21 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

MILLiYET CUMA 21 TEMMUZ 1933 Tarihi tefrika: 63 Resmiyete dökülünce, iş suya düştü! — İzzet Hor hakkı OBiliiyet) indir yo İzzet Ep sahnede Paşa aleyhinde yağmur gibi yağan curnallar! — İzzet Paşa, menküp! Rusyadan gelecek muhacirler için, ikelânın bile haberi olmadan lü Paşanı doğrudan doğruya saraydan çıkarttığı irade, Şörayidev- letin mütecellidane © kararile infazı gayrimümkün bir hale gelmişti. Babıdli Petersburg'taki sefirimize ime vererek ve burada Ruz Sefaretine de icabı hâli bildirerek sa- lifüzikir muhaceret meselesi iki dev- let arasında sahairesmiyete konulmuş ve nihayetiemirde uyuşulamıyarak su kanunuesasisinde münderiç bir mad- doimahsısaya göre tâbiiyetinde bu'u- kim olursa olsun vazifeiaike- riyesini tamamen ifa ve ikmal etme- dikşe ve Çarı iradesi bdilitâbiiyet caiz değildi. Hitekim Rus tâbiiyetinde bulunan müslümanlardan hac farizesini ifa et mele, yahut ticarette bulunmak üzere Tü Rus tebaası olarak tanmıp © suretle himaye ve müdahale olunuyordu. Bu yüzden çok çetin, içinden çıkılmaz me seleler, balli müşkül hâdiseler oçık- muhaceret fe, tarife sığmaz di, Rusyadan, muhaciri Türk tetkik ve te- emmül etmeden olup bitiverecek den değildi. Padişaha alelâcele arzederek ira- desini alması, meselenin en çok şaya nıdikkat ciheti idi, Arap İzzet Paşa- nın işi aceleye getirerek bir emrivaki yapması veyahut yapmak istemesi se- beysiz olamazdı. İzzet Hülü Paşanm bundan azim menfeatler umduğu ve hattâ temin bile ettiği iddia olunur mu olunamaz mı? Ortada gün gibi &- şiir olan bir hakikat varsa, o da va: ziyetin çok şüpheyi calip olduğu idi. Rusyadan gelmek istiyen muhacir- era? — Buyurun, gelini Demekle, onlara idareimahsusanın vapurlarını hazırlamakla iş bitmiyor- du, Bu mubaceret yüzünden devlet ve memleket için çok fenalıklar, zararlar » dahili asayişi çok müşkül, tehlikeli bir vaziyette idi. Yer yer çı kan isyanlar, iğtişaşlar, fesatlar, Ba bedliyi şaşırtmaktaydı. Hükümet han- gi-iarafa kuvvet sevkedeceğini, hangi tarafa yetişip bu isyanları, iğtişaşları fcsatları bastiracağını bilemiyordu. Babsâlinin harici siyaseti de pek em öiyetli, farah değ Bağdat demir- yolu Dobrica hududu için ve Erzurum Bitlis Van taraflarında © ayaklanan kürt, Ermeni patırtıları bahânelerile her gün bir başağrısı çıkaran komşu devletle, Osmanlı Hükümetinin arast gergindi. Dahilde fesat kazanları kaynatıl- mak istenildiği ve komşu devletle a- ramızm gergin olduğu gayet nazik, müşkül srralarda ortaya böyle ateşli bir fitil sokulması hiç te hüsnüniyete hamlolunamıyacak ve padişahı Arap İzzet Paşadan kuşkulandıracak bir hâ İzzet Hülü Paşanm güttüğü maksat acaba ne idi, ne olabilirdi? Şamlı İz- zet Paşa, bunu, ecnebi bir hükümet hesabına mı yapıyordu? Şahsi istifa- desi, menfaati ne idi? Bütün vârit, gayrivarit endişe ve tehlikeleri, zayıf ve uzak korkulu ihtimalleri bertaraf ederek bunu Şamlı İzzet Paşanın, hüs- nüniyetine atfetsek, saray, Babıâli ve diger devlet mahafilinde esen havayı bulandırmaması kabil, mümkün değil idi Belki İzzet Paşa, bu hareketinde, kendince devlete, millete, gerine te hayırlı bir iş belki de muhtelif gizli im ie sürceleri vardı. Tarihin bu noktası meçhâl kaldı ve ebediyen de meçhül kalacaktır. Yalnız İzzet Paşanın taraftarl, mensupları, meclüpları olduğu sarayda ve hariçte, binleri aşan ral leri, hasetçileri, aleyhtarları vardı. Her gün, her saniye binbir esassız vehim içinde titriyen padişahı kuşku- landırmak, vehmini körüklemek için kırk yıl aranıp ta bulunmaz bir fersat- u Ho, padişaha, ya İzzet Paşayı yermek için, onun rakibi, hasetçisi, aleyhtarı da rini lâzemgel mezdi. Çünkü Ahibba şiveiyağmada mebhut eyler a'dayı, Hüda göstermesün üsârrzmihlel bir yerde! Ve artık akla geldik gelmedik tür- Tü türlü happeli, kuppeli curnallarla bire bin katarak, yanma yan, kuyruğu na çan takarak padişaha arzedilme- dik tezvir, yalan, dolan kalmamıştı. Bunların arasında hakikat ve ihtimal hakikate yakın olanları da vardı, lâ- kin asıl mesele, işin yalan veya ha- kikat olmasında değil, padişahın veh- minin kurcalanmasında idi. Dost düşman, yarüağyar, nihayet buna muvaffak olmuşlardı. Hünkâr, İzzet Paşaya darıldı. Başkalarını hu- susi istintaklarla günlerce, haftalar- <a, ei tazip edecek, divanıharp- lere sürükliyecek, hapislerde çürüte- cek, hattâ menfalarda süründürecek cürüm, Şamlı İzzet Paşanın getirmedi. Padişah, ikinci kâtibimi on beş yirmi gün kadar huzuruna çağırmadı; o kadar! (Arkası var) Arap EN Pu sahnede Böyle menkübiyete can ii yaf İzzet Pasa, küvvetinden €- min! — Onsuz, işler yürümüyor? Rusyadaki maç nasıl oldu Başı inci sahifede) l Türk oyuncular, hükümet erkânınn bulunmakta oldukları tribüne dönerek üç dila selâmlamışlardır. Moskova o- yuncuları dn sahaya çıktıktan ve mu- lat selâm merasimini yaptıktan sonra bütün Moskova halkının alâka ve bü- bir heyecan ile takip ettiği maç kn Daha ilk dakikalarda Türk sporcularının fevkalâde teknik- leri göze çarpıyordu. Bununla bera- ber daha siddetli ve daha seri oyun oynıyan Moskova futbolcuları da ra- kipleri derecesinde kuvvetli idiler. Türk kalecisi Avninin barikulâde oyunu nazarı dikkati celbediyor, Ve- sükünetle Moskova takımımın m ara ve ikiye karşı üç sayı ile eticelendi. İkinci haftaymın başlangıcında Türk kalecisi Avni, topu ayağile tuttu ve bu sirada kazara bir tekme yedi. Fa bunlara rağmen. futbolcüleri galip geldiler ve ye karşı yedi sayı ile ve kımının zaferile neticelendi. İki'taltm. tek bir kol teşkil ederek ve halka se” lâmlıyarak sahayı terkettiler. Dünkü maçı yazan gazeteler, fev- kalâde tekniklerini ve istidatlarını göstermiş olan Türkler için beklenil. miven bu neticenin hiç bir zaman bir we #'übiyet olmayıp ileride diğer Sov- yet takımları ile yapılacak maçlar icin bir nevi atrenman olduğunu kay- detmektedirler. MOSKOVA 20 (Hasusi) — Roubstov, Mos- reisi kovalı güreşçilerin o güreşi Türklerden öğrenmeleri lâzım iliği beyan et miştir. Karahan galipleri tebrik etmiştir. Halim Bey ne diyor? MOSKOVA, 20 (A.A.) — Türk hakemi Kemal Halim Bey Tas Ajan- sınm bir muhabirine şöyle demiştir: Muhtelif memleketlerin profesyo- mel olmıyan takımları arasında e kova takımı fevkalâde bir tekniğe hiptir, kesilmiyorlar. Mukavemetleri fevkalâde ve topu idarede büyük bir maharet gösteriyorlar. Kemal Halim Bey, Türk oyuncula- Silâh yila İ Hendersonun seyahati ve gazetelerin yazdıkları PRAGUE, 20 A.A. — IM. Henderson, sosyal demok'at «Pravo lidur gazete sinin bir muhabirini kabul etti, Gazete tiye verdiği beyanattn Henderson Al manlar ile yaptığı görüşmelerde, yeni müzakereler için esaslar koymağa mu- vaffak olduğunu zannetmektedir.. M. Henderson eylülde muhtelif hükümet merkezlerini bir daha pezeceğini, sonra silâhları berakna konferamsi heyet w miyesini topleyarak müzakerelerinin ticelerini bildirmek niyetinde olduğun ve o zaman, konleransin herkes tarafın- dan kabul edilebilecek bir muahede pro- esini etkili başkpehilecekini menmeti. | ğini ilâve etmiştir. İ Fransız - Alman anlaşması A. — M. Hendersonun man « Politigue, şunları yazıyor: “Avrupa icim Fransız Alman anlaşma: *ı benüz bir ümittir. Almanya'nın Mus. gazeteleri BERLİN, 20 A:A. — Volff A'ansı bil diriyor; Deutsche Alleemcine | Zeitung gazetesi Almanya'da rüya *ilâh kuvvet. lerinin arttırıldığı ve arkerlik tnlimleri yaptırıldığı yolunda Daily Telerranh ga: zetesinde cıkan yazılar dolayısile yürüt. tüğü mütalcalar sırasında diyor ki* #M. Henderson'un Berlin ve Munih'- Sl le eni Kl | zde bir ta- 4 halini almış bir usule riâyetten başka birşey değildir. Silâhları azaltma meselesi müshet bir görüş ve düşünüş yoluna girer #ibi ol. duğu bir sırada hü kahil manevraların yeniden haslaması sulh muahedelerinde yazılı teahbütlere riayete etmek istemi- yen devletlere behane ve mazeret hazır. lamak maksadı sözetmektedir.” Dançigde bir tevkif DANCIG, 20. A. Aşk Pat a- jansından: Dançiğ sösyalist fır. kası o mebus Brill, tevkif edil. Brill profesyonel sendikaların emlâk senetlerini hususi bir şahıs üzerine teşebbüs et- mişti. an Litvanyalı tayyareciler KOENİGSBERG, 20.A.A. — Volff ajansından : Atlas deni- zini açtıktan sonra Soldin civarın da düşerek'ölen iki Litvanyalar tayyarecinin cesetlerini Litvanya hükümet merkezine götüren tayya re Koenigsbergde durmuş, bir as- keri müfreze, milli sosyalist milis ve polis kıtaları tarafından selâm- | lanmıştır. Cenazelere alman kabinesi ve vilâyet namma © çiçekler konmuş- tur. Cenazeye refakat eden Litvi yalı zabitlere, cesur © Litvanyal kahramanların teşebbüslerini dik- katle takip eden bütün Almanya | nim acılarını bildirmiştir. | Biraz sonra tayyare OKovno'ya uçmuştur. ili gıdağ Bir vapur Battı PARİS, 20. A, A, — Peti Pariz- yen gazetesinin Londradan alıp neştettiği bir telgrafa göre Alman bandıralı ve bin tonluk Mimi Hor vapurile İngiliz bayrağını | taşıyan Elisabeth Ercuv gemisi | arasında bir çarpışma olmuştur: İn giliz gemisi hemen © batmıştır. Tayfası kurtarılmıştır. rde Komşu memleketi Talıranda üç kişi asıldı Tahrandan bildiriliyor : Son za | manlarda hükümet merkezinin ka pılarında bir eşkıya çetesi (o türe- miş, gelen giden otomobilleri ve yolcuları soymaya Başlamıştı. Ge- <enlerde de bir ecnebi seyyahı öl- dürmüşlerdi. Tahran zabıtası bü- tün kuvvetlerini bu çetenin taki- bine tahsis ettiği cihetle çete efra di tamamen yakalanmış ve muha- "kemeleri, seri surette bitirilmiştir. (20) sakiden üçü idama mahküm | edilmiş ve adliye önünde derhal asılmıslardır. Bunlarm isimleri şunlardır: Se- yit Mirza, Abbas, Emrullah, çet. cixadrmdan Hüseyin müebbet dı- gerleri de on beşer sene | hapse | mahküm edilmişlerdir. HARİCİ HABERLER İ misal lerek gösteriyor. Amerika pamuğu i | ya'ya verilen 5 milyonluk kredi meselesi halledilmiştir. Balbonun dönüşü | Tayyareler ER haraket etmek üzre NEVYORK, 20 A.A: — Balbonun deniz tayyaresi Jamaica körfezine indik ten sonra 24 üncü İtalyan deniz resi de 23 dakikada su ü nl tar: Birçok Amerika layiareleri filoya refakat etmişerdi. Macan d da ci: | varda uçuyordu. CHİKAGO, 20 A.A <5 Hareketinden evvel icneral Balbo sazötecilere şu * be yanata bulunmuştur: Seynhatimizde kullandığımız. benzin- den hir bir müşkilât çekmedik. Bu hu- susta cıkan şayiaları tekzip etmek iste vim. Filomuzun 48 motörleri mükemmel surette çalıştılar. Balbo'nun filosu Cbikaro'dan ayrılır ayrılmaz Jamaica koyu kenarına, halk, onu karşılamak ürcre toplanmağa başla- mıştı. Halkı intizama solmak üzere 600 polis gönderilmişti. SYDNEY, 70 A.A, — Sydney Belodi- ye reisi dünya etrafında bir seyahate ka- rar verdiği takdirde Balba'yu davet © tir. Jeneral Balbo, Beyaz Saray'da VAŞİNGTON 9 AA. — Jeneral Balbo ile refakatindeki zabitlerden 10 kişi burün öğle yemeğini Beyaz Sarav'- a Roosevelt ile hir arada yemişler- İl ROMA, 70 ALA; —- Balbo Filosu deniz tayyarecilerinden birinin Armsterdam'da denize inerken uğradığı kazada telef o- lan Guitavallein'nin cenazesi Porto San Stofanoya getirilmiştir Bugün hava isleri müstesarı ve hükü- met memurlarının huzuru ile dini mera sim yanıldıktan sonra cenaze Colornoya nakledil İmzadan sonra Fransa - İtalya arasında gerginlik azaldı PARIS, 20 AA. — M Jouvenel, M. Paul Boncoür ile mülikatta bulunarak Romada Dörtler misakının irazası ve « İtalyan münasebatmdeki ger. | ginliğin izalesi için sarfetmiş olduğu me- sai ve rörmüş olduğu vazife hak'ında malümat vermiştir. Filvaki hu misakın imzası mezkür gerginliği mühim surette izmle etmiştir. Anlaşıldığna göre, sülükler berakma meselesinde Fransa ve İtalya noktni na. zarları arasında mahsus mukarenet bâsıl | olmuştur. O derecedeki faxist hükümeti, şimdiye kadar muarız bulunduğu kan'vol gren- sibini kahul edecek eibi “örünmek'edir. PARİS, 20 A.A: — M. de Jouvenel | Dörtler misakından Kahsederirin hicisi müzakerenin bu kadar pazarlıksız yazıl: madığını söylemiştir. Lokarno misakı hu siyasetin bir baş- | langıcını teskil ediyordu. Fakat bu sade | hududlara tecavüz takdirinde twk © | dilen hemen hemen menfi bir terafui | karakterde idi. Dörtler misakı ise, bölye bir ortadan kaldırmağa matuf devlet! sında bir tesriki mesaidir. Bunda misak geniş, müşterek messi ihtimalle. | ri ortaya koyarak 10 senelik bir sulh te. min ediyor ki, hu, bütün müzakersler- de, en Büyük delili ilk defa kendisinin teklif ettiği metni bir tarafa birakarak Fransız metnini müzakere cansu oluruk kabul etmek suretile tem bir hüsnü ni- yet ve dürüstlük göstermiş olan M. Mus- solininin Köyük arzusu idi. M. de Jouvenel, dörtler misal çerçr- vesinda yapılmak şertile iki taraflı, Fran! sa ile İtalya arasında bir anlasma yayi | müsene kabil olarak sörüyor, ve Londrn İ konferansında vara münakaşalarında menfaatlerinin bir olduğumu gören Fran *a ile İtalyanın berabar hareketlerini bir Ruslarla ticaret Son müzakereler Ameri- kada endişe uyandırdı VAŞİNGTON, 20 A.A — Sovyet günlerde bazı Avrupa hü- Sovyet Rusya'nın Amerikadan | zirai mahsuller ve bilhassa pamuk, şeker ve maden ile makineler alabilmesi için bir yg me birçok seneler: e sim ol çile örmek Ra ir inilyar dolarlık imal alabilmesi için geniş bir plân icin sermaye konulacaktır. LONDRA, 20 A.A. — Reis M. Kien- bock'un teklifi ve İnsiltere ile Fransız murahhaslarının. tasvibi üzerine Maliye ve para Keyilarini teknik töli komitesi beynelmilel kamhiyo ölcüsü meseesinin tetkiki Eş beynelmilel Tediye, Banka» sına hayale etmeğe karar vermiştir. Tİ Eski prens PARİS, 20. A.A.— Paris 14 üncü Cunha mahkemesi dün, sa- bık çar Nicolas'nın süt yeğeni öl- duğunu söyliyen © Prens Nicolas Öblensky'yi, bir kahveci kadınm çekmesinden 2.500 frank çaldığın dan dolayi tecilli 6 ay hapse mah küm etmiştir. Denizli baya şid detli zelzele oldu.. Çivril ve meme binalar yıkılı Sö detli bir zelzele olmuş ve bir çok muştur. Şimdiye kadar beş ölü ve on ağır yaralı tesbit edilmişti X| zele fasılalarla devam etmektedir. müdürü, hasta bakıcı ve imdatı sik hiye otomobili bu sabah Çisi mişlerdir. Açıkta kalanlara mesken tedariki yaralılara yardım Mf | ması için vilâyetçe tedbir alınmış tır. Zelzele burada hissedilmiş$i | ç . bina ve insanca zayiat yoktur. Cenupta 33 kaçakçı yakalandı ANKARA, 20. A. A. — Tem muzun üçüncü haftası içinde © hududunda 4 ü çarpışmalı olmak üzre 31 vakası o mi vakalarda 33 kaçakçı, 500 kilo inhisar kaçağı 2300 kilo gümrük M ğı, beş mavzer, 17 bin defter sigara kâğıdı ve 9 hayvan tu ri Muhafızgücü turnuvasını bitiri AFYON, 20. A. A. — Turların muvaffakiyetle Gücü bisikletçileri Afyonkarahisa rına geldiler ve harşılandılar. Buradan trenle An karaya gideceklerdir. Mısıra kereste ihracatımız MUĞLA, 20. A. A. — Vilâyet lamıştı. Şimdiye kadar 14 müteah hit mukavele akdetmiş ve dah çok talipler geçikmiştir. Bu Faaliye te sebep Mısır hükümetinin lerimize talip olmasıdır. Geçen sene Mısırda travers müzayedi firak eden kereste tüccarlarımız çekilmişlerdi, Rus traversleri matl lu. da olmadığından Mısır hüküme ler e türk kerestesi olması meşruttur deye kayıt Fi miş ve wıtur. Bu talep vilâyetimiz kereste olmuştur. iktü Çukurlara mahsus talimatna Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vi ANKARA, 20 (Telefonla) leti tarafından hazırlanan umumi hel: maddesine tevfikar lâğım mecraları inşası mümkün olmıyan de yapılacak çukurlara mahsus tal imatname ve hana merbut Resmi Gazete ile neşredilerek meriyete konmuştur. MEME AKKANIŞ Vw Alman - Papalık konkordatosu VATİCAN, 20 A.A, Almanya ile Papalık arasında yapılan konkordato M. Von Papen ve kardinal Paceli tarafın. dan imzalanmıştır. may Fasta yangın CASABLANCA, 20. A.A. — Zararı şimdiden tahmin kabil de- ğildir. 10(000 © hektarm © yandığı söyleniyor. Beş Avrupalıya ait çift liklerden birisinde 800 kental buğ day yanmıştır. Bir traktörden çıkan ve rüzgü- rın şiddetile yayılan yangın, garp imptakasında olmuştur. Buraya, ilk Fransızlar 1914 de yerleşmişler di. Sonradan 1.0900 kişi kadar ora- rleşmiş ve 250,000 hektar e- iyi ekmeğe başlamışlardı. in başlıca zenginliği bayi van ve ziraat teşkil etmektedir. 120 yaşında kadın VARŞOVA, 20. A. A. — Polon yanın en ihtiyar kadını Antoinet- te Velder, Lvov, 130 yaşın” öğ ü 10 ağır yaralı var DENİZLİ, 22 e — Dün saat 22 de Çivril ve köyleri J Rusların ii uba muvafık olmadığı gibi da) İzmir sıhhat müdürlüğü ANKARA, 20 (Telefonla) — Altıncı mıntaka şe müf* Dr. Yunus Vasti Beyin İzmir sıhhat müdürlüğüne tayini âli etmiştir. İzmir sıhhat müdürü Dr. Lütfi Bey müsfafi i bina yıkılmış, insanca da telelfiğ | Denizliden vali bey, doktor, W | 4 imizde kereste katiyatı faali; vi ucuz teklifleri ti bizden kereste almaya karaf ciliği üzerinde büyük faaliyeti kanununun 245 & zassıhha m | il | | / ) | Türkiye - Japonyz ! ANKARA, 20 A.A. — Jap | vamızda mer'i olan modos vi attos 1933 tarihinden itibaren * daha temdit edilmiştir. il Kuyuda tüfekler BERLİN, 20. A.A. — VW jansından : Thuringede taditen bildiriliyor : Ter miş bir kuyu içinde komül” tarafından saklanmış 221 € le birçok fişek bulunmuş, 4 nist tevkif edilmiştir. * Yougoslavya'dan h haricine BELGRAT, 20. A. A. — met şimdiki rejimin düşman: olan doktör hudut baricine çıkarmıştır. Eski Hırvat mebuslarındaf £ der, eski mebuslardan Prevsffi öldürüldüğüne dair yanlış vi j ber yapmış olmakla zan alt! parak Zagabria'da tevkif edi tir. Tayyareci Post yoluna devam ediyfi mii Post'un bindiği Wi MOSKOVA, 20. A. A. — Tay- yareci post bu sabah Moskova saa tile Habarovsk'den 5,58 de Alas- ka'ya uçtu. MOSKOVA, 20. A. A. — Hava nın müsaadesizliği tayyareci pos- tu saat 24,32 de Khabarovske 1130 kilometre mesafede kâin Roukhlo İğ İİ edi ğa eri, SİN ük eriş nnie Mac vapuru voy de karaya inmeye medi miştir. Post yorgun olamsı” men hemen Khabaroske karar vermiştir. MOSKOVA, 20 A.A. — pe # 23,25 de Rouklovoyu terketmiş 3,45 de Khabarovskde karay* g