28 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Martta B. M. Meclisinde müza- kere edilecek olan YeniKazanç ka Nunu lâyihasının Bütçe encüme- minde kabul edilen son şeklini ney ve devam ediyoruz? Fasıl . 5 Menkul kiymetlerin gelirleri MADDE 19 — Menkul kıymetler» | den: İ olan mahallerdeki âdi hanlar, deniz Cari faizleri, bu kanun mucibince ver giye tâbidir. Faiz mahiyetinde olan temettü ve komisyonlar hakkında da Ayni suretle muamele olunur. Türkiye dahilinde bulunan med- Yunların yaptıkları bu mevi tediyeler senebi memleketlere yapılmış olsn dahi, vergiye tâbidir. (Mukim ve sey Yar İkrazatçılar hakkında olunacak Muarnele, bu kanunun sekizinci ve on Üçüncü maddelerinde yazılı hülcüm- ler dairesinde cereyan eder.) Bankalarla, kredi müesseselerinin iekizinci madde mucibince verecekle- Fİ beyannameler ve plânçolar, bu mü #ienelerin aldıkları faiz ve bu mahi- Yetteki temettü ve iskontoları da ibti- Va eder ve umumi kazançları meya- ına dahil bulunur. Şu kadar ki 2İ 21 temmuz 931 tarih ve 1860 muma tal muamele vergisi kanununun birin ti maddesinin (C) fıkrası mucibince, Mezkür fıkraya dahil müesseselerin »hdelerinde kalan omebaliğ, kazanç vergisi mevruundan hariçtir. MADDE 20 — On dokuzuncu mad dede yazılı menkul kıymetlerin gelir nit vergi, resmi daire ve mües- bulunan müesso- * ve şahular tarafından bu gelirlerin veya muayyen ve mutat dev- relerde hesaplarm katı veya bunla. rm sermayeye kalp ve tahvili sırasın- da kesilir. Bu suretle kesilen meba- liğ, üçüncü ayın hitammdan itibaren varidat bordro ile bildirilir ve 68 inci madde mucibince tahsil olunur. Üçüncü kısım Verginin nisbeti MADDE 21 — Yedinci maddenin; ot fılrasmda müm gi nisbeti plânçoları ve bu a bükümleri mucibince taayyün edecek safi kârla- Tmın yüzde sekizidir. 2 numaralıda yazılı müetsese ve t9 şebbüslerde vergi nisbeti, bu kanun mucibince tayin edilecek safi kârları mecmuunun keza yüzde sekizidir. mükelleflerin akim ikrazatçılar hariç) vergi nis tiz Vergiye tâbi tutulacak kazancım 5000 liraya kadar olan kısmından yüz de on, 5000 liradan 10,000 liraya ka» dar olan kısmından yüzde 12,5 10001 Yiradan 20,000 liraya kadar olan kıs. : *m nisbeti, muamele yekünunun yüz de onudur. MADDE 23 — Dokuzuncu madde kelleflerin vergi nisbeti, tediye olu- Ban mebaliğin yüzde 1,5 ğu, iki nu- Mar mem yaz ike. fi p : Kazanç vergisi lâyihası | raları vergiye matrah ittihaz olunur. B) — Kasaplar, perakende satış yapan bakkallar, ciler, oduncu ve kömürcü, attar, kahr veci, aşçı, tenekeci, nalbant, kalaycı, şiçekçi, kolacı, balıkçı, (bamamlarin banyolar hariç); arzuhalciler, âlâtı ziraiye âmilleri ve tamircileri, halı İ- malâthaneleri, çanak çömlek imalât haneleri, çanak çömlek imal edenler, gayri safi İratlarının yüzde yirmi be- si, C) Taşçılar » (Mermerciler dahil); keresteciler, nüfusu beş binden fazla hamamları, banyolar, plâjlar, içerile- rinde alkollü içki satılmayan pastaba neler, içkisiz fokantalar, terziler, fran cala, pasta, simit ve emsalini imal ©- den fırıncılar, çilingir, doğramacı, camcı, demirci, bakırcı, heykeltraş ve ressamlar, ilâncılar, tabelacılar, ki- tap nâşirleri ve kitapçılar, çinkograf, hakkâk, santçi, mühürcü, hattat, hiz- metçi ve amele tedarik eden idareha- ne ve yazıhaneler, mobilya kiralayan lar, , çuvalerlar, tatlıcılar, belvacılar, gayri safi iratlarınm yüz. de otuzu, D) — Gerek ie ve gerek musyenehanelerinde icrayi sanat ©- den işçiler daya vekilleri, takibi me- salih idarehaneleri, kimyagerler, bay tarlar ve bu gibi ilmi ve mesleki ihti- saslarile kazanç temin eden diğer ser best meslek erbabı (g fıkrasmdakiler birlerdeki pansiyonlar, içerisinde al- kollğ içki bulunmayan gazinolar, kah vehaneler, çayhaneler, fotoğrafçılar, berberler, demir ve bakır mamülâtı satanlar, mağara ve yazıhane sahibi emanetçiler, nakliyeciler, simsarlar, tellâllar ve yedinci madde haricinde kalan komisyoncular, mevaddı müşta ile satanlar, gayri safi iratlarınn yüz de otuz beşi, E) — Fabrika, matban, tamirhane sabunhane, tabakhane, av derisi işler Ş gayri safi iratlarınm yüzde kırkı, F) — Sekizinei maddenin bir nu- maralı fıkrasmda yazılı toptancılar bariç olmak üzere kantariye ve di- ğer eşyayi ayni zamanda toptan ve perakende satanlar, idarehane sahi. bi kabzımallar, manifaturacılar, taha fiyeciler,kuyumcular, kırtasiyeciler,in şaat İevazımı satanlar, tüccar terzi- İer, rüccaciye satanlar, hırdavatçılar ler, züccaciye satanlar, hırdavatçılar musiki Alât satanlar, stri #atanlarla seyahat ve spor İevazımı, esleha, gözlük, durbin, fotograf, sine ma, dikiş makineleri ve emsali eşya ve mevaddı satanlar, oyuncakçılar, içlerinde alkollu içki tamayan kar bah ps çalgılı im gayri safi irat armın yüzde G — Gerek hanelerinde, gerek muayenehanelerinde veya dükkânla- rında sanat ve meslek icra eden dok- torlar, eczacılar, avukatlar, mimar. mühendisler (tanhhüde bağlı ol- ın işleri dolayısile), alelâmum müşavirler ve müt: , altın ve ziykiymet mücevherat tacirleri, anti- kacılar ve sekizinci madde haricinde kalan sarraflar, gayri safi iratlarmın yüzde ellisi, H) — Tiyatrolar ve münhasıran umumi hıfzıssıhba ve ziraate mütenl- lik filmleri gösteren sinemalar, gayri safi iratlarınım yüzde altmışmı, (Bu fıkraya dahil sinemaların ev- safını tayin etmek Sıhhiye ve Ziraat vekâletlerine aittir.) 1) — İçkili pastahaneler, içkili lo- kanta ve büfeler, gayri safi iratları- nm yüzde yetmiş besi; (yemek zamanlarında müşterileri. ne münhasman şarap veren lokanta» lar içkisiz lokanta addolunur.) 3) — Sinemalar gayri safi iratları» nın yüzde seksen beşi, K) — Dans yerleri, içkili, çalgı gazinolar, birahaneler, meyhaneler, gayrisafi iratlarının yüzde doksanı, 1) — Barlar ve umumhaneler gay eri yüzde yüzü, Bu madde mucibince vergiye tâbi olup nevi ve nisbeti tasrih olunmayan lar mahalli ticaret odalarınm mütale ası almarak mümasil ticaret ve san'at * m kya teklif edilirler. Ti caret odası olmayan yerlerde bu mü- talea belediyelerden alınır. Yukarıda (D) ve (6G) fıkralarında yazılı serbest meslekler erbabmdan, evinin bir katını veya müfrez bir kıs” mını muayenehane ve idarehane itti. haz edenler de, ikamete sit olan bina nın veya apartıman inin gayri safi eğimi üçte biri, bu mükellefle. rin vergilerinin hesabında gayri anfi irat olarak kabul olunur. Nüfusu 50,000 ve daba aşağı olan sehir ve kasabalarda yeniden muaye hehane açan dotkor ve diş tabiplerin- den işe başladıkları tarihi takip eden taksit mehdeinden itibaren tesis dev- resi addedilen birinci sene için ver& nin tamamı “maktu vergi de dahil ve ikinci sene için nısfı almaz. bilse kendi nisbetleri üzerinden; de- ğilse, en yüksek nisbete tâbi olandan bir derece aşağı nisbet üzerinden ver giye tâbi tutulur. MADDE 28 — Ticari olmayan mes lekler ve teşebbüsler erbabmdan; 1 — Gündelik gayri safi kazanç- ları üzerinden vergiye tâbi tutulacak mükelleflerden: sebzeciler, meyve- | smmumumax “EnAMMMEES MİLLİYET SALI 28 Köylerde kooperatifler Köylülere kooperatifin ne olduğu. nu ve faydalarını öğretmek lâzım AYDIN (Milliyet) — Hepimizin bildiği bir hakikattır ki, saltanat dev rinde en ziyade ihmal edilen köyleri- miz ve köylülerimizdir. Bu acı haki- katı ilk gören ve taktir eden büyük başbuğumuz daha inkılâp senelerin- de köylünün efendi olduğunu ilân ve ini gençliğine köylüyü kurtar» mak lüzumunu işaret buyurdular, 3,300 den fazla (ortak yazıl ve sermaye miktarı ise 196,000 liradır. Çiftelmize bu 196,000 lira serma- ye kredi kooperatifleri kanununun hükümleri mucibince mecburi tasar Tufla temin olunmuştur, Yalnız şu noktaya işaret etmek lü Tumunu hissediyorum ki, köylüye bu köylümüz bu hu- aksi tesir yapıyor. Halbuki faiz olarak alınan para» nm bir Okımmısene sonunda kâr olarak yine ona verilir, Bir de ilk sene zirai kredi koope- di meclis azaltıyor diyorlar. Kooperatif umumi heyet toplantı. ları zabıtları tetkik olununca konuşu lan mesailin başlıcasmı şa iki madde operatif fikrini iyice anlatmak, görü- len maksat ve göyeyi ona iyice aşıla- maktır.. Bunu yalnız bu işle uğraşan banka memurlarından beklemek doğ ru olamaz. Bütün memleket gençliği, münevverleri bu hususta seferber ol- mah çalışmalıdırlar. Bilhassa Hal kevleri köycüler şubeleri çalışma pro» gramlarının başma, köylünün bu yol da tenvir ve irşadını koymalıdırlar. Bir de kredi kooperatiflerine bah- çesi ve tarlası olan memur, doktor, avukat her meslek erbabı ortak yazı- iyor. Gerçi bu kemiyyet İtibarile bir keyfiyet itibarile İuyor, teeasün ve teşekkül devrelerin de bankanm yardımile yürüyen koo- peratifler bu yüzden hakikat çiftçile re daha az yardan yapabiliy: . Bu bir görüştür bunu münakaşa et zevata düşer. Bu vesile ile şu noktaya da temas edeceğim: Vilâyetimizin başlıca i4- thsal maddelerinden birini teşkil 6- den incirlerimizin iki senedir maruz kaldığı vaziyette teşkilâtsızlığın bü- onlara satış birlikleri, satış koopera- tifleri teşkil zaruretini hissettirmiş- tir. Tanmmış incir müstabsillerinden İzmirli Kemal Bey İzmir matbuntım- da ve Aydında çıkan Büyük Men- peratifi kurdular. Fakat bu kâfi de. dildir. İncir idrük mevsimi gelme- 'den Karapmar, Germencik, Umurlu ve Köşk gibi başlıca incir yeti mntakalarımızda da birer satış ko- operatifi kurulmalıdır. Mahsul ele geldikten sonra karşı- laşılan müşküller önünde alman tet- birlerin bir faide vermediğini iki 48 nelik tecrübeler bize gösterdi. Amerikaya kadar gönderdiğimiz incirlerimizi, Eskişehire yollamakta müşkülât ve İmkânsızlıklarIn karşı laştığımız günler uzak değildir. Bu sene de ayni zorluklnrin karşılaşma» mak için şimdiden tetbirler almamız zaruridir. Bu da tezelden satış koo- pin teşkil etiği. görülüyor. Hank yerme ve bilki kacsakia ların fırka kongreleri di . de bile yer tuttuğum şahit oluyorum. “| 45“ gamma Fani EŞ alak ağı va vap e aşılanamadığını ve Be vi allame ayal Zoe Kastamonuda manda idare meclislerinin maksat ve gayeyi lâyikile kavramış elemanlar. dan teşkil edilemediklerini gösteri- yor. Şu halde yapılacak iş, köylüye ko- ———— killeri gündelik gayri safi kazançları Bın on beş misli üzerinden vergiye tâ bidirler. B — 12 inci maddenin son fıkrasın da yazılı mükelleflerin vergileri, bi. let bedelinden damga resmi, darülâce xe hissesi gibi mebaliğ çıkarıldıktan sonra kalan mikdarın yüzde 5 idir. C — 13 üncü maddenin A ve B fık ralarında yazılı olanlar, gündelik gay ri safi kazançlarının on iki misli mik darında vergiye tâbidirler. D — 13 üncü maddenin B fıkrası- na dahil olanlardan İstanbul balıkha neleri kabzımallarnın vergi nisbeti, bunlara balıkhanece tediye olunan mebaliğin yüzde 10 udur. gayri safi kazançlarının yirmi misli lir. F — 13 öncü maddenin D fıkrasn hane ve harmanlarında on Tiradan a- sağı ve elli liradan yukarı ve diğer mükellefler de üz liradan aşağı ve on ir rakabe reis ve azaları hizselerile, her nevi miüesesse ve hisselerinin. lerde yazılı hizmet erbabınm vergi nisbeti; 150 liraya kadar yüzde 5, 151 liradan 400 liraya kadar kısmı için yüzde 6. 401 liradan fazlası için yüzde 7 dir Bu nisbetlerin tatbiknda umumi, hususi ve mülhak bütçelerden maaş ve ücret alanların aylık bordroların- da yazılı istihkak mikdarları esastır. Muhtelif cihetlerden muhtelif bordro li ldıkları istihkaklar, ayni ta- ık dairesinden verilse dahi, tev hit edilmez. (19) ve (20) inci maddeler muci- bince alınacak menkul kıymetlerin ge lirlerine ait verginin nisbeti, yüzde 5 tir. Ancak bu nisbet obligasyon faizle rinde yüzde 8 ve ecnebi müessesele. rin Türkiyede tediye olunan esham ve tahvilât temettü ve faizlerinde yüzde 10 üzerinden hesap ve tayin 0- lanur. (Devamı var) (Yarım beyannameye tâbi olan mü- kellefler ve beyannamenin tanzimi Urgancılık Sekiz yüz tezgâh, ge- celi gündüzlü işliyor KASTAMON! (Milliyet) — Kastamoni Urgan sanayiile Ken- dir ticaretini himayesi altna a- lan Ticaret ve Sanayi o Odasmm daimi nümune sergisinden Ür- gan, Kendir ve keten kısmını gös- teren fotografisini takdim ediyo- rum. Senevi üç buçuk milyon kik Kastamonuda imel edilen urganlar raddesinde istihsal edilen kendir ve Vilâyet haricine bir buçuk mil- yon kilo «rgan ve muytabiye satı- şı yapan bu sanayi memleketin başlıca ticaretini teşkil dir. Son iki ay zarfında İstanbula külliyetli miktarda kendir ihraca tı yapılmış ve yapılmakta bulun- muştur. Siparişler mucibi memnuniyet bir derecede olup atiyen Kasta- monu'nun kendir ve urgan sana- yiinin inkişaf edeceği ümidini ver mektedir. Anadolu'da yapılacak kendir fabrikasının yegâne keten e kek e ne ii MEMLEKET HARERLERİ Tekirdağında mahsul Tekirdağlılar kavun ve karpuzu vasıtasız ihraç etmek istiyorlar # & 4 beer. Tekirdağda hükümet konağı 'TEKİRDAĞ (Milliyet) — Şeh rimiz Ticaret Odası senelik kon- ğrası cumartesi günü saat 14 de 40 - 50 tüccarın huzurile oda rei- si B. Sıtkı Bey tarafmdan açıldı. Kongra riyasetine B. Sıtkı ve maz bata muharrirliğine Oda başkâti- bi Fehmi Beyler seçildi. Tekirdağ İktrsadiyatile yakinen alâkadar olan valimiz Azmi B. EF. kongra- mızı şereflendirdiler. mmın Ticaret Odasma zahir ola- cağı vadini izhar ettiler. Konğra- da ittihaz olunan mukarrerat ara- sında Tekirdağının iktısadi ehem- ap artıracak mevzular var- İz. Bunlardan ezcümle: Tekirda- ğınm Trakyaya bir mahreç olma- sı itibarile Takas komisyonunun yat isabetli bir görüşle yerinde bir karardır. Trakya senede 100 bin çuval kuşyemi, 150 bin çuval “buğday, 100 bin çuval hububat istihsa! e diyor. Bu ihracat eşyasının doğ. ruca ve İstanbulun tavassutuna ihtiyaç hissettirilmeksizin Tekir. dağından sevkiyatm vukuu halin- de mahsulâtı arziye fiatlarında bir değişiklik ve biraz tezayüt hu sule geleceği galip bir ihtimal da- hilindedir. Kongra mukarreratı. nın canlı noktasını — teşkil eden bir madde daha vardır. O da, Av- Tupa limanlarma kavun, ve yaş meyva ihracı meselesidir. kirdağma celbedilmesi lüzumunu ileri sürmektedir. Filhakika senede 4 - 5 milyon okka arasında karpuz, kavun ve bir milyon okka arasmda üzüm istihsal eden (o Tekirdağ için bu karar hayırlı bir teşebbüs olacak- tır. Bu itibarla mahsulâtı li rarlaştırılmış ve mahallen bazı mühim ihtiyaçlar da tesbit oluna- rak kongre mukarreratı meyanı- na ilâve edilmiştir. Bandan sonra daima türkçe konuşmağa karar veren MUA, musevilerinin ge- çenlerde bir müsamere verdiklerini. ve türkçe piyes oynadıklarını müsamereden alınmıştır. Kubilây abidesi Menemenden bildiriliyor: — İzmir valisi Kâzım Paşa ile Fır- ka Reisi ve Balıkesir meb'usu Ha- Bu kararlara nazaran abide ista- siyon civarında kışlanın arkasına düşen tarafa nazır Yıldıztepeye yapılacak, Kubilâyin şehit edildi- ği Belediye önündeki meydanlığa da bir kitabe rekzedilecektir. A- bidenin kaidesi 6, iftifai da 25 metre olacaktır. Karar Dahiliye Vekâletince tasvip edildiği tak- dirde derhal inşaata başlanacak- t ur. Bergamada cinayet İZMİR, 26 — Bergamada İs tiklâl meydanında © ekmekçi Ali Rıza, kardeşi Sadık ile Hazım a- rasında çıkan bir kavga neticesin de Hazım öldü. Ali Rıza ağır su- rette yaralandı. Sadık kaçtı. Sürek avı AYDIN (Milliyet) — Aydın aver- lar cemiyeti Şahnallı köyünde bir sö- rek yapmışlar ve 7 yaban domü- zu öldürmüşlerdir. ———- 'da yapılacağı haberleri zür- va ve ticaret âlemimizde büyük alâka ile karşılanmaktadır. 933 senesinde kendir iyi için köylüler arasında hummalı bir faaliyet göze çarpmakta, bu sene beş milyon kilo kendir istib- sal edileceği tahmin edilmekte dir. Hiç yoktan cinayet. liyen Gâvur Ali namile maruf olan sabıkalıdır... Ali birkaç tane çekiştir. dikten sonra kahveye geliyor. Gözle- ri kararan bu sabıkalı antaşacak a- dam arayıp ve kahvenin içerisini bir gözden geçiriyor. Kimseyi bulamayıp en nihayet kahveciden bir kahve isti- yor. Kahveci Ömer kahveyi hazırla” makla meşgul olurken Ali kahvenin geç geldiğini bahane ederek Ömere sai başlıyor. Ve ağzma gele- »i © söylemeğe devam ediyor. Bir katil yakalandı Ceyhandan yazılıyor: — Bir sene evvel Adanada ailesini öldü- rerek kaçan Adana'nın Döşeme mahallesinden Emin oğlu Meh- | ZE ça İŞ a