia etmiş, Kasım da her ne kadar eroin küllan- makta ise de Halil sattığı eroinlere tebeşir karıştırmağa başladığı için vazgeçtiğini iddia etmiştir. Muhake- me şahit celbi için başka güne bıra- kılmıştar. Sigara kâğıdı Sigara kâğıdı kaçakçılığı yapmak- tan süğlü Kirkorun muhakemesi dün dokuzüneu ihtisas mahkemesinde ik- mel, edilmiş, Kirkor 15 gün hapse, 300 lira 93 kuruş para cezası vermi- ye mahküm edilmiştir. ie Sahte ilmühaber mi? Gebzede bir köyde Ahmet Efendi isminde birisinin ölümü hakkında hakikate uygun © olmıyan ilmühaber vermekten suçlu muhtar Hasan, Mus- tafa, Ahmet ve Mehmet efendilerin muhakemesine dün başlanmıştır. Da va evrakma nazaran bu suçlular an- nesinden evvel ölen Ahmedi annesin- den sonra ölmüş gibi göstererek bir püiras İlâmı alınmasını temin etmek istemişlerdir. Muhtarlar ilmühaberin hakikate rauhalif olmadığını söyle. mişlerdir. Muhakeme şahit celbi için başka güne bırakılmıştır. İki avukat hakkında tahkikat Istanbul barosunca İstanbul avu- katlarından Hasan Fehmi Beyle Ada- to Efendi hakkında yapılan tahkikat son gelmiş, fakat baro he nüz ittihaz. eltiği kararı resmi mua- da cümhuriyet dü iğine bildirilecektir. Fakat lll a ğe henüz tebligat yapılmamıştır. Umumi hapishaneler tetkik memurluğu Eski tevkifhane müdüzü iken açık- ta kalan Ziya Bey Adliye vekâleti u mum hapisaneler idaresi tetkik me- murlağuna tayin edilmiştir. | zal Belediyede Ayıp şey! Bir memura ı yakış- Bu hakkında bazı meselelere dair tah kikat yapılmaktadır. Evrakı tahkikiye yakında vilâyet idare heyetine gelecek ve bu memur hakkında bir karar veri- lecektir. Yaptığımız tahkikata memur beye işten çektirilmesine sebep, dairede yakışık ik bir'vaziyette cürmü meşhut "alinde görülmesidir. Memur bey bir akşam, saat 19 raddelerinde kay- makamlıl dairesinde bir kadınla beraber tutulmuştur. Üsküdarda otobüs kalmadı Üsküdar kaymakamlığı halkın vaki şi: kâyeti üzerine bütün o civar otobüs ser vislerini lâğvetmiştir. Esasen otobüşçi- ler burada talimatnameye de riayet et- miyorlardı. Usküdarda şimdi yalnız tram vay işlemektedir. Lâğvedilen otobüs ser- visleri şunlardır: Üsküdar - Haydarpaşa, a - Kısıklı, Haydarpaşa - Bağlar Poliste Memnu silâhlar Alemdar nahiyesi mıntakasında kahve ve gazinolarda evvelki gece bir araştırma ovapmış ve bir çok memnu silâh ve kaçak sigara bu larak müsadere etmiştir. Bi: ceset bulundu Beykozda Hüseyinli köyünde bir ceset bulunmuştur. Cinayet olduğu Molagiğmir tahbk kat yapilmakta» ır. Yangın Dün Üsküdarda İzadiyede sütçü Mardirosun evinden yangın çıkmışsa da derhal söndürülmüştür. Bir çocuk ezildi Din Fındıklıda feci bir otomobil kazası olmuş ve zavallı bir yavru €- zilerek, ölmüştür. Fındıklıda oturan polis memuru Yaşar Ef. nin kızı 10 yaşlarında Ulviye Fındıklı caddesin- den geçerken şoför Osmanın kullan- dığı 2564 mamaralı otomobil çarp- miş ve ağırca yaralamıştır. yavru derhal müşsa da orada Tahmıştar. Çemberlitaşta aile bahçesinde kav- ga ederek biribirlerini döven mobil- yeci Hüsnü Efendi ile Arap Hakkı yaklanmışlardır. kebir, Çapa deposu İnhisarlar idaresi Çapn deposunun tah- Hiyesine devam etmektedir. İdare depo- nun birinci paviyonünu kâmilen tahliye etmiştir. Bu kısımda Bülünan tütünler şimdilik ikinci ve üçüncü paviyonlara nakledilmiştir. Depdnun temamen nere ye makledileceği henüz malüm değildir. Çapadaki binaların harici aksamı iyi olmakla beraber dahili aksam temamen Takesazdar. i paraya ihya liği İK dır. ç —le Oturan vapur Kızkulesi önünde karaya oturan Elmislâh vapurunun rahnesi kapatıl. maktadır. Vapurun kereste hamule- sinin de bugün tahliyesi yapılacaktır. Tahlis ameliyesinin iki güne kadar biteceği tal edilmektedir. a Mahkemeye verilenler “Harp Malâlleri cemiyetinden dün di umu miliğine tevdi ctmek suretile bu yoldaki vazizesini de hüsnü ifa etmiş bulunmak. Elbise ve fikir İki kişi tanırım. Birisi - > meraklıdır günde iki defa elbise değiştirir. Bir gin giyindiğini ertesi gün giyinmez, hiç olmazsa haftada dört kat elbine Bir diğerini tanırım. Bir kat elbi- sesi vardır. Hergün onu giyer, Lâkin meşrutiyet ilânından (o bugüne kadar gelmiş geçmiş bütün fırkalara girmiş, * şıkmıştır. Her fikre zahip olur ve ber” fikrin adamıdır... Kendisine sorarsa- niz — Bir fikre saplanıp kalmak ah- maklıktır.. der. — Gün olur ki iki üç defa fikir değiş- ir.. İşte bu son adam daha evvel liği günde iki defa elbise de- iştiren, bir giydiğini bir daha giyme- yen adamın ahbabıdır ve onu beğen- mez.. Her gün elbise değiştirm. divanelik sayar. Bu iki ahbap bir gün bu yüzden kavga ettiler. Elbise değiş- tiren ona: — Elbise değiştirmeyi fikir değiş- tirmeye tercih ederim... dedi. Öteki de: — Ben bir fikrin esiri olup kalma- yı kendime yediremem. Fikir değiştir meyi elbise değiştirmeye tercih ede- rim. Cevabını verdi. Ve bir üçüncüsü sordu: — Neden tercih edersiniz?, — Daha az masrafsızdır da ondan. 5,45 te kalkan vapurlar Size bir bilmece soracağım: Akşamları saat altıya çeyrek kala Köprüden ayni zamanda kaç vapur kalkar 2. Eğer o saatte bir vapurla Köprü- den kalkmış değilseniz bilemezsiniz: Efendim Köprüden akşamları saat al- biya çeyrek kala tamam yedi vapur birden kalkar... Dikkat buyuruldu mma?. Ti yedi vapur. garpışır mi, çarpışmaz mı? Kahini gi gelir mi gelmez mi? Kim se düşünmez. Amma karada otobüs- lere otuz kilometreden fazla gitmesin diye makine takarız. Hattâ bazı ha- yası bol yerlerde futbol oynanmıyaca- jma dair ei sıhhiyelere gaporlar verdiririz. E böyle gözönünde bir ka zanm önüne geçmek kimsenin aklına gelmez mi?. Hayır. Neden?. yin: Bekri Mustafa bir gece sarboş ola- rak sokakta bir su birikintisinin içine diri. Kendisini tevkife gelen ases- lere: Siz bana karışamazsınız. Ben su içindeyim. Bana Kaptan Paşa ka- rişırl.. 1 vermiş. FELEK rifte Amerikaya gönderilecek terbiye Enetitüsü peda. gen mezun olanlar dn bakkal ileökler AN Ragıp Nureddin Bey Amerikada talebi müfettişliğine tayin ınkaradan edilen Ma pe aa AL gelmiştir. Raşıp B. yakında yalm hareket edecektir. ş Lehli talebenin De izde gördükleri e şapel layı teşekkür etmekte ve Tü“ ni de Lehistana davet am e el | BORSA l (İş Bankasından alınan cetveldir) 24 TEMMUZ 1933 Akşam Fi ÇEK FIATLARI azMa $ Prağ 70875 | Viyana 66,— $ Madrit 49190 $ Berlin 3376 $ Viyana Peyte Belgrat Bükeen, Moskova 12,09 24347 Gs 1670 NUKUT (Satış) P ip ii 5