22 Nisan 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2
Tarihi tefrika: 152 93felâketleri velgnatief Halk Rusların İstanbulu işgal edi. vermelerinden korkuyordu... Artık Karadağ, Sırbistan, Bulgaris- tan hudutları işleri de Rus teklifi da- iresinde halledilmişti. Türkiye Başve- kili İran ile Babrâlinin ayrıca anlaşa- cağını, müzakerenin başladığını mu- rahhaslara bildirdiği için, ondan da bahse hacet yoktu. “Yalnız tazminat meselesi kalmıştı, Bu da o gün ve er için i. Ruslar do. han, Kars, Beyazıt o havalisi Ruslara bırakıldı. Tazminat ta 310 milyon rub- “ye indirildi. Türk murahhasları son şekli Babıâliye bildirdiler ve Meclisi şuna göre, bu işi bir ayak önce bitirme- miz Avrupa siyasetine de faydalı olacağı dü, haber. tilerinde de büyük bir heycan hülcüm vüyordu En ziyade İngiltere ve Avustur- çıkarak bütün ecnebi şartları kabıfl ile Rus altın mi emr Eyer Vu İş &xl etmelerini iyi © furdu. Çünkü İstanbul'un Rus orduları- tıkları takdirde ise vaziyet bütüm bütüm değişmiş olacaktı. Türkler'de de büyük bir beycan vardı. İstanbul halkı, Rus ordusunun şehir ka- pl rr iarında günün İstanbul'un da işgali ihtimel herkese vaziyeti izah yarari mehdi kabul dr. Abdülhamit de bu maxbataya daya narak ferman verdi, Çarın cülüs gününe © bir gün kala Ferman Ayastafanoıa geldi. O zama- na kadar muahedenin başlıca nokta» ları ei imzalanmıştı. Saffet Paşa ve h Bey rilirap içindeydiler. Memleketin en müthiş bir parçalan- watına imza koyacaklardı. Hazırla nan muahedeye göre Tuna boyu, Bal- kanlar büsbütün elden gidiyor, impa- tatorluğun Kararlenizde hiç bir lima- s4 kalmıyor, Edirne Vilâyeti bakıye- *i ile Makedonya arasma Bulgar top- rakları giriyordu. Rusların elile kuru- lan büyük Bulgar Prensliği istediği zaman Türkiyeye saldırabilirdi. Böyle bir halde Türkler için yalnız Çatalca ve Bolayırda imkânı kala caktı. Bu da pek tehlikeli idi. İstanbul, murahhaslara günü münasebetile Rus $ pılacak şenlikler, atılacak toplar, ki tanbul halkını ürkütecek, o belki de kargaşalıklara sebep olabiledekti. Ab- dülhamit, bu tehlikeye karşr gelmek vesilesini ileri sürerek İstanbulu kuv- vetli bir zabıta altına aldırdı. Bunda muahedenin Türkiyeye verdiği ağır zararlardan mütecssir olacak halkın karşı tedbir almak fikrinin de tesiri vardı, Rus ve Türk murahhasları, son ko- muşınalarını yapıyorlardı. — İgnatief, son dakikada iki teklif daha ileriye sürdü: Bunlardan biri, muahedenin işah tarafmdan t , evveli Abdülhamide tastik ettirmek, Çarın tastik ve v muamelesinin ic- Türkiyeyi Petersburga bir el- si göndermeğe mecbur bırakmaktı. elem zaten Çardan $on bir iki müsande koparmak için Potersburga fevkalâde bir murahhas göndermek arrusundaydılar (1). Bü teklifi kolaylıkla kabul ettiler. sonra letin de müttefikan karşı duracakları yolundaydı. İşnatief © bu madde ile İngiliz ve Avvsturyalıların itirazlarma karşı gelmek, onları mal sahibi ver- dikten sonra vermemeğe kalkan tel- Iâl menzelesine düşürmek istiyordu. Türk murahhasları, bunu kabul et- ediler. — Devletler bu muahedenin tadi- Timi isterlerse onlara karşı gelmek kuv- vete mütevakkıftır. Halbuki bu m- ahede Türkiyeyi o kuvvetten mahrum ediyor. Dediler. — Hayır, hayır! Biz o tuzağa bir kere düştük. Bir daha düşmek isteme- yiz? Diyerek bunu reddetmiştir. İkinci Mahmat zamanında Edirne muahedesinin imzasını müteakıp Çar Birinci Nikola nezdine © gönderilen Damat Halil Paşa, Rus Vükelâsma bildirdiği halde, Birinci Nikolanın hu- zuruna girince söz sırası getirerek mum ahedede bazı tadilâta muvafakatını temin etmişti. İşte İgnatisf'in “tuzağa Damat Halil Paşa Abdülmecit ve Abdülâziz devirlerinde Bahriye Nazır lığı ve Tophanc Müşörlüğü etmiştir. Bunun oğlu Mahmet Paşa da damat lardandır ve Prens o Sabahaddin ve Lötullah Beylerin babasıdır. (Devam ver) (1) Ayastafanos müzakereleri si rasında İgnatie#'in gören Türk marahhaaları, doğrudan doğruya padişah tarafından o Çarın nezdine bir murahhas İzamenı ileri sür müşlerdi. Müşür Namık Paşanın gön- derilmesi düşünülüyordu. Fakat Igna- tef, Sırbistanda altın madeni bulundu BELGRAT, 21 (A.A.) — Bos- nada Tuzla yakınında yeni bir al- ümü damârı bulun muştur. Mütehassıslar bu maden tabakalarının fayda temin edecek surete işletileceği omütaleasında bulunmuşlardır. Lehistanda bir kurtuluş günü VARŞOVA, 21 (A.A.) — Ma- reşal Pilsudki, Wildo şehrinin Leh askerleri tarafından kurtarıldığı günün 14 üncü yıldönümü münase betile bugün yapılacak merasimde hazır bulunmak için bu şehre git- mek üzere dün Varşovadan ayrıl» muştur, Romen prensesi Beigratta BELGRAT, 21 (AA) Prenses İlena, Yanında kocası Ar- ve Anton de Hababourg bulun- el dün tayyare. ile Bel. tayyare meydanında Yugoslâvya kraliçesi Marie ile Prenses Elisabeth tarafından kar. şılanmıştır. Arşidük Anton 13-15 te kendi. sinin din bir tayyare ile : müştür. KE kalan İrenses, kral ve kraliçeye misafir » Hitlerin yıldönümü DANIZİG, 21 (A.A.) — Hit münasebetile bu- lerin yüldönümü gün şehir ve bilhassa Varoşlar do- nanmıştır. BERLİN, 21 (A.A.) — Başve- kilin doğumunun yıldönümü mü toplanan ve bütün Alman milletin ce iştirak olunan ianenin hasılatın tevziinde din, ırk ve fırka farkı na zarı dikkate alınmamış ve bütün | muhtaçlara tevziat yapılmıştır. ” MİLLİYET CUMARTESİ 22 NİSAN HARİCİ 1933 Amerikada üç milyar kâğıt para çıkarılıyor da menedildi Altın ihracatı VAŞİNGTON, 21 A.A. — Hü- kümet tarafından ittihazı derpiş e- dilen kanuni tedbir, yeniden 3 milyara kadar kâğıt para çıkarıl- masına mezuniyet veren bir mad- deyi ihtiva etmektedir. VAŞİNGTON 21 A.A. — Hazi ne nezareti, M, Rooseveltin bir e mirnamesini neşretmiştir. Bu emir name bazı ahval müstesna olmak üzere altın ihracatmı menetmek- te ve hazine nazırına ecnebi kam- biyosuna müteallik ahkâmı tanzim selâhiyetini bahşeylemektedir. Emirname, ecnebi memleket he. sabına altın ihtiyat akçesi vücude | getirilmesini para veya çubuk ha- | linde altın ihraç olunmasını me- etmektedir. Yalnız hazine nazırı Amerika o hükümeti tarafından tanınmış herhangi bir ecnebi hükü Tevfik Rüştü ve| Celâl Beyler (Başı i inci sahifede) lihat konferansına gidecek heyeti miz son Heyeti Vekile içimanda mage si İm olduğu üzere, bir aylık paskal ya tatilinden evvel, İngiliz .Başve- kili M. Makdonald konferansa ye- ni bir terki teslihat plânı arzetmiş &. Bu defa, bu İngiliz #rojesi mü- nakaşa edilecektir. Heyetimiz bu plân hakkında Türkiyenin .noktai mazarını umumi surette geçen ay izah etmiş ve bilhassa, Bogazlar üzerinde mevcut askeri tahdidatın ilgasını talep etmiştir. Her halde, bu defaki müzakere lerin çok hararetli ve neticenin dünya sulhu için kati olacağı tah- min ediliyor. 23 nisan (Başı 1 inci sahifede) Çocuk alayi Köprüden geçerken va- purlar tarafından düdüller çalmarak v0 Yarm İlk ve Orta mekteplerde konfe- ranslar verilecek ve Himayei Etfal ce- miyetirin yardimile eğlenceler torti kunacaktır. tarafından sırlanacak kartlar mekteplere dağıtıla- cak ve çocuklar bunlarla birbirlerini teb rike teşvik ir, be günü Maksim Barda bir çocuk eğlen mrrope ilen Gi celi yapılanıktar.. Sü, Noam perektai li zdilecek ve çocuklarla ük hediyeler caktır. Ço- ve sizde sanhiteli göndürün Lie iğ ag tirerama İle mektep çocukları için mü verilecek ve muhtelif sinemalarda ç0- İ cukları alâkadar edecek filimler gösteri- met namına ihtiyat olarak bulun- durulan veya bankaya tevdi edil | i ihracıa mezuniyet | iyettardir. | Hazine nazıtı, tekrar ihraç edil | mek üzere ithal edilmiş olan altı- | nın ihracına mezuniyet verebilecek NEVYORK, 21 A.A. — muamelecilerine âni olarak dola- rın düşmesinden istifade etmesi muhtemel esham ve tahvilâtı satım almaları için pek fazla mikdarda «mirler verilmiş olduğundan dün öğle vakti 3.870.000 aksiyon satın alınmış bulunuyordu. NEVYORK, 21 (A.A.) — Borsa 3.81 de kapanmıştır. Tahkikat iki Safhada (Başı 1 inci sahifede) edici sözler söylenmiş ve teşvikler ya- pılmışsa da işin bu safhada de vardır ve bunlardan bir kısmı görü- len ldzum Üzerine dün derdest edilerek Maznunlar arasında hanım talebe yok- tur. 'Tahkikatın dünicü safhası ve mesele- nin mahiyeti halkında İste- l HABERLER Tardedildiler — Üç İngiliz mühendisi İngiltereye döndü MOSKOVA 21 A. A. — İngiliz mühendislerinden Monkhouse, Cu shny, Gregory ve Nordwal; saat 2245 te Varşova - Berlin tarikile İngiltereye müteveccihen hareket etmişlerdir. Nordwall'in refakatin © bir Rus kadını olan zevcesi var- Tredünyonların protestosu LONDRA, 21, A.A. — Tredün- yonlar kongresi ile Parlamentoda- ki Amele fırkası mümessilleri mec lisi Rus ticaret eşyasına amborga konmasını şiddetli surette protes- İuğu namma hemen salıverilmesini Başka sebep var. MOSKOVA, 21 (A.A.) — Sabo taj yapanlar hakkında verilen hük bahseden İzvesti; — — Sefirimiz M. Muşanofi ziyaret etti RUSÇUK, 21 (A.A.) — zi muhabiri mahsusumuzdan : sefirimiz Tevfik Kâmil Beyef. dün sabah M. Masanof'u zi, ederek hâdise münasebetiyle t büs ve şikâyette bulunmuştur. gar Başvekili müessif vak'adı kendisinin de çok müteessir old& ğüne ve tahkikat yapılması içi derhal emir verdiğini ve Renga valisi ile dahiliye nezareti umı müfettişimi Razgrada gönd. tahkikat icra ettirdiğini, mes'alli rin şiddetle tecziye edilecekleri cevaben temin etmiştir. İçesinden tenzil Düyunu umumiye büt ANKARA, 20 (Telefonla) “ 932 düyuna uummiye let 3113231 lira beplerini, Sabotaj ve casusluk işi- ne değil, İngiltere tarafından Sov- yet Rusyaya karşı tatbik edilen si- yasi maksatlarda aramak lâzım. | der. Beraet ve mahkümiyet MOSKOVA, 21 A.A. — Tas a- jansı bildiriyor: Pravda gazetesi mahkeme hülüüm Sovyetler memleketi çalı- şan halk kütleleri tarafından mem nuniyetle karşılandığını söylüyor. Gazete, mahkemenin Gregory'yi beraet ettirdiğini, ve çünkü Sovyet Rusyanın namuslu insanlarla na- mussuzları biribirine karıştırmak : diğini e salbelüdini bitirmektedir. Geri istiyorlar Mançuriden kaçırılan lokomotif ve vağonlar MOSKOVA, 21 A.A. — Tas A. jansı bildiriyor: Gazeteler, Tas A. jansmın aşağıdaki tebliğini neşret mektedirler: , Mançuri hükümetinin diploma- tik memuru 134 tarihinde Har- bin Sovyet Jeneral konsolosunu zi yaret ederek Sovyet şimendiferle | ri için satın alındığı halde müdaha le devresinde Çin şark şimendifer lerinde kalmış olan lokomotiflerin Sovyet Rusyaya nakli - meselesini tekrar mevzuu bahseden bir mek- tup tevdi etmiştir.. Mançuri hükü- meti memuru bu mektubunda mev zuu bahis lokomotiflerin Çin Şark şimendiferleri defterlerinde kaydı olmadığını kabul etmekle beraber şimdiye kadar Sovyet Rusyaya ait oldukları bildirilmediği için Çin gi mendiferleri malı olmuş bulunduk larını bildirmekte ve iadelerini ve ya bedelinin tesviyesini rica eyle- mektedir. Sovyet Jeneral konsolosu, 184 tarihinde gönderdiği cevapta bu mesele etrafında izahat vererek bunların su götürmez bir surette Sovyet malr olduğunu is- bat etmiş ve Çin Şark şimendifer- lerindeki Sovyet mümessillerinin Pekin ve Mukden itilâfları hüküm lerine noktası noktasına riayet et- meleri için emir almış olduklarını bildirerek Mançuri makamatının da bu suretle hareket ederek Çin şark şimendiferlerinin normal fa- kilometre mesafeyi 3 saat zarfın! da katederek harikulâde bir ret göstermiştir. Tayyareci, tayy#' resile 1200 metre yükseklere çıkt mıştır. İsveç kralı; Hindeni ga ziyafet verdi BERLİN, 21 (A.A.) — İsvef kraı, İsveç sefarethanesinde Rek sicümbhur ey ME ee mika fet vermiştir, Yeni aza alınmıyor | BERLİN, 21 (A.A.) — Nasyo nal Sosyalist fırkası idaresinin bif tebliğine nazaran 1 Mayıs tarihin den itibaren fırkaya yeni aza ka bul edilmemiştir. İtalyan bütçesi ROMA, 21 (A.A.) — Bir ecne bi ajansı, şimdiki malf seneye ait İtalyan bütçesinin altı buçuk mik yar açıkla kapanacağını ilân ef ir. Bu haber asılsız ve bir maks# da müstenittir. İtalya, hesapları * çık ve sarih olan nadir memleket İerdendir. İtalyan bütçesi, hatti Fransız parlamentosunda misal © larak iştir. 31 Mart tari rm e beer mumi bütçe açığı 3162 milyon ii Bu esas üzerine hesap edilecek olursa sene nihayetine kadar açığ' takriben 4 milyara baliğ olacsö" anlaşır. Yollar kongresi “IMUNİH, 21 (A.A.) — Be” pelmilel i yolar ; il yedinci va mdresleri mea: | Ai etine halel vermiyecekleri üri | 1934 Eylülünün ilk haftanmda Mi mar, © | dini izhar eylersitir. nihte toplanacaktır. j
