6 Aralık 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

ANKARA, 5. AA. — mektebinin 56 ıncı Yellen ml w Masobetile Ankara Palasta, verilen Ziyafet esnasında Başvekil İsmet Pa “” Hazretleri âtideki nutku irat bu- #um gibi, dilimin Bibi söyliyeyim. Bu akşam #anızda duyduğum hisler insanı çok Bümüzdeki ufukları ve heyecanları kat'i itikatlara çevi- Ten susturucu, inandırıcı bir mahi- İyettedir. Sizin huzurunuzun me bir adama, yaşlı bir adama mem ket için elem çekenlere. ümüt bağlı: Burada Sizinle bulunmak bana ayni saman da memleketinin ! bütün düşünen, ça bilhassa hizmet etmek İ #ek unsurlarına temas etmek vazi- Yetini vermiştir. Burnda sizinle ko- huşurken yalnız mülkiyeliler ile de- gil onların şahıslarımda Türk Mil etine hizmetetmek istiyenlerin şahıs İarile ve bütün memleketin mefküre, Şuuru ile beraber bulunmak mevkiin deyim, Şüphe yoktur ki ilim müessese wi olarak Mülkiye, bu memleketin eden en eski Benim şahsan i yetişmek yolunda, hiç bir temasım Yok, yani mektep hayatımda bu müessese ile hiç bir teması olma- yan bir meslekten yetiştim. Bun- dan dolayıdır ki söylediklerim ha kikati ifade etmek için sizin söz- lerinizden daha doğru ve daha bitarafanedir.. Mefküre yolunda Mülkiyetilerle daima yakın temas ia bulunduk, Mülkiyeden yetiş miyenler, gerek benim eski lektaşlarım, gerek diğerleriniz, hepimiz mefküre yolculuğunda ülkiye ailesile o daima temasta bulunduk. Size daima hayran ol- dul. Sizin kuvvetini; denilen müessesenin kur ifade etmek ma genç çok yaş farklıdırlar. Enerjide ve bu memlekete hizmet aşkında en yenç arkadaşlar kadar onları da yarışa girmede hazır görüyoruz. , müessesenin aşkıma ve kuvveti pe değerli bir işarettir. Mülkiye başlıca bir farikası hudur. Mülkiyeli mektebe girer- ken de memlekete hizmet etmek fikriyle girer. Böyle bir mefküre iç olmazsa, evet sözüme itimat *dim hiç olmazsa elli sene için yal- Bız ve yalnız hizmet etmek fikriy İs meslek takip eden © adamlara Memleket her şeyden. evvel. müh- taçtır, Bizi son derece kuvvetlendiren, ü- Mmitlendiren dahili ve harici mücahe- de temeli olan şey genç arkadaşlar- dan gördüğüm mefküre kuvvetidir. lekete hizmette genç arkadaş. ımı mücehhez görüyorum. Bun lar bizim her müskülü yenmek için Mâlik olduğumuz kudretin büyük, i handırıcı dekilidirler. Yum; Size söylüyo- Memlekette her sahadan mali, ik- Vüsadi idori sahalarda her kuvvetin Yaşlılarımızın büyüklerinizin, elli al- seredenberi çalışanlarınızın elin- dedir. Onların tek dileği bu mefkü- Teye hizmet etmele aşkıdır. Siz genç- i bu noktada yaşlıları geçmek öz minde görüyorum. Çek bahtiyarım. Arkadaşlar, Siyasi, mali ve iktisadi saha “n seçme ve güvenilir arkadaş- lar vardınız. İllesöz söyliyen Naci Bey arkadaşımız güzel #özleri içinde siyasi hayata Memleketin mukadderatı üze Tinde tesir edenlerden ne kada- Mnın sizin müessesenizden ol- ğunu sayıp anlattı. Mülkiye «Müessşesini bir mektep, bir he Yet azasının biribirine | irtibatı Doktainazarından telâkki etmek Yanlıştır, Mülkiyenin kuvveti Memlekete ferağatla hizmet et mek noktasında toplanır. Arkadaşlar, Mülkiyenin geçirdiği merha İelerin çok vakit sinir gerğinli- Ül içinde yaşadığımızı biliriz. ,, Bütün bunları şimdi biraz #tiharla derhatır ediyoruz. Am Ma Türkiyenin geçirdiği çetin Tünleri geçmiş telâkki etmeli- Hayatın sırrını görenler in İmiş muvafakiyetini bü- tün ömürlerinde öğrenmek için fi bir mazhariyet sayarlar, bi böyle bir kanatta de- Mondros ve Sevr silâh mus- bedi tesiri © ve neticesi olarak ürk milletinin mukadderatını 3ds etmek istemiştir. Böyle zamanda meydana çıkarak * | madığımı söyledi sinde şapka ii Ismet Pş.nın mühim nutku silâh senedine silânla, ahdi bir Teali Türk mille- ti içinde yetişen böyle bir adam, *-İ yaptığı eserlere istinat ederek du, | bütün ömrünce mes'ut müref- e | fehhan,muhterem, yüksek yaşa mak için hiç bir vasıtasızlık kalmamıştı. Böyle değil mi ar- kadaşlar?. Buna rağmen Türk milleti içinde reform yapan - ki o her reform bin tane İchtar bulursa iki bin tane aleyhtar bu lur. Her inkılâbı heyecanla ta- kip eden bir adamın bir evliya gibi sakin yaşamak için hiç bir | eksiği yokken milletin eksik ka lan şeylerini meydana getirmek yolunda huzur ve rahatını feda | etmesi görülecek ve düşünüle- | cek bir şeydir. Böyle hir insan ya çılğın olmalı idi veya Türk halkının vâsil olabi- leceği neticeleri evvelden görerek milleti 5 noktalara © vardırınak için yilmaz sonu bulunmaz mücehhez olmalı idi. Arkadaşlar, Naci Bey arkadaşımız ve ondan sonra söz söyliyen genç| Gazi yetin huzurunda ayni yolda sebat etmek için ant içtiler. Arkadaşlar, bu memleketin reform son senelerden beri tahakkuk ettiri- len reformalarm binde birini yap. snake için bu memlekette ordular kul lanılmış, oluklardan kan akmış. far kat mavaffak — olunamamıştır. Gazi ise lüzumlu gördüğü — inkilâplerm hepsini yapmıştır. Meşrutiyetin en hararetli zamanlarında ordulara si- perli bir. baslık giydirmek | isteyen kumandanlar buna muvafak olama- dılar, bu tasavvurlarını yapabilmek için türlü dolambaçlı yollarda yürü- düler, Yapmak © istedikleri işlerin bid'at an'aneye muvafık bir hal ol- er. Gazi Türkiye bir fakat bi deği Şimdi pek âlâ anlıyoruz ki, bütün bu islahati Gazi kendi şahsında, büyük şerefle- rin ve muvafakiyetlerinin . pahası- na, temsil etmektedir. Arkadaşlar, hepimiz kâfi derecede yaşamış adamlarız. Gazi de, o da ya şema Yaşadığı hergün bizim için bedava bir gündür. e katiyetle söylüyorum. tur. Görüyorsunuz, herkesle, dünya ile dost vaziyetleyiz, | hiçbir devlet yoktur ki beynelmilel hayatta bizden daha fazla dostluk şerniti i- bütün ginde bulunsun. Kimse ile vetli vaziyetine inanmışızdır. Türk milletinin haysiyetli ve kudretli bir sureti kabul eden > kariğesle gayet iyiyiz. Bu böyle olmakla be raber aleyhimize birçok talırikât çılar bulunduğunu bilmeyen adam | MİLLİYET “Tü rkiyenin geçirdiği çetin gün leri geçmiş telâkki etmemeliyiz,, lar değiliz. daşlar, memleketin mefkü | yan, bla olmineriyet Türkiyesi, b9 her inkılâp mahsulünün hasımla- rı, mürtecileri, onu geri çeken ve | örselemek isteyen unsurları bulma sı tabiidir. Buna mütehayyir değiliz. Bunların mürtecilerin bilecekleri her hangi müş karşı koymağa karar vermiş adam SALI © KANUNMUEYVVEL Ev eğlenceleri Beyaz ve kırmızı gül Her çocuğun evinde bir yazar | İ bozar el tahtası vardır.Bu e) tahta | sının üzerine bir kelime yazıyorsu muz. eKlime yazılan tarafı görün İ R | 1932 Kardan adam Herkes soğuktan titriyordu, fakat kimse şikâyet (o etmiyor- du. Yalnız köşede aile babası / mahzundu. Bir sabah: — Zavallı yavrularım, dedi, beni affedin. Sizi de ısıtmak i- çin, evde ateş yakmak ister i dim. Fakat ne yapayım ki pa- ram, ancak ekmeğinize Yetişi- yor, Üç çocuk: — Sen sıkılma. baba, dedi- ler, biz evde neden odun yan larız. Bu mürtecilerin bize getire | cekleri müşkülüta sevinerek kar| yı koymağa âmadeyiz. İ miyecek surette masanın üzerine | Naci Bey arkadaşımız, bütün bu; kapatıyorsunuz. Evdekilere bir be Cümburiyet mefküresinin sağlamlı- |'yaz ve'bir de kırmızı gül göreri | bir öâzümle | ğini göstermek için Gazi mefküresi | yorsunuz. Bunlardan bir tanesini | üzerine and içmeğe bizi davet etti O | mum ifadesinde müseir olan nokta budur. Diyorum ki, hariçte mürteci unsurlar Türkiyenin haysiyetini, iti İ barını çekemiyen unsurlar lât göstermeğe çalışacaklardır.Zaten bize siyasi müşleülüt çıkarılmak iste nilirse bunun çoğu Gazi ve onun ıs lahatı üzerinde bir mğnakaşa ile ge İnal ile slam öl ee larak sizi düşünmeğe davet ederim. Gazi, bugün Türkiye inkilübmun, Kaç milletti ve kaç. devlettir, sayısı; nı ve tarihini unuttum, onlar birleş tikleri zaman Türk milletine harbin umumi belâlarmdan, harbi umumi- i | nin bütün neticelerinden kurtulmak | için bir tek basit şart koştular: Gaziyi, maruf tabiriyle (orlunamadı) | etmek. Eğer Türk milleti Gaziyi ademi tasvip mevkiinde bırakırsa her dava hallolunacaktır, dediler. Fakat, Türk © milleti şuur ile ve | mertçe buna cevap verdi, Gazi © zaman Mustafa Kemal adında va tandaştı. O, resmi | vazifelerden çekilmiş, silâh muzafferiyetlerinin hayal derecelerine çıktıktan son- va millet efra, Bu halde madı. Ne oldu? Nice lar, kasırgalar geçti. Bütün bu karma bir heyetin içinderi dünya | ya itibar ve hürmet telkin eden| ir Türk Cümhuriyeti Cümhuriyetinin iti ihniyeti, kuvveti, her yerde kendi adını sezdirecek ve saydıracak bir haldedir. Feda kârlık kuvvetimiz olduğu kadar maddi kuvvetimiz de vardır. Şüp bem yoktur ki yüksek heyetinizin en çok ehemmiyet verdiği nokta, meafköme, kuvvet, gökarka çalışma | pl il en yüksek ş- © Fikirler tezahür ediyor. Siz, hizmet | aşkını fedakârlık hislerini temsil edi yorsinuz. Cümhuriyet nesli ve nesil leri daima Gazi adi ve mefküresi et- rafında kalarak bu memleketin en yüksek ve emellerini âtiye naklede- cektir. Türk milleti inkilâplârinn timsali olarak Gazi âdinm örselenmesine âs lâ tahammül etmiyecektir. Bu, daj- ma göz önünde mevzudur. Maddi ve manevi bir taarruza uğradığımız zaman İsmet i Paşa ve genç arkadaşlar hep beraber Gazi etrafında daha sıkı toplanarak bütün varlığımızı feda edeceğiz. Muhabir meki ubu Milas'ta ek istihsali ve satışı Tütün fiatları oldukça düşük. |” tür, zeytin mahsulü iyidir MİLAS 28 (Milliyet) — Tütü âttecssüf bu sene mit edilen harareti gösterememiş- bunun şimdiye kadar yarısı, çok aşağı fiatlarla satılmıştır. Ameri- süretle, satış esnasinda 100 kuru- İ en giden mahsulün fiatı yene 60 - 50 ye dümektedir ki, bu gihi mun meleler çiftciyi çok mutazarrır ey lemektedir. — Memleketimizin en mühim ihracat mahsüllerinden 0- Tan tütünün bu tehlikeli devir, bilhasın üze rinde uzun müddet tevvekkuf zem olan bir mevzudur. Vilâye! dahilinde kani yalnız iki | miz sene için si, Glenn ve Gary mübayaatta bu- | tütün zeriyatı hazırlığı çok lunmuslardır. İnhisar idaresi pek | Tahkikatıma göre ber tütün man miktarda tütün satım almıştır. â bu sene mahsulâtını ucuza çok çalışmış ise de, maliyet fiatı yene okkada 50 - 60 kuruşa çıkmıştır.. Piyasa bundan | üç hafta evvel açılmış, 100 kuruş | olan fiatlar yene 40 - 50 kuruşa | düşmüştür. Karşılarında o rakip yukanmıyasi Amniikasi “Limni yaları, bilhassa malı tesellüm €s- nasında çiftciyi çok ezmektedir. Zaten muğlâk konturatlarla ken- disine bağlanmız olan zürram tü- tünlerinden, iskarta perdesi altımda bir çokları at- makta, fakat bu atılan kısımlar yene kendilerine kalmaktadır. Bu i j 200 bin ok- ka tütün elde etmesine rağmen, rünüyor. Nefis tütün zeriyatın her sene biraz daha ray ih- racatımız üzerinde rahne- ler açacaktır, ki bunun için kafi çareler düşünmek zamanı gecme- mişse de gelmistir. Tütün zeriya- | temın tahdidi, hiç şüphe zaruri bir tedbirdir; bilhasta tü- ünlerimizin nefasetini muhafaza hususunda bunun çok iyi semere- leri eld elde edilecektir. Milli banka larımız çifciye bu hususta âzami teshilâti göstermektedirler. Kasas asında bir va- | iken Türk | milleti ona taraftarlıktan ayrıl. | kalır, tutulacak milli bir intihap ve rica ediyorsü- nuz. Meselââ kırmızıy sintihap ot- tiler değil mi.? Diyorsunuz ki: — İşte tahtaya da kırmızı ie zılmıştı. Kaldırıp tahtayı gösteriyorsu- nuz. Bir de bakıyorlar ki hakika- ten kırmızı yazılmış. Tabi şaşırıp kay mua, Bü nazlı oluyor Av latalım: ğ ili Bu tahtanın üzerinde yarısı bü- madığını biliyoruz. El yüklüğünde siyah bir o mukavva O Çocukların büyüğü ilâve et- vardır, Bu mukavva tahianım çet | ti: se ei em di — Sonra biz genciz. Şimdi yana lara ev yukarma beyaz kelime timer eri Oran. OTOA EE zaramız. oSarı mu dari geek irene Kayar Bababalarr mahzun mahrum as> mu, yazdığınız kelime görüm | başını salladı. Aile beş kişi idi- mez. Alt kısmına da “iicmz” | lr, Baba ana, iki erkek, bir kız kelimesini yazarsınız. » Uzaktan | kardeş.. Babaları işsiz kalmıştı. imz akm” ke | Anaları hasta idi. Ellerindeki | limesi görünür. Fakat aiyah me. | e vaclarındaki para ancak yiye- kavvayı aşağıya — kaydırısanız ip “kırmızı, kelimesi kapanır, be. | ceklerine yetişiyordu. Babaları: yaz kelimesi açıkta İ Yapacağınız marifet bu siyah | — Haydi yavrularım. mukavvayı beyaz karmarz intihap edildiğine göre yuka- veya aşağıya kaydırmaktan ibarettir. | biraz ip oyunları i defa ipi resimde gördi bükerek masanm üzerine koyarsı- nız. A ve B uçlarını kendidaralını 5 5 getirirsiniz. Karşmızdiki arka- | © şmız şehadet parmağım O nok- | oynarsanız, ısınırsınız, dedi, Ev vari sna koyar. İplerin iki? ucunu | de oturup donacağınıza, hem r sektiğiniz zaman, parmak i sınırsınız, hem de eğlenmiş ©- arasmda mahpus kalırı Ayni şe- | | kilde bunu birkaç defa tekrar e- | 'UrtUnUZ. dersiniz. İp mutlaka parmağa takı | | Üç kardeş evden dışarı çıkıp İ lır. Bu defa dersiniz ki: ! kovalamaca oynadılar, Kar top — Şimdi ayni vi yapacağım. ları yaparak birbirlerine attılar. | Fakat parmal İmıyi | ya İğ m | Ml e büküp kayduğvnz m me ayder kardan adam yapalım, dedi. Hemen karları yığarak işe başladılar. Bir (çeyrek sonra kardan mükemmel bir insan heykeli vucude getirmişlerdi. En küçükleri Ay'hanım el- İ lerini çırparak: Aman ne güzel oldu. -eden ağlıyor? | Canlı adama benziyor, dedi. Küçük Cemil ağlıyarak mek- Daha bu sözünü bitirmemiş” | ipplen geldi. Annesi, emire işin. | ti ki. kardan adam birdenbire le sordu Ma laz kımıldadı. silkindi, — başını oy. TP şekilde hareket İdeceksiniz. İpi ikinci şekilde oi- duğu gibi rine; iki ucunu | çektiğiniz zaman parmak açıkta | İlk dikiş — Küçük hikâye — | i e Sonra da başladı yürü- Tile korktular de İ rışarak kaçmağa İ zaman kardan adam tatl we | sesle; — Korkmayın çocuklar, ben | den fenalık gelmez, dedi. Yal- nız beni evinize götürün, ba kın orada size neler gösterece- ğim. Çocuklar şaşkın bir halde kardan adamı evlerine götür. düler. İ Evde anaları ile babaları” nın, kardan adamım içeriye gir | diğini görünce nasıl şaşırdıkla | rını tasavvur edebilirsiniz. Babaları: — Çocuklar, bu ne böyle? O sırada kardan adam eridi ri kızı peyda oldu: — Ben gürereinler memleke İ tinin perisiyim, dedi. Sabır ve tahammülünüzden, kalplerini mükâfatlandıracağım. Bu sözü söyletlikten sonra, - elindeki sihirli değneği ocağa doğru uzattı, Ocakta o hemen, peyda oldu, Odanın içi hemen ısındı, Ondan sonra peri sihirli değneğini masaya doğru uzat tı, Masanm üstü hemen kızar- mış tavuğa kadar en enfes yiye | cek ve içeceklerle doldu, Peri İ dedi ki: — Artık bundan sonra, ço- cuklarınız hangi gün kardan a- İdam yaparlarsa, ben o gün ge- “lir, ocağınızı yakar, sofranızı doldururum. Kış bitince siz de i iş bulursunuz. Peri bunları söyledikten son ra kayboldu. ve yerinde melek yüzlü bir pe- de İ zin iyiliğinden dolayı. hepinizi ! | çıtır çıtır yanan büyük bir aleş İ İlk dikiş makinesi On sekizinci asrın nihayetle rine doğru, bazı teknik adamla İzel ile yapılan dikişleri makine daha seri yap | mak çarelerini aradılar. Bilhas Thimennier iğneden ibaretti, İğneyi bir kıs siz yukarıdan kumaşa batırı- | yor ve aşağıdan başka bir kıs- | kaç iğneyi kaparak çekiyor. sonra tekrar yukardaki kıskaca mar Fakat bu usul ileri ; İ leyemeden kaldı ve unutuldu. Maamafih 1830 da Barthelemy Thimonnier isminde bir Fran- İ sız ilk dikiş makinesini imal et- ti. Bu adam 1793 te doğmuştu. Babası kumaş boyacılığı eder. di. Kendisi de orta tahsilini bi- tirdikten sonra, terziliğe başla dı, Boş zamanlarında daima işi ni bir makineye gördürmek ça- velerini düşünürdü. Biribiri ar- İ kasına muvafafkıyetsizliklerine rağmen, şaşmadı. 13. Nisan 1830 da bir mual| lik yapan şeriklerinden Augus- te Ferrand'ın koyduğu sermaye ile bu sefer daha hararetle işe başladı ve yaptığı makinenin ih tira beratını aldı. Bu makine işm: ren bir müfettiş kendisini Pari se götürdü. Orada daha geniş mikyasta işe girişilerek ayni | model üzerinde birçok dikiş makineleri yapıldı. Servet muh İ terie gülmeğe başlamıştı. Her sipariş veriliyordu. Fa kat Paris terzileri böyle müthiş bir rekabet karşısında harekete geçtiler ve bir gün Thimonni- f er'nin bütün makinelerini par- çaladılar.. Zavallı daim saçli İ — Bir tarafını mi acıttı? Çaz| buk söyle. söyle diyorum sana ?. üçük Cemil nihayet cevap ver | Ondan sonra anne -—hi, hi, hil — hoca bana bir tokat vurdu. İyilik yapayım dedim, dayak ye- dim. | (Yeniden hiçkırıklar). İ | züra, bu işi yapmaktan, kurtarmıştır. Bu her şükranla yadedilecek bir tip işlerindeki aramak lâzımdır. Gerek tütün satışın — az çok — başlamış bulunmasi, ge rekse zeytin mahsülünün toplama, mevsiminin gelmiş olması, piyasa» da oldukça bir kıpranma hüsüle Kasabanım zeytinyağı açılmıştı. Bu fabrika lar, kasaba dahilinde ve haricin- de, 5 tanedir. İptidai vesait ile işliyen yağhaneler — de ayrıdır. İm. gilizlerin idaresinde bulunan bir- de pirina fabrikası vardır ki, bu fabriks yaz kış faaliyet halinde ki, | dir. Bu sene zeytin mahsulü iyi- dir. Üc, dört on okla yağ is“ tihsal edileceği ümit edilmektedir. Eğer fiatlar da yardım edecek 0- lursa, Milâs iktsadiyatında bir ge- pöslk böl elaeniğ güpbesiedir. AN, e Ro iy mu? Balina diyip geçmemeli. Şimdi- alimler daha balinanın serum öğ- dir. Bu serrr öğrenme 'den evvel balina nesli inkıraza uğ- rıyacak diye korkuyorlar. Çünkü balina avı en son fenni vasıtalar sayesinde öyle aldı yürüdü ki, ya- kım zamanda denizlerde galiba lina kalmıyacak. Sanki balinmlar da bu feci akıbetlerini anlamış gi bi, daha az zararı olan hi bilen Almanlar dal avlamak için tılar Bu vapm ni ör :k içim © bir de balon | hiştü 2 Alkali balinanın sirri öğren ba | nüz anlaşılmamıştır. çocuğunu. hasardan kurtulan bir makineyi sırtlayarak Paristen kaçtı. A: baya binecek parası olmadığı çin, makine sırtında yaya ola- gösteriyordu. Kuklayı gi te beş on para verenler, dikiş makinesine hiç aldırış etmiyor İ ardı. Nihayet 1845 te zengin |.bir fabrikatörle teşriki mesai et ti, Bu fabrika yaptığı dikiş ma- kinelerini elli franga satıyordu. Bu makineler dakikada üç yüz yen işleyebiliyorlardı. Muh- teri makinesinin İngiltere için de patentasını aldı. Fransada Bika balina balığı bırakıl. tane masını istiyorlar. Bu sır nedir? di- vlerece okiömeedi Gümüğ belimi yeceksiniz. Bir defa balina öteki! yor. Hattâ ayak kuvveti de ter balıklar gibi değildir. Burunların| Ye dilmiştir. makinelere küçük dan nefes alan bir mahlâkun, na sıl saatlerce su altında kaldığı he | bir elektrik motörü konulmuş” tur, kendi besler. Fakat mer: | de, nasıl doğurur, nasl © besler? Smmm burası da malüm değildir. İ ka mukavemet ediyor. Nasıl? Bu- Bundan sonra balina denizin | rası da malüm değ i derinliklerine iner. ibu| © Sonra balinalar bütün diğer derinliklerde suyun deheştli taz- | memeli hayvanlar gibi uyurlar. a- yikı vardır. Bu tazyik okadar müt | caba balinalar ne zaman uyurlar? ki meselâ bir deniz altı ge- | Suyun alında mı yanlar. üştü de mi? Âlimler burasını da bilmi- varlar. j derinliklere inse, n İli ça olur. Halbuki balina bu tazyi- semra sema