5 Mayıs 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8

EEE AE LL Ga UC DİS Kâzım Karabekir Pş. Millici'ye verdiği cevapta hâdiseyi nasıl anlatıyor? grenköy; 30. 4. 933 “Efendim; “27.4.1933 tarihli O gazetemizde “Ankaralmın defteri, | tefrikasnda Celâleddin Arif Bey meselesini ve şah- sıma ait mütaleanızı o okudum. Pek yanlıştır. Aradan 13 sene geçmesine rağmen İstiklâl harbine ait hâdisele- rin hâlâ hakikatini bilememekliğin iki mühim sebebi vardır: 1 — Yapanların şimdiye kadar bir şey yazamaması, — Yazıcılarımızın da yapanlar. dar hakikati sormamalarıdır. Bu iki sebep medeniyet ve hakikat karşısında mühim suçlardır ki, azı ya- panların, çoğu da yazıcılarındır. Suçu bu suretle taksimden sonra bu hâdise yi anlatayım: Celâleddin Arif Bey Erzuruma gel diği zaman harici vaziyet su idi: Ermeniler katliamlarına devamla Kars ve Ardahan © Vilâyetlerindeki Türkleri bitiriyorlar, cephemize mütç- madi taarruzlarda bulunuyorlar | v& Srvasa, diye bağrışı iardı. “Ne benim ve se de © Harleiye Vekilimizin müracaatları hüsnü ka- bul görmemişti. Bu hâl aylardanberi böyle devam ediyordu. Dahili vaziyet ise: Ankara bir türlü mukabil harekete 2 mr alak Saşe ağ in itin başlangıcı olacağı- zannediyordu. Hattâ bir aralık öğrenmek için bir şey sa Erzurumu eziyordu. wi böyle nazik bir zamanda Mü- let Meclisi ikinci Reisi ve Adliye Ve- kili olan Celâleddin Arif Bey, refaka- tinde Erzurum meb'usu Hüseyin Avni Beyle Erzuruma geldiler. Ben bunla- rın niçin geldiklerini veya — gönderil- diklerini bilmiyordum ve C. Arif Beyi de evvelce Mahza mil Ni hükümetimize karşı halkın ve orme mun ve şahsımın sarsılmaz. © muhabbeti göstermek için Millet Meclisimizin bu ikinci Roisine © karşı — parlak bir karşılama yaptırdım. İlk melâkatımızda bana şu malimatı iz meyanda 'M. Kemal Paşa Hazretlerine de Şişli- deki evlerinde bizzat söylemiş ve ken- dilerini şarka davet etmiştim. Bu da- vetimin mühim bir sebebi de © benim Harbi umuminin son safhasmda şark- ta muvaffakıyetli hareketler yapmış olmaklığımdan halk ve ordu ile kar- şılıklı itimat ve rabıtamız ve düşman- larla da gene karşılıklı iyi tanışmaklı. ğamız dolayısile b hükümetimizin garbe teveccühünü 2 M. Kemal Pş. Hz. henüz İstan. © bulda iken ben şarkta işe başlamış ve Erzurum kongresile milli nüveyi hazır. | — Ankarada Büyük Millet Mec- isi a kadarbu fikirde bulu- NE KA ein se nedense bu fikirlerinden sarfınazar ettiler. Fakat ikna edici bir çok mu- haberatım neticesi göne muayyen va zifeye intizar ediyordum. 4 — C. Arif Beyin getirdiği malü- mata nazaran şarktaki kurtarıcı va- zifemden mahrum edilecektim. Bunun milli felâketin başlangıcı olacağı hak- kımdaki kanaatim ise değişmemişti. Bunu C. Arif Beye de anlattım. Ta- savvur olunan Umumi Valiliğe benim değil kendisinin tayininin muvafık 0- lacağı fikrimi o da kabul etti; ben de Ankaraya yazdım. Teklifimden s0n- ra M. Kemal Pş. Hz. den aldığım şif- rede C. Arif B. in Kolordu ambarla- rında suüistimal var diye Kolordu Ku- mandan vekili ve Vali vekili Manas- tırlı Kâzım Beye hücumunu öğrendim. C. Arif Beye silâh ambarlarını gezdir- dim ve hatasını gösterdim. İkinci bir şifre ile Ankaraya tashih etti. Bazı ifadelerinden ve hallerinden asıl mak- sadınm M. Kemal Paşa Hazretlerine karşı olduğunu hissettim. Derhal Er. kâniharbiyei o Umumiye Rei Beye sordum: “M. Kemal Paşa , Arif Beyin arası nasıldır7,, | Aldığım imi o olmadıklarını ve 'düşürdükten sonra istinatkâhtan mahrum kalacak olan M. Kemal Pş. yı Erzurum halkı lüşüreceklerini,, öğrendim. İstiklâl mücadelemizde bu © hareket milli birliği esasından o mahvedeceği cihetle derhal şu tedbirleri aldım: 1 — Üzerindeki müessir o makamlar- la gayrimes'ul ve âmir bir tarzda Er- zurumda bulunmasını tehlikeli gördü. Eüm C. Arif Beyi derhal vali vekâle- tine getirmek ve bu suretle mes'ul ve madun vaziyetine sokmak. Ordu am- teklifimi kabul ıztırarında kaldı. An- karaya düşen de kanun (mucibince derhal diger vazife ve salâhiyetleri ü- zerinden almaktı. Ben, ahvalin icaba- a ile kanunu mozç ile doğru bareket ettim. 2 — Şunun bunun istediği senin vali olamıyacağını Erzurumda temin ettim, Ankaraya da bildirdim. 3 — Devam eden Türk katliamları- nı durdurmak ve şark halkınm endi- şelerine nihayet vermek ve tehlikeye düşmekte olan mill? harekâtımızı kur- tarmak için taarruz etmekte devam eden Ermeni ordusuna mukabil bir ta- arruz yaptırdım ve Ermeni mevzile- rini işgal ettirdim. Harekitım Ankara: ca da tasvip İle taarruza devamım nihayet muvafık görüldü. İşte bu tedbirlerim sayesindedir ki Erzurumdan 50 imza ile Büyük Millet Meclisi Reisi M. Kemal Pş. Hz. ne çe- kilen isyankâr telgrafın tevali edebi- lecek vahim neticelerini önledim. Askeri harekâtı da malüm olan sür” at ve muvaffakıyetle ikmal ederek Er- meni ordusuna teslimi silâh ettirdim ve garp cephesine külliyetli silâh ve mühimmat ve para, ve kolordularla yardım temin ederek milli davamızın muvaffakıyetini teminde uhteme dü- şen milli vazifemi tamamladım. Bir vazifeyi yapmak, bana, onu öğ- ünmekten daha kolay geldiği içindir ki bu ve bu gibi hakikatleri | hülâsa veya mufassal şimdiye kadar neşret- tirmemiştim. Bu hakikatleri alâkadar zat ve makamlardan dahi öğrenebi- rel Mil)$ istiklâlimizi kurtarmak canla başla uğraşanların bu ları borçlu çıkarmayınız. Lütfen bu mektubumu ayni sütun- larda neşir buyurmanızı rica ve selâm eylerim efendim.,, Közun KARABEKİR ir kim- ıllıyef Et pahalılığı Fiatlar hazirana ka- dar devam edecek ANKARA, 4 (Milliyet) — Anka. | a rada et hâlâ ucuzlamadı. de koyun etinin okkası mikli sığır eti elliye ve kemiksizi alt- muşa, kuyruk keza altmışa, Karaman kuzu yetmişe, Kıvırcık kuzu da sekse ne satılmaktadır. Kasaplardan #ordu- ilere şu cevapları aldık: dan evvel etin ucuzlamasını bekleme yiniz. Vakın mahalle aralarında iki li kadar canlı kuzular satılıyor, fa kat bunlar kesmeğe gelmez, su gibi- dirler, onların şimdi eti yenmez, daha ziyade oyuncak olmıya yararlar. Biz şimdi pek kâr etmeyiz. bir ta- mezbaha resmi veririz. Belediye zephi ye olarak kilo başını beş kuruş, nak- İlye ücreti olarak ta okkada bir kuruş alır. Burdan başka yine Belediyeye koyun başına on, sığır başma da yir. mi kuruş kotra parası veriri Sonra eskiden bir koyun derisi yüz elli kuruş ediyordu, şimdi otuza veri. yoruz. Barsağı altmışa satardık, onu | da yok pahasına satmağa başladık. Bu vaziyet karşısında eti ucuz ğe imkân yoktur. Kasaplar Cemiyetinden malümat tn bunu teyit etti. cemiyet için de barsak basına yirmi para veriyorlar. Buna mukabil cemi yet onlar için bir deri kurulma yı yaptırmış, Burada kurutuyorlar. Deri ler bir vakit on altı kuruşa kadâr düş tüğü halde şimdi burada kurutularak otuz, kırk kuruşa kadar satılabiliyor. mu: aldığım y Hülâsa; Ankaralıların Hazirana kadar eti bu fiatten aşağı yemelerine imkân görülememektedir. ln yaşıyan Çiroz bolluğu ANKARA, 4 (Milliyet) — Bir haf tadanberi Ankarada çiroz bolluğu var. Henüz daha kurumağa vakit bul madan Ankaraya getirilçn yüz binler ce çiroz her gün halk tarafından ka. pışılmaktadır. Şimdiye kadar Ankaraya lan çirozlar yüz paradan a marşta. Bu sefer ilk gününden itibaren bi- rer kuruşa satılmağa başladı. Hattâ bu günlerde otuzar paraya bile veril. mektedir. ge- satıl. Şimdi her köşe baş: çiroz satanlar | la doludur. pie ee Polonya sefaretinde ANKARA, 4 (Telefonla) — Mit K bayram münasebetile Polonya se- faretinde dün gece bir konser ve bu- Bu takiben suvare verilmiştir. Süwarede Meclis Reisi, Dahiliye, Ziraat Vekilleri, Recep, Riyaseticüm- bur umumi kâtibi, Başyaver; Celâl Beyle ve daha bir çok mebuslar ve s€ firler hazır bulunmuştur. VERNER Anharanın en lüks TUVALET salonu Bankalar caddesi Tek: 3240 Ankara palas Tek 3410 Kasaplar | Çiçekler Yeni gelen çiçekler hemen kapışıldı ANKARA, 4 (Milliyet) —Kasten mi ay başına rasladı, yoksa tesadüfen oldu, birden bire Ankara Halinde ki sebzecilerin hepsi de sözleşmi; bi dün pek çok çiçek getirdiler. Bunlar içinde snrmaşık menekşe güllerinden, palmiyelerden, taflanlar- dan tutunuz da, fidelere ve demet çi- çeklerine kadar mevcut... Bu çiçekler, bahçesi olanlar tarafından kapışılı- yor. Fiatleri oldukça ucuz bulunan bunlardan nerkisin fidesi beş, kat- merli şepboyun on, yalınkatn beş, hercai ve papalyan: saksılık or irmi beş, inin beş, kökü üç kuruşa ve kuşkan mazın büyük saksıları yetmiş, sardun ya ve küpelerin yetmiş beş, ıtırın elli, şimşirlerin yetmiş kuruşa verilmekte- dir. Kazanç vergisi !Tahsil memurunun mü- kellefletemns! azalıyor ANKARA, 4 — Maliye ve Bütçe En- cümenlerinde tadil edilen kazanç vergi- sının Dahiliye ve Adli- ümenlerinden müteşekkil bir muhtelit encümende tetkikine karar ve- rilmişti. Muhtelit encümen son i yihanın daha evvel bir arafından tetkikine karar vermiş: komisyon irin dört aza seçilmiştir. Se- çilenler Ordu mebusu Ahmet İhsan, Manisa mebusu Refik Şevket, Zongul- dak mehusu Rifat, Konya mebusu Şa- ban Sarı Beylerdir. Komisyon hergün toplanarak tetkikatta bulunmaktadır. Komisyon müklleflerle tahsil memur- larının mümkün olduğu kadar az temas etmesi gayesini gitmektedir. Komisyon bu cepheden lâyihada-tadilât yapılması- nı encümene teklif etmeği münasip gör- mektedir. Bu suretle vergi tahsilâtında sadelik ve az temas meselesi esas addedilecek- tir. Nasıl yapılacak? ANKARA, 4 (Milliye) — Be- lediye Bankası hakkında hükümet meclise, bir kanun lâyihası sevket miştir. Bu lâyihaya nazaran bele- diye kanununun 131 inci madde- sine göre tesis edilecek belediye- ler bankası hükmi şahsiyeti haiz olacak ve Ziradt ve Emlâk banha ları gibi kredi müesseselerine mahsus haklardan ve imtiyazlar- dan istifade | edecektir. /',lüm- dür ki belediye kanununun #31 in ci maddesine göre belediyeler i- çin bir banka kurulması icap et- mektedir ayni madde hükmüne nazaran Belediyeler virmi sene müddetle bütçelerinin yüzde beşi nisbetinde ayıracakları tahsisatla | rı hükümetçe gösterilecek bir ban- | haya yatırmaya mecburdurlar iki buçuk senedenberi tatbik edilmek te olan bu madde ile halen bir bu çuk milyon liraya kadar bir para toplanmış bulunmaktadır. Yeni Bugün bu gece MALEK MİLYONER İlâveten: Dünya haberleri ran ve Traky a Şeker F abrikaları Ankara SİNEMALARI Kulü Kulüp Büyük rejisör Fritz Lang'ın fevkalâde bir eseri DÜSSELDORF VAMPİRİ Ie Mawdit beye, aşk ve sergüzeşt fümi, Miveten : Dünya haberleri ve geri ilve. Bu gece Postası ANKARA, 3 (Milliyet) — Sofaya girdim. Gözümü karanlığa alıştırma- ğa çılışıyorum. Burası Ankaranın ra dairesi, saat ta iki suları. Öyle ka- labalık ve gürültü var ki, başım dön- dü. Herkes birbirine dert anlatıyor, odalar dolup dolüp boşalıyor. Bronz tel parmaklıklar arasındaki küçük pencerelerin önü mahşer gibi. Her ka fadan bir »e8 çıkıyor: — Mehmet yüz yirmi dokuza yüz eltmış... ica ederim Beyim, dokuz yüz bin beş yüz elli altısını ve- kuz yüz otuz bir numaralı dosyasını bulur mu sunuz? Her sesin fevkinde sıtma görme: müş (Maaşallah) bir ses: — Kurşunlu cami altında dortyüz seksen beş mükerrer numaralı iki bap kolacı dükkânın ücyüz yirmi bir bin yedi yüz elli iki sehimde altmış altı bin beş yüz seksen dört sehimi dört bin iki yüz lira bedeli muhammenle satılıyor, talip olan var maizinn?.. Vay canına ne müthiş sehim!. Â- deta merak ettim. Bu salonda bu işle- rin erbabı pek çok, hemen birisine sordum: — Canım bu kadar sehim olur mu, şehir mi bu, yoksa dükkân nin? diye bir hesaptır bu.. Yani senin anlı yacağın; feraiz muc İnlığının icap ettirdi ir, Dedi, yoksa ben de bu kadar hir- seye şaşmıştım.. Odalarda, salonda şöyle bir dolaştım. Eşe dosta sorarak karilere epeyce malümat topladım... ... Ankara İcra dairesi Büyük Millet Meclisi beri bir çok istihale geçirmiştir. Halen mülğa olan 1424 numaralı İcra ve İflâs kanununun tatbik tarihi olan 929 senesinin Eylül ayının düncü gününe kadar diğer vilâyetler- de olduğu gibi eski usulün pormal gi- dişiyle vazifesine devam etmiş ve bu tarihte yeni İcra ve İflâs kanununun tatbikine başlanılması yerde oldudğu gibi burası da bir buh ran geçirmiştir. Bu intikal devresinde bir çok kar- bet ir, Nibayet Adliye o Vekâletinin ciddi teşebbüsü üzerine lâzım gelen islâhat yapılarak halen mer'i olan İcra ve İf- İâs kanununun tatbik edildiği 932 se- pesi Eylülün dördüncü gününe kadar daire işleri düzeltilmiş; yeni kanunun tam bir teşkilât ve intizam ile tatbiki- ne başlanılmıştır. Bundan sonra İcra dairesi günden güne tekâmüle doğru yürüyerek işle- rini bir banka gibi tanzim etmeğe mu vaffak olmuştur. ire beş icra, tahsili ceza, iflâs, gayri menkul satış; muhasebe, hesa- br cari ve vezne olmak üzere on bir şubeye ayrılmıştır. Bunlardan birinci me üç, dört ve beşinci İcra daire. leri ise alacaklısı Ankarada bulunan bütün işlere bakmaktadır ki bu suret le yapılan iş bölümü sayesinde her türlü tehacüm ve sıkıntı bertaraf edil üracaatlar umumi kayıt memur- luğuna yapılarak almacak numara İ- ireye gidilmekte ve bilâ müşkülât işler görülmektedir. Diğer şubeler ise k taksimi ile hem karışıklığa hem de te hacüme meydan verilmemiş bulunmak tadır. Gayri menkul satış dairesi bu işlerin ehemmiyetin ve ihtisasa olan ihtiyacı dolayısile ihdax edilmiştir ki, tatbikatla bunun büyük faydası gö- rülmektedir. Halkın bir çok oda dolaşmadan pa- rasını alabilmesi için hesabı cari, mu Basebe ve vezne bir büyük salona yerleş- tirilmiştir. — Hiselerin taksimi kolaylağsın | hükümetinin o teşekkülünden | şıklık olmuş ve işler intizammi kay- Tür Şirketinden: Ankara icrasında yarım saat! Her gün binlerce müracaatçı, se. nede yarım milyon lira tahsilât İcra memurundan ita emrini alan her alacaklı evvelâ hesabı cari, onu müteakip muhasebe ve nihayet vez- nede işini gördürerek parasını alıp çıkmaktadır. Bu usul bankalardaki muamelenin aynidir. Jem odalarının hepsine parmak- lık yapılarak halkım muameleye sek- te verece k şekildeki tehacümüne ma ni olunmuştur. Bu usul sayesinde ev- rakın ziyama da meydan verilmemek tedir. Eski zamanlarda tatbik edilen müs takil dosya memurluğu da kaldırılıp ber şube kendi evrakını imza muka- bilinde teslim (alarak ondan mes'ul bulunmuştur. Bu ameli usul evrak zi- önü iği gibi işleri de çok katm- ü yapılarak «aki evrak tasnif edilip yerleştirilmiş ve muntazam etiketler yapıştırılmış- tar. İcra dairesinde 30 - 40 kadar kâtip ve memur çalışmaktadır. Günde tak- riben 800 - 1000 kadar müracaat vu- ku bulmakta ve ayrıcıa 25 « 30 duruş- ma yapılmaktadır. Ar ora İerasma bir sene zarfında tahminen 14 - 15 bin Hukuk işleri ve 4 - 5 bin kadar da Ceza işleri gelmek tedir. Tetkik mercii tarafmdan sene- i 3 - 4 bin kadar hâdise karara rap- tedilmektedir. Yeni kanunun Otetkik (merciine diği cezai salâhiyete binaen Ceza işleri de gittikçe artmakta ve bunun ameli netayicinden halk memnun ka! maktadır. Kanunun bu gibi kuvvetli müey- yedeleri sayesinde tahsilât miktarı ge çen senelere nisbetle pek ziyade art- maktadır. Takriben bir sene zarfın- da yarım milyon liraya yakın bir pa- ra vezneye girip o miktarda tediyat vaki olmaktadır. ... Her şey İyi, fakat günde bin mü- racaata ne buyurulur?.. Eski bir me- mur bana dedi kiz — Bir numarann günde öç kişi tarafından takip edildiği vakidir. Me seli sabahleyin asıl işin sahibi üren, bir sorar. Öğleden sonra oğlu g: e ka tar. Düşünün. bir Yine bu memur bana anlattı: — Biz tahrirat üzerine değil, müraca ata göre çalışırız. Binaenaleyh sükün içinde bir iş yapmağa imkân yoktur, ne kadar yorulduğumuzu görüyorsu- nuz. Biz burada ne sahnelerle karşıla #rız, bilsen.. Borçlunun malı varsa © yalvarır, yoksa alacaklı gelir kızar, ille parasmı bulunuz diye ısrar eder, Herkes iş mahkemede iken aldırmaz, fakat tam yumurta kapıya gelince te lâş ta başlar. İcra işin en son safha: dır ve çok acı tarafıdır. Düşünün; bir taraftan mal elden çıkıyor, bir taraf. başımızı kaldıracak bulamayız. Nasıl işimiz olmasın kardeşim? Evel- ce Ankarada İki mahkeme bir noter yardı. Şimdi tam on ilki mahkeme, iki noter mevcut. Bundan başka kredi müesseseleri yekünu da müthiş bir şe kil aldı. Yerli mallar satış şubesi, Koope- ratif, Emlâk bankası bir gelişte el senet birden getiriyor. Her senedin de üç, dört kefili olduğuna göre muame- İelerini bir düşün. Dahası var; mahke melerin cezayı nakdileri, masarifi mu hakemelerini de biz tahsil ederiz. Daha daha bankaların senetleri ve ticarethaneler gelirler, hususi ve şah- #i olanlar... > Vallahi bir gün benim yaptığım i- şi yapsan çıldırırsm.. Ha, bir de duruş maları göz önüne getir; herif moter- senet im Di yerek bu gürültülü yerden dar kaçtım. SR. k Anonim Alpullu Şeker Fabrikasının Sir depolarından kristal toz şekeri atideki fiatla her isteyene bin kilodan eksik olmamak üzere satılır. Kristal Toz, Kilosu 36,5 Kuruş Taşradan vuku bulacak siparişler yüzde yirmisi peşin ve mütebakisi hamule senedi mukabilinde ödenmek üzere derhal önderilir. Depodan itibaren bilcümle masarif ve mes'uliyet müşteriye aittir. Müşteri isterse sigorta ettirilir. Adres:İstanbul, Bahçekapı,4 üncü Vakıf han 4üncü kat, Telgraf adresi: İstanbul Şeker Telefon: 2447079 Oulu m e