5 Ocak 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ve Pazar akşamı Kayserili Ah- met Paşa ile Redif Paşayı ya- İssma çağıran serasker, Süley- man Paşayı buldurdu, — Sadrazam Paşa ile görüş- tük. O da, Şehislâm Efendi de ittifaka dahildir. Halil Efendi irvani Ahmet Efendi de bi beraberdir, Onümüzdeki pazar günü Hünkâr Yıldız köş askerle Yıldızı sararsımz. Yanı mızda 15 kadar rovelverli zabit- le Abdülüzizi korkutarak orada tutarsmız. Bu arada Redif Pa- şa da bir bölük süvari e Sul tan Muradı saraydan alır, T: darda | kapı sarayma | götürür, Biy'at resmi icra olunur. — Ya hünkür (Yıldıza git. mezse? — Afüv buyurun. Paşa Haz retleri, bir mütaleam var. Dedi, — Buyurun, — Bu işi mümkün olduğu kadar dağdağasız ve sözü aya- düşürmeden yapmak müna- olur, Sarayı güpe o gündüz # Yğtaburlarla sarmak, bir bölük sü Gi Piyari ile Sultan Muradı alıp gö- Metürmek çok dağdağalı olur diye «korkarım. Düşmanlar eksik de- N ru #ildir, Istanbulda kanlı bir ihti. 4 #lâlin zuhuru düşmanların ekme İliğine yağ sürer, ' Serasker, tereddüt etti. Şir- i Zade sadaretinde bir ara- böyle bir tedbir ileri sürül. hai /3ahriye Nazırının düşüncesi de hela yakındı. A — Ne dersiniz? Süleyman Paşa, iz bu İN ak Vlamdeğiş çıkarmalıyız. Da Redif Pasa da: işi uzatmağa da taraftar de- Gün geçtikçe söz yapı. tereddütler başlar. Duyulur ak iş cok fena olur. Pazara da- Bendenizce Hüseyin OAvni Paşa gözile Süleyman Paşanm reyini sor- , Biz çarşambaya, hattâ salı- bu işi bitirebiliriz. Serasker, icra memurlarının gayretini biraz fazla bul : — Artık salıya da olamaz | Zaten çarşamba meclisi (1) günüdür, O gün yapa- “Bahriye nazırı, kendi müta- bir daha ileriye sür. Veliaht süvari ile almak. sokak- ek dağdağayı mucip 0- sarayının M da külliyetli sake- muhtaçtır, Veliaht Hazretle © gezmeğe çıkmak müsaa- la “1 aktolunacağı söyleniyordu. “Tariht tefrika: 62 93 felâketleri — Gitmezse taburlarla sara- | bu; eşekleri ME saati Jgnatief Kayserili Ahmet Paşa söze karıştı! | ge gider gibi e e nız, Biat resmi kolayca icra 0- lunur, — Ya sarayı ne yaparız? — Süleyman Paşa Hazretle. ri Harbiyede ve ve ve zır bulunurlar. Bir bit Sultan Murat E kisin saraydan çıkt ım görüp ha- ber verir. Hemen inerler. Ta- burlarla sarayı kuşatırlar, — Pekâlâ. Redif P: mumuna kumanda Zatı devletiniz de donanma- yı çıkarır, sarayı topla tehdit yufursunuz. Süleyman Paşa sordu: — Çarşamba günü buyurdu- nuz, Saat kaçta? — Saat beşte (3). g4 — Gün ve saat değişmeleri Serasker verilen kararı er- tesi günü Babıâlide sadrazam- la şeyhislâma bildirdi. Hayrul- lah Efendi, hemen Müneccim- başı takvimini (4) açarak, çar şambada yazılı sözlere baktı: — Aman, Paşa Hazretleri bu iii çarşambaya bırakmıya- — Neden? vimde bugün için ne yazıyor? lâzım. — Ne yapalım. o halde? İ o — Yarma yetiştirelim. Da- Serasker, sadrazamın yüzü- ne baktı, Mütercim Rüştü Pa- | İ şa da başile tasdik ediyordu: — Mütevekkilen alellah ya- (Devamı var) (1) Vükelâ meclisinin o za manki adı “Meclisi hâssr vükel&” idi. Kısaca “Meclisi hâs” derler- di. Pazar ve çarşamba günleri Babrâlide sadrazamın reisliği al- tenda toplanırdı. (2) ekinhe Murat Efendi Gör “isterlerse gezmeğe filân çıksın- lar” diye bir irade çıkmıştı (3) Ba saat elaturkadır. O zamanlar . eökelâ vapuru saat dörtte İstanbula gelir, beşte Mec- disi vökelâ lunarda. topli Bir halde bulunması, muvaffak e teşrif ederler. Bütün as- ker ve zatı devletiniz oradası- l arabalarile saray- | ” İsi son hücum esnasında tank kul. İ muharebeler olmustur. İ dazları çıkarmağa teşebbüs etmişse — Bakınız efendim. Tak, | de bu kuvvetler Çinliler tarafından e Vashing- MİLLİYET PE EMBE. 5 KANUNUSANI Japonlar bir Çin şehri- ne daha girdiler, | | | her tarafı yaktılar Enkaz altında yananlardan İ başka Çinlilerden bin beş yüz maktul var Londra, Amerika heyecanda PEİPİNG, 4. A. A. e a e a a e yan Çin menabiinden gelen haberl:- mekten başka birşey yapınamış ol- re göre, Japonlar, Shan Hai Kson hadiselerin şehrini zaptetmişlerdir. Şehir, balihazırda dumanı tütmek te olan enkaz kütlesi halindedir. Enkaz arasında 1500 Çin askeri i- miş 7 Çinliler, Sapanlar öğleden ooonka) * Vashingtonda heyecan LONDRA, 4. A. A, — Router a v muhabirinden; lanmış olduklarını ve topçu kuvveti | iansanen ile harp cehennemi bom. uyan hadisesi Vashing- ii şehrin sürlarinin | tonda büyük bir heyecan © uyandır. yıkılmış ve bu suretle piyade ve sü- | maştır. yazi krvretlerinin tebire girmesine) |M. Stmson'un vaziyetin inkişafı- yol açılmış olduğunu beyan etmek | mı dikkatle takip etmekte olduğu tedirler. söyleniyor. Japon kuvvetleri şehre dahil olduk tan sonrn sokaklarda vahşiyane bir muharebe olmuştur. münker bir Çin taburu imha edilmiştir. Yangın çı karan obüsler, birçok yangınlara se bebiyet vermiş ve bu yangınların si- Yaşı altında Çinliler, şehrin iki kilo metre haricindeki ikinci müdafa hat tna çekilmeden evvel göğüs göğüse | fakat mesuliyetleri tesbit edecek o- Çinliler, ş8* | lan rapora intizaren fazla beyanatta hir haricinde ie İ bulunmaktan imtina etmektedir. ve maküvemete bazırlanmaktadırlar. | © Bimekabele kberallerle amele fir Yine Çin menabiinden gelen ba” | kazı mensupları, Japonyanın hatlı berlere göre 3 Japon | barp gemisi | hareketini şiddetle tenkit etmektedir erek karaya baıriye siöhen | her Miançetter Cardin şiddeti Hisanla diyor kiz Chanhaikouan hadisesi, Japonların tahriki eseridir ve bunu timin fetis İçin bir bahane yapa, caklardır. Çinlilerin bu mektadeki va | siyeti saiftir. Zira © düşmanlarının | Pekin demiryolu üzerinde ilerleye- rek kendilerini çevirmeleri pek ke- Londrada heyecan LONDRA, 4. A. A. — Japonların Chanha'kuan muntakasında girişmiş * oldukları hareket, burada heyecan tevlit etmiştir. gren son teşeb | büsü, hayret uyandırmıştır. Resi makiafil, vekayii teyit eden haberler almış olduklarını beyan ve delile Hadise mahalli kalacak mi PEPİNG, 4 A. A. — Japon işga- İlinden beri Sbanhaikuan'da sükün hüküm sürmektedir. Hadisenin ma- Cbangh Such Linng'ın muhabere et | Mançeşter Gardian devamla. Mil mek niyetinde olmadığına kani gö-| etler cemiyeti, Çin-Japon ihtilâfın. daki battı hareketi yüzünden nüfuzu - | nu pek çok kaybetmiştir. Japonyava yeni yeni mühletler | vermemesi lâ- kr Japonlar Asyayı istilâ edeceklermiş LONDRA, 4, A. A. — Çin sefiri M. Kuotaichi, perşembe günü Ce nevreye hareketinden evvel gezete- cilere beyanatta bulunmuştur. Japonların o Chianbaikuan'a taar- ruz etmeleri, Japonyanın Asyayı is HİS programmın bir kısmıdır. Çinde vakayi icap eylediği takdir- de 19 lar komitesinin pek yakında | toplanması hususunda israr edece- öz. Chanhailuandan gelen yeni resmi baberler hakkındaki mü leyen mümaileyh demi Milletler cemiyeti artık sayi ekal sirasetini takibe devam edemez. Çin Milletler Cemiveti mukavelenamesi ile Kelloğ misakına olan itimat ve imanını nerede ise kaybedecektir. Mületlerin ve bilhassa bakan bila balaman Prog saye'yi işgal etmişlerdir. | Mahalli kalmıyacak NEVYORK, 4. A. A. — Peiping” den ine göre Shanhaikuan mmulkaresbsinde 500 Çinli telef olmuş “Herald Teitun muhabiri, Shanbni tonda Japonyanm Çin arazisine ye- niden hululünün (bir mekaddilmesi telâkki edilmekte olduğunu bildir- mektedir. lan araziye malkiyetin tanınmama- sından ibaret olan siyasetini teyit et- tehlikeli Çinlilerden 1700 ölü PEİPİNG, 4. A. A. — Bazı tah- #minlere nazaran Shan Hai Kuan mu harebesinde Çinlilerin uğradıkları 2 yint, 1.700 kişiyi bulmuştur. Kabahat Çinlilerde TOKİO, 4. A. A. — Harbiye ne- zaretinin bir tebliği Shan Kai Kuan hadiselerini izah ederek Japonların, HARİCİ HABERLER | İcasma söy | ti: : 1933 Alman cep Kruvazörleri Yeni biri kruvazö- rün tec- rübeleri yapılacak KİEL, 4 A A. — Yeni Alman cep kruvazörü Deutachland, tecrübe lerini 19 kânumusanide Baltık deni- m gez emen Bu kruvazör, ni- resmen kadroya dahil cl olacaktır. Öleki kruvazör dolaşıyor MESSİNA, 4.A.A. — Almanyanın Köle krema İzpanyadam bura ya gelmiştir. Sina İmanmda bu yın 15 ine kadar kalacak ve isi uzak şark seyahatine devam edecek tir. Köhn kruvazörü. ,(Köhn kruvazörü 6.000 ton hac. Gümrük birliği mevsimsiz telâkki ediliyor LONDRA, 4.A. A. — Resmi ma- hafil, İtalya - Arnavutluk gü i mahafil, böyle bir projenin simsiz olduğu mütaleasındadır. Balkanlarda efkârı tehyiç etme- tehlikesi vardır. Nimresmi mahafil, bu bavta mü- #alea serdine lüzam görmemektedir. Çünkü, Tiran hükümeti, yapılan tel lifi. kabul etmemiştir. PARİS, 4. A, A. — Debat gazete b Arnavutluk | gümrük ği projesinin, evvelce bildirildi. veçhile, Tiran hükümeti tarafın. dan reddedilmesini temenni etmek- Yohol eya- | tedir. Filvaki böyle bir ittihat, milletler cemiyeti misakna muhalifür ve İtal yan - Yugoslav münasebatının şirn- diki bali dolayısile vaziyette fevka- Bâde vahamet husule getirecektir. Arnavutluk mafbuat ida- resinin bir fekzibi TİRAN, 4 A A.— Arnavutluk matbuat idaresi, Arnavutluk hükü- setinin 1921 tarihli itilâfnameyi im- va devletlere müracant ederek bu itilâfnamenin kendisine İtalyanın münzheretini istemek hekknı bahşo- den ahkâmmı tatbik etmek tasavvu- runda bulunduğunu bildirmiş oldu- ğuna dair olan şayialarm katiyyen asıl ve esası olmadığını — boyan et- ir. mektedi, m m a a muvaffak oldukları o Bir #ksülamel tevlit etmesi mubtemeldir. Buradaki staşemilitere gelen ma'ümat ISTANBUL, 4. A. A. — Japon & map bulunan — Çinliler de, yekdiğerine taarruz etmi yeceklerine dair mevcut itilâfı boza | İ Halk hatipleri teşkilâtı ya- * kında faaliyete geçecek Fırka grupunun içtima | ANKARA, 4 AA. — GELE. Umumi idare heyeti bugü mütat toplanışını yapmıştır: Manisa, Tokat, Samsun vilâyetleri teşkilâtmm gaziyotlriğ ait müzakerelerden sonra Aksaray vilâyeti idare heyeti ile viliği yet ve merkez kaza reislerinin yeni intihabmı tastik etmiştir. Umumi idare heyeti bu toplanışta halk hatipleri teşkilâtn hazırlıklarına dair vilâyetlerden şimdiye kadar gelıp topl malümata muttali olmuş, vilâyet ve kaza merkezlerinde — 1300) den fazla halk hatibi adı kaydedildiğini, teşkilâtın yakında f: yete geçecek surette ilerlediğini görmüştür. Umumi idare hi ti halk hatiplerinin merkezdeki teşkilâtı hazırlıklarında çalışa” cak arkadaşlarla gelecek çarşamba yeniden toplanacaktır. “ Başvekil borçlar meselesi | hakkınde izahat verecek ANKARA, 4 (Milliyet) — İsmet Pş. nın yarın (bugün) avdetini müteakıp Fırka grupunun Meclis içtimamdan sonra lanması ve Başvekilin Pariste esasları tesbit edilen yeni borçl mukavelesi etrafında izahat vermesi çok muhtemeldir, Zonguldaklılar Gaziyi | davet edecekler ZONGULDAK, 4 A.A. — 3 gündür çalışmalarıma dev. eden Cumhuriyet Halk Fırkası Vilâyet kongresi, bugün mi sini sihayetlendirmiştir. Kongre, Gazi Hz, lerinin Zongul teşrif buyurmalarını istirham etmeği kararlaştırmıştır. Emlâk bankası hisse senetleri! ANKARA, 4 (Milliyet) — Emlâk Bankası idare mecli, tertibi hisse sezedatma malisuben iki milyon liralık hisse senedi ihracına karar vermiştir. İ Kazanç vergisinde mükellefler! lehine tadilât yapılıyor | , ANKARA, 4 (Telefonla) — Bütçe encümeni kazanç veri gisi kanun lâyihası üzerinde cumartesi günü tetkikatrı i edecektir. Lâyihada mükellefler lehine esaslı bazı tadiller vapıli maktadır. X ; M. Suriç'in tebrik telgrafı ANKARA, 4 A.A, — Moskovada bulunan Sovyet Sonya Gl eriyetleri birliğinin Ankara büyük elçisi M. Suriç cenapla” ri yılbaşı münasebetiyle Hariciye Vekili Tevfik Rüştü elen | diye telgrafla sml tebriklerini bildirmiştir. a vel Hariciye Vekilimiz cevaben gönderdiği telgrafta hara teşekkür etmiş ve mukabil tebrikatta bulunmuştur, ; j Kaymakamlıklarda tebdiller * ANKARA, 4 (Telefonla) — Maraş valisi Arif Bey, teknüde kolunmuştur. Orhaneli kayma! Saltaniye İeayrnakanaz ir Göksun kaymakamlığına Manavgat ka; Mohmet, Bartın kafk makamlığına esbak Maçka kaymakamı Nâzrm, Hayrebolu kaymakamlığın. Bartın kaymakam: Tevfik, Behisni kaymakamlığına esbak o Tarssfi kaymakamı Mehmet Ali, İneboluya vilâyetler idaresi ikinci şube şef? lerinden Kenan, Bahçe kaymakamlığına Kızıltepe kaymakamı Avni” Keskin kaymakamlığına Çubuk kaymakamı Abdülkadir, Çubuk kaf” makamlığına Ahlat kaymakamı İzzet, Seyyit Gaziye Ankara maiye memu Necati, Bozlar kaymakamlığına Etviran müdürü Hâ| mit Beylerin tayinleri Âli tasdika iktiran etmiştir. Muşanof kabinesine itimat SOFYA, 4 A,A, — Meclis, Muşanof hükümetine itimat bet yan etmiştir. Matbuat, meclis tarafından verilen itimat kararı hakkmdi) a bulunarak ekseriyeti hükümete iltihak eden liberalle” haz ettiği tarzı hareket üzerine milli blokun tekrar teessü'j/ sü ile hükümetin esaslı ve kat'i surette kuvvetlendiğini yazıyor! lar,Gazetelerm çoğu,blokta çıkan ihtilâfların liberallerin iltihak! ile tesviyesi pek yakın olduğuna kanidirler, Şehirlerde seyrisefer ANKARA, 4 (Telefonla) — Şehirlerde seyrüsefer hiliye vekâletince tanzim edilmekte olan kanun lâyihası atay. ' lerden başlıca osaslar alınmıştır. Çanakkaleye su getirilecek | il haberi esasen piyasada şayi ve müsait de bir tesir hâsıl et- ti; ancak bunun dahildedeğil Pa- ikinci mühim hâdise afyon zeriyatı- | nen tahdidi ile afyon © müştakkatının münhasıran hükümet tarafından ima. linin karar altına alınmasıdır. Bu, iktınadiyatta, hükümetciliğe doğ ru atılınış bir adım daha teşkil eder, Vakıa, her türlü takayyüdata rağ- men dünyanın hemen her (tarafında uyuşturucu maddelerin kaçakçılığına çare bulunamaması keyfiyoti bu ted- biri muhik gösterecek mahiyetie ise de, biz, şimdilik, memleketimiz dahi- linde, ancak kendi ihtiyacatımıza te- kabul edecek miktarda eşya imal et- mek siyasetine taraftar olduğumuz i gin, Türkiyede ihracat malı yapacak olan bir fabrikanm tesisini o muvafık | görmüyoruz; çünkü evvelâ, hariç pi- yasalarda Avrupa ve Amerikanın tıb» bi ve kimyevi müstahzeratile rekabet | völemeylir saniye vini” öntrdünüiğr | Buz takdirde hiç yoktan bir buhran, | ve — tabii o sahaya münhasır kalmak üzere — bir işsizlik meselesi ihtas et- | bi tedi de hamasi ve hükmi şakşle; rm, memleketimizde, gerek milli ve gerek ecnebi bankaları sezdinde mev cut ecnebi döviz hesaplarının Cümhu- riyet Merkez Bankasına devredilmesi keyfiyetidir. Döviz hareketlerini da- ha yakından takip etmek ve ona göre paramızı korumak noktai mazarından bu tedbirin o ehemmiyeti derkârdir. Merkezi Avrupa devletlerinden bazı- e va Cümhuriyet Merkez Bankasının 29-12-93 tarihli bilânçosu bir evvelki hafta bilânçosuna mazaren © atideki farkları göstermektedir. Kasa mevcudu 7,310.162 lira çoğa- larak 37.306.868 liraya baliğ olmuş- tur. Bunun 20.513.508 birası 14609 ki- lo halis altından, mütebaki16.7093.360 lirası da banknottan ibarettir. Bu te- zayüt, bilhassa cüzdan mabteviyatın- dan vukubulan 3,610,315 — liralık bir tahsilâttan, ve koza pasif kısınmda, vadesiz tevdiata mahsuben 1,442,456, ve döviz o mevduatına hahsuben de 952.932 liralık fazla teslimat yapılma sından ileri gelmektedir. Hafta zarfında altın mübaymatı an- cak 10 kilo kadar cüz'i bir miktara in- hisar etmiştir; bunun sebebi yıl başı münasebetile, altının, kuyumcular ta- rafından daha kârlı bir surette hilli yatta kullanılmış olmasıdır. Tedavüldeki banknotlar 163.523.000 lirada geçen haftakinin aynıdır. Altına tahvili kabil serbest döviz- ler 350,942 liralık bir farkla 755.416 liraya baliğ olmuştur. aşkin tal yaydiklz çö boltm, Esham ve Tahvilât Geçen hafta sonlarında hayli faal bıraktığımız esham ve tahvilât piya” sas bu hafta zarfında (daha fazla canlılık gösterdi. Anadolu kâğrtları gene hararetle muamelelere sebebi- yet verdiler, ve vasati üçer puan daha kazandılar. Dün akşamki kapanış fiatleri şun- lardı: Aksiyon 23,50 Lira Obligasyon İveli 42,40 Obligasyon oo MI 41,70 Mümessil senet 45,90 ,, Bu vaziyet karşısında Ünifiyeler â- deta ihmal edilmekte ve yapılan mua- ameleler ekserya pozisyonları tasfiye etmekten ibaret kalmaktadır. Son muamele 59 - 60 Icaldı. Buna mukabil Rumeli Şimendiferle-