1 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Londra mektupları Komisyonlarda ne işler -.. görüşüldüğünü Amerika da konferans mesaisine artık bilen az.. aldırış etmemeğe başladı (Başı 1 inci sahifede) sının şunları yapmağa çalıştığını söy- lemek lâzımdır: Mali vaziyetin 19- lahı için alınacak öâcil tedbirleri müzakere ediyor. Merkez bankala- rının kâğıt para mukabilinde bulun- durmağa mecbur olacakları altın miktarı ve bunun ne nispetle gü- müş olabileceğini tespit etmeğe lişıyor. Kontenjatmanın ne şekilde kaldırılacağını araştırıyor. İstihsal ile istihlâk arasında bir müvazene temini için çareler bulmağa uğraşı- yor. Vapur şirketlerine hükümetler tarafından yardım yapılması için İn- gilizler ve Norveçliler tarafından ya» pılan teklifi müzakere ediyor. Görülüyor ki bu meselelerin her biri bir beynelmilel konferansa mev- zu teşkil edecek derecede şumüllü bir iştir. Para ve banka işlerine ait olan meseleler, ancak mütehasem; ların anlıyabileceği mevzulardır. Bu komisyon ve tâli komisyonla- rın ne yapmak istediğini anlıyanlar konferans muhitinde parmakla gös- terilecek derecede azdır. İktisatçılar ve maliyeciler de ken- di aralarında anlaşamıyorlar. Bir kısmı fiatleri yükseltmek için para- yı ve krediyi bollaştırmak lâzımdır, diyor. Bir kısmı ayni gayeye var- mak için beynelmilel itimadı iade ve istihsal ile satışları organize et- mek lâzım geldiğini ileri sürüyor. Kontenjatmanın kaldırılması hal kındaki fikir ihtilâfını da evvelki bi yazımda zümre, beynelmilel bir takım kümler ile bu tahdidatın kal ması tarafını iltizam ediyor. Bizim de dahil olduğumuz diğer bir zümre de devletler arasında iki taraflı an- laşmalar ile kontenjatmanm tedri- cen kaldırılması fikrini ileri sürüyor. Bu ikinci fikir gittikçe kuvvet bul maktadır. Bugün Alman murahhas larından o Krogman'ın riyasetinde yapılan bir içtimada iki tarafm an- laşmasile kaldırılmasına taraftar 0- lanlar bu moktai nazarı kuvvet- le müdafaa etmişlerdir. Almanya ve Macaristan da bunlara iltihak etmiş- . Müzakerenin neticesinde tebellür eden kanaatleri telif etmek için on devlet murahhasmdan © mürekkep bir tahrir komisyonu ayrıldı. Bu ko- misyonun azaları şunlardır: ilte- re, İsviçre, Amerika, Nörveç, Fran- sa, Lehistan, Belçika, İtalya, Al manya ve Macaristan. Bü devletler arasında her iki fikri de müdafaa e- den devletler bulunmakla Beraber, ekseriyeti iki tarafm anlaşmalarile kontenjatmanın kaldırılmasna — ta- raftar olan devlet murahhasları teş- kil etmektedir. Bu tahrir komis- yonunun birbirine zıt olan noktai tebarüz ottirmiştim. Bir hü- nazarları nasıl telif edeceği alâka ile beklenmektedir. Konferans muhitini Amerikadaki iktisadi vaziyetin aldığı cereyan çok yakından alâkadar etmektedir. Malümdur ki Roosevelt, Londra kon- feransından ayrı olarak — fiatlerin yükseltilmesi için bazı tedbirler al- mıştır. Ve bazr tedbirler de alım mak üzeredir. Bu tedbirler muvaf- fak olursa Amerika, Londra iktisat konferansından daha ziyade © uzak- laşacak demektir, Amerikadan © gelen © haberler, Roosevelt tarafından alınan tedbir. lerin şimdilik muvaffak © olduğunu haber vermektedir. Pamuğun libre- si 13 Nisanda 6,85 çent iken, 24 Ha- ziranda 9,60 çente çıkmıştır. Buğ- daym buşeli 13: Nisanda 60 çent iken 13 Haziranda 82 çente çıktı. Şeker, bakır ve lâstik fiatlarmda da ayni nispette tereffü vardır. Eşya fiatlerin- deki tereffü vasati yüzde kırkı bul- muştur. Halbuki dolarm altıma nis petle kıymetinde ancak yüzde yirmi nispetinde bir tereffü olduğuna gö- re, eşya fiatleri dolarm düştüğü nispetten iki misli yükselmiş demek- tir. Amerika Seti mural mensup salâhı r bir zat ba na bunun bir muv. oakiyet olduğunu lemiştir. OBu vaziyette o Ame- rika aldığı bu tedbirleri Londrada gi- rişeceği tenhhütler ile tehlikeye koy- mak İstemiyor. Ve Amerikada ted- ricen Londradan uzaklaşmaktadır. Bu şerait altında Amerikadan ma- ada diğer devletlerin kendi araların- da her hangi bir aranjman yapabi- lip yapamıyacakları araştırılmakta. dır. Amerikalılar, kendi memleket- lerindeki muvaffakiyetlerinin o gu- rurile bütün cihan devletlerini ayni tedbirleri almağa teşvik etmektedir. ler. Yani demek istiyorlar ki, siz Londrada konuşmalar ile meşgul iken, biz faaliyete geçmiş bulunu- yoruz. Ve bu faaliyetimiz de seme- resini vermiş bulunuyor. Cümhurreisi Roosevelt'in o hususi müşaviri ve şahsi dosta Profesör Mo- ley'in Londraya gelmesi etrafındaki alâka Amerikanın konferansta takip edeceği siyasetin istikametini tayin ettikten sonra bir dereceye kadar ehemmiyetini kaybetti. Artık kon. ferans muhiti Moley'im Amerika ru rahhas heyetine getireceği talima- “in mahiyetini biliyor. Bununla be- raber, Moley Londrada alâka ile beklenmektedir. Ve o Amerikanın konferansa karşı takip edeceği siya» set resmen ve kat'i surette, ancak bu Profesör geldikten aoora anlaşıl- olacaktır. mİ Ahmet ŞÜKRÜ Galatasaray - Fenerbahçe maçı ün çarpışan Romen milli Dün çarpışaı ryan (Başı 1 inci ai z Yyun başladı. Top iki dafa Fener- bal ii kalesine gitti geldi buarada ret eyi yakaladığı bir ara pasını Mu- zatfere geçirdi. Muzaffer de durdurma- dan Niyaziye yolladı. Niyazı o kendine basinişile topu korner batına kadar sür dü ve ortaladı. Topun kendine gelece- ğiâi kestiren Mehmet Reşat esasen va ziyet almış olduğundan hiç durdurma- dan gelen topu altıncı dakikada Gala- tasaray ağlarına taktı, o Bu gol Fener- bahçe taraftarlarım çılğın tezahhürati- ie karşılandı. Galatasaraylıların daha altıncı dakikada yedikleri bu gol ile kuvvei manaviyelerinin katıldığını gö- zükmeğe başladı. Manmafih buna rağ- men akınlar yapabiliyorlar. Hatta bir tanesinde sağ iç Muslih kaleciye epice korkulu saniyeler | geçirtti. Fenerbah- ge takımı da pek şahane bir oyun oyna amıyordu, Mazmafih gene nisbi bir ha Himiyet tesis etmeğe muvaffak oluyor- N Bu arada Niyazi gayet eyi bir pozi- siyonda topu yakaladı fakat şansılık- tan çektiği demir gibi oşüt avta gitti. 26 ımcı dakikada Hsat bir Galstasaray kucumunu kesti ve eyi yer tutmuş olan M. Reşada topu yolladı. Reşat Şabanın nerede olduğu görünce topu kale hi- züsmü attı. Galatasary takimi le Türk milli takımının singicileri; Be — Suat — Sehmit, atlatarak kaleye soktü. Bu gölden sonra Mithat hakane itirazı olduğunu söyledi. Hakemde bu itirazı maçtan sonra tetkik edeceğini söyleye» rek oyunu başlattı. Bunun üzerine gol tribünden hakeme hakaretamiz. clfaz sarfedildi. Hadisenin en tuhaf o kısmı bundan sonra başladı. Hakem düdük öttürerek bu şekilde maç Oynstamayacağını ve oyunu tatil ettiğini söyledi.Her iki ta- taf oyuncularının, rica ve israrlarına rağmen hakem sözünde israr etti ve çe kildi gitti, Oyuncular bir müddet sahanın orta- sında boşu boşuna durduktan sonra a- kildiler gittiler, o Bu suretle oyun da nizami müddetini doldurmadan bitti. Yalnız ortada bir hakikat varsa o da dün Galatasaray hadisatın . yardimile yeni bir mağlubiyet rekoru kırmaktan kurşuldular. Bu maç için futbol heye- tiniz ne karar. vereceğini bilmessekle beraber nizami şeklinde olması için oyu nun mütebaki kısmın tekrar edilmesi lâzımdır. Tenis maçları Şehrimizde bulerrn Romanya milli | takın te: bi ileri dün ilk temaslarını bi Teşrif buyurdular (Başı 1 inci aahifede) le Kolordu kumandanı Şükürü Naili Paşa ve C. H. F. Vilâyet idare heyeti reisi Cevdet Kerim Bey | Reisicümhur Hazretlerini vilâyet hududunda karşıla ar için daha akşamdan trenle gitmiş- erdi. Öğleden evvel hususi trenin De: ceye muvasalât: haberi geldi. Saat ü geçerek klavuz treni Haydarpaşa ga- rma muvasalât etti. Garda İstanbulda bulunan o mebus- lar, Vali muavini Ali Riza Bey, 1 inci fırka kumandanı Galip Paşa bulunuyor lardı. Sant dördü on geçe nihâyet büyük Reisicümhuru hâmil.olan tren gözüktü. Ağır, ağır gara giren trende bütün göz. ler Gazi Hazretlerini araştırıyordu. Ni hayet kalabalık en arkadaki Riy: cümhur vagonu önünde durdu. Rei cümhur Hazretleri mütebessim bir çeh- ve ile orada, ayakta bulunuyorlardı. Biraz sonra trenden indiler, Vali Bey, Kolor- du kumandanı Paşa, Cevdet Kerim Bey de trenden atladılar. Gazinyntap mebu- su Kılınç Ali, Bozok Mebusu Salih Bey lerle diğer zevat, Yaver Beyler Gazi Hazretlerinin refakatlerinde bulunuyor- du. Reisicümhur Hazretleri garda ayrı ayrı herkesin elini sıktılar, hatırlarını sordular ve sonra ağır adımlarla ilerli- yerek garın dışına çıktılar, Burada aziz Gazilerini sürekli bir şekilde alkışlıyan halkı Reisicümhur Hazretleri şapkalari- le selimlamakla mukabele ettiler. Reisicümhur Hazreteri ken ini istikbale gelen zevatla birlikte Söğüt! yatına rakip olunca yata derhal Riyase- ticümhur bayrağı çekildi ve yat ağır oylla rıhtımdan ayrıdı. Del e sarayında (tertibat ik. mal edilmişti. İstanbulda bulunan meb. ws Beylerden mühim bir kısmı ve erkâ- ni askeriye de sarayda bulunuyordu. Bu esnada Köprü çok kalabalık bir halde idi, Saray rıhtımına yanaşan Söğül Gazi Hazretlerini evvelâ Milli saraylar müdürü Zekâi Bey karşıladı. Bunu di- ğer zevat takin etti, Reisicümhur Hazretleri saraya dahil olunca saray üstündeki direğe derhal Riyaseticümbur bayrağı çekildi. Gazi Hazretleri bundan sonra bir müddet istirahat için dairelerine çekil diler, Gazi Hazretleri dünü sarayda istira- hatle geçirmişler, hiç br yere çıkmamış lardır. İSTANBUL, (A.A.) — Röisicüm- hur Hazretleri bugün şehrimize teşrif etmişlerdir. Reisicümhur Hazretleri Vi- lâyet hududunda Vali, Kolordu kuman- danı ve C. H. Fırkası Vilâyet idare he- yeti reisi Cevdet Kerim Beyler tarafın- dan karşılanmışlardır. Gazi Hazretlerini hâmil olan tren sa- at 16.10 geçe Haydarpaşaya muvstalat etmiştir. Gazi Hazretlerini istasyonda “ Birinci Fırka Kumandanı — Galip Paşa Vali muavini, pois r.#e'ürü ve şehrimiz- de bulunan mebuslar karşılamışlardır. İstasyonun dışmda birikmis olan bü- yük bir balik kütlesi Reisicümher Haz. retlerini alkışlamışlar ve refakatlerinde bulunan Gaziantep Mebusu Kılınç Ali, Bozok Mebusu Salih, Yaverleri Beyler ve karşılayanlarla birlikte Söğütlü yatı- ile Dolmabahçeye hareket buyurmuşlar dr, Söğütlü yatı güzerrâhta bulunan vapurlar tarafndan ş3'imlanarak Dol vi sarayına muvasalat etmişler. kendi kortlarında karşılaşmayı Fenerbahçeliler yapılan bu beynelmilel halkım istirahatla seyir etmesi için icap eden tesisatı ihmal etmemişlerdi. İ . Musabakalara tam saat 15,20 de baş- landı, İlk müsabakayi o Suat- Arnold Şmit yaptılar. Suat, Romenlerin birin- ci snf senizcilerinden bulunan rakibi ne karşı çok eyi oynadı, Asabiyet, her zamanki puadın kıymetini en az yüzde altmış tenzil ediyordu. — Birinci seti, bu sinir mücadelesine rağmen - kazan- maya muvaftak olan Suat, ikinci setten itibaren vaziyete hakim olmağa başladı ve rakibini yendi. t başladığı zaman Roman- min çok atak bir oyu oyna. Şerit bu suretle ilk geymleri | | alı. Bunu Surdin üst üstüne aldığı geym ler takip etli. Uyun, Romauyasının â- içinuc nihdyerine doğru yak Tışarken Suadin anı hamleleri ile iler lediği müşahede edildi. Suat bu suretle baunci seti 7,5 kazandı. Birinci #etin grym vaziyeti şudur ; Romanyalı 1, 2, 5, 7, 8 inci geymleri Suate 3,4,6,9, 10,11, 12 inci geym- leri almışlardır. İkinci set hemen ayni tempo ile baş- ladı. Romanyalı bidayette önde gidiyor. | Suat gittikçe açılarak onu takip edi- yordu Nitekim ikinel seti de 7,5 kazan | sk. ikinci sette vaziyet şöyle oldu: Arnold Şenit 1, 3, 4, 7, 8 inci geymle- ri, Suatte 2, 5, 6, 9, 10, 11, 12 inci geym eri aldı, İ bağırımıştır. * M. Venizelos bundan sonra Çaldi- için Biçki yurdu müdürü Nazmiye H. ve talebesi MERSİN (Milliyet) — On beş gün evvel halkevi müsamere ve konferans salonunda açılan şehri- miz .biçki yurdu sergisi dün ka- panriıştır. Sergi ile Mersin halkı esaslı surette alâkadar olmuş ve teşhir edilen işler çok beğenilmiştir. Sergide otuz beş talebenin üç yüz otuz dört parça işi teşhir edil- miştir. Sergi müdürü Nazmiye Ali Ha- nım ve müessisi Emin Ali Beyler sergi açık bulunduğu müddet zar- fında ziyaretçileri kabul etmişler ve onlara yapılan işler hakkında Anadoluda gençlerin verdiği temsiller GERMENCİK (Milliyet) — Genç- ler gücü tarafından cuma günü hanım lara ve akşamı da umumi bir müsame- re verildi. Ve “Kurtulus yolundaki” pi- yesi töfmsil edildi. Gençler rollerini büyük muvaffakiyet. le basarmışlar bilhassa Hilmi Bey Alp, Halil Bey Leyli, ve Murst Bey de Bo- hice rollerinde cok muvaffak oldular. Bilhassa Zeybek sahnesi çok tahil yapıl. eşten »Fırka ve güç reisi Muzaffer Bey ta- rafından idare edilen bu temsil baştan sonun adar eldiktiz ve kusursuz de. van etti. Temsil sonunda Remzi Bey Ferda okudu ve toplantı bitiril- di. , * Kastamonu Valisi KASTAMONU,29 (Milliyet) — Yeni Kastamonu valisi Fuat Beyi İneboluda karşılamak - üzere vali vekili belediye reisi ve emniyet iirü- Beyler -İnabnlaya gitmiş- Selânikte İntihap yarın (Başı 1 inci sahitede) Halk: “Kahrolsun katiller!,, diye rümetinin saltanatı tesis gayretlerden bahsetmi; âyan meclisinin tehditleri ve Jencral ayri tabii çarelere te- i hatırlatmıştır. | “Hiç kimse Yuna- tığı nistanda diktati demis “ve Spert ie ahalirine lâyik oldu bı vermesini tavsiye etmistir. M. Veniezlos'un bu son sözleri halk tarafından çılgınca alkışlarla karşılanmıştır. ATİNA, 30 (A. A.) — Atina a- jansından: M. Venizelos Selânikte söylediği nutukta şimdiki Çaldiris hükümetini Prens Nicolas'i reisicümhurluk mas | kama getirerek krallrk idaresinin iade ve ihyası maksadını gütmekle ittiham etmi; Salâhiyettar ma- hafil, bunu intihabata tokaddüm ©- den ve her türlü ciddiyetten âri bu- lunan bir hile olarak tavsif otmekte- | dirler, Üçüncü sette Romanyalı büyük bir enerji sarfediyordu. Nitekim bü seti 5/4 almaya muvaffak oldu. Bu sette , 3, 4, 6, ve yedinci geyimleri al- masına mükabil Romanyalı 1,2, 5,8, 9, ve onuncu geymleri almışlardı. tuk yorulan Roranyalınin © bir mukavemet gayretiyle | geçti, Fakat Suat bu mukavemeti kıra. Tak altı - dört son seti ve nsticeyi aldı. | Bu sette vaziyet şöyle ceryan etti, 1, | 5, 6, ve 9 uncu geymleri Şınit 2,3, 4, | 7, £, ve 10 uncu setleri Suat. İkinci maç Şirinyan ile Romanyalı | Bo'ez yapıtılar, Botez geçenlerde şehrimize gelen Roman | ya tenis takımına dabil idi. Bu itibarla disini tanıyor ve Girinyasınn ka nı dâ tahmin ediyorduk. Fakat hiç de öyle olmadı ve Şirinyan | de İN İK e | debi; mi kabul ettirmesi oldu. Maçın ilk günü Romenler bir mağ- t ve bir galebe kazandılar bu iti- barla iki tarafta müsavi puan aldılar. Maçlara yarın devâm edilecektir. Karnera - Şarkey NEVYORK, 30. A. A, — Karnera ile Şarkty arasında yaprlacik maçın daha geç bir tarihe bırakılması muhtemeldir. Çünkü hava şeraiti seyirci. çokluğuna meni olacak derecâde fena gitmektedir. sıtnssgi.nvHsncnArsAcE Bostancı idman bi edememişlerdir. | leketimizde İ lere nispetle çok az havyar istihsa- | İ Tinde bulunabileceklerini MEMLEKET Sy HABERLER malümat ve izahat vermişlerdir. Sergi 2861 ziyaretçi tarafından gezilmiştir. Biçki yurdu bu sene ile altmcr yılmı ikmal etmiştir. Yurda birinci sene 17, ikinci sene 23, üçüncü sene 25, dördüncü sene 27, beşinci sene 39, altıncı sene $ talebe kaydolunmuştur. Biçki yurdundan mezun olan hanımların bir kısmı Mersin, Ada- na ve Ântakyada (| terzihaneler açmışlardır. Yurt, hayırlı mesai- sine devam edecektir. M. Fuat Akşehir Lise istiyor yalebe.imtihanlara hazırlanırken AKŞEHİR, (Milliyet) — Şeh miz orta mektep | inci ve 2 inci smıf imtihanları nihayet bulmuş- tur. Son smıf Bakalorya imtihan- ları da bitmek üzredir. Geçen s6- ne olduğu gibi bu sene de bir çok talebe mezun olacaktır. Geçen se- pöki mezunlardan bir çokları fa- hirlik dolayisiyla mektebe devam Bu seneki mezunlar geçen sede- kinin iki misli olacağından mem- ddetle bir liseye ih- tiyaç vardır. Sakarya mansabında havyar KANDRA, (Milliyet) — Sakar- ya nehri mansabma gelen havyar müstahsilleri bu sene geçen sene- söyle- İ mektedirler. Bunun sebebi balık azlığı ile mevsimin de müsait ola- rak ilerlememesidir. Şimdiye ka- | dar istihsal edilen havyar ancak dahili ihtiyaca kâfi gelmekte idi. İstanbula nakliyat pek azdır. Ma- hallinde satış fiati okka itibarile ancak 850 — 1000 kuruş üzerinden mümkündür. —— Samsun lisesinde SAMSUN, (Milliyet) — 19 tarih- W Milliyet” te Burhan Cahit Beyin | bir yazısında Samsun lisesinde tale- benin hiç muvaffak olamıyarak sınıf döndüğü lmış ve buna bir yazı tahsis edilmiştir. Samsundan bir tale. be velisi tarafından Burhan Cahit Be- | program deC.H. j Samsunda i Oda içtimaı Kontenjanın azlığında şikâyet ediliyor SAMSUN Milli; — | Ticaret odam hu liye) zam N kontenjantm ye ardiyeleri meselesi mişi : » — Sarmsumı kontenjan miktarının pek az ğunda müttefi kadar arttırmak lâ i ve lâzım geldiğin Esefle görülmektedir ki hayli > mandanberi yapılan teşebbüsici rağmen Samsuna lâyık olduğu mi tarda kontenjan verilmiş değildir. | |, Mesele kontenjan sisteminin M9 leket iktısadiyatımıza yaptığı hil leri münakaşa etmek değildir. ca” bunun tatbikatında daha ne kontenjan tevzii za de durulmak lâzımdır. Çk ümit ediyoruz içi İletsat | kâleti, Samsuna lâyık olduğu vekâlet nezdinde teşebbüsatta maktadır. Müsbet noticelere cağmı ümit etmektedir, Ticaret odası geçen bilhassa yeni gümrük £ tarifele tatbikatı üzerinde konuşmalardı b Tunmuştur. Gümrüklerde bulu, zerinden 31 ge di. Maksat memlekete fazla m *“ mesini memnu kılmakta, şimdi sonrası için i meni e cezribirt | İzmit'in “e Tee Kurtuluş günü İZMİT, (Milliyet) — Şeh zin işgaldan kurtulduğu 11 inci yıl dönümü büyük m le tesit edilmiştir. — Tertip edile mücibince sabah sasi Fırkası önünde, meri lar, mektepliler, Askerler, Spo lar, muhtelif cemiyetler mens 5 rr toplanmışlar, CH E Vilâyet idare heyeti reis vekili “Edat vey tarafından İzmitin kurtulüğunda' duyulan sevinçler izah edilmiş sonra Belediyeye gidilmiş halktan Muzaffer Bey bir nutuk cöyliyg rek İzmitlilerin hissiyatına teri man olmuş, bele; > e Ke Bey cevap vererek p muyacağını anlatarak sözlerin E ürmiştir. Bundan sonun hin li gidilmiş avukat Sedat Bey, İzni lilerin duyduğu sevinçi çok sevi'g Valimize arzetmiş, | Vali Be; mukabelede bulunarak bugün sevindiğim, ilmi yi gösterdikleri © muhabbetten ço mütehassis olduğunu söylemi müteakiben Fırka ve üssü - Bah ye gidilmiş, burada de halkın o# duya, Büyük Gaziye karşı düzel ğu sonsuz minnet ve şü i lenerek öğleden sonra şehit dilmiştir, vilâyet, belediye, por mıntakası, İtiha iptal ti memleket bandosu “Uk Gi mektebi Halkevi, köycülük; hane ve neşriyat lerinin gi did. dikleri çelenider Pal ii nin mezarı üzeri; ruhları taziz edilmiştir. , Gece Fenar alâyları, sölencelerle halk geç ka | vakıtlara | dar sokaklarda gezmiştir. AyBi £8 <e İttihat spor gençleri, | balkevi. temsil şubesi namma Kahrai piyesini temsil etmişlerdir. — ye verilen bu habarin aslı yoktur. Keyfiyeti tashih ederim. Bilâkis | İ munllim | DENİZLİ, (Milliyet) —Ö mektebi ye meresi verdiler, Mi