19 Ocak 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

is Ekonomi Haşhaş ziraatimiz ıslah ediliyor Valilerin riyasetinde birer komisyon teşkil edilecek Zimak Vekili haşhaş sirse-; daki ticari müünösbetlerin öşkisi- tinin tanzimi ve afyonlarımızın t6- | ne nazaran azaldığı anlaşılmakta kemmühü içi dır. İran hükümeti, Türk eşyası karşı ağır tahdidat koymakta Yeni ticaret muahedesinde, ber ra Vilâyete tebliğ edilen bü | Türk ihracat eşyasının, vaziyetini alimatnameye nazaran, her mın- | değiştirmek mümkün olacaktır. takada birer merkezi komisyon | O Buna mukabil, İran tacirleri, teşkil ir. Valinin riyaseti | Türk piyasasile olan münasebetle altnda olan bu komis» | rini arttıracaklardır. Ötedehberi ür» | şark vilâyetlerimiz İran kuru mey için iyi bir pazar teşkil edi- lerinin şark vilâyet İerimizle temas ve münasebetleri- ni artırmaları, her iki tarafın ar. zu ettiği bir Bundan başka hükümet, İranla olan ticari münasebetlerimizi ge- Bişletmek için Trabzon - Tebriz transit yolu üzerinde İran ta cirlerine teshilât gösterecektir. E- sasen bu yol, Türk - İran transit ticaretinin bel kemiğini teşkil et- mektedir. Fransanın ithalât ve ihracatı PARİS, 18 A.A. — 1932 senesi zarfında ithalât 29,825 ve ihracat 0 19,693 milyon olarak tesbit edil- miştir. Bu miktarlarda 1931 senesine b nisbetle karşılıkir 12,379 ve 10,742 milyonluk bir tenakus var dır. Amerika bankaları krediyi çoğaltacak NEVYORK, 18 A.A. — Ticaret gazetesi tarafından neşredilen ve a Rİ demekrmt ferkasına menenp yüke Parayi umum müdürlüğü | sek bazı gs) tlerden alman ma İnme KAğnla matbularınn aY- | kimata istinat eden bir beyanata nazaran Amerika'da yakmda ik- tidar mevkiine gi hükümet m ha cömert davranarak para 71 muamelelerini çoğaltmaları retile kredi temini siyasetini ter- viç edecektir. Yine bu beyanata göre demok- rın programı mucibince şim- diki para mikyasını kıymetten dü- şürecek surette piyasaya © fazla miktarda çıkarılması fikrine karşıda mücadeleye girişilecektir. Giseteler ve Plâklar Müddeiumumilik bir Ga || ede ne 1m an a) ai ne dinledi? Künumunani 1935 İs Wi l Na Patlar muhtelif Buanlard, dim İŞE Sİ Tabla | gündelik yarn San 8396 o. Mağ AK aka 186 haftalık. 192 gep Gmrkler © “MEZAR Tramvay Z | mun verilmiş ayine ŞROŞ Tün eemebi Kizamlarila baatlmıy ende risale verilmiştir. 7 bir senede meşredile ki geden 600 dür. Bu kitaplardan mid mandır. Bunların da çoğu gü gazetelerde tefrika edildikt, basılmıştır. iri, Bu neşriyat arasında ilmi eserle, rin miktarı yüzde ikiyi geşmemekte dir. Bir senelik kitap | neşriyatı ye. | de Tramvay © dog ki 189 | künunun ekserisini muhtelif mev Ür em telgorta 31 Tela tm 105 İ zularda yazılmış çocuk, halk ve za TLA bıta hikâyeleri teşkil ediyor. Bunla- al ÇİNE Maş in yaranlarınn “geğe da Develer wi gençlerdir. Müddelumumiliğin gaze teleri tetkik bürosu bir sene içinde, kitaplar da dahil olduğu halde 10207 Büsha okumuştur: Yeni kamunun tatbika başlanıldı. İT 13 ağustor 1931 tarihinden bugü» »e kadar müddelumumilik yeniden rulan 739 plik dinlemiş ve tet kik etmiştir, Bu plâkların içinde a- aları yüzde ikidir ve ekseri api balk havaları teşkil etmektedir. den ikları tetkike memur olan müd ve plâlgri bizzat fabrikaya gitmekte ie plâklare ayrı ayrı dinlemek süreti” kontrol ei ir. Bu plâklar tanbul'da iskân i MILLIYET PERŞEMBE Vilâyette İskânı adi | İşleri i Şehrimizde de ta- mamen bitirildi Şehrimizde bulunmakta © lan Nüfus Umum Müdürü Ali Galip Bey iki gün sonra İzmire gidecektir. Ali Galip Bey şehri mizde iskânradi işleri ile meç- gul oluyordu. Aldığımız malö- mata göre, İstanbulda dahi is- kânı âdi işleri tamamen bitmiş tir, iskân suiistimali İskân suiistimaline ait Dev- let Şürasından iade edilen ev- rak üzerine lâzım gelenlerin i- fadeleri de alınmıştır. İkmal edilen evrak Viliyet makamr- na verilmiştir. İdare heyeti dün Vali Muavini Ali Riza Beyin riyasetinde toplanmış ve evrakı tetkike başlamıştır. see —— Takasta Muvazaa Bu işte vE ee bir yol bulundu Mevcut takas kararnameleri mucibincee takasa tâbi olan eş ya üzerinde muamele yaparak ihracatta bulunanlar bazı vesa ik ibrazına mecburdurlar. Bu gibilerin takas suretile ihraç ettikleri eşyanın muvazaasız sa tıldığına dair icap eden vesaiki göstermeleri lâzımdır. Bu şart- in en ehemmiyet- li kısmını ve esaslarını teşkil etmektedir. Aldığımız malüma ta nazaran, bazı kimseler bu vesaik üzerinde aykırılıklara sapmaktadırlar. Takas işinin muvazaasız olması esas oldu- ğu halde muvazaalı vesikalar ibraz etmekti r, Bu vesika- lar hariçteki tüccarlarla anla- tertip edildiği için sahte- iğini isbat etmek te ekseriya imkânsız bulunmaktadır. Aldır- Zımız malümata nazaran, İkt sat vekâleti bu hususu m dikkate alarak bazı takyidat vaz'ım düşünmektedir. k Yaralı olarak has- taneye kaldırıldı Dün öğleden sonra Üsküdar da Hâkimiyeti Milliye cadde sinde polis noktası önünden geçmekte olan bir tramvay ara bası, Fıstıklıda oturan Necdet isminde bir çocuğu çiğnemiş- tir. Necdet başından © ağır su- vette yaralanmış, vatmam Os- man yakalanmıştır, Yangın Galatada Perşembepazarm da Selânik hanmın alt katında terzilik yapan Cebeyan Ef.nin dükkândan evvelki akşam yangın çıkmış ve ateş, üst kat- ta terzi Yaniye ait dükkâna si rayet ve iki odası yandığı hal Yetişen itfniye tarafından ürülmüştür, f Dayak “nerde oturan bekçi Meh etle Rıza Murtaza ve Muh- üz alacak yüzünden araların Mur 5» Sikmış ve Mehmetle lurtaza ötekilerden dayak ye- miştir, * Galatada oturan söbacı Yordan; boyacı Nesimi dövdü- ğü iddia edildiğinden zabıtaca yakalanmıştır, Hayvan muayene İstasyonları ANKARA, 16.— Büyük Çekme cede, Silivride, Kemalpaşa kaza «nda birer hayvan maayena istasyonu yapılmasına © karar ve rilmiştir. İstanbuldan ihraç ediz bacak hayranlar büyük ve Silivride, İzmirden il olu- nacaklar ise en ga sunda muayene edileceklerdir. şleri tama 19 | Mahkemelerde Kaçak tütünleri muh- birmi bırakmış? Meraklı bir kaçakçılık davası Dokuzuncu ihtisas mahkeme- | lemiştir. Muhakeme © maznunun gösterdiği müdafaa itlerini: celbi ve bu baptaki tahkikatın” tamiki için başka güne bırakıl. maştır. Bir kaçakçı mah- küm oldu çesinde ve hatıruhayale gelmiye- cek kadar gizli yerlerde bir mik- tar tütün bulunmuş, Mustafa E- le ihtisas mahkemesine sev miştir. Fakat Mustafa Efen- ha İzmitten İstanbula hare- ket etmeden evvel kendisinin ka- çakçılık yaptığına dair ihbar ya: pan adam aleyhine bir iftira da- vas açmıştır, Mu: Efendi mahkemede 'de bu işin mürettep olduğunu, ken disine iftira edildiğini, bulunan tütünlerin bahçesinde meveudiye- #inden haberdar olmadığını, bun- başkası tarafından gizlice konulmuş olması ihtimalini iştir. > Bunun üzerine mahkeme bu ci- hetten tahkikatı tevsi etmeyi hü- bir şahıs dün £ dokuzuncu ihtisas mahkemesinde muhakeme edil miştir, Bekirin cürmü sabit olmuş, 6 ay hapsine, 45 lira verilmesine karar verilmiştir. Çalınmış eşya Çamlıcada Hıfzı paşanın köşkü nü soymaktan suçlu Veysi, Feyzi ve Ahmetle çalman eşyaları bile- rek satın almaktan suçlu Fadıl ve Etemin muhakemelerine dün ikin ci ceza mahkemesinde başlanılmış tr, Fadıl la Etem bu malların çal ma olduğunu bilmedirlerini söy- lemişlerdir. |, Vevsiyile Feyzi hırsızlık yap- madıklarını, Ahmedin kendilerini “aya taşıtmak için Üsküdara gö- türdüğümü ve Kısıklıda da bulunan eş e yakalandıklarını söylemişler, bıtada verdikleri ifadeleri ve rafları için de: — Onları kabul etmeyiz, dayak yeriz, diye korktuk Tunduk, demişlerdir. Muhakeme şahit celbi için baş- ka güne bırakılmıştır. Neden ucuz satılıyormuş? Şişlide Bedros Kasapyan ismin de bir elektirikçi vardır. Bu elek- tirikçi bir gün civar dükkânlarda elektirik malzemesinin maliyet fiatından daha ucuza satıldığını duymuş, hayret etmiş, sebeplerini araştırmış, fakat bulamamıştır. Aradan zaman geçmiş, bir gün dükkânda bilânço yapıldığı za surette nak- iman Bed- edilmiştir. Ömer Efendi hulâsatan demiştir ki: Mustafa Efendinin evinde ka- cak tütün bulunduğunu haber ve- ren Ahmet Efendidir. Biz ihbar üzerine arama yaparız, fakat ara- ma da muhbir bulunmaz. Ahmet Efendi aramada hazır bulunmak için ısrar etti. Jandarmaya müracast ettik. Gittiğimiz karakol, köyün başka jandarma karakolu mıntakasında olduğunu söyliyerek bize jandar- ma vermedi. Biz de başka karako Ja doğru yürüdük. Bu esnada muh bir Ahmet Efendi sardu: — Muhakkak jandarma almı- ya lüzum varmı? Cevap verdim: — Hayır, yok amma; kaçakçı- lik bu ya, bir aksilik çıkarım, si- lâh falan kullanırsa 78.4 — Yok canım, öyle adam değil, ödeleğin biri. Hem öyle “ birşey yaparsa bende silâh var; haklarız. Ahmet Efendinin bü teminatı Üzerine jandarma alma) geçtim. Doğruca eve gil $eye çıktık, aradım, taradım, bir m, Bu esnada Ah koymuş ibi öte den beriden tütünler çıkarmıya başladı. Buralar okadar hatıru ha- yale gelmez yerlerdi ki yanımız. da Ahmet Efendi olmasaydı imkâ mi yok bir orada tütün bulamaz. dık. Arama memuru Ömer Efendi: | Din bu ifadesi üzerine bu baptaki tahkıkat İzmitte tevsi edilmekte ye tütünleri Mustafa Efendinin bahçesine muhbir Ahmet Efendi. Bin saklatbırdığı ihtimali artmale. tadır, Yapılan tahirik; Ahmet Efendi bu Je Mustafa Efendinin yanmda ça- | hşırken işinden çıkarılan. çoban | Mustafa vasrtasıyla bahçeye sak. latmıştır. Mustafa bu tütünleri Ahmet Efendiden aldığı 20 Kiraya mukabil bahçeye sakladığını söy. pa iti ros Efendi civarda zemesinin neden anlamış, derhal polise müracaat ederek, © © dükkânlarda arama yaptırtmış ve kendi dükkânmdan eksiler malları bulmuştur. Dükküncılar malları Toderi iş- minde bir gençten, Toderi de Lan- diro isminde bir başka gençten al kinci ceza mahkemesine sevkedil- mişlerdir. Dün bunların muhake- melerine başlanılmıştır. Mahkemeye Taderi gelmemiş- tir. Landiro hırsızlıktan sabıkalı dır. Fakat mahkemede bu malları çalmadığını, malları Toderinin ge Ürdiğini ve beraberce sattıklarını söylemiştir. Muhakeme şahit celbi için başka İ güne kalmıstır. Telif hakkı vermek | lâzım mı, değil mi? 1 nazaran, tünleri vaktiy Verilirse yerli kabiliyet ve istidatlar inkişaf eder Fransız ve Alman eserlerine telif | nahi telif hakkı vermez. Müellif ve- inkişaf edebilir. Buna da şiddetli ih- tiyaç vardır. K. Fuat Beyin fikirleri Müderris Köprülüzade Fuat Bey, dün bir pharirimine telif hakkına dair demiştir ki: — Telif hakkı işin, ber gemleke- tin kcendine gö ş kanunları vardr: Meselâ Franan ile akdetiği miz itilâfnamedeki edebi mülkiyet maddesi Fransanın ötedenberi kabul ettiği edebi mülkiyet kanunundan meülhemdir. Yalnız şümü da unutmamalı: Bun müellife, hiçbir zaman namâ B. Ömer Pş. ne diyor? Diğer taraftan Dr. Müderris Be sim Ömer Pş. demiştir ki: — Bütün Fransız ve Alman eser. lerinin kanunun çerçevesi içine gir. miş olması tabiidir. Klâsik eserler için de telif hakkı vermek zarureti olduğunu zannediyorum, İ Bütün fen Slemimir ve bu meyan men bitirildi.. Belediyede Terkosta i Yeni tertibat Şehrin ber tarafın- da muntaza- man su bulunacak Şehrin her tarafında Terkos suyu sun muntazar bir şekilde bulunma, sı için Belediye bazı yeni tertibat aj- fazla tazyik yapan teçhizat konmuş- tur. Terkos tesisatına uzak olan yer- lerde yeniden beş altı su mahzeni- Bin tamirine ştır. Yangın vulununda buralardan istifade edile- cektir. Sultanahmette yeni bir park Sultanahmet parkı ile Ayasofya 2 rasındaki geniş meydanda bir park vücude getirilmesi tekarrür etmişti. Parkın tesisine bu ay sonunda baş- lanacaktır. Parkm arka lahtezzemin bir de umumi aptesn- ne yapılacaktır. İlerde bu tahtezze- min aptesthanelerden şehrin diğer yem daha yapı- Sörnestr Tatili 20 gün sürecek Darülfünun fakültelerile yük- sek mektepler bugünden itibaren yirmi gün müddetle sömestr tati- line başlıyacaklardır. Rasim Âli B. Yazdığı hir fiziyoloji kitabınız yanlış olduğu iddiasıyla Darülfü- nun Tıp fakültesi kimyayı hayati muallimi Dr. Rasim Âli B. fakül- teden çıkarılarak orta o tedrisat muallimliğine nakledilmişti. Ra- sim Âli B. Ankara Gazi enstitüsü kimya muallimliğine tayin edilmiş ve vazifesine başlamıştır. Farmakolog talebe cemiyeti kongresi Farmakoloğ Talebe cemiyeti kongresi dün Halkevinde saat üç te içtima etmiştir. Dünkü içtimada yeni idare heyeti intihabı yapıl mıştır. Viyanaya tetkik seyahati Hukuk fakültesi talebesinden 35 kişilik bir kafile dün Viyanaya bir tetkik seyahatine çıkacaktı. Bazı sebeplerden dolayı seyahat geri kalmıştır. Ameli hayat mezuw- ları kongresi Ameli hayat mektepleri me- zunları cemiyeti 3 şubat cuma gü- nü saat onda cemiyetin Cağaloğ- Tandaki Halk fırkası binası karşı” sındaki merkezinde senelik kon- gresini aktedecektir. Mühendis talebe cemiyeti kongresi Yüksek mühendis mektebi ta iebe cemiyeti inim ikinci içtimaz Beyoğlu Halk fı bugü: orun le kası salonunda toplanacaktır. Hukuk talebe cemi- yeti kongresi Hukuk Talebesi Cemiyetinden: Geçen hafta toplanan ek Mİ Edebiyat ve — sahasında i Bs muhtaç olmakta; kurtulmak için daha epeyce ami ister. Bizde henüz büyük sanatiir. lar yetişmemiştir. Romana, tiyatro. ya, ait eserlerin tercüme,ya adaptedir. Müelliflere hakkı ver mek mecburiyet hal gelince bil- | mem nasıl olacak? , Hele tıbbi kitaplar için bu mecbu- riyet pek ağırdır. Beynelmilel tıp istatlarnın eserleri aynen tercüme edilmezse hiçbir kıymet ifade etmez- er. Filânca kitaptan bir cümle, fi lân kitaptan bir fikir çalarak yaz. ad ne,telif eseri denil bilir. Ne de bunlara bir kıymet veri- lebilir.” İlrpari ELEM Ba, EEE Hakaret çıkar! Kumaş, şeker, lavanta gibi fikrin ii olan memle- ketler bu alış verişi ticaret kas nunlarile yaparlar. İngiliz muharriri Alman file zofunun eserini tercüme ederi ken sorar ve eseri basan ki tapçı hemen asıl sahibi ile pa” zarlığa girişir. Bu itibarla bey nelmilel kıymeti haiz eser mey dana getirenler yalnız kendi memleketinde değil bütün fikir âleminde müşteri bulur ve şöl” retlerine göre servet temin & derler, Avrupa devletleri fikir adana! larmın bu tabii haklarımı bime e etmek için biribirlerile yap* Dük mili buna dair maddeler koymuşlardır. Biz şimdiye kadar bu kayıf” tan vareste idik. Hükümetin yeni yaptığı mukavelenameler! ecnebi eserlere serbestçe tasar) Yuf edenlerimizi telâşa düşür du. Şimdi fransızcadan bir eser) tercüme eder ve bumu b: | sahibine danışmak ve ona be) tercüme edilip basılan kitabm 'kârından pay ayırmak lâzım. Buraya kadar ciddi bir ip eden mesele işbu no ya dayanınca gülünç bir map zara alıyor. Çünkü bizim kitapçıla, arririne az para vemek içi naz ve istiğna ile kabul kitapçılarımız mütercime mu kırın ederlerse tercüme in asıl sahibine para verirler mi? Telif bir eser için baskı sın yarısını verirken elle titriyen kitapçılarımızın terci me eserin müterciminden bağla muharririne de hisse ayı Jj larma ihtimaj vermiyorum, Fi xi muhal, bu noktada ısrar lirse bizim kitapçınn ecne muharrire telif hakkı ol. teklif edeceği ücret adamca xı kahrından öldürür. Ecnebi muharrire olsun h karet etmiyelim! Burhan CAHİ Ziraat Bankası Müdürlüğü Şükrü Bey, Kemal Zaim Bey Ziraat Bankamız inkişaf yi lurıdadır. Bu milli müessesemij yeni inkişafını son senelerd faaliyet ve teşkilâtna dur. Bu faaliyet ve teşkilât İ müsbet neticeler vermesinde ki müdür Şükrü Beyin çok meği geçmi Sebebi ne oli sa olsun. müdürlüğünden erine r““en Kemal Zairl BEYLE yak kabiliyetini yorulmaz derecede çalışkanlı mı. bilmeseydik Şükrü istifasına daha çok üzül Kemal Zaim Millet Meclisi bütçe & Binde mazbata muharririd Burada mutedil, tetkikli, bilgi li mütalealarile herkesin kü met ve muhabbetini kazanımı tır, Yeni işinde de muvaffak masını temenni ederiz, Otobüs rekabeti iştir. Şeker fabrikalarımız memleketin şeker ihti“ yâcını temin edinceye kadar, şeher bayram” ları Üzüm, İncir, Kayısı, Gazlantap fıstığı bay- ramlar: olmalıdır. Müli iktisat ve tax sarruf cemiyeti