Tarihi tefrika: 131 MILLIYET ÇARŞAMSA 7 MART 1933 93felâketleri ve lgnatief Abdülhamit sarayından ordu. ları idare ediyordu Bütün bilgisi gö olan Serdar Apti Paşa, Türk ordusu ortasından Balkanlara doğru yürüyüşü aakerlikçe tehlikeli bir iş olduğunu sezmişti. (Gazi) Or man Paşanın Vidinden Plevneye gel- mesini, Ahmet Eyüp Paşanm da Rus sol kolumu tehdit altına almasını em- retti. Böylelikle Ruslar iki (Oyandan vurularak ya sarılmak, & yahut geri dönmek mecburiyetinde kalacaklar diye düşünüyordu. Ruslar 'dan bir değeri kalmıyan O Niğbolu'yu bo. gene vaz Rus Ceneralı Gorko bu tan cesaret aldı. Cüretli bir plân kur- du: Muhafazasız duran Balkanları aşarak, Türkleri bütün bütün şaşırt mak, Bulgarları ayaklandırmak, böy lelikle Şark şimendiferini tutarak Me- riç boyunca Edirneye yürümek. İkin ci Mahmut zamanında Ceneral Diebiç in muvaffakeyetle tatbik ettiği bu plân icra olununca Tunanın şarkında ve garbindeki Türk orduları oldukla- rı yerde çürüyeceklerdi. Ceneral Gorko, muhafaza (altına alınmamış olan Hain, Ferdiç Boğaz- larından aşarak eski Zareyi tuttu. O- radan Kızanlık üzerine yürüdü. Koca Balkanın en sarp geçiti olan Şipkayı tuttu ve böylece Tırnova'dan Gabro- va inen Rus ordusile yeniden itti sal m eser? Abdülhamit, telâştan, O korkudan çıldıracaktı. Kendisine o kadar cesa- da hıyanetten başka bir v7 Göremiyordu. İlini de azlede- ması kararları verildi. Osman Paşa Plevneyi tutunca Ruslar, sağlarında bir tehlike belir. diğini sezdiler, Hele Süleyman Paşa, yıldırım gibi Edirneden Zağralara doğru yürüdü. Eski Zağrayı, Yeni Zağrayı, Kızanlığı geri aldı. Hain ve Ferdiç boğazlarını tuttu. Ceneral Gorkonun plânı henüz varamadığı Meriç sularma düşmüştü. Bu macera- dan Ruslar yalnız Şipka geçitini ka- zandılar. Fakat Şipkadan Ziştuva'ya kadar dikine giden Rus harp cephe «i önden Süleyman Paşa, sağdan Os- man Paşa, soldan Mehmet Ali Paşa ordularının tehditlerine maruzdu. kak hünkâr hasta kafasını sarma- başladı. Redif ve Apti Paşalar muhakı sizce biter tarafa nefi edildiler. Da- mat Mahmut Paşa hem Tophane Mü- şürü, hem de serasker kaymakamı ol « muştu. Yeni Zağrada mağlüp olan Bahriye Nazırı Rauf Paşa, padişa- hin en çok korktuğu Süleyman Paşa- yı kabahatlıyordu. Süleyman Paşa Şipkada dayanıp kalmıştı. Sarp bo- ... tutan ve . boyuna e aş an Rusları ip geçemiyordu. Lofçadan Selvi üzerine yürüyerek Gabrova'yı tutmak tecrübesine giri- şen Osman Paşa, Ruslarm Plevne ü- zerine saldırmasile o geri dönmeğe mecbur olmuştu. Mehmet Ali Paşa ise bir türlü Tırnova, yahut Gabrova e yürümeğe cesaret edemiyor, ufak tefek çarpışmaları büyük za- ferler kılığına koyarak İstanbula bil. dirmeğe kalkıyordu. Her ordu imdat istiyordu. İstan- bulda ise ne asker ne para, me de si- lâh vardı. Abdülhamit, telâş içinde, her işi kâğıt üzerinde düzeltirim id- diasmda bulunan başkâtibi Salt Paşa vasıtasile sağa, sola telgraflar, emir. alan kumandanlar, çok ağır bir mos'u- İdıklarımı hissede: liyet altında kalı rek titreşiyorlardı. Bu kargaşalık ve şaşkınlık zama- nmdan Ruslar istifade ettiler. Plev- neden püskütülen Çar, hassa ordu- sile Landuher askerinin de hemen harp meydanına gönderilmesini irade etti. Rusya ve Romanya şimendifer- leri bunları çabuk çabuk nakletti ler. Diğer taraftan Çar, Romanya Beyi ve Alman imparatorunun akra- bası olan prens Charles (1) 1 da kral- lık ve istiklâl vaadile kendi tarafına aldı. Romanya orduları, Rus kuvvet- lerile birleşti, Tuna şarkında kumanda eden Mehmet Ali Paşanın başkumandanlı” ğı i ği anlaşılıp ta Sü- leyman Paşa oraya gönderilinceye kadar bu imdat ( kuvvetlerinden bir takımı gelmiş, bizzat Çareviç'in ku- mandası altında bir kolordu Jantere suyu önünde şark ordusuna karşı vaziyet almıştı, Şark ordusunun ba- şına gelen Mere Paşa, fırsatın olduğunu acı acı gördü. Fazla olarak sonbahar yağ- murları da başlamış, o ortalık çamur Süleyman Paşanın soldan saldı- ramıyacağına güvenen, Balkan ku- mandanlığında onun yerine geçen Ra- uf Paşanın da Şipka'yı söktüremiye - ceğini anlıyan, Ruslar bütün kuvvet- İerile Plevne üzerine saldırdılar. Lof- şa'yı tuttular. Mehmet Ali Paşa Or- baniyeden kımıldayamadı. Tehlikeyi anlıyan (Gazi) Osman Paşa, Balkan- lara doğru çekilmek istedi. Fakat işi uzaktan muhakeme eden Abdül. hamitle sadrazam adı altnda emir kulluğu yapan Etem Paşa, orduları- mıza şan veren Plevneyi bırakmağa razı olamadılar. Ruslar Plevneyi tek- rar kuşattılar. (Devamı var) (1) Sonra Romanya Kralı Birinci ! Charles adile uzun müddet saltanat süren bu prens, Prasya krallık ve alir ie ir hanedanı 0- 'ohenzolleru'ların o Sigmaringen kolundandır. İran sefaretinde Nevruz. Dün Başkonsoloslukta tebrikât kabul edildi ve merasim yapıldı Dün eski “Rumi” martın zu ve İranilerin Nevruz idi. m İggel Bu münasebetle şehrimizdeki sefarethanede merasim yapılmış ve ceneral Konsolos o Esadullah Han Behnan tebrikâtı o kabul et miştir, Sabahleyin saat onda İran tebe- © ası ve İran mektepli talebesi gel- - miştir. Merasime İstiklâl marşımız ve İran milli marşı çalınarak baş- lanmıştır. açtığı güzel ve Esadullah Han Behnam komşu ve eski dost İran - Türk milletle. rinin sıkı samimiyet bağlarını an- lantmıştır. HARİCİ Almanya eski imperator- luk bayrağı altında Reichstagın açılması merasimine iştirak için mağazalar kapandı BERLİN, 21. A, A. — Başvekil wua- vini Von Papen ve nazır (O M. Seldiş Reichstagın açılması o münasebetile şu beyannameyi lerdir. Biz kendimizi milletin ve Reichin mu hafnzasma ve millet arasmda bakiki bir birlik galışan vekili olarak telâkki ediyoruz. Binaenaleyh biz, milliyetperver al- man parlamento grupuna misafir olarak Beyanname BERLİN, 21. A. A. — Reisicümhur Hindenburg Rayiştağın açılması müna- sebetile alman milletine na mere tiği bir beyannamede Almanya > lr tel olan minnettarlığını ve harpte yapılan bunca fedakârlıkların neticesiz kalmaması için çalışmak lâzım- geldiğini hatrlattıktan sonra Almanya milli kuvvetini vatan ve millet, İçin ö- İenlerin kanı içinde tekrar ihya etmeli. dir demektedir. Reichstag açılırken BERLİN, 21. A.A. —M. Goebbela, tacirleri müstahdimlerinin yeni Reichs- tag'ın açılma merasimine iştirak edebil. meleri için bugün mağazalarını iki saat kapamağa karar vermiştir. Fabrikalara gelince, onlar da amelele rinin Berlin ve Potsdam'deki muhtelif merasime sit haberleri dinliyebilmeleri için işlere fasılâ vereceklerdir. BERLİN, 21. A. A. — Havas &janar muhabirinden £ 1914 senesinden beri ilk defa olarak Poltsram, bu kadar muazzam bir kala. balıkla şahit oluyorda. Sant 9 da milli müdafaa ordusu müf- Protestan ve Katolik kiliseleri Kilisenin önüne büyük bir kürsü ko- Memlekette Yaz geldi . ZAFRAMBOLU, (Hususi) — Burada kış çabuk geçti ve bahar havaları başladı. Halk bağ buda- malarma ve yaz ekinleri ile tarla hazırlıklarına girişti. (o Herkeste hararetli bir çalışma, bağ yolun- da da kalabalık bir gidiş ve geliş görülmektedir. Niçin öldürmüşler? TAVŞANLI (Husust) — Kör ağaç köyü muhtarı hacı Husam bir gece köy odasından evine gif derken mavzer kurşunile üç yerin den yaralanarak öldürülmüştür. Derhal yapılan Adli tahkikat ve takibat neticesinde. yak'anın failleri yakalanmış ve hâkim hu- zuruna sevkedilmişlerdir, Çinaye- tin para teklifi suretile bir teşvik seri olduğu anlakşılmaktadır. Bir kaçakçı kafilesi ADIYAMAN — Kaymakam vekili Şevket, iandarma bölük kumandanı Muzaffer Beyler mai- yetlerinde kâfi miktarda; jandar- ma olduğu balde Göksu nehri ke- narında bir mağarayı basmışlar ve burada saklanan bir * kaçakçı kafilesini yakalamıslardır. Yaka- lana kaçakçılar Hoca Ömer ma- hallesinden Hazmi, Haydaran kö- yünden Simo, koyucak köyünden Mehmet, Dul Köyünden 'Mamo ve Menla oğlu Alidir. Kaçakçılar- da 6 tüfek, 12 denk şeker, 420 ku- tu sigara kâğıdı, 4 top bez ve sai- re birçok eşya zuhur etmiş, hepsi müsadere olunmuştur. lar tevkif olunmuş ve ihtisas mahke- mesine sevkedilmislerdir. Yeni iskele ZONGULDAK, — Fırtınalar- da harap olan Zonguldak iskelesi yerine Belediye tarafından inşa ettirilen yeni ve beton iskele bir- kaç güne kadar tamamlanacaktır. İskelenin inşası için 57 bin kü- sur lira sarfedilmiştir. Anbar soyarken i MALATYA — Bir hanın am | barını söyarken yakalanan ebe oğullarından İsmailin evvelce Şar- | miştir. Mimar Sinanın eserlerinden ola, kışlada bir caminin halı ve kilim. | Silivrideki Piripaşa camiinin tamiri de | ikmal edilmek üzeredir. Süleymaniye ca- minin şadırvan üstündeki büyük sütun. lerini çalmaktan on sene hapse mahküm olduğu ve hapiseneye nakledilirken kaçtığı, sonra Ma- latyaya geldiği anlaşılmıştır. nulmuş idi Reisicümhur Mareşal Hin- denbure, geçit resmini bu kürsüden vey Hindenburg Sant 10 da resmi zevat, kalabalık bir halde eslmilerdir. Bu arada bilhassa velinht prens Atyeffredirik dikkat celbodiyordu. tomobile binmmiştir. - Katolik nazırlarla meb'uslar katolik kilisesine girmişler, Hindenburg ile Hit ler protestan mazırlar , protestan kilise- sine girmişlerdir. ve dahili siyasete ait bir çok güç vazife- leri hatırlatmıştır. Hitler söyleyor Mütaakıben Hitler dik ve parlak bir sesle Alman milletinin ittihatsızlığın ne- ticesi olan sıkıntısını ehemmiyetle kay- detmiş 1871 senesindenberi Almanyanın mek hususunda pek çok hizmeti görül- müş olduğunu söylemiş ve 1917 senesi kânun evvelinin Alman milletinin bürü- yetini ve yaşamak hakkını müdafaa et- mek kanatile içine girmiş | olduğu bü- yük bir cidâlin nihayet bulduğuna şa- hit olmuş bulunduşunu beyan etmiştir. Bundan sonra Hindenburg kralların yatmakta olduğu metfene inmiş ve kral Fredirik Kiyom ile büyük Fredirikin me zarlarna çelenkler koymuştur. Bu esna da topçular 21 pare top atmıştır tek- rar kilisenin kubbesi altıma çıkan Hin- denburg, meclisi selkmlamış, kilise önün deki kürsüye gitmiş ve o serada askeri ataların, resmi geçiti başlamıştır. Geci- de iştirak eden bütün alaylar şiddetle alkışlanmaıştır. Hindenburğ, elindeki mareşal asası i- le geçit resmi yapan alayları selâmli yordu. heyeti göze Yeni teşkilât (Başı 1 inci sabifede) Adana Vilâyetinin merkezi o Adana Alman - Avusturya, sarpıyordu. HABERLER olmak üzere vilâyetin ismi Seyhana tebdil olunacaktır. — rahisar Vilâyeti kaldı. rılacaktır. Merkezi kaza haline konu- larak Alucra Kazasile birlikte Gire- sun Vilâyetine ve Suşehri, Koyulhi- sar Kazaları Sivas Vilâyetine ve Me- sudiye Kazam da (o Ordu Vilâyetine bağlanacaktır. ve irtibatların icrasına Dahiliye Ve- kili memur olacaktır. 9 — Kaldırılan Vili memurlar hakkında memurin kanunu- nun 85 inci maddesi hükmü tatbik o- Tunacaktır. Poliste mg zabıtaca cürmü meşhut halinde yaka- lanmış, ve afyon içmeğe mahsus ağız- lıklar müsadere edilmiştir. Tahkikat yapılıyo Beyoğlunda Santral gazionsu sahi- i Ali Rıza EF, garson Osman tarafın. dan 50 lirası çalındığını iddia etmiş, tahkikata başlanmıştır. ——— Kulüplerde Bir senei devriye Evvelki gün Mareşal Pilsudski. nin doğumunun yıldönümü oldu. undan Beyoğlundaki Leh klü bünde bazı merasim © yapılarak Mareşalın doğumu kutlulanmıştır, solosu M, R. Wagnerowicz tara. fından bir natuk söylenmiştir. Bundan sonra bir de konser veril. Met Evkafto Şakir B. gitti İstönbul Evkaf muhasebe müdürü Şa- kir B. evkafa nit bazı hesaplar umum müdürlüğe şifahen 5 ram mek üzere Arkaraya'ya gitmiştir. yı Evknf idaresi Darülfünun arkasında- ki telebe pansiyonunun tamir işini bitir larından birisinin başlığı bozulmuştur. Evkaf idaresi yakında bu başlığın da ta mirine başlıyacaktır. | Toprak bayramı Irak kabinesi Yeni kabineyi Raşit Ali B. teşkil etti LONDRA, 21 A.A. — Bağdat”. tan Reuter'e bildiriliyor: İrak hü- kümeti, istifa etmiştir. Yeni kabi- pe Raşit Ali Beyim veisliğisde Ge şekkül etmiştir. Eski nazırlardan birçoğu yeni kabinede mevkilerini muhafaza etmektedir. Raşit Ali Bey, Başve- kâletten beşka evvelce uhdesinde bulunan nezareti de muhafaza etmektedir. Başlıca iş arkadaşları şunlardır: Hariciye Nazırı Nuri Paşa Sait, Maliye nazırı Yasın Paşa. Yas Paşa, eski muhalefet fırkası reisi- dir. yah apak Amerikada içki VASHİNGTON, 21, A. A. — Aymn ve mebutan meclisleri maliye encümen. leri, içki yaşağmın ilgasına dair olan ye girin Ea im > ve Şe ya my Deme ça yüzde 3,2 olarak tesbit hu- mutabık kalmışlardır. p,ASHİNGTON. 21. A. A —M imzalamıştır. 1 m Yunan meclisi A, VA ümitleri BERLİN, 21. A. A. — Deutsche Zi tung, mareşal Hindenbourg'un şu mele tubunu neşretmektedir: Mektupta şöy- le deniyor. Hiçbir millet, Alman milleti kadar ha- rici hüriyeti ve dahili birliği için mü- cadele etmiş değildir. Hariçte serbest ve dahilde olmak azimleri vatanımızın muhafazası hususunun bağlı bulunduğu başlıca şart lardır. Bugünki nesle itimadın vardır ve &n büyük ümitlerim Alman gençliğinde- dir. Alman Yahudi düşman- lığı ve Lehliler VARŞOVA, 21 A. A. — Havas ajan. “ * Lehli Yahudilere karşı Al manyada yapılmakta olan tazyikler Le- bistan'ı heyecana düşürmüştür. Hükü- mat eh tebantmm müdafaası için diple matik bir takım tedbirler almaştır. müttehit (Başı 1 inci sahifede) duğu gibi İstanbul Vilâyeti kaza ve köylerinde de parlak bir suret- te geçirilmiştir. Halkalıda Bakırköy kazası köylüleri Top- rak Bayramını Halkalı Ziraat i çifliğinde geçirmişlerdir. Köylüler ellerinde bayraklar ve önlerinde davul zurna ile köy havaları çalarak çiftliğe gelmiş lerdir. z Köy mektepleri talebeleri de milli marşlar söyliyerek gelmişler ve bayrama iştirak etmişlerdir. ii Ziraat Müdürü Tahsin, Ziraat ası azası, Bakırköy ka; mı, nahiye müdürleri de ele da bulunmuşlardır. Gelenleri Halkalı Mektebi mu- allim ve talebeleri karşılıyordu. Çiflik bayraklarla süslenmişti. Mü dür Vekili Muzaffer Bey bir nu- tukla köylüleri selâmlamış ve Top rak Bayramını kutlulamıştır. Muzaffer Bey bu bayramın fay- dalarnı söylemiş, çalışkan Türk köylüsünün vazifelerini sa; ve Cumhuriyet metinin Türk köylüsüne verdiği büyük kıymeti ve yardımları anlatmıştır. Bundan sonra Muallim Necati Bey ve talebeden biri nutuklar söylemiştir. Köylüler namına çif- lık sahibi Akıf Bey nutuklara ce- vap vermiş ve köylülerin sevinç- lerini anlatmıştır. Nutuklar çok çok alkışlanmış. tır. Köylülere ziyafet Halkalmın yer sof- e z köylüle re öğle ziyafeti o verilmiştir. da davetlile. verilmiştir. GR e ei iş ve iyi olmı e Köylüler ai mektepliler oyunlar Öteki kazalarda Vilâyetin diğer kazalarında da bayram yapılmıştır, Kartal kazasında Pendik - Mal- tepe arasmda Samandıra ve diğer | nahiyelerde eğlenceler yapılmış. | tır. Beykoz ve diğer kaza, köyle- re ziyafet Bu sene © rinde de toprak bayramı güzel ol İlk sanan gc El iin İnn Bia, Ergani istikra İş ve Ziraat bankal ne kadar hisse ala: ANKARA, 21 (Telefonla İş Bankası, hükümeti bin lira ile iştirak edecektir. at Bankasının da bu istikrazı milyon lira ile iştirak edeceği leniyor. İlk tertip istikrazın vaffakıyetle temin edileceği hakkaktır. İkinci tertip isti tahvilâtının sürülmesine teşri, niden sonra başlanacaktır. İstikraz muvakkat senetler nisanda satışa çıkarılacak vw taş müddeti bir ay devam ed. Gayrimenkule te: vöz kaldırılacak ANKARA, 21 (Telefonla, Gayrimenkule tecavüzün kalı ması hakkında hükümet OM Meclisine bir kanun lâyihası miştir. Bu lâyihaya göre bir senin zilyet bulunduğu gayr kule tecavüz ve müdahale ol rak ihdasiyet olundaktan son şin mahkemeye intikaline kı vilâyetlerde, kazalarda ve nal lerde en büyük idare memurı rafından hepsinin mütaleası | dıktan sonra vâki tecaviz rel mahkemeye kadar eski | hâl; ve muhafaza olanur. Ve tec eden gayrimenkul üzerinde & he şayan bir hakkı olduğunu etse dahi mahkemeye müra eylemesi lüzumu tebliğ oluna tar. Mahkeme bu hususa dair bi küm vermeden mütecaviz tar: dan o mahalle tekrar tecavit müdahale edilirse 8 aydan bi neye kadar hapse mahkâm ol: tır. Ve 30 liradan 50 liraya kı ağır para cezasi tir, Gedikli Küçük Zak mektebi ANKARA, 21 (Telefonla, Gedikli Küçük Zabit mektebi lebesinin Askeri liseler talebe: bi iaşesi hakkındaki löyiha e menlerce kabul edilerek razne ye alınmıştır. Yi " Taamiye ANKARA, 21 (Telefonla) Tacmiyeden tevkifat yapılıp pılmıyacağının tefsiri haki hükümet bir tezkere ile | Mi müracaat etmiştir. Devlet şurası âzâ ANKARA, 21 (Telefonla Şürayi Devlet âzasından K Âtıf Beyin arzusu ile tekaüt sı ve İhsan Beyin de ölmesile kalan iki azalığa münasipler seçilmesi ve Şürayi Devlet R. ğince gösterilen | lüzuma bir Umumi kâtip ve âza Edip C. Beyin âzalığa, âzadan Ferit yin Umumi kâtip ve âzalığa ve becayişlerine müsaade edi si hakkında başvekâlet bir re ile Meclise müracaat etmi; Bir muallim dokto yaraladı İZMİR,21 (Milliyet) —ü miş hastahanesinde akıl hasta na müptelâ muallim Fuat B. tahaneden taburcu edilince met doktoru Rıza B. in mua; hanesine gitmiş — ve tabancas doktoru boğazındân ağır sur yaralamıştır. Fuat B. cinayet! İedikten sonra kaçarken düşi ve elindeki tabanca ateş almı| Fuat B. kursunla kalbinden ve duğundan derhal ölmüştür. İzmir Belediye rei İZMİR, 21 (Milliyet) — Talebeyi davet Milk Türk Talebe Birliğinden, Önümüzdeki 23 mart nü sant 14 te Darülfünun salonunda Birliğin dil toplantısı Iacağrndan yüksek tahsil ve lise ci devre talebelerinin gelmeleri olunur. muştur. o Havanın güzel bayramın iyi geçmesine Yi etmiştir. kik kğ