25 Kasım 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Ekonomi #enesi ilk on aydaki ihracatmı mu- i bir istatistikte toplamıştır. Bu istatistiğe nazaran, başlıca ik- ihracatı, İhracatımız ba senenin ilk on ayda 2.682.168 lirm ık 279368 tondur. Geçen senenin ilk on ayında 1246543 Tiralık 108.614 ton idi. Kömüre mukabil palamut Sof'yadan bir müessese Ticaret odasma müracaatla odun ve ©- Se BORSA (İş Bankasından alman cetveldir) 24 Teşrinisani 1932 Tahvilât Elektrik Tramvay b Tünel Rıhtım “40 20,10 Bomemi © sâ40 » » Hamilin 10,15 $ Terkos © 388/4 » Milesels 198— $ Çimento Ar” ras Amade “140 Onyon dey. “rüai Reji pr ÇEK Paris im Londra s88 Müyork arın Müaso ..2,0 ğ Brüksel o 340,80 $ Varşova 42156 Alma 8105 $ Peyie ie Cinevre 24078 $ Bikreş sözi Sofya 6030 $ Belgrat 3409 Amsterdam 1.1788 $ Moskova 1070175 NUKUT (Satış) Kuruş Kuruş Yo tFransız 171 — $ üşilin, Ar. — 1 isterim 7i0— $i pezta 17 0 dolar 210, — Ş 1 mark s0, — 10 et mağ) smile, Me ki Belçika MA — $ ağ miz ralli 17— Se dinar 10 İsviçre #24— Yo era »— ar 10 kur Çek) #4: ve Fransa gibi dünyanm olan devletler için bu. elim bir vazi- Müsait olmadığını anlatıyo, Hafta > Arası gelen haberler belki, bu nok- tayı tavzih edecektir. # — ,,, Geçen hafta ilân edilen Fransız *ilihları azaltma projesinden son PM e ya İk ağa i | beri yerli kö İki on ay arasında bir mukayese o — — Geçen sene ile bu seneki tica. retimiz arasında ne fark var? Ihracat ofisi başlıca ihraç madde- | dun kömürü ithal ederek memle- ketimizden mukabilinde palamut hulâsası ve balmumu almak ka bil olup olmadığını sormuştur. O- da verdiği cevapta bu ithalâtm kontenjan kayıtları dahilinde ya- pılabileceğini bildirmiştir. Kömürlerimize mahreç Ticaret Odi ihracı çareleri etrafında yaptığı tetkikat neticesinde bir rapor ha- zırlamıştır. Çarşamba günü Tica- | | ret odasında bir komisyon toplana rak bu raporu tetkik edecektir. Mısır sebze ve meyve istemiyor Misir hükümeti Mısıra meyve ve Geçen | söbze ithalâtımı azaltmak için geçen maddelerin seneden itibaren ba nevi İmiş. Bu vaziyet Mısıra bu nevi madde. er ihraç etmemiz itibarile bizi de 2- Sakadar için katle takip etmekte idi, Yapılan tet- kikat göstermiştir ki bu tedbir Mr. sıra meyve ve sebze ithalâtımı fevka Hide azaltmıştır. Üzüm, incir Mevsim iptidasmdan beri İzmir manından ecnebi memleketlere vaki Üzüm ihracatımız 40961195 kilo- dur. Ayni müddet zarfında incir ih- rncatımiz 19.416.296 kilodur. Yunanistana çimen- to ithalâtı Yunanistan her sene hariçten kül iyetli denebilecek miktarda çimento alır . Bu ihtiyacımı Yunanistan ek- seriyetle Yugoslavya « ve Rusyadan | dar İzmir temin eder, Yunanistan 1930 da çimento ithalâtı 64.000 tonidi. Bu miktar 1981 de 75.000 tona baliğ ol- muştur. Bu miktarın seneden sene- ye de arttığı görülmektedir. Ticaret odası çimento ihracatımı- zın tezyidi etrafmdn tetkikat yapar- lü bike Damga iller be büyük çimento müşterisi memicket- ten e rr çarelerini tetkik et- miştir. Oda Yunanistana çimento ih racalımız için vaziyeti müsait bilmiş tir. Memleketimizde çimento sana- yü son senelerde süratli ve büyük bir inkişafa mazhar olmuştur. Türk gimentoları kalite itibarile > en 3 cins çimentolarından addedil Ofisin iki tebliği ISTANBUL, 24. A.A. — İhracat ofisinden tebliğ edilmiştir: 1 — Yunanistandan 16 teşrinisani | yağı m ait yeni kontenjan listesi neşredilmiştir. Alâkadarlar,ofiste mevcut olan bu lis teyi görebilirler. 2 — Öküz, inek, boğa ve manda gibi hayvanların Yunanistan'a ithali Yunan milli bankasının müsaadesi- ne tâbi olup bunların mukabilinde ya Müşterek Esnaf bürosu Sandık sermayesine! muayyen nispette iştirak edilecek Kânunusaniden itibaren Esnaf Cemiyetleri merkez — bürolarının birleştirileceğini yazmıştık. Bu su retle tesis edilecek müşterek mer- kez bürosu için 4 üncü Vakıf ha- nında bir daire © aranmaktadır. Yeni şekle göre, her esnaf cemi- yetinin gene birer olacak, yalnız kâtibi umumi adedi kez büroları şimdiki gibi müstakil olarak kalacaktır. terek bir Yardım Sandığı tesisine gele- cektir. Bunun için projeler ikmal edilmiştir. Sandığın sermayesine her cemi yet muayyen nispette iştirak ede- cek, ayni zamanda merkez bürola rının tevhidi suretile binadan, e- lektrikten, teshinattan, kâtibi w- | Yo: mumi aylıklarından ve den temin olunacak tasarrufat ta sandık sermayesine ilâve edilecek tir. Gümrüklerden sual dahilin | Muhiddin Beye teşekkür etti. içki yerine meyvedir... tak- | di ve Sıhhat Vekâletinden, eroin Bugünün Mektep kitapları 3 sene evvel tayin edilen fiatlarla mı satıldı? parolası şudur: İçki yerine meyve.. İçki düşmanları dün sabah kongrelerini aktettiler Memlekette içki sarfiyatı çoğalmış Yeşilhilâl cemiyetinin senelik kongresi dün Halkevinde toplan- dı. Cemiyet reisi Mazhar Osman Bey Ankarada olduğundan kon- greyi ikinci reis Atıf Bey açtı.. Açma nutkunu Oumumi kâtip Fahreddin Kerim Bey (söyledi. Fahreddin Kerim Bey, inhisarın resmi istatistiklerine nazaran içki istilâsınn. çoğaldığını, 930 - 931 de 5 milyon 738 bin 232 kilo içki sarfedildiği halde, 931 - 932 sene si zarfmda bu nispet artarak içki sarfiyatının 6 milyon 152 bin 678 kiloya baliğ olduğunu söyledikten sonra: — Fakat, biz bundan korkmu- ruz, Mefküre uğruna kurulan Yeşil Hilâl gayrendiştir. İstinat et- tiği kuvvet te gençlik kuvvetidir. Buyün her tarafta içki düşmanlığı bir şeref, bir meziyet olarak telâk sonra içkisiz eğlenti olmaz zihni- yetile de mücadele edildiğini, bu maksatla geçen sene Tokatlıyan- da içkisiz bir eğlenti tertip edildi ğini anlattı ve içki aleyhinde du- mekteplerde verilen kon eri eler nakliye de sarhoşluktan mütevellit kaza- lara da temasederek içki kullanan soförlere vesika © verdirmeme muvaffak olunduğunu söyledi ve bu münasebetle | Belediye reisi F. Kerim B. sözü Heroin mü- cadelesine getirerek bu zehirin memleket gençleri üzerindeki tah rihabatını anlatı vekitaplara (içki aleyhinde fıkralar ilâve edilece- Maariften W. ait alındığı leket hari- münaseba- li bahsederken: — Biz müskiratn menedilmesi- ni istemiyoruz. Bizim o gayemiz, ferdin ve ferdin mensup < olduğu huzur ve salâmetini te- min eden bir teşekküldür. Dedi ve “Memlekette ilk iktısadi seferber liği” Yeşil Hilâlin aştığını söyle- yerek: mücadelemizin pa- de- rolası iptilâsına karşı cemiyetin girişti- ği mücadeleden memnuniyet be- yan edildiğine dairgelentezkereyi ve Cümburiyet a yal mü münasebetile arzedilen tebri. kâta Gazi Hz. den gelen cevabı canlı dediktön sonra iki bedbahtı kür- yüye davet etti, Yüzleri sapsarı perişan kıyfetli hercin bu zehri kul. lanmağa nasıl alıştıklarını anlat” tılar: Ki eydi diye “büyük! denmesi b dimi ŞE se ya | bahları karnımız ağrıyarak uyanı yoruz. Üzerimizde bir tembellik var. İşe güce gidemiyoruz. Gözle rimiz sulanıyor. Başımız çatlaya- cak gibi ağrıyor.” Fahreddin Kerim Bey heroin iptilâsnın nekadar korkunç bir Âfet olduğunu izaha devam ede- rek; yemiş hitap etti: gibi mı Çünkü, o sizin benliğimizi mahve- den bir zehirdir.” Fahreddin Kerim B. 53 kilo ge len bir adamın heroin kullandık- tan sonra 38 kiloya düştüğünü, bıraktıktan sonra tekrar ayni ki- loyu bulduğunu anlattı ve kilosu- nu 1200 liraya sattıkları bu zehi- rin bünye üzerindeki tahribatın dan uzun uzadya bahsederek sö- züne nihayet verdi. Bundan sonra a serbes münakaşalar yapılmış, birçok zevat içki ri mü cadelesi için muvafık gördükleri tedbirleri teklif halinde ileri sür- mi i müteakiben yeni inti habat yapılmıştır. Dünkü içtimada şu kararlar ve- sean — Cemiyetin umumi menafie hadim cemiyetler arasına girmesi teşebbüste bulunulması, imüzaharetlerin- den dolayı Maarif ve Sıhhat Ve- kâletlerine teşekkür edilmesi, 4 — Filimler getirilmesi ve bü- yük afişler yaptırılması için Sıh- a a rında vecizeler gösterilmesi. 6 — Konferansların çoğaltılma açıl 8 — Neşriyat yapılması, piyes bastırılması. 9 — Darülfünunlu gençlerin ya zın memleketlerine gittikleri za- man, içici aleyhinde propağanda yn konferanslar vermele- Dünkü kongrede heyeti idare intihabımda, vakit geçtiğinden rey lerin tasnifi ikmal ir. Ücretlerdeki Değişiklik Düşkü nüshamızda İstanbul Tramvay şirketinin vatman ve bi ücretlerinde yap- tığımı, bu de; amelenin »gişikliğin i | sararma olduğunu iddia edildiği ni kaydetmiştk. tıkları sanat © miktarına ka para alacaklardır. Tramvay amelesi bu usul değişikliği için Nafia komiser müracaat etmek üzere bir a perde aralar | © Mahkemelerde Vapurda Kaybolan Adam m Ağır ram dün muhakemeye devam edildi. Dumlupmar vapuru Trabzon- dan gelirken yolda Feyzi isminde ki kamarot vapurdan kaybolmuş ve kaptanı başta olmak üzere Me- to Süleyman, komanyacı Süley- man tevkif edilmişler ve mahke- meye verilmişlerdi. İkinci ceza mahkemesinde de vam eden muhakemenin © geçen celsesinde Osman kaptanla Meto Süleyman tahliye edilmiş, koman yacı Süleyman mevkuf bırakılmış, a a ene yerim ze > | kup isminde bir kamarot bulunup bulunmadığının sorulması için 8 kânunuevvele bırakılmıştı. Fakat beşinci şubeden sorulan suale ça» buk cevap gelmiş, mevkuf koman yacı Süleyman da o mahkemeye müracaat ederek: edilemiyecek tir. Ya benim muhakeme günümü ileri alm, yabutta beni tahliye ©- dn, demiştir. Mahkeme bu müracaatı tetkik ve talebi haklı bulmuş, 8 künumu- Dün mahkemeye diğer mazmun lar geldiği halde Oman kaptan gelmemiş ve: kânunuevvel- — evvel gelemiyeceğim, demiş- , Davacının da gene muhakeme- sanarak İzmi müzakerede sonra | Süleymanın tinin devamına ekseri yetle, mazmun Osman © kaptanla davacınm gelmesi için muhakeme nin $ kânunuevvele talikma da it- tifakla karar vermiştir. Kaçakçılık davaları Herbiri 15 kuruş (o kıymetinde fern nie dask göre, İngiliz noktai nazarı (o şöyle hülâsa edilebilir: silâhları tahdit mukavelelerin > ve muteber olduğuna kanr dir. Ancak bunlar alâkadar devlet- lerle anlaşılarak tadil © edilebilir. Ve Almanyaya müsavat temin €- decek bir itilâfın zaruri'olduğu sa- rihtir, Bu itilâfa varılınca ve silâh- ların umumi surette tahdidi hak- kında bir takım hükümler etrafın- da mutabık kalınmca, - bu ahkâm Versailles inin silâhlar hakkındaki beşinci kısmının yerine kaim olmalıdır. 2 — Almanya ile bu gayeye var. mak için girişilecek müzakere si- İâhların arttırılmasına müncer ol- mamalıdır. 3 — Deniz silâhları deniz oluyor. Kavel azami hacmi 4.13 pusluk yani 105 milimetrelik olmalıdır. Bu hacim malâm olduğu üzre Versailles o muahedesile Al- manyaya müsaade edilen top hac- midir, 5 — Tayyare kuvvetleri: Evve- lâ bütün tayyare kirvvetlerinin İn- giliz tayyare kuvvetleri aisbetine indirilmesi, İngiltere bugüm tay- yare kuvvetinde, beşinci devlet ge- liyor. Son istatistiklere göre baş” ta 2097 tayyare ile Fransa geliyor. Sonra sırasile 1752 tayyare ile A- merika, 1639 tayyare ile Japonya, 1507 tayyare ile İtalya ve 1208 tayyare ile İngiltere geliyor. Son- ra da şu devletler vardır: o Rusya 1000 tayyare, Romanya 799 tayya re, Lehistan 700 tayyare, Yı lâvya 627 tayyare, 546 tayyare, İspanya 533 tayyare. İngiltereden daha fazla tayyare- kağ ae gelim e o bütün tayyare kuvvetlerinden üç- te e nisbetinde tenzilât yapmak, İngilizlerin silâhların tah- dai ileri sürdükleri pro- jenin esasları budur, Fransız pro- jesi İngiliz ve memnun etmemişti, İngiliz notası da Fran- sızları memnun etmemiştir, Alman lar da pek tatmin edilmişe benze- miyorlar. Fransız projesi hakkında İngi" lizlerin tenkidi şuydu ki, Silâhları azaltmıyor, bilâkis belki de fazla- laştırıyor, Sonra silâhları azaltmak tan ziyade siyasi teminat almak Fransız noktai nazarma göre halli için kaleme alınmış bir mukavele müsveddesi olduğunu ileri sürdü- Maarifte Mektep Kitapları Bu sene talebeye çok mu pahalı satıldı?.. Ankara caddesi kitapçıların de kitabı basanlar şirket di all sonra aralarında birçok ihtilâflar çıkmıştır. Bu meyanda ortaya atılan bir iddiaya göre be sene mektep kitaplarında 200 bir lirahik ihtikâr yapılmıştır. Yaptığımız tahkikata göre Tü kiyede her sene 400 bin / liralık meljep kitabı satışı yapılmakta» dır. Ve bu Maarif vekile neşrettiği mektep kitapları * sindeki — fiatlera | göredir. Falai bugün satılmakta olan mektep ki: ki taplarının fiatı 3 sene bit edilen bareme göredir. Hali ki üç senede (o matbam, kâğıt ücret leri yüzde otuz tenezzül etmiştir. Diğer taraftan da forma meselesi vardır. Üç sene evvel yeni Türk harfleri o kadar kolaylıkla okuna madığı için mektep kitapları bü- yük puntolarla basılmakta bina- enaleyh daha çok forma tutmak» ta idi, Halbuki bugün puntu 12 ye indirilmiş olduğundan her kitap, 3, 5, 7 forma eksilmiştir. Bu noktadan da yüzde 20 kitap fiatları üzerinde tenezzül vardır. Halbuki fiatlar üç sene evvel tesbit edildiğinden © zamanki pa- raya satılmaktadır. Bu vaziyete göre mektep kitap- ları 3 sene evveline mazaran yüz- de 50 noksanma satılmak lâzım gemi Ve kitapçılar yüzde fazla kâr yaptıklarından iskon- to işleri çok omötehavvil bir suret- te İyem Her bayi istedi #i gibi iskonto yapabildiğinden, me- selâ bir sınıfın o kitaplarını bir mektepte 5 liraya, bir diğer mek tepte 4, diğer bir mektepte 3 İi- raya temin etmek kabil olmakta. dir. Hukuk fakültesinde ıslahat Darülfünun Hukuk fakültesin se | dePr.M. Malebe'in raporu hari- cinde yapılacak ılahattan sarfı- nazar edilmiştir. Darülfünunda w- mumi ıslahat yapılırken Hukuk fakültesinde de bu O meyanda ısla- hat yapılacaktır. * Mülkiyenin 56 ıncı. senesi Mülkiye mektebinin 4 kânunu evvel günü 56 mcı yıl dönümüdür. Bu münasebetle mektepte me- rasim yapılacak, o günün « da da Mülkiye talebe i ta rafından Tokatlıyanda r danslı gay verilecektir kii ikemeelrö de vacı tarafı itiraz etimiş vet | || © — Bu dava başlayalı tam bir sene, bir ay oldu, şimdiye kadar neden müdafaa şahidi ikame ct- mediler? demiştir. Bu itiraz iki tarafta şiddetli münakaşaları mu cip olmuş, Arnavut Hasan da ka- bahat kendinde olmayıp pie ie söylemiştir. Muhakeme iğdefan şekileri: nin celbi için başka güne bırakal- Şarktan len bu meselenin nihayet müzake- e çirclaremsin ğ Me ee Almanlar, her iki jemi yı ytton raporumu ne yapacak Versnilles â ahkâmının | Sepete mi atacak, yokse onun tay hükümsüz kalacağı ve kendilerine | siyesile mi âmil olacak? Bunun bi müsavat verileceği hakkındaki hü- risimi de yapamıyor, Hattâ dosya- kümlerini kabul ediyorlar. Öteki | nm tetkikinden bile korkuyor. Me- şartları beğenmriyorlar. Müsavatm selenin bu veya gelecek içtimada daha bir müddet nazariyatta kal halledilmiyeceği şüphesizdir. masını istemiyorlar. Fansız ve İngiliz projelerinin neşri, silâhları azaltma meselesinin senelerde evvel bu meselenin mü- zakeresine başlandığı ozaman ne ap ag rkiş noktada bulun eli seriler temin duğunu bir defa anlatmıştır. i or, ... Meclis, Milletler Cemiyetinin, ta- Geçen Milletler Cemi- | rihinde tesadüf ettiği en çetin yeti iü toplandı. Meclisin | meseleye gelmiş gene çarpmıştır. rü; in Dantziş ( şehrinin | Her halde maruf tabirle “İdari iz leri Lehistanın (o parası | maslahat, edilecek, Bunun nasıl ve Liberya Cümhuriyetine muave- kat Meclis ne yapacağını |