20 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Almanyada . Faşizm Hitler'in yirmi günlük ida- Tesi göstermiştir ki geçen ayın sonuncu günü vu- kun gelen tebeddül alelâde bir ikâmet değişmesinden ibaret değildir Hitler'in işbaşina ge- lişi, belki bir rejim değişmesi adar şümullü ve iyetli bir hâdisedir. Hitler, Faşist ve İhtilâlci prensipleri terviç ©- ın, kanuni usuller ile ikti- dara geçmek istemesini zâf te- di edenler o bulunmuştu. Milli Sosyalist liderinin iktida- a geçmezden evvelki siyaseti- Mi zayıf bulanlar, her halde Başvekil olduktan sonraki si- Yaseti hakkında ayni fikri bes- imezler. » Hitler kabinesini teşkil et- tikten sonra sanki o bükümet darbesile iktidara gelmiş gibi icraata başlamıştır. Evvelâ Ak Man Meclisini, sonra da Prüs-. Ya diyetini dağıtarak ( ber iki mecliş için 5 martta intihabat Yapılmasını urmıştur. Sonra her iki idaredeki mühim memurları değiştirerek yerle- rine doğrudan doğruya fırka- sına mensup adamlar tayin et- miştir, Gerçi şimdiki Hitler kabine- sinde Milli sosyalistler ekalli- Yettedir. Fakat mühim nazırlıle lar bunların ellerindedir. Ge- tek İmperâtorluk Dahiliye Na- zı Frick ve gerek Prusya Da- hiliye Nazırı Göring Hitler fr- mensuplarıdır. Bu iki Da- biliye Nazırı Almanyanım inzi- bat teşkilâtmı, Hitlerleştirmiş- tir. Diğer taraftan fırkanın hu- #usi askeri teşkilâtı da devlet- iriliyor. o Prusya Dahiliye Nazırı Göring, bu teşkilâta si- İh dağıtılmasını emretmiştir. Brüning'in dağıtmak a teşkilât şimdi Almanyada imzi- muhafazası için © polise Muavin kuvvet olarak kullanı- tw. Hitler (o teşkilâtınm leştirilmesi, devlet teşki- lâtimn da Hitlerleştirilmesi, Asist devlet sisteminin husu- Siyetlerinden biridir. Binaena- leyh artık Almanyada faşizm he zaman teesvüs edecek diye sual sormak abestir. Hakikat Şudur ki faşizm O Almanyada Yirmi gündenberi z Hitler Almanyanm mukad- deratma vazıyet ettikten sonra erer 2 bahsedilme- meğe basladı. Brüning işbaşı dan çekildiği gündenberi, AL manyanm idaresinde Cümhur Reisinin fevkalâde salâhiyetle.. ti birinci derecede ehemmiyeti haizdi, Yete istinat ederek oyapılıvor. Meclis Cümhur Ral tarafın. i dağıtılıyor. ülcümetler yeRlenbure'un dile ve kalkıyordu. Hitler in ik- tidara geçmesile Hindenburs İkinci nlâna cekilmiş görünü” Yor. Filhakika hâlâ hükmen Hitler Cümhur Reisinin itima- İma davanarak iktidarda kalı- filen vaziyetin Yor. Fakat ie mukaderratmı terkede- “ğine kimse ihtimal vermiyor. , Hitler bir taraftan vaziyeti- Bi takviye etmekte. diğer ta- a) da 5 mart intihabat için hapırlanmaltartı.. Fakat inti- ne itin neticesi fırkasr aleyhi tecelli edecek olursa, bu ne- üye tâbi olmıyacamı şimdi. kp ilân etmistir. Hitler diyor » millet bize itimat eder de verirse. rüstünü is- Pat etmis olur. Fakat bu ekse- ve bize temin “etmezse © e ne Yaptığın bilmediği A lapa Pa alınması icap — edecektir. itler bunu intihabatta kay. te Almanyanın harabi. jin< meydan vermemek için iş yle ifa İşim neticesi ne olursa olsun, itler Almanyanın mükadde- terketmek istemivecek- tay e içindir ki 5 mart batı Hitler icin bir “yazı ajite ven kaybedersin, tuğra ta se ben kazanırım” benzemeğe başladı. PAZARTESİ 20 ŞUBAT 1933 8 inci sene No. NUSHASI 5 KURUŞTUR dan çekilmiyeceğiz 8ö7le- | deva; de etmistir. Yani intiha- | melere oyunu” | bapçı bi: 2525 Bütçe marta kadar hazır bulunacak Bugün Heyeti Vekilede bütçe vekontenjanişleri görüşülecek ANKARA, 19 b * Heyeti Vekilenin dünkü | mamda 933 bütçesi üzerinde bazı müzakerat cereyan etmiş tir. Maliye Vekâletince kânu- 'nusani nihayetine kadar sekiz aylık tahsilât yekünları ve çe. sene gene bu zamanlarda. ki meli vaziyeti bildiren O ra- kamlar Başvekâlete verilmiş ve Heyeti Vekilede yeni sene varidat bütçesinin ne olabilece ği hakkında müdavelei efkâr edilmiştir. Vekâletlerin masraf bütçe- lerinin henüz hepsi Maliye Ve kâletine verilmiş değildir. Ek- sik kalanlar ise 5 bugünlerde gönderilecektir. Tahkikatıma nazaran sekiz aylık tahsilât yekünu hazirana kadar tahmin edilen varidatın tutulabileceğine kanaat vere- cek mahiyettedir. Kontenjan Yarın Heyeti Vekile topla- narak yeni kontenjan kara mesini ve merbut listeleri mü zakere edecek ve bütçenin w- mumi ve anahatları hakkında bazı kararlar verecektir. Bu karar ve direktiflere göre Ma- liye Vekâleti 933 bütçe projesi ni hazırlıyacaktır. Yeni bütçenin Heyeti Veki- lede müzakeresi bir marta ka- dar ikmal edilmiş olacaktır. Altı aylık disteler ANKARA, 19 (Telefonla) - Maliye Verili Abdülhalik B. Yeni kontenjan listeleri ve kararname bugün İktisat Veki li Mahmut Celâl Beyin evinde ” | toplanan İktisat Vekâleti erkâ- nı tarafından tetkik edilmiştir. Siparişlerinde ve muamelâ- tında güçlüğü hasebile tücca- rın vaki müracaatları üzerine yeni listelerin altı aylık olarak: neşri kuvvetle muhtemeldir. Mahmut Celâl Bey heni bu hususta karar verilmediğini | fakat bu hususun derpiş edildi- ğini söylemiştir. Alınacak makineler Şerif B.in riyasetindeki heyet haftaya Rusyaya gidiyor Şerif Bey Rusyadan hükümetimizin | kredi ile mübayaa edeceği ma kinelerin tefrik ve nakli işine nezaret edecek mütehassıs he. yet önümüzdeki bafta şehri. | mizden Rusyaya ede- cektir. Rusyaya gidecek olan he- yet üç kişiden mürekeptir. He yete sabık Sanayi umum müdü — Şerif Bey riyaset etmekte- ir, Şerif Bey Başvekil İsmet Pa şa Hz.nin son Rusya seyahatin de kendilerine refakat eden mutahassislar meyanda bu- lunmakta idi. Heyetin diğer azaları Fesha ne fabrikası müdürü Şevket Turgut ve Kâmil Beylerdir. Heyetin Rusyada ne kadar kalacağı henüz malüm değil dir. Heyet memleketimizde ku rulacak fabrikalar için Anado luda seyahat yaparak ihtiyacı tespit eden Rus - Türk müta- hassıs heyetinin hazırlamış ol- duğu ve Hükümetçe tespit edi len liste dahilinde Rusyada ica beden makineleri seçecekti Muhtelif sanayi şubelerinde kullanılacak olan bu makinele rin tefriki için Rusyanm bir sanayi şehirlerine gitmek lâzım gelecektir. leyet reisi Şerif Bey hafta sonunda şehrimize gelecektir. Bursa mevkufları Zile kaymakamı azledildi ER lee Bandırmada bir yobaz mahküm oldu, Bursada da muhakeme yakında başlıyor BURSA, 19 (Telefonla) — Bursa maznunlarına ait evra- kın müstantiklikçe tetkikine m edilmektedir. Muhake- bez yakmda başlanacak- Bandım de bir mahkümiyet Bandırmadan yazılıyor: — On gün kadar evvel burada ke Mustafa usta namında içen ialağndal Muhakemesine de derhal baş- landı. Dünkü gün muhakeme salonu çok kalabalık idi.Muha keme bir celsede hitam buldu. Müddeiumumi iddiasmı serdet ti,, şahitler dinlendi, (163) ün cü madde mucibince cezası ta- lep edildi. Heyeti hâkime uzun bir müzakereden sonra Musta fa ustanın halkı dini alet ede- rek teşvik ettiğinden bir sene | mahkümiyetine ve o kadar da emniyeti umumiye nezareti al- Gazi Hz. - is JANBUL, 19 A.A eisicümhur Hz. bugün Dolmabahçedeki dairele- rinden bir tarafa ayrılma” #mslaridir. Meclis Reisi —.... Kâzım Pş. Hz. gitti Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Pş. Hz. dün Dolmabah- çe sarayma giderek Ankaraya gideceklerinden dolayı o Gazi Hz, ne arzı veda etmiştir. Meclis Reisimiz, dün akşam ki trenle Ankaraya avdet &yle- miş, Haydarpaşa istasyonunda Reisicümhur Hz. namma ser- yaver Celâl Beyle Vali Muhid- din Bey, şehrimizde bulunan bazı mebuslar ve erkân mahal liye tarafından teşyi edilmişler dir. Meclis, 1 martta açılacaktır. ... İSTANBUL, 19. A.A.— B. M. Meclisi Reisi Kâzım Pa- şa (Hazretleri bu (akşamki 17.40 trenile O Ankaraya dön- müşlerdir. Meclis Reisimiz Haydarpa- şa istasyonunda o Reisicümbur İ Hazretleri namına Baş yaver- leri Celâl Beyle bir çok mebus- Jar, vali, kolordu kumandanı, C.H. F. erkânı tarafımdan o- Zurlanmıştır. Mali sene Haziran yerine nisan Öğrendiğimize göre önümüz deki seneden itibaren mali se- ne başlangıcının haziran ayın- dan nisan ayına tahvili için bü yük bir temayül vardır. Âlâka- dar makamat bu hususta bazı tetkikat yapmaktadırlar. Bir kaç zaman evvel malt senebaşı gene nisandan itibar ediliyor du. O vakit görülen lüzum üze- rine haziran ayına çevrilmişti. Fakat geçen bu zaman zarfın- da tatbikat istenilen müspet ne ticeyi vermemiştir. ta- mirat, taahhüdat gibi mühim faaliyetlere daha ziyade imkân verebilmek için mali senebaşı- nın gene nisandan itibar edil mesine zaruret görülmektedir. —————— Halkevi şenliği Cuma günü yapı- lacak merasim Hamit Bey Halkevlerinin birinci yıldö- mümü önümüzdeki cuma günü büyük merasimle tesit edilecek tir. İstanbul Halkevi bu hu- sustaki Oo merasim programmı tespit etmiştir. Dün kendisile görüşen harririmize Hal- kevi Reisi it Bey şu iza- hatı vermiştir: — Memleketin her tarafın- da olduğu gibi İstanbul Halke- vi de birinci yıldönümünü cu- ma günü tesit edecektir. Mera- sim programını tespit eden ko- misyon mesaisini ikmal etmiş- fir. Cuma günü merasim hem Halkevinin Cığaloğlundaki merkezinde yapılacak, hem de Alayköşkündeki Güzel Sanat- lar şubesinde yapılacaktır. “Merkez binadaki merasi- me saat 2 de başlanacaktır. Bu radaki merasime geleceklerin sahıslara mahsus davetiye sa- hibi olması lâzımdır. Alayköş- kündeki. merasime serbest da- vetiye ile gidilebilir. Merkez bi nada merasime İstiklâl marşı ile başlanacaktır. İstikiâl mar- şmdan sonra radyo vasrtasile Ankara Halkevinde ( yapılan merasimde Recep Beyefendi- nin ve diğer hatiplerin nutukla rı dinlenecektir. Bu nutuklar bitikten sonra Halkevi Reisi sı- fatile ben bir nutuk söyliyece- im. Bu nutukta Halkevinin bir senelik faaliyeti. önümüzdeki sene içinde yapılacak işler an- latılacaktır. Sonra sehir namı. na Vali ve Belediye Reisi Mu- hiddin Bey, fırka namma da (Devamı 6 ncı sahitede) İçtima var! Gayrimübadiller ” bugün toplanıyor Iİ Milk mücadele Günlerine Iİ Ait hatıralar İĞ Herkesin büyük birala. İİ ka ve heyecanile takip e deceği bu hatıratı pek ya- kında neşre başlıyacağız. İğ Milli mücadelenin ve T.B. İİ Millet Meclisi Hükümeti- İİ nin ilk devirlerini salâhi- İİ yetle anlatan ve aydmla- tan bu baar miyetine işaret in bazı pasajlarının £ başlıklarını dercediyoruz: Konyalı Vehpi Hoca — Miltet Meclisi kanun ya gerde kardeşler — Ali Ke: malin dedikleri —Musta- fa Kemalin fikri — Zor. balar osaltanatına yer yok! — İsmet Bey (Pş.) cephe kumandanı — Ho- caların terörü — Mustafa Kemal Pş. ne demek isti- yor? — Cafer Tayyar B. esir mi oldu? Gayrimübadiller fevkalâde kong- resi, bugün saat 14 te Halkevinde toplanacaktır. Ge e çen hafta, ekse $İ riyet olmadığın dan iyan kongre | bugün kaç aza bulunur. Bugün bazı gayrimübadillerde, ye İ sie olamk İiMa0 e Barlar, | gayrimübadillerin e mütebaki bütün “istihkakdarı nisbetinde olması, bono- , ların faizli vadeli ve borsada tedavül satta bulunulmasını temenni:edecek- İsser intihap tecdit edilmiyecekse, Türik İ milleti de Nazire Hu Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Mü ETEM İZZET Hüküm milletin irade-! siyle mefsuhtur! Halkınintihabına hürmetlâzım güzel tanımıyacak Güzellik müsabakasının sa- ;. i kat tarafları bütün açıklığı ile meydana çıktı. Bir gün evvel Feriha Hanımın 12 rey alabil- diği ilân edilmişken ertesi gün 13 reymiş diye tashih ediliyor; bir gün evvel o Hakem Heyeti Reisi Vali Muhiddin Beyin Na zire Hanıma rey verdiği ilân e- dildiği halde, aksi meydana çı- karılınca Feriha Hanıma rey verdiği bin bir teville itiraf olu nuyor; bütün matbuat müsaba- kanın yolsuz taraflarını sütun- lar dolusu teşhir ediyor; halk ve nihayet birçok hakemler in- #habm yenilenmesini isti Bütün bunlara rağmen kayı tertip eden refikimiz: — Hayır, diyor, intihap yo- lunda yapılmıştır. Nazire Ha- nm kraliçedir! Umumi kanaate karşı bu 1s- rarın er geç beyhude olduğu an laşılacağı, nihayet akliselimin galebe çalarak intihabın tec- dit edileceği, edilmese bile bu İ kraliçeliğin hiç bir itimat ve kıymet ifadesine istinat etmiye ceği serdolunmaktadır. | Müsabaka etrafında devam £ Zürk milletinin ve Türk efhör: $İ eden münakaşalara nazaran, Şişlide seçmeden bir kaç gün evvel yapılar ve o hakemlerle tertip heyetinden bazılarınm bulundukları bir içtimada zire Hanımın birinciliğe intiha ağ uğ te bulunanların ber verebileceğini liçe intihap edileceğine emmi-! yet hâsıl ettiği ve o kadar, köğl (Devamı 6 r.cı sahifede) ANKARA, 19 (A.A) — Türk Dili Tetkik Cemiyetindeni Türk Dili Tetkik Cemiyeti Umu mi Merkez heyeti Umumi Kâtip Ve kili Celâl Sahir Beyin reisliği altın- da toplanmış, Vilâyetlerden gelen ve Derleme faaliyetlerine sit malümat veren kâğıtlar birer birer gözden ge in ienbeden kararlar verilmi: işlerinde tarifeler dairesinde rına rast gelindiğinden fişlerin bü- tün hanelerinin defterin başımdaki ta rifelere göre doldurulması lüzumu- | lerdir. hanelerin anla — Dilenciler de sanayii nefise erbabından sayi mağa başlandı galiba. — Neden? BEİ Se İİ