27 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
PAZARTESİ 27 MART 1933 8 irci sene No. 2560 NUSHASI 5 KURUŞTUR İş Bankasının Hesap Senesi Bankası İdare Meclisi, dün An- İri 'Umumi Heyet içtimamda dokuzuncu senesinin hesaplarını ver- İdi. Bankanm dokuz sene evvel hükü- met merkezimizin iki katlı bir müte- Yazı evinde kuruluşunu hatırlıyanlar, dün bir sureti gazetemizde ,osuna göz gezdirirken heyecan duymuş olacaklardır. 44 milyon lira İ mevduat, dokuz sene içinde halkım İ bu milli müessesemiz gör terdiği itimadın en beliğ bir ifadesi dir. Banka da bu itimada nasl muka- iyat akçesini sermaye» Yor ki İş Bankası faaliyet $ok genişletmiş, yalnız bir ticari itibar Müessesesi olmakla Kalmıyarak, ayni olmuştur. Binaenaleyh bankanın mem- İekette iş yaratmak hususundaki ro- ü gittikçe mütebariz bir mahiyet almaktadır. Şeker sanayii, kömür sa- hayii, ipek, yün, bütün bunlar İş Ban- asmın verimli servet membaları haline girmiştir. Bunlar bugün için de yarım için de kıymet ifade eden İ veyler olduğu gibi, iş yaratmak husu- sundı i tir. alelıtlak bankaların yapmaktan ka Şındıkları küçük esnafa bile bir dere- İ ceye kadar itibar açmaktadır. Bina- enaleyh ticaret ve sanayi ha is ra yegâne itibar müessesesi lir, Kurulduğu gündenberi bankanm &n ziyade ehemmiyet atfettiği bir me- nız mali ve iktisadi sabada değil, içti- imaj sahada da memlekete büyük hiz- meti olmuştur. Banka tesia edildiği zaman küçük tasarruf erbabınım ban- kalardaki bütün mevduatları on beş, Yirmi milyonu geçmiyordu. o Bugün yalnız İş Bankasma (olan mevduat kırk dört milyon liraya baliğ olmak- tadır. 4 emar — fan- b i ve sene le ecne- bi mzsleketerde de iki şube açılmış olmakla beraber, sene zarfında mesa- vifi 94 bin lira azalmıştır. leyh son iki see sarfında meaarittam yapılan tasarruf yekünü - ya baliğ olmaktadır ki, bu, — gittikçe geritliyen bir mali müessese için bir Mmuvaffakıyettir. Büyük buhran seneleri içinde yaşı- Yoruz. Bu buhran yalnız bir ticaret ve sanayi buhranı değil, İtibar ile is- Hihsal arasındaki © yakin münasebet İ dolayısile ayni zamanda — bir maliye buhranıdır. Son ay içinde Amerikada binlerle bankalar kapılarını kapamış- İ br. Bu vaziyetin akisleri Avrupa ban- kalarında da bissedilmiştir. Binmena- leyh bugün dünyada dividant tevzi #debilen bankaların adedi pek mah- duttur. Hele yüzde sekiz gibi normal tamanlar için dahi son derece İyi te- mettü addolunacak bir dividant tevzi her bankaya nasip olmuş bir mazha- Tiyet değildir. Memnuniyetle görüyo. Yuz ki İş Bankasının bu buhranlı sene İçindeki dividanttı yüzde sekizdir. Düşünmelidir ki banka bunu yapar. ken bu senenin temettüünden kuvvet. li bir de ihtiyat akçesi ayırmıştır. İh- tiyat akçesi, aksiyonerler o nam ve hesabıma ayrılıp tevzi edilmiyen bir kârdan başka bir şey değildir. Bu su- Yetle kazancın bir kısmı ler tarafından tesabüp edilip te sarfe- dileceği yerde sermayeye kalbohunu- Yor demektir. Bu, bilhassa İş Banka- W gibi srmai teşebbüslere 1. * kalar için birinci derecede Değ. idir. Bir bankanm ihtiyatı ne kadar Şoğalırsa, itibarı o derece resanet bu. Yur. Ve memlekete sanayi ihdası yo. İunda da âtiyen daha büyük hizmet. yapabilir. Rapor ve bilânço gösteriyor ki 1, Bankası, bankalar için en müşkül ve Mazik olan bir seneyi çok iyi geçirmiş. gelecek seneler tir. Ve müessesenin İçin de vaziyeti emniyet altındadır. Bütün milletin, bu tekâmül merhale. | lerini sevi: ini sevinçle ve azacık ta gururla Seyrettiği İş Bankasınm, büyük küçük bütün mensuplarını bu muvaffakıyet- dolayı tebrik etmek yerinde ir hareket olur. Ahmet ŞUKRU Teklif geri istendi ANKARA, 26 (Telefonla) — Kava, deniz ve hava kuvvetlerin. | “e istihdam edilmekte olan onba- Ve efradın maaşları hakkındaki lâyihasını hükümet bir tez- lere ile Millet Meclisinden geri | Fransız, İtalyan ve İngiliz Başvekilleri Dört büyük devlet bera- berliği ümidi kesilmedi Küçük itilâf, hoşnutsuzluğunu bir tebliğ ile ilân etti. Romada Portekiz müstemlekeleri. nin taksimi kararlaştırıldı mı? ROMA, 26 ALA, — Gazeteler, İtalya nım Mac Donald plânmı temamile kabal etmiş ve İngiliz başvekili gibi silâhları müteallik teknik meselenin si- yasi bir meseleye istinat etmekte olduğu mütaleasında bulunmuş olduğunu kay- detmektedir. İtalyan gazetelerine göre Mussolini plânı, konferans tekrar mesaisine başla” madan evvel, bir itilâfa varmalıdır. PARIS, 26 A.A, — Nasırlar meclisi, uzun uzadıye beynelmilel müzakereler vaziyetini tetkik etmiş ve bu esnada M. Daladier ve M. Boncöur, Mac Donald - Daladier ve Mac Donald - Mussolini mü lâkatları dolayısile diplomasi tarikile teati edil olan muhabereler meclise vermişlerdir. Hükümet, vaziyetini ve hattı hareke- | Meclise yeni bir teklif Nakil vasıtalarından alınan resim. lerin bir elden tahsili isteniyor Mardin Mebusu Ali Riza B. ANKARA, 26 (Milliyet) — Mardin meb'usu Ali Rıza Bey kara nakliyat vasıtalarından devlet, vilâyet ve be- İediyelerce alınmakta olan vergi ve resimlerin bir elden tahsilleri hakkın da Büyük Millet eMelisine bir kanun Teklife merbut &e- Dün Halberinde verilen emodan hir sürünile mektedir: diğeri vakıtsız ve münasebetsiz ferdi mü- tini ancak diğer bükümetler tarafından alınan vaziyetler hakkında sarih malü- mat elde ettikten ve henüz kendilerile is- tşare edilmiş ve mütaleaları sorulmamış olan tarafların da fikirleri iztimzaç olun- duktan sonra tesbit edecektir. Mussolini plânı ROMA, 26 A.A. — Giornale D'ltalin, — wuahedelerin yeniden gözden geçiril- mesi taraftarları ile aleyhtarları arasında ini plânda bir temas noktası bu- Iunduğunu ve bu noktanın muslihane si yaset ve mütekabil zaman olduğumu — yağnaktadır. Bu güzete diyor ki: Mussolini ülü, iki zman göster. mem taarruza ve harbe karşı, (Devamı 2 inci sahifede) babı mucibe mazbatasmdaki mütalaa» ya göre bugün kara nakliye vasıtala- rından muhtelif nispet ve masraf üze- rine üç türlü vergi veya resim © alım- makındır. Bunlar da devlet, vilâyet, hususi idara ve belediyeler olmak üzere üç daire tarafımdan ve ber (| birerlerine ait usâl ve merasim dairesinde tahak- kuk ve tahsil edilmekte ve tabintile her bir idare ayrı ayrı mauraflar yap- maktadırlar. Teklifin ihtiva ettiği esaslar da bu vasıtalardan almacak vergi ve resim- lerin tahakkukları ait olduğu daire- leres yapılarak verilecek O tahaklruk miktarları üzerinden — vilâyet idareli hususiyeleri tahsildarları tarafmdan bir elden tahsili teklif edilmektedir. 'ahsilât kanunlarında yazılı tah- sil müddetleri ve şartları dairesinde yapılacaktır. Tahsil olunacak vergi ve resimleri tahsillerini takip eden yn ilk haftası zarfında © müfredat bordrolarla alâkadar daireler sandı larma teslim alı “ Vilâyetler ve kaza idarci hususiye muhasebe müdür ve memurları tahsi- lâttan tayin olunan muayyen müddet zarfında bu meblâğları alâkadar san- dıklara tesliminde ita âmirlerile bir- likte müşterekn mes'ul olacaklardır. | mesi karar İtalya Veliahtı Müşarünileyhin yarın | gelmesi bekleniyor İtalya Veliahti Hz. nin yarn şeh- rimize muvasalatları beklenmektedir. Müşarünileyhin zevcesi ile birlikte re- fakatinde beş zat o bulunmaktadır. Veliaht Hz. ve maiyetlerinin Kahire- den İstanbula gelecekleri Mısırdaki Vagoni- Li Şubesi tarafından bildiril- miş ve bunun üzerine Perapalas ote- linde ikametlerine bir daire tahsis ©- dilmiştir. İtalya & Sefarethanesinde yeliahtin — geleceğine dair resmi ma- Iimat olmamakla beraber, buna ihti- inâl verilmekte, maamafih müşarüni- | avdeti de sene de bu mevsimde şehrimizi ziyaret | edeceği sayi olmuş, fakat müşarünileyh Ka- Italya Veliahti Hz. hireden avdette - Rodosta vapurdan İ- nerek İtalyaya dönmüştü. Mektepten Tardedildi İktimat Oo mektebinde telebeyi teşvik eden- ler hakkında tahkikat Celâl Beyin de izahat vermesi istendi ANKARA, 26 (Teleforla) — Ma- nisa meb'usu Şevket Bey Maarif Ve- kili Doktor Reşit Galip Beyden Tokat- yan hâdisesi ve İstanbul Ticaret mek- tebi talebesinin ulahat raporları hak- kında bir takrirle istediği izahatın, Ticaret mektebine it olan kısmına İktısat Vekili Celâl Beyin de cevap vermesini yeni bir takrirle istemiştir. ... Geçen hafta, Yüksek Iktısat ve Ti- | esret mektebi Talebe Cemiyeti top- lanmış ve mek- tepte — tedrisatta ıslahat yapılması için müderislere yolgösterir yollu bir rapor üzerin- > konuşmuşlar. mak ve çalışmak olan talebenin bu toplantım mektep idaresinin gözün- den kaçmamış ve Müderrisler Mec- Mektep Müdürü Visi meselenin tet- Hüsnü B. tsat Vekâleti de mektep müdürlüğün- (Devamı 5 inci sahifede) İş Bankasında İdare meclisi azaları ne alıyorlar? ANKARA, 28 (Telefonla) — Heyeti umumiye içtimamda İş Bankası İdare Meclisi azalarınm beherine huzur hakkı olarak ayda yüz lira, reise de yüz elli'lira veril laştı. Banka kuruldu ku rulalı İdare Meclisi azalarının hu- zur hakkı olarak aldıkları miktar budur. Vergiler de bu miktardan ten- zil edilmektedir. Temettü hissesin den İdare Meclisi azasına ve reisi ne düşen miktarda bin yedişer yüz liradan ibarettir. Hissedarlar- dan bazısı bu miktarı az görerek huzur hakkının arttırılmasını tek. lif etmişlerdir. Fakat İdare Mecli si Reisi teveccühe teşekkür ede- elimiz eğilince; Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET İsimlerini değiştiren 40 ıncı İlk mektep talebesi. Münakaşalı içtima olacak Talebenin isim değiştirme dilekleri artıyor, müracaatlar çoğaldı Hakkı Nezihi Bey ne diyor? Yüksek İktisat ve Ticaret mektebi müderrislerinden Hakkı Nezihi Bey, Dil Kurultayında tezini izah edenler arasında, kudretli görüşüyle tanınmış- te. Anketimize verdiği cevabı aynen koyuyoruz: “— Dil başarmak için ve sağlam bir metot- la çalışmağa kat'i lüzum vardır. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin yaptığı an- ket halkın bu işte çok mühim ve kıy- metli olan alâkasını ve lisan taam- müm etmemiş bazı kelime ve tabirle- rini toplamak için çok kıymetli ve ye- rinde bir harekettir. Fakat bu, kâfi değildir. Ankete gelen cevaplar tetkik olu- Bursa yekdiğerinden mana itibarile az farkeden yabancı kelimelere kar- glık bulmakta zorluk çekildiği, çok defa mü kelimeler vücuda ge- tirilmek yoluna gidildiği ve bir de a- detleri mahdut bazı kelime ve tabir. lerin yekdiğerinden fark gösteren ke- Timeler için de karşılık olarak seçildi- ği veya tamamen benzetme kelimeler teklif edildiği kolaylıkla görülür. E- sasen bu zorluk eskidenberi görülmüş (Devamı $ inci sahifede) A 16 ncıliste ANKARA, 26 (A.A.) —T. D. T. Cemiyetinden verilmiştir: Karşılıkları aranacak arapça kelimelerin 16 numa» Listelerde çıkan kelimelerden manaları birden fazla olanların ber manası için ayrı karşılıklar ileri sürülebilir. Türkiye İş bankası heyeti umumiyesi toplandı Hissedarlara yüzde sekiz temettü verilmesi kabul edilmiştir ANKAİA, 26 (A.A: ) — Tür: | kunmuş ve hissedarlara yüzde 8 kiye İş Bankasının yıllık heyeti u- mumiyesi bugün £ toplanmıştır. Banka Meclisi İdaresinin 932 se- nesindeki iktisadi vaziyetini gayet temettü verilmesi hakkındaki tek- lif kabul edilmiştir. İçtimada Maliye ve İktısat Ve- iyi tahlil eden raporu ile senelik | killeri ile Maliye Müsteşarı Bey- bilânço ve mürakabe raporları o- | ler de hazır bulunmuşlardır. Hoca Efendi mezar başında Kuran okuyor.. Halit Şazinin mezarında Dün diştabipleri merhumun meza. rında bir ihtifal yaptılar i mektebinin ilk hoca ve Halit Şazi Beyin ölümü | betiyle Eyip'teki mezarında dün saat onda bir ihtifal yapılmıştır.
