26 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

“Ticaret Odası Kongresi Bugün Toplanıyor Maarij Ekonomi Oda kongresi bugün Bugünkü içtimada raporları tetkik! edecek encümenler seçilecek Ticaret Odası senelik kongresi | bep bu sene pamuk rekoltemizin bugün Odada başlıyacaktır. Bu seneki Oda heyetlerinde u- mumi iktısadiyatı mam eden #saslı üç mevzu vardır. Bunlardan birisi Müderris Hak kı Nezihi Beyin (Bizde Ticaret) isimli raporudur. Bu, Türk ticare- tini ve ticaret ruhunu, tarihin kay dedebildiği devirlerden, Orta As- yadan itibaren tahlil eden bir ra- pordur. Raporda, akalliyetlerin, daha evvel ecnebilerin Türk Ti- caretinde oynadıkları rol gösteril- mektedir. Madenciler Birliği Umumi Kâ- tibi Sadrettin Enver Beyin maden iğimize dair hazırladığı rapor bongre yüzmünsine dabil Bugünkü içtimada bu raporları ri edecek encümenler ayrıla- Maslmlan ithalât ve ihracat Mersin Ticaret Odasımm tespit ettiği. bir istatistiğe göre, e se mesinin de Mersin limanma itha- lât 4701160 lira (o kıymetinde 24147844 kilodur. Mersin li ihracatı ür limanından Kânunusa- nide pamuk ihracatımız 89295 li- ralık 1481 balyadır. Bu ihracatta si edilen vasati fiat 30 kuruş- Bir ay evvel Mersinden pamuk ihracatı 102970 liralık 1599 balya idi. dan beş aydan beri ihracat yekö- nu 486307 liralık 70382 balyadır. Mersinden Kânunusanide pa- muk ihracatı dahili sevkiyat debil de ra yüzde ve hariç mem İeketlere olan ihracat bir ay evve line nazaran yüzde 64 fazladır. Bu Fazla ihracata bilhassa Yu. nanistanm geçen ay çektiği 714 balye pamuk tevlit etmiştir, Pamuk ihracatımız umumiyot. le azalır.. Buna se. (İş Bankasından alınan cetveldir) 25 ŞUBAT 1933 Akşam Fiatları Hatirla. İstanbul dahili Şark d. yollar 70 D.M Gümrükler 575 Saydi mahi se Tale 7m İzmir Belediye İtikvazı . ESHAM liman © 1020 $ Beröati ak b elm m Sl Sie 250 etiket dez. 22. 4736 $ Şark dey, e Maş, ei 250 Ti SA— $ Zerk m. Za Umumi Sizorta 1.— 9 Telefon 1360 ÇEK FIATLARI Paris 1206 $ Prak 1606 Londra 79 . 42225 Nüyork 4748 $ Madrit 87278 Milano, 9,20 5 Berlin 10845 Brüksel 338,80 $ Varşova .2 Atina #27075 $ Posts 3044 Cenevre 24409 $ Bükreş 349083 Sofya 61,— Amsterdam — 1,1789 $ Moskova 10,74 NUKUT (Satış) Kuruş Kuruş 20 4 Franamm 160, $ ğin Am 270— 1 İsterim 1 Poreta .— 1 Dolar 2n.— 1 Mark 20 Liret 210, — 1 Zeloti 20 £, Belçika 117— $ 1 Penga 20 Drahmi © 23,— $ 20 Ley 20 5 İsviçre 820— 29 Love 26.— 1 Florin “© Zi Kir. Çek 122— az oluşu ve dahili ihtiyacın artma- sıdır. Hariçte fiatlerin düşük olması müstahsili ve ihracatçıyı malını e linde tutmağa ve dahili piyasada bulduğunu e elden çıkarmağa sevketmel Mahkemelerde Mahküm oldu ay yatacak Geceleyin hırsızlık yapmaktan ve terzi İbrahimle Kozma ve Os. man efendilerin dükkânları soy maktan suçlu Mehmedin muhake mesi dün üçüncü ceza mahkeme- sinde neticelenmiştir. Mehmet cürmü sabit . olduğu i- çin 3 sene 6 ay hapse ve mahkö- miyetini bitirdikten sonra da 3 se ne altı ay müddetle emniyeti umu miye nezareti altında bulunmaya olmuştur. Hamdi B. in könferansı| Altın kaçakçılığı davası Iktısatçılar Cemiyeti heyeti u- mumiyesi dün saat 16 da Ticaret Odasında — vee yapmış ve lanışta Liman şirketi umumi Müdürü Ahmet Hamdi Bey tara- fından bir konferans verilmiştir. Oda koridorlarına kadar selon- dan taşan bir sami grupu tarafm- dan dinlenen bu konferansta Ah- met Hamdi B. Şevket Süreyya B. le Ağaoğlu Ahmet Bey arasmda" çıkan münakaşa ve sonra İbrahim Fazıl Beyle kendi arasında intikal eden fert devlet mevzuu üzerinde ki fikirlerini söyledi. Hamdi Bey iktısatta garp ilminin öldüğünü ye ni Türkiyenin bu yolu tutamıyaca ğını uzun, uza. İzeh ederek ik- tisadi devletçiliği oi. iti. Hamdi Beyin sürekli alkışlarla karşılanan nutkundan sonra celse on dakika tatil edildii, İkinci celsede Hamdi Beye A- ğaoğlu Ahmet B. ve İbrahim Fa- zıl Bey cevap verdi. Halı antreposu ihtilâfı Rıhtım. şirketile halı transit ta- cirleri arasındaki ihtilâf gittikçe büyümüş, yeni ve garip bir şekle cirlerinden şimdiye kadar metre murabbaı başma yalnız yüz para ardiye resmi alırdı. Halbuki Rıhtım Şirketi ile > sinden sonra, şirket ortaya garip bir iddia li Şirket halı an- treposunun hususi vaziyetini naza rı dikleate almıyarak tüccarla ara- larmdaki münasebetin icar ve isti car mukavelesi esasma istinat etti- ğini iddia etmiş ve bu defa metre murabbaı başınaşyüz para yerine 75 kuruş gibi ağır kira bedeli iste meğe ve almağa başlamışlır. Şirket buna itiraz eden halı ta- cirlerine antrepoyu terketmekte serbest olduklarını bildirmiştir. Halbuki halı tacirlerinin vazi- yet icabı buradan çıkmaları imkâ- nı . Ticaret Odası başlıca.bir ihraç maddemizin vaziyetini alâkadar eden bu işi ehemmiyetle tetkik et- mektedir. Paris borsasında PARIS, 25 2) — Saat 14, 45 te Dolar, 25 3, İngiliz lirası 86.55 Fran | Tütün amelesi Cemiyeti fe feshedildi İdare heyeti hahhındaki evrak adliyede Tütün amelesi cemiyeti hak. kında Ticaret müdürlüğü Cemiyet ler mürakabe bürosunun yapmak- ta olduğu tahkikat Adliyeye inti- kal etmiştir. Dün bu husustaki tahkikat ike mal edilmiş ve bu cemiyet heyeti idaresinin nizami Y haricine, selâhiyetleri olmadığı halde, çık: il ve bunun üze lüzum üzerine Türk tütün amele- si cemiyetinin feshine karar ver- miştir, Cemiyet idare heyeti hakkında yapılan tahkikat evrakı Cümburi- m Müddei Umumiliğine verilmiş ir. Sıhhiye vekili dün Ankaraya döndü Bir iki günden beri şehrimizde bulunmakta olan Sıhhat ve İçti- mai Muavenet vekili Refik Bey dün akşamki trenle Ankaraya dön müştür. Refik Bey istasyonda Sıh- hiye müdürü Ali Rıza ve bazı 26 Alam ' a vat tarafından teşyi edilmiştir. Pariste Bangue de Bastille'e tes lim edilmek üzere altın kaçırırken yakalanan yataklı vagonlar kata- rının şefi Marsel Bilyo'mun muha- kemesine dün üçüncü ceza mahke mesinde devam edilmiştir. Dünkü muhakemede bazı şahitler dinlen miş, hazine vekili de bu davanm ancak ihtisas mahkemesi tarafın. dan rüyet edileceğini iddia ederek vazifesizlik kararı verilmesini iste miştir. İddia makamı bu talebi tet kik edeceğini beyan etmiş, mahke me Marcel Bilyonun 300 lira kefa let vermek şartiyle tahliyesine, gelmeyen bir şahidin de müzekke reyle celbine karar vermiştir. Öldürmeğe teşeb- büsten.. Aksarayda üvey babası Cemal efendiyi öldürmeğe teşebbüs et- mekten suçlu Enver efendinin mu hakemesine dün ağırceza mahke- mesinde devam edilmiştir. Dünkü muhakemede Enver e > dafnası yapılmıştır. Enver efendi - m vekili Cemal efendinin sabıka kı bir adam olduğunu söyliyerek, üvey babasının tecavüzüne maruz kalan Enver efendinin istimdat i- çin silâh attığını ve mrüdafaai meşrua vaziyetinde kaldığını söy- lemiştir. Muhakeme karar tefhimi için başka güne bırakılmıştır. Esrar içtiği sabit- - olmadı Kadıköyünde Kuşdili civarında ki evinde bir odayı kahve haline nı kahve haline ifrağ ederek esrar içirdiği sabit olmamış, beraetine ve derhal tahliyesine karar veril- miştir. Baş müddeiumumilik baş muavinliği Baş müddeiumumilik başmua- vinliğine tayin edilen Altıncı müs tantik Süreyya Bey bugün yeni va zifesine başlamak üzere Eskişehi- re hareket edecektir. Süreyya Bey dün Adliyeye gitmiş ve mesai ar- kadaşlarma v veda etmiştir. Gizli vergi tahkikatı Bir makarna fabrikasma ait giz K vergi tahkikatma devam olun- maktadır. Bir memura işten el çek tirilmiştir. Mali tahkikat bitmiştir. İdari tahkikat yapılmaktadır. Galatasaraylıların aile ziyafeti Galatasaray kulübü senelik aile ziyafeti Kurban bayramının birin ci akşamı (5 nisan çarşamba) To- katlıyan salonlarında verilecektir. Halkevinde ikinci sene faaliyeti İstanbul Halkevi ikinci faali- Yet senesi için yeni faaliyet prog- Tütüne kazırlemeştır. > Yeni Yiog- ramda muaveneti içtimaiye şubesi faslı daha geniştir. Ergani istikrazı ve Ermenice gazeteler Ermenice çıkan Astarar gazete- si neşrettiği başmakalede Ergani istikrazının — faydalarından uzun uzadıya bahsetmekte, bunun bir istikrazdan ziyade ticari ve smaj büyük bir teşebbüs olduğunu ileri sürmektedir. Gazete istikrazın fa | idelerini sayarken hükümet kaza- İ nacak yüzde yedi faiz verecek, © ahaliyide kazandıracaktır, demek i tedir. Gümrükte Aranmıyan eşya | Güzel eserler Bir hırsız üç sene, altı |Antrepolarda satılacak Maarif Vekâleti busene eşya için bir emir Gümrük anbar ve antrepoların daki senelerden beri birikmiş eş- ya hakkmda Gümrükler ve İnhi- sarlar Vekâletinden İstanbul Güm rüklerine şayanı dikkat bir emir gelmiştir. Gümrük anbarlarında seneler- müdürlüğü bu eşyanm tasnifini yaptırmış ve bu nevi eşya bulun- dukları ambarlarda ayrılmıştır. Gümrük İstanbul Başmüdürlü- ğü bu emri almca vaziyeti yeni- den tetkik etmiş ve Vekâlete bir teklifte bulunmuştur. Başmüdiri- yet bu eyşanın ayrı, ayrı yerlerde satılmasının çok mükşül olduğu- nu, ve eşyanm kıymetlerinden kaybedeceğini, bunun için bütün eşyanın bir ambarda toplanarak ayrı bir ve memurlar tahsisini teklif etmiştir. Bu hususta Vekâletten cevap beklenmektedir. Yeni keşif mi? Tabiat kuvvetinden fazlasını verebilirmiş.. Dünkü Vakit gazetesi fevkalâ- de bir keşiften bahsediyordu. Refikimizin verdiği izahata gö re, Bursada uzun seneler kimya, fizik ve riyaziye ile meşğul oldu: ğunu söyliyen Sıtkı Bey isminde bir zat, atomların tazyiki ve tabiat ta mevcut enerjiyi azami derece- de tasarrufla kullanarak büyük iş ler görülebileceğini ve bu suretle tahrik edici kuvvetlerden akıl ve hayale gelmiyecek derecede tasar ruf mümkün olacağını iddia et- mektedir. Bir rivayete göre, Sıtkı Bey ba zı fen adamları huzurunda iddiası nı izah etmiş. Dün Müderris Salih Murat B. e ları söyledi: — Ben böyle bir tecrübe yapıl dığından haberdar değilim. Sıtkı Beyi de tanımıyorum. Keşfin ma- hiyetini bilmedikçe tabii bir şey söyliyemem. Yalnız şu kadar diyebilirim ki: Tabiatte dızdızcılık yoktur. Ta biatteki kuvvetlerden ancak mev- cudu kadar istifade edilebilir. Sıtkı Beyin bu kuvvetin harici- ne nasıl çıkabildiğini kestiremem. Dr. Akıl Muhtar Bey ise, yakın böyle bir tecrübe için kendisinin de davet edildiğini, fa kat, çok meşğul olduğu için yide mediğini, Sıtkı Beyin keşfi hak- kında hiçbir şey bilmediğini söy- lemiştir. emer — — Sanayi kredi bankası müdürü Ankarada Sanayi Kredi Bankası müdürü Sadettin Bey dün akşamki trenle Ankaraya gitmiştir. Banka idare meclisi henüz teşekkül etmemiştir İdare meclisini teşkil edecek üç a- zadan biri Bankaca, diğer ikisi de İktısat ve Maliye Vekâletlerince tayin edilecektir. İdare meclisine Bankaca Asım Turgut Bey intihap edilmiştir. Seyrisefain tarifesi Tarife komisyonu Seyrisefain i- daresi ücret tarifesini tetkik etmiş ve eski tarifenin ipkasına karar vermiştir. Kadıköy çocuk bahçesi Kâdıköyünde yapılacak çocuk bahçesi için bütçedeki tahsisat kâ fi gelmemiş ve tesviyei türabiye yarım kalmıştır. Bunun için büt çeden münakale yapılmak husu- sunda şehir meclisinden müsaade lar, Hacı vapurları için tedbirler Haç mıntıkasma gitmek üzere gerek leketlerden peraken- cek şahıslara, gerek larından gelip İstanbul Mile geçecek hacı vapurlarına, mezkür mmn- tikaya giderken ve oradan * avdet eder. ken evvelce tebliğ edilen tedbirler tat- bik olunacaktır. mükâfat verecek Maarif Vekâletinin yeni sene bütçesi geçen seneye nazaran ya- rım milyon lira fazladır. Bu sene- ki fazla tahsisatm bir kısmı yeni yapılacak binalar içindir. Bir kıs- mı da kadroya yeniden ilâve edi- lecek olan muallimler içindir. Ma- arif Vekâleti bu sene ilk defa ola rak güzel eserler (mükâfatı diye bir fasıl açmıştır. Bu fasla konan güzel sanatlarm her şubesine ait yapılacak veya yazılacak en iyi e- sere mükâfat olarak verilecektir. Güzel sanatlardan bir sene içinde vücuda getirilecek eserler tetkik & dilecek ve bu mükâfat birinci ge- lenlere verilecektir. Maarif Vekâ- leti bu suretle güzel sanatlarm memlekette inkişafına yardım et- miş olacaktır. Bu mükâfatlar bun dan sonra her sene verilecektir. Halkevi reisi Anka- raya gitti İstanbul Halkevi Reisi Hâmit Bey dün Maarif Vektletinin dave 6 üzerine Ankaraya gitmiştir. Hâ- mit Bey Ankarada, Maarif Vekâ- letine tek kitap meselesi hakkın- da izahat verecektir. Vilâyette Otomobiller Beynelmilel mukavele- ye göre nasıl olacak? 24 nisan 1926 tarihine Paris'te ir im amlanan ot dnir için akan yanında dururken ameleden Arif ile aralarında kav ga çıkmıştır. Mehmet, pastırma pr br ile Arifi yaralamıştır. Eminönünden geçerken Kasımpaşada Aynalıçeşmede o- turan Matmazel Marika Eminö— nünden geçerken Mehmet çantası nı kapmış ise de yakalanmıştır. Ruhsatsız müsamere Taksimde Yenişehirde Kurtuluş spor kulübü binasında ruhsatsız müsamere tertip edildiği için tah- kikata başlanmıştır. Mezbahada et resmi Önümüzdeki hazirandan itiba- ren mezbahada et resmi kilo ba. şından alınmağa başlanacaktır. Etleri tartacak olan otomatik kantar şehrimize gelmiştir. Bu kantar 10 bin liraya mübayaa edil miştir. Fakat kantar henüz mua- melesi ikmal edilmediğinden güm rükten çıkartılmamıştır. Kantar gümrükten çıkmca yerine kona- caktır. Tırpan Kafamız! Melez bir edebiyat, devşirme bir musiki, güvercinli ve mihraplı bir resim, sakat bir mimari ile kervana karışmak imkânı olmadı. ğı anlaşıldı. Kapanan medresenin bıraktığı $ fire, püsküllü fesin altından kur- tulan baş henüz bu toprakta tehli- keli bir tohum olmaktan kurtul mamıştır. Vakıa inkılâp pek köklü görenek | lere tırpan atmıştır. Fakat bu hiç bir zaman tethiş şeklinde olma- mıştır. Cümhuriyet Türkiyesinde ne Fransız ihtilâlindeki katliam- lar, ne Kızıl Kemane yıkıp yak- 5 nlar görülmemiştir. Cümhuriyet inkılâbı bir baba şefkati ile halka iyi ile kötüyü göstererek onun ka fasmı yetiştirmek siyasetini ken- dine prensip tutmuştur. Başımızdaki şapkaya, elimizde ki yazıya rağmen kulağımızda hâ Arabın macerası, Bizansın musikisi var. Ve bedii san'at nami na yakım vakitlere kadar gördüğü müz kumrulu avlu resimleri, talik ve sülüs ile yazılmış istifli mezar taşları idi. sz gibi benlikleri başka milletlere bile tesir eden cemiyetlerin milli ve tarihi bir hususiyetleri vardır. Fakat bütün bu caractöristigue noktaların fevkinde milletlerin birleştikleri telâki noktaları da mevcuttur. Bunlar edebiyat, san'- at, musiki, fen gibi artık hudutla- re beynelmilel sahalara geçmiş fE kir hareketleridir. İşte bizi Garpten ayıran bu te- lâki noktasıdır. Başımızda şapka ile Hicaz peşrevi dinlemek. Eli- mizdeki lâtin harflerile arapça yazmak.çilingir san'ati ile tayyare yapmak yalnız bir gerilik ve aykt rıhik ifade etmez. Bu manzaranm gülünç olduğuna da şüphe yoktur. Halk tabakalarını bilgi, görgü ve zevk yollarmda birleştirmek ve onların ruhuna sinen Şark kokusu wa değiştirmek inkılâp erkönmn simdi yegâne vazifeleri olmuştur, Şapkanın altında serbest ve w- yanık bir kafa görinek istiyoruz. Halkı kılık kıyafetle beraber, fi- © © kir ve zevk itibarile de inceltmek © ona Avrupai bir düşünüş ve gö rüş kabiliyeti vermek istiyorüz. Halkevlerinin dokuz şubesi"'baş- ka inkılâpların kanla, tedehhüş- le yapmağa uğraştıkları bu istiha- leyi, terbiye ile, sevgi ile, şefe- katle yapmak için çalışıyorlar. Onun için memleketin hangi köşesinde yeni bir Halkevi açıldı. ğmı duysam yüzlerce vatandaşın yeni bir âleme doğduklarını gö- rüp seviniyorum. Her Halkçvi * Garp culture'ünün bir maya ve aşı deposudur. Buradan nur alacak Türk vatandaşları başlarındaki şapkanın ifade ettiği garpli mâ- nasına uygun bir kan sahibi ola- caklardır. Burhan CAHİT Aydında menenjit AYDIN (Milliyet) — Şehrimiz. San'atler Mektebinde bir menen- jit vakası görüldüğünden mektep te Fenni tathirat yapılmak üzere Cumartesi gününe kadar dersler tatil edilmiştir. Mektep ayni za- manda tecrit edilmiştir. i Orta mektep talebelerinden bi risinde kızıl hastalığına tutuldu. ğundan, fenni temizlik yapılmak üzere bu mektepte de dersler Cu- martesine kadar tatil edilmiştir. Sıhhat ve İçtimai Muamevet Müdürü Hayri Beyden, her iki va kanın münferit ve mevzii olduğu: nu mekteplerin her ikisi de leyli olduğundan bu tedbirlerin alınma sma İüzum görüldüğünü öğrem dim. Bayramdan sonra Bozduğan kazasında da iki menenjit vakası | çıkmıştı. Alınan tedbirler üzerine bu kazamızda da hastalık bastırıl mış sirayetine meydan verilme tir. Vilâyetimizin diğer kazaların. i da sıhhi vaziyet iyidir.