28 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

- Tarihi tefrika: 111 < Kanunu esasi kutlulanıyor Mitat Paşa, hattı öpüp başına | dikleri izahati dinledik. Türkiye koyarak ârnedi Mahmut Celâled- din Beye verdi. O da kürsüye çı- ile okudu. Her- yordu. Hattın okunması bitince kürsü- ye Mitat Paşa çıktı. Bunca yıllık emeğinin semerisini alan © sadra- zam, heyecan içindeydi, İrticalen , Müteakıben es- ki Edirne müftüsü bir düa okudu. Yüz bir top atılarak Kanunu Esa- sinin ilânı kutlulandı. Mitat Paşa, padişahı bu vesile ile pohpohlıyarak, Kanunu Esasi. nin kuvvetini arttırmak istedi. Vü kelâ ile birlikte hemen saraya gi- derek Abdülhamide hükümet na- mma (o tebrikler, © teşekkürler arzetti. o Tavsiyesi üzerine bü- tün devlet daireleri memurları da imzalarile padişahı tebrik etti- ler. Bütün evler, dükkânlar dona- tıldı, Fazla olarak Kanımu Esasi- nin ilân günü resmi bayram günü sayılarak her sene o gün toplar a- tıp Gaal yapılması husu- suna da iradei seniye çıkarttı. Ge- ütün İstanbul binbir ayak üs z Jön - Türkler, halkı tah- rik ederek, bir taraftan Beyoğlu- Galata gibi ecnebilerin yatağı o lan yerlerde nümayişler yaptırdık ları gibi, saraya ve Mitat Paşa. nın konağına da güruh güruh gi- derek, Zee Sultan Hamit! -— Yaşasın Mitat Paşa! (O Diye haykırdılar. ie Hülâsa İstanbul yerinden oyna- dı... ... ami Serli âdet mu- cibince Saffet Paşayı Reis seçmiş- ti. Murahhaslarm ruhsatnamele. ri usulen tetkik edildi. Müzake- rata başlanmak üzere iken, dışarı- dan biribiri ardınca topsesleri du- yuldu. Murahhaslar biribirlerine bakıştılar. Bahusus çoktanberi İs- tanbulda bulunan, Abdülâzizin ve Muradın tahttan indirilişlerini gö ren sefirler epeyce telâşa düştü. er. Çünkü her cülüsta yüz bir top atıldığını bilirlerdi. İgnatief bile: — Acaba Mitat Paşa yeni bir. darbe vurarak o Abdülhamidi de yere mi indiriyor? iye ürküntüye kapıldı. Çünkü İgnatief, Şeyh Abdülgafur ve İz- yen Paşa vasrtasile beşinci Mura- lar. birden Reis İçlerinden — Endişe rahhas efendiler, bu alm öç Türkiye ve Şark tarihinde bir devrin açıldığını ilân içindir. Zatı Hazreti Padişaht, millet. lerine meşrutiyet ve Kanımu Esa- siyi ihsan buyurdular. Bu saatte Kanunu Esasinin tastikine dair o. lan Hattı Hümayun, o Babrâlide resmen okunmuş, Türkiye Paris muahedesile dahil olduğu Avru. pa Devletleri halkasınm tam bir uzvu olmuştur. Bu kanıma tevfi- kan artık islâm ve k##tiyan ara- sında hukuk müsavatı ilân edildi- ği gibi, cins ve mezhep ayırmadan bütün tebaai şahanenin seçecek- leri meb'uslardan mürekkep bir Millet - Meclisi teşekkülü de ka- rarlaşmıştır. Bu mes'ut hâdisenin, konferansın hallile meşgul olaca- ğı meselelerden bir çoğunu kökün den kestirmiş olduğunu memnu- niyetle kaydetmek lâzımdır. Diye bir nutuk söyledi. Saffet Paşa, söze başlarken, renki Brie artmış, içlerin- len bazıları Haliçteki donanma) görmek üzere pes .. muştu. Saffet Paşanın izahatı her kesi yeniden yerine oturttu. Türk Hariciye Nazırı, sadrazamın dü. şüncelerine kapılarak, bunun üze. rine konferansta esaslı bir tahav. vül olacağını, hiç olmazsa İngi. İiz murahhaslarının vaziyeti deği- şeceğini umuyordu. fet Paşanın sözü bitince or nin kendi usulü idaresine sit olan mukarreratile konferansın bir a- lâkası yoktur. Konferans ruzna- mesinin olduğu gibi müzakeresi iktiza edeceği bedihidir. Dedi. Önceden kazanılmış olan mu- rahhaslar, hep birden, bu sözü tas tik ettiler. Saffet Paşa, şaşırdı. Arkadaşı Etem Paşaya baktı. Son ra ikisi birden başlatmı indir. diler. O zamanki Şark milletleri- ne mahsus bir mutavaatla İçonfe- rans kararına boyun iğdiler. İgna- Gef'in dudakları, derin bir sevinç ve zafer tebessümü ile açıldı. Ni- hayet Mitat Paşanın o kadar öze- ne bezene hazırladığı şu Kanunu Esasi mâniasını da atlamış, geç- miştil, ... Böyle başlıyan İstanbul konfe- ransı 1876 kânunuevvelinin 22 sinden 1877 şubatının 20 sine ka- dar iki ay sürdü. Bu müddet için. de konferans resmi olarak yalnız 9 toplanma yaptı. 60 günün kalan 51 günü hususi O mükâlemelerle geçti. Ceneral İgnatief, bütün me haret ve dikkatini en © ziyade bu hususi mükâlemelerde kullanıyor, konferansın dümenini istediği su- lara doğru iriyordu. Bir taraf- tan kendisi siyasi müzakerelerle uğraşırken, öte tarafta Onu vasr- tasile Osmanlı sarayını, Babıali ricalinin de biribirine düşürmek. ten geri durmuyordu. Rus diplomatinın meramı, Rus- yanım istediği şeyleri Avrupa Dev. letlerinin müşterek talepleri şek- linde konferansta ileri sürdürmek, Türkiye bunları reddederse Türk- leri bütün Avrupaya meydan oku- muş vaziyetine düşürerek ( lehle- rinde bir harekete meydan bırak- mamaktı. Memulün haricinde ola- rak Türkiye bu talepleri kabul e- derse Rusya silâh kullanmıya muh taç olmadan şarkta her istediğini yaptırmış olacaktı. (o Reddederse Avrupaya karşı gelmiş sayılacak. t. Rus diplomatına karşı gelecek diye umulan Lord Salsbury, Tür- kiye lehine beklenen hareketi yap madı. Londra kabinesi de müşkül bir mevkideydi. Muharebe zuhur ederse, Fransa kımıldıyacak hal- de olmadığı için, İngiltere tek ba şına kalacaktı. Denizelere hâkim- di. Fakat Rusların karadan sev- kedebilecekleri yüz binlerle aske- re karşı gönderecek ordusu yok- tu. Gladston'un hıristiyanlık na- mma yaptığı hararetli propagan- da İngiliz efkârmı Türkler aleyhi- ne çevirmişti. Bunnu için parlâ- mento Türkleri kurtarmak yolun- da İngilterenin Rusyaya meydan razı olmıyacaktı. Bu- nun için Beaconsfield Türkiyeyi gene Türkiyeden fedakârlık ettir. mek yoluyla kurtarmaktan başka bir çare göremiyordu. Başmurahhasa verilen mat bu merkezdeydi. Avrupada biribirine | zıt sayı- lan iki politika Türklere feda- kârlık yüklemekte birleştikten son ra, İngiltereye kuyrukluk eden Fransa ile, Rusyaya yardaklık e- Alman siyaseti- ne ayak uyduran Avusturya ile İ- ın bir diyecekleri olamazdı. , İgmatief, bu neticeyi elde et tikten sonra, hemen konferansın istiyeceği şeylerin teferrüatını tes. pit ettirmeğe ( başladı. Bunlar çoktan hazırdı. £ 1. — Sırbistanla muharebeden evvelki vaziyetin iadesi esası üze- rine sulh, 2. — Karadağa Hersek ve Iş kodra cihetlerinden arazi terke. dilmek üzere sulh, 3, — Bosna - Hersek vilâyetle- rine muhtariyet, 4. — Sarki ve Garbi Bulgaris- tan namile iki vilâyet teşkili o ve bunlara da Bosna - Hersek yolun. da muhtariyet verilmesi. Muhtariyet esasları da (o birer birer tespit olundu. : (Devam: var) semi Fransadaki Ermeni komünistler GRENOBLE, 27 A.A. — Erme ni komünistler, hemşehrilerinin yaptıkları bir toplantı yerine gire rek biçaklarla hücum etmişlerdir. 1 kişi ölmüş, 4 kişi yaralanmış- tır. 2 kişi tevkif edilmiştir. tali- MİLLİYET SALI 28 Şehirler yanıyor | Muntazam "Çin ordusu henüz temasta değil | PEİPİNG, 27 (A.A.) — Japon- | ların Jebol eyaleti dahilindeki ile- ri hareketleri de- rain, vam etmektedir. z Japon tayyareleri Kailu ve Chaoya- ng'yi bombardı: man ve tahrip et mişlerdir. Çinliler bombalarm © yer e yer bir takım yan y İ gınlar çıkarmış ol duğu bu şehri ter- iş N ketmişlerdir. İki j İ Çin livası haliha. EM | zırda Chaoyancg- EEEEN ım 10 mil garbin. Çin Cenerali | Hol'ha-Kao | kâim O Paishi. giden cephe yi tutmuşlardır. — 30.000 Japon Mançuri kuvvetlerile birlikte bu i- ki Çin livasma karşı taarruza geç. | mişlerdir. Çin kumandanları Ja: | pon ileri hareketinin durdurulmuş | olduğunu söylemektedirler. Çin gönüllüleri Kailu mıntakasında Japon kuvvetlerine karşı koymak | tadırlar. Maamafih, buradaki si- perleri müdafan etmek müşkül. | dür. Çünkü, Gobi çölünden esen | rüzgârlar siperleri birkaç saat için de kumla doldurmaktadır. Japon. ların 150 mil ileride bulunan Chih feng'ye vâsıl olmadan evvel mün. tazam Çin ordusu kıtantına temas etmeleri ihtimali yoktur. Bu hafta zarfında Çinlilerin vermiş olduk. ları telefat ve © yaralı miktarmın 500 e baliğ olduğu söylenilmekte. dir. Bir Japon taarruzu püszürtüldü PEİPİNG, 27 A. A. — Jehol hududunda kâin Paishitou geçidi. ne karşı Japonların yapmış olduk ları şiddetli taarruzlar, neticesiz kalmıştır. Müthiş bir bombardımanı mü. teakip Japon eğim erir mişse de nihayet birçok telefat vererek ricate mecbur olmuştur. Tayyareler faaliyette TOKİO, 27 A.A. — Kailu'dan bildirildiğine göre jeneral Moj nin süvari kuvvetleri cenuba doğ- ru ilerlemekte devam &ylemekte- dir. JEHOL, 27 A.A. — Jepon tay- yareleri, Jehol eyaletinin her ta- rafında fevkalâde faaliyet göster- mektedir. | Çin askerleri arasmda büyük bir şek hüküm sürmektedir. Jehol demiryolları Amerika- ya mı verildi? TOKİO, 27 A.A. — Asahi ga- zetesi Chan hai Kouan'dan almış olduğu bir telgrafı neşretmekie- İ dir. Bu telgrafta Jehol'deki Çin kuvvetlerine İn etmekte 0- | lan mareşal Chang- Sue- Liang'ın Chinhungtao - Chimen demiryolu hattını bir Amerikan kumpanya- sına terketmiş olduğu bildirilmek- tedir. Çin ve Jeholhudutları üzerin- de kâin birçok kömür madenleri- nin de bu muameleye dahil oldu- ğu zi ğ Chang - Sue aeg bu işi merika vasıtasile (o Japonyaya müşkülât çıkarmak maksadile yap mış olduğu tahmin edilmektedir. Silâhlara ambargo vazı meselesi nasebetlerin inkitaa uğramasın- dan tevellüt (edecek heticelerle fevkalâde meşgul olmaktadır. Muhafazakâr gazeteler, müda- veri risk re her türlü ted- irin İngiltere için teşkil edeceği baki biler küimekdnila in” seniz | tedir. Liberallerle amelenin nı ri efkârı olan gazeteler ise bi kis, siyasi rakiplerinin tereddüt etmekte oldukları vazı tedbirinin tatbikını israr ile talep eylemektedirler, Hunguzların baskınları MOSKOVA, 26. A. A ; rovsk'dan bildiriliyor: Son haftalar zar, | fında Çin şark şimendiferlerinin e şarki kısmında vaziyet tehditkâr bir şekil ml. | saıştar. Eyi testik tn teleri istasyonları ve amele ikammetgil kı nın mevcudiyetine rağmen İstasyonları yağma elmekte ve smele ve memurları | pervasızca söymatadırlar. Şimendiler raylarında, trenleri yağma etmek mak. sadiyle müteaddit tahribat yapılmıştır. 93felâketleri ve İgnatief HARİCİ Alman intihabatı Her tarafta mücadele | şiddetlendi BERLİN, 27 A.A. — Wolff A Almanya'nın her intihabat (mi i şiddetlenmiştir. Nazırlardan ve fırka liderlerinden bir çoğu Al manya'nın her tarafında ehemmi- yetli nutuklar söylemişlerdir. Bu münasebetle birçok tezahür. ler de yapılmıştır. Ehemmiyetli sa yılabilecek hâdiseler olmamıştır. Yalnız Wuppertal'da ve Ham bourg'da birkaç mühim © hâdise çıkmıştır. Bu vak'alar esnasında 6 kişi ağır ve 11 kişi hafif surette yaralanmışlardır. BERLİN, 27 A.A. — İntihabat İ mücadelesi dolayısile bir devir se yahati yapmakta olan © başvekil Hitler, bu sabah Berlin'e dönmüş- tür, Nazırlar meclisi, bugün öğle. den sonra toplanacaktır. Çarpışmalar WUPPERTAL, 27 A.A. — Wuppertal'da dün öğleden sonra milliyetçi sosyalistler ile komünist ler arasında bir takım kanlı kav- galar olmuştur. Evlerde yerleşerek gözetliyen İ komünistler, milliyetçi sosyalistle- rin tertip ettikleri bir alaya ve bu alayla birlikte giden polisler üze- rine ateş açmışlardır. Zabıta, bu evlerde araştırmalar yapmış ve bu sırada silâha davran mağa mecbur olmuştur. İki kişi öl müş, iki kişi de hafif surette yara- lanmıştır. Amerikanın yeni nazırları NEVYORK, 27 A.A. — M. Ro- osevelt, M. Henry Wallace'yi zi- raat ve M, Games Farley'i posta- nazırlığına tayin etmiştir. Port-Sait'de bir yangın PORT - SAİD 27 A.A. — Port- Said civarmda Karputi köyünde çıkan bir yangın neticesinde İl kişi kömür haline gelmiş, 150 kişi de yersiz, yurtsuz kalmıştır. HABERLER Smilyar tasarruf Fransız bütçesi yü- künü hayli hafifletti PARİS, 27 A.A. Hükümet, âyan meclisinde askerlik krediler meselesi dolayısile itimat mesele- sini ileri sürmüş ve 113 reye kar- şı, 189 reyle ekseriyet kazanmış- tar. PARİS, 27 A. A. — Meb'usan meclisi tarafından kabul edilmiş olan mali proje âyanca da kabul edildiği takdirde bütçe yükü 5 milyar 48 milyon hafiflemiş -ola- caktır. Bu miktarın 800 milyonu hazine kontrolü bir o milyar 168 İ milyonu vergilerde yapılacak ta- dilât bir milyar 25 milyon muhte- lif tedbirler ve 2 milyar 57 milyo- nu da masrafların azaltılması sa- yesinde elde edilecektir. Emden'in hatırası BERLİN 27 A.A. — Wolff A- jansr bildiriyor: Avusturalya sa- bık başvekili M. Bruce, Emden kruvazörünün arka köpeştesinde- ki yazıyı havi olan parçayı rei cumhur Hindenbourg'a tevdi et- tiği sırada bu hareketin yalnız Al man kruvazörüne ve onun kahra- man mürettebatıma karşı bürmet göstermeğe matuf olmadı , ay- ni zamanda Avusturalya milleti. nin Alman milleti hakkımda besle- diği dostluğun da bir — tezahürü mahiyetinde olduğunu kaydetmiş- tir. Reisicümhur Hindenbourg, M, Bruce'e samimi bir lisanla teşek- | kür etmiş ve bu tezahürün iki mil let arasmdaki dostluk münasebet- lerini daha sıkı bir hale koymağa pek çok yardım edeceğine kani ol- duğunu söylemiştir. Bir otomobil kazası MADRİT, 27 A. A. — Saatte 125 kilometre sür'atle gitmekte olan bir otomobil yoldan çıkmış, bir ağaca çarparak parçalanmış tır. Otomobilde bulunan 4 kişi o dakikada ölmüştür. Kurtuluşta bir âlem! ralar yediler, içtiler, eğlendiler Apokurıya, evvelki bitmiş dünden itibaren Sin mek lamuş, heristiyanlar kırk günlük pehrize girmişti, Gece sabaha kadar Beyoğlu sokakla- İ anda mandolin ve gitarla şarkılar söyli- eti atarak sokak sokak ve hafif tertip naralar e sokak sürten maskaralar, bir kaç saatlik sızıştan sonr Kurtuluş panayırı (Sabık Tatavla panayırı) yolunu tutmuşlar dı. Teksimden Kurtuluş £ iramvayına bi. neceğim amma, binebilirsen bin... Har. bı umumnideki uzak yolcu trenlerine ben | ziyordu. Bir farkla, ki yelnz srabala- rın üstleri boştu. Daha fazla yorgunlu- ğu Kurtulaş panayırına | berakan bazı maskaralar da tramvay bekli Sarı plâkalı bir araba maskara bağırdı: — Haydi napame sto Tatavlat Kırmızılar giyinmiş, surati istakoz boyalı öteki makara İrt — Vire palikaryanmı, Tata i değil via, Zarsor vatmanın yamacına take. Pingelsdna oraza yalanla see e e Feriköyünü geçince bu kalabalık bir bayram yerini almaştı. Kurtuluş caddesi mahaşerallah. Tram vay ve otomobiller yarı yolda kalıyor ardı Evlerin pencere, balkonları ağzı. na kadar dolu. Kalabalığa katıldık, dalgalara kapılan ceset gibi panayır yerini balduk. Buradaki bahçeli liyorlardı. göründü. Bir lar hakkında takibata — bulunmak için hiç bir tedbir ittihaz © edilmemişi Hunguzların cezasız kalması bazı mn- takalarda, Hunguz çete reitleriyle Man çuko memurları ve mahali makamat ile temasta olan Ja: münasebette ileri gelmektedir. tör. | arasındaki sıkı | — Aşadan yavrum, aşadan. O: bağırıyorlar virme kokana yapmış, tarmiş üstüne, bir eşoğı nayırdan gürültülü — Trava, Trava... a be B Cicicici yavrum Ve gitar, mandolin, zarna, lateram 103- leri, TEVFİK NECATI Hilmi Bey Adanadif Diyarıbekire geçti İ ADANA, 26 A.A. — Birinci) mumi müfettiş Hilmi Bey bu sl kü ekspresle şehrimize gelmiş © ni ekspresle Diyarıbekire gü tir. Hilmi Bey istasyonda vali #| kili, kolordu, fırka ve liva danları Paşalar tarafından öö) bal ve teşyi edilmiştir. Jandarma ve polis müfreztl! selâm resmini ifa etmişlerdir. Emlâk Bankası Ur Müdür muavinliği ANKARA, 27 (Telefonla) “| Emlâk ve Eytam Bankası Umut Müdür Muavinliğine mezkür böf) ka İstanbul şubesi Müdürü Zi Tahsin B. tayin edilmiştir. Fırka idare heyetinif kararları ANKARA, 27 (A.A.) — Cür huriyet Halk Fırkası Umumi İde| re heyeti bugün toplandı. Ve Fet) kayı alâkalandıran muhtelif met leler üzerinde konuşularak Muf la, Kırşehir Vilâyet. Fırka İdar* Heyetleri Muğla, Kırşehir Manis Vilâyetleri kazaları reislerinin yi ni intihapları tetkik ve tasdik edi di. Fırka teşkilâtiyle Halkevler” radyodan istifade şekilleri tetkik ve müzakere edilerek merkez vilâyetler için vücuda getirilmefi lâzım gelen tertipler ve alınmasi icap eden cihazlar hakkında ke rarlar verildi. Tatbik yolunda b landı. Bu noktalar aydınlattıkta” sonra verilen kararlar ilân olun& caktır. Yugoslavya sefare- İ tinde ziyafet ANKARA, 27 (A.A.) — Ye goslâvya Sefiri M. Yankoviç Ce naplariyle refikaları dün büyük bir ziyafet vermişlerdir. Ziyafet te Başvekil İsmet Paşa Hazretle riyle refikaları Hanımefendi, Ted Hanımefendi Dahili; Ziy vap liye ve Ziraaf iler, bütün kardipl? nı ve Ankaranın yüksek ailelerin den bir çoğu hazır bulunmuşlar der. | Yunan komünistleri bir nazareti taşladılar ATİNA, 27 A.A. — Halk, M. Venizelosun Selânikte intihabat dolayısile riyaset etmekte olduğü bir içtimada arbedeler çıkarmak isteyen komünistleri içtima yerin» den uzaklaştırmıştır. Zabıta, Ati nada bir içtimadan dönerken s0 | kaklarda nümayiş yapan ve dahi- liye nezareti binasınm camlarını poliş amiri yaralanmıştır. Bir kişi tevkif olunmuştur. - kongresi BOMBAY, 27 A. A, — Valiyi umuminin teklif edilen kanunu 6 sasi ıslahatını müzakere etmek ü- zere yakmda toplanması mukar- rer bulunan milli kongrayı mene deceği haberi teyit edilmektedir. Hükümet, konğradan herşeyden evvel menfi mukavemetten vaz- geçmesini talep etmektedir. Hatırlardadırki, son bir kon gra, hükümet tarafından menedil miş olmasma rağmen, Delhi'de toplanmak istemiş idi bu münase- betle 1000 kişi kadar tevkif edil- miş ve polis kongra azasmı tevkif ederken konğrada alelâcele bir ts kım kararlar ittihaz edilmiş idi, Meydana çıkarılan bir hazine VARŞOVA, 27 A.A. — Wilno'- dan bildiriliyor: Bir arazi sahibi- nin şoförü kendisine büyük harp &snasında Rus askerlerinin arazi” si dahilinde bir noktaya mühim miktarda altın gömmüş oldukları" nı haber vermiştir. Yapılan taher” riyat neticesinde altın para olarak bir milyon 350 bin ruble meydan# çıkmıştır. Hazine memurları bu para" tamamen istemektedirler. Hazin? gizlenilmiştir. Müzakerelere giri şilmiştir. Şoför ile (arazi sahibi hazinenin yüzde 50 isini istemek” tedirler, a die zı noktaların araştırılmasına baf'| |, | matik ve Hariciye Vekâleti erkâr) £ Dün karnaval haftası bitti. Maska.| TİE EE eği nin umumi faaliyetinde sinema “€| kaş fik Rüştü Beyefendinin refikalari |. . Hint milliyetperverleri| ,.. krran komünistleri dağıtmıştır. Bir | Meri