27 Ekim 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Ekonomi Salâh emareleri İkt sadi buhranın hafifleyip, hafif- im de meselesi şu son ika dünyayı mergul Mim iktisadi mehafilde de ebem- WiYetle telâkki edilmektedir. unanistanda yapılan bir ankete Kummuş bir çok iktisatçıların ver- a cevapların buhran & mutat rinin takip ettiği merkezinde idi. Dün bu hususta İhracat ofisinin de nı sorduk, Ofisten şa ma- * — İhrac etisndi bubra- MA seyrini ve husule getirdiği neti- İvi yakından ve büyük bir dikat takip etmektedir. Son edindiği- Miz malümata istinaden, buhramn ei doğru bir temayül gösterdiği pe lunan takyödst ve betbir- tahfifine dair emareler mevcut tu söylenebilir. kontenjan © mesailinin Mz başlanmıştır. Belçikn bükü #rkin: kontenjan © usulünü lâğ- ye ve iktisadi prensiplere muha- büti Vi bulummaktadırlar. ag sisada hükümet kontenjanların ilgasını ve buna mukabil Yürük rünumunun hafif surette te Yiini tasavvur etmektedir. Almanyada Devlet bankası ihdası | N karar verilen kontenjanların hu- 4 getireceği fena neticeler hakkın Sy leimetin ehemmiyetle | nazarı alin celbetmiştr. . Matbuat ve #ökaderlar kontenjan fikrinden vas. izini hükümete tavsiye ot-| vaz a Müriterede İsterlinin sukutu — ve Ye tetbirlerinin ittihazı İktisa- jphada beklenen müsait neticeleri etmemiştir. 932 senesinde 931 Ke itbalât ve ihracat azalmış- e serbes ticari mübade- ei Tem gümrük siyasetin ür üm demokratların Riya: Miçümhur için namzet gösterdikleri evveline mübadele üren: günden güne taraftar ka Bütün bu emareler, takyidat tet- Krem terki ve binnetice iltinmdi anan saliha doğru temayül et- bakıkında kuvetli ümitler uyan- maktadır. z Tayyare ile çiçek ve sebze vie hükümeti © çiçek ve sebze Bygyaı ve ihracının tayyare İle ya tetkike başlamıştır. çafyon kongresi onlavyada içtimalarını yapmalı Kalin del kongresinde Yugos- n ziraat ve ticaretini ol- ğini ün tetbirlerin terkinde write | yakından a | görünüyor mu? | Dünya buhranı hakkında İhra. tat ofisinde ne düşünülüyor? ettiği gibi, İn tini ihtiva etmektedir. i mişse de Borsa mehafilinde vaziye- lâkadar eden mesail müzaker edil- mektedir. Kongrede mevcut stokla- mp pazarı dikakte merak afyon ze | un ba sene, Üren İ | teki e edileiştir. Türk yapı- lan afyon anlaşmasının bü ar 0 tastiki de kongrede karara geçmiş- dir, Mesai bürosu ile temas Beynelmilel mesai bürosu Türke ye Cümhuriyetinin cemiyeti akvama dahil olması dolayisile Ticaret odası na ilk defa olarak faaliyetine nit teb Hiğlerini göndermiştir. Açık bir türk $e İle yazılmış olan bu tebliğler bü- ronun muhtelif sahalardaki faaliye. Mısırın yumurta ihracatı Son zamanlarda yumurta ihraç den memleketler yeni, yeni tetbir- almaktadırlar. Mısır hükümeti yumurtadan a- makta olduğu ihracat resmini lağvet miştir. Bu resim 100 kilo 20 Mısır kuruşu idi. Ayni zamanda nakliye ta rifelerinin tenzili için de teşebbüza- ta girişildiği gibi, dahilde şimendifer tarifelerinde de yumurta navlunları indirilecek, > siki diğer memlek: birler almaktadırlar. Bulgaristan kü ihracını mene nazarı dikkate alan Tica- ret odası İktisat vekâletine müra- «matla ayni tetbirlerin bizde de alım anasını temenni edecektir. Fransada kestane kontenjanı Fransa hükümeti Fransaya kes- tane ithalini kontenimna tabi tut- muştur. Zirai mahsulât kontenjanı Gelen malümata, nazaran zirai mah gelmiş ve Fransız murahhaslarile te masa başlamıştır. Tütün piyasası | İhracat ofisinin topladığı malüma- ta nazaran, geçen sene her mınlaka- | da tütün piyasaları mutadın fevikin- de geç açıldığı halde, bu sene mah- sulün azlığı dolayisile bazı yerlerde tütün piyasaları vaktinden çok «vel açılmıştır. Bu cümleden olarak çeş- me, ı tütünleri 70-140, Trab zon 90-100, Samsun bevengi 750- 1050, Akhisar tütünleri 120-170 lew- ruş arasında satılmıştır. Tütün fiatleri geçen seneye naza an çok farklıdır. İngiliz lirası neden düşüyor? Bütün dünya borsalarında olduğu gibi bu günlerde İstanbul borsasında da İngiliz birası fiatleri ehemmiyetli tenezzül göstermektedir. 806 kuruş, 10 para- ya kadar düşen İsterlin dün borsa- da hafif bir. yükselme ile 700 ü göç emniyetli telkkki gre idi. Bir kaç gün içinde bu gere kk riya lin etrafındaki endişeleri Alikadarlar Maarifte Ecnebi Mekteplerde Türkçe —....— Gevşek tedrisatın behemehal önüne geçilecek Ecnebi mekteplerde türkçe tedrisatınm zayıf olduğu hakkın- daki Maarif vekâleti tetkikatınm esaslı neticelerine vardırılması i- in yeni bazı tedabir alınmıştır. narif erkânmdan görüştüğü müz salâhiyettar bir zat bize bu gençlerinin darülfünum tahsilini takip edecek kadar türkçe bilme- dikleri maalesef Çünkü bu mektep idareleri türk- çe todrisata tamamile lâkayıt kal makta ve türkçeden smıfla kalan talebeyi gene terfi ettirmektedir. ler. Bu vaziyet maarif hayatımız- da bir nevi kapütülâsyondur. Ve- kâlet bu vaziyetin önüne geçmek için cezri tedbirlerini yakmda tat bik edecektir. Divan bugün toplanıyor Darülfünun divanı bugün top lanarek Gazi Mustafa Kemal mü- kâfatnı kazanan eseri tetik ede- cektir. Divan komlayonun kara- rını tasdik ettiği talıdirde 1600 li ralık mükâfat 29 Teşrinlevvel Cümburiyet bayramında Türk ta. rihi tetkik cemiyeti emrine verile cektir... Haber aldığımıza mükâfatı kazanan dördüncü cilt tarih kitabı iin Devlet matbaası- Ba bir çok yeni siparişler vuku bulmaktadır. Kızıl bir iki ilk mektepte ta- dir. Bu sene İlk mektepler çok kala balik olduğundan hastalığın kolay. ıkla sirayet miklinıı bulabilmesi na zarı alınarak ona nn göre Mam gelen tedabir ittihaz edilecektir. Nihat Adil B. Maarif leti İmlemi mahsus mü dürü Nihat B. dün Ankaraya avdet etmiştir. tatını mr çk olduğu İngiliz ihracatını teshil edecek te kuvvetli bir iktuadi silâh gör- mektedir. Diğer taraftan, İngil lirasının sukutu İngilterede amele ücretleri seviyesinin de di i icap ettirmekte ve bu hal İngiliz sanayi erbabının diğer ecnebi memleketler iatihsalâtile rekabet etmelerini temin eylemektedir. Maamafih, meselenin mali ci- İ heti endişe uyandırmaktan hali Kalmamaktadır. Filvaki kânunu- evvelde harp borçlarına mahsu- ben Amerikaya yapılacak tediya- tm hükümetin İngiliz dövizini mâ dafan etmek için elinde bulunan ihtiyat akçe mikdarını mühim su- rette düşürmesinden korkulmak- Ve Bu münaseebile hükümetin teshil şeğile emipe edilmiş olan kredi- lerin yeniden açılmasına dair 0- lan şayiaları ihtiyat kaydi ile bu- rada zikretmek pek Dikkate şayan bir nokta daha yardır: Peşin ve yedeli liralar vundakl fark, başka bir ermiyecektir. Fakat bazı lek teşebbüslerin hü kümet erkânı: zamanm BENİN. 26. A. A. — Reichatag” bir tebliği, 22 teşrindevvelde altı dö VE Karelığmmn yüzde KJA elden > ve geçen hafta nihayetinde ise yüz- giliz lirası 3,30 1-16 dolarda kaç panmıştır. $u hale nazaran dün- kü piyasadan nisbeten 2 cent nok .. LONDRA, 26 (A.A.) — İngi- liz lirasının yeniden sukutu, hal- kı, hükümet erkânı şiddetle alâ kadar etmektedir. Bazı kimseler, by sukutta son statistiklerin inhi- 'de 26,5 den ibaret bulunduğunu bil- 'dirmektedir. Akhisarda tütün piyasası açıldı IZMİR, 25. — Son dakiknda Ak- hisarda tütün piyasasının 140-170 kuruştan açıldığına dair haber geldi Ancak bunun sıhhat derecesi meç buldür. Rekolte azdır, fiat yerinde değildir. Alıcı kumpanyalar arasında gizli bir anlaşmadan bahsediliyor. anlaşılmıştır. | TEŞRİNIEVVEL Yeni ölçüler için hazırlık görülüyor, halk ta hazırlanmalı. Mahkemelerde Maktulün oğlu kana kan isteyor Ağustosun yirmi altıncı günü Tabtakalede bir cinayet olmuş, Zafranbolulu simi Emin, Zaf- oğullarından bıçakin s0- kiz yerinden vurarak ve gırtlağı- nı keserek öldürmüştü, Ağırceza- İ da bu şayanı dikkat davanm mu- hal e başlanılmıştır. İstin tak kararnamesi okunduktan son ra davacı mevkiinde bulunan ve maktulün oğlu olan Ali Efendinin istiğası okunmuş ve bu istidadan Ali Efendinin tazminat olarak 10 bin lira istediği anlaşılmıştır. Fa- kat Ali Efendi davasını anlattığı zaman demiştir ki; — Efendim, katil | hırsızlıktan sabıkalıdır. Babam, aleyhine O hir- sızlık dı mıştı. Bundan muğ ber oldu ve Zafranboludan ba- bamdan dört gün evvel gelerek öldürmek için tertibat aldı. ve babamı vapurdan çıktıktan 15 da kika sonra kahvede oturur ve kahvesini içerken öldürdü. Bu a- dam eğer mevkuf olmasaydı, şimdi beni de Sidik rdü. İstidam daki 10 bin lira tazminat talebi yanlışlıkla yazılmıştır. Tazminat İstemem, kana kan isterim, demiş a suçlu isticvap © tevil ederek itiraf- muştur. ka bir güne bırakılmıştır. Hamallar kâhyasını yaralayan adam Hamallar kâhyas Şeyh Aliyi yaralamaktan suçlu Hallonun mu hakemesine dün ağırceza mahke- mesinde devam edilmiştir. Muha- keme esnasında Hallonun vekili Şeyh Alinin tevkifhanede Hallo- yu öldürmek için ; zehirli tavuk gönderdiğini ve gene bu emelle /kifhanede bulunan kayn bira deri Hüdeyda vasıtâsile tevkifha- nede üç kişiye bıçak gönderdiği. ni ve bu hâdiselerin resmen tes b elldiğini özlemi vü tevkif. Bir ihtilâs davası Çatalon Tütün inhisarı müdürü Refet Böy 3261 Türa 40 kuruş ihti lâs etmekten mevkuf olarak, Ça- talca inhisar müdürlerinden Ne- cip, Şevket, Asım Beyler de mü- alınmışlardır. Dün ağırcezada baş layan muhakemede Refet Bey ih- tilâsı inkâr etmiş ve ancak tasar. ruf sandığmdaki parasına mahsu- ben 200 lira aldığını söylemiş! Muhakeme hesabatınm tetkiki i- çin Refet Beyin mahfüzen Çatal. Muhakeme şahit celbi için baş- rakabe vazifesini ihmalden gayri | mevkuf olarak muhakeme altına | 1932 Katil mevkuf olmasa onu da mı öldürecekmiş? caya gönderilmesi kararile başka güne bırakılmıştır. Polise hakaret davası Sabıkalılardan Sarı Ihsan ik- metgâha raptedilmek üzere polis refakatinde sevkedildiği esnada zevcesi Kıymet Hanım polislere hakarette bulunmuştur. Dün Kıy- met Hanımın ikinci ceza mahke-| mesinde muhakemesine başlanıl- mış, Kıymet Hanım cürmünü in- kâr etmiş, şahit celbi için keme başka güne bırakılmı, Feshaneden yün çalan amele Feshane (fabrikasından | tiftik çalmaktan suçlu amele Ömerle Arslan dün ikinci ceza mahkeme sinde muhakeme edilmişlerdir. mer bir sene, Arslan 8 ay 10 gün hapse mahküm olmuşlardır. Her ikisi mahkümiyetlerini bitirdikten son hküm oldukları müddet kadar da emniyeti umumiye neza reti altında bulunacaklardır. Kaçak çakmak Adapazarından İstanbula ge- El 0 mahkemesine sevkedilmiş, mahkemede bu çak- makları satmak için aldığını cöy- lemiş, neticede alt say hapse mah küm olmuştur. Güzellik müsaba- kası böyle mi olacak? Süleyman ve Yorgi isminde iki sarhoş Divan yolunda kunduracı Seref Efendinin dükkünmda ota- rurlarken Yunan güzelinin mi, Yorgiyi yaralamıştır. müdde Cerrahpaşa haztahane- attıktan sonra iyi olup çık- £ üç ay sonra Balıklı has iş, orada yapılan lenmiştir. Bürhaneddin Bey ikinci ameliyatı icap ettiren iltisakın cs babı taliye tesirile vukua geldiği- ni söylemiş, sonra da işini barakıp Idiğinden bahsederek ücret tak Sini tülaş etmiştik Maliki Bürhanettin Beye 25 lira ücret takdir etmiş, muhakeme Tıbbr ad. Tiden bazı müaller sorulması için başka güne bırakılmıştır. İzciler dün gittiler Dün Ankaraya iki tren Ankarada 29 teşrinievvel Cümhu- riyet bayramında (o yapılacak yiz e iştirak etmek üzere İstan- bul izcilerinden bir kısmı da dünkü öğle trenile gitmişlerdir. Galatasa- ray lisesi müdürü Fethi B. de izci- lerle beraber dün Ankarsya gitmiş- ör, Dün Rus futbol heyeti de Cümhu- riyet bayramında o yapılacak geçit resminde bulunmak üzre Ankarsya gitmişlerdir. Ba sebepten Ankaraya iki ten hareket etmiştir. İkinci tren izcilere tahsis edilmiştir. İZMİR, 26. A.A. — 29 teşrini- evevl cümhüriyet bayramı münase- 37 memleket Doktorları Nevyork hükümeti | dahilinde icrayı tababet edemiyecekler han mümeyyizleri heyeti 37 ecne bi tıp fakültesinin diplomasını ta- İ nımamaya ve bu diplomaları baiz İ doktorların Nevvork hükümeti İ dahilinde icrayi tababet etmem: lerine karar vermiştir. Buna se- bep olarak, bu 37 memleketten Nevyorka giden doktor ve talebe- nin hiç biri Nevyork hükümeti da hilindeki imtihan şartlarını yerine getirmemiş oldukları İleri sürül- sında Fransa, İsviçre, İtalya, Tür- İ kiye, Yunan, Romanya ve bir kı- | sem İskoç up fakülteleri bulun- maktadır. Dr. Tevfik Salim Paşa böyle bir karar verilmişse husus lâhazalarıa tahtı tesir haz edilmiş olmas lâzmm ini, mevzuubahiz fakülteler meyanmda çok yüksekleri bulu duğunu, bunlann mezunlarına “eli | mektedir. Bu 37 tep fakültesi ara | Yeni ölçülere Hazırlık Halkın da alış verişte aldanmaması lâzım Yeni ölçüler kanunu, kânunu- lü: nunun tatbikatı tadırlar, Ye | âşüri metre Bi yal endaze ile metre ve okka ile kilo: gram arasındaki farkları göste ren tablolar hazırlanmaktadır. Halkın, her gün alışverişlerinde en çok mesgul olduğu ölçüler ar- sın, endaze, metre, okka, batman ve kilodur. İstanbulda endaze az ve batman hemen hiç kullanılma maktadır. okka hemen umumiyet le, arşm da oldukça müstameldir. Yeni kanun meriyete girince, mün hasıran metre ve kilo ve kesirleri istimal edilecektir. Bu işte başlıca vazife belediyeye teveccüh edi- yor. Okka 400 dirhem, kile 1000 gramdır. Bugün meselâ okkasını 50 kuruşa aldığımız etin kilo üze- rinden satış yapılınca aradaki demek ç miştir. Dr. garin ola Mazhar Osman Bey her memleketin kendi hudutları linde kendi doktorlarına tn- 1 yapmak müsaadesini verdi ğini, eğer Amerikada böyle bir| karnı şe olması yoksa isimleri geçen Tıp fakültele ri arasında, Amerikn fakültelerin den aşağı olmayanlar bulunduğu- Du beyan etmiştir. Amerikanın bu kararı Darülfünunumuza bildiril. memiştir. Tıp' Fakültesi müderris lerinden Dr. Behçet Amerikanın simdiye kadar ecnebi babet yapmalarina müsaade etti- Hini, şimdi böyle bir karar veril- mişse Amerika'da doktorluğun yerli otibbaya hasredilmesi isten- mesinden ileri geldiğine hükme- dilmesi lâzım geleceğini, yoksa sayılan fakültelerin Amerikn fa- kültelerine muadil bulunduğunu söylemiştir. Maarifte tayinler Öd, Bademiye köyü mek tebi muallimi Hüsnü Selçuk Bey Kaymakçı köyü basmuallimliğine tayin edilmiştir. Kesre köyü baş- muallimi Mustafa Zeki Bey Çeş- in Çiftlik köyü başmunllimli- ğine tayin ve Bergamanın Bağyll zü köyü muallimi Veli Bey de $ak ran köyü muallimi Mustafa Sabri Bey Becayiş edilmişlerdir. Tire Üçüncü mektep muallimlerinden Kemal Beyle zevcesi Tire ikinci mektep muallimlerinden Zehra Hanım becayiş edilmişlerdir. Halkevi balosu nbul Halkevi Reisliğinden: huriyet bayramı münasebe tile 29 Birinciteşrin evmartesi gü- nü akşamı Halkevi salonlarında verilecek baloya Halkevinin bü- tün azası davetli olduğundan dı | vetiye almak üzere her gün ei kisa lir alemi. nin İdare memurluğuna müracaat edilebileceği ilân okun Medeniyet faslını yazacak aza Türk Tarihini Tetkik Cemiye tinin medeniyet faslın yazmayı deruhte eden zümreleri, önümüz- deki pazartesi gü Meclisi anlonunda yette olmak üzere ü içtimalarını 4kdedeceklerdir. Bu içtimada, aza, “aralarında, çalış. ma tarzları, tetebbü mevzuları ve arı ve bu mevzularda bul dukları noktalar üzerinde müda- velei efkâr edeceklerdir. İ zmmimenm mm betile şehrimizden o Ankaraya se cek olan izeller, bu snbahki trenile hareekt etmişlerdir. Vilâyetlerde bayrama hazırlık enn nee â ri mıyorlar. Bu sene Cümhuriyet bay- ramı daha heyecanlı , daha bararet- Wi olacaktır. Her tarafta bayraklar hazırlanıyor. Yapılacak merasim için büyük bir proğram yapıldı. KAYSERİ, 28. A.A. — Şehrimiz- belediye tarafından Cümburiyet balosu verilecektir. bundan dolayı | al verilebileceğini, | Sabit Boy | gram farkı maa fiyatmın in | dirilmesi tabiidir. Bunun kontrolü | de belediyeye aittir. Halka gelin <e, dirhemi ve okkayı unutarak bir kile olacaksa onum, kilo kesirleri ne göre mübayaat yapacaksa Üzerinden parasını hesap et de kesirlerde metrenin yüzde biri lan santimetre, binde biri olan imetreye göre hesap yapılması icap edecektir. Akıcı maddelerin ölçülmesinde ise esas litre olacak tır. Litre kesirlerinde İltrenin on. biri olan desilitre, 100 de birl olan santilitre kullanılacaktır. | Arazi mesahalarmda dönüm ese: sı kalkacak, yerine metre murah- ba: esası kalm olacaktır. o Buna nazaran 100 metre murabba: bir yerin mesahai sathiyesi bir deka- metre murabbaı, 10,000 metre murabbaı bir yerin mesahai sathi | yesi de bir hektar hesap edilecek tir. Kitle ölçülerinde kilogrma ©- sasına göre, şunlar İstimal oluna caktır ; 100 kilogram Kilonun 10 da biri - hektozram, Kilonun 100 de biri - dekaşram, Kilomun 1000 de biri - gram. Gramın 10 da biri - desigram Girarmın 100 de biri - Kuyumculukta kullanılan 2 de- sigram ağırlık (Kırat) olarak ka- bul edilmiştir. Uzunlukta da van hitler kilometre, hektometre, de. kametre olacaktır. Kanun, zaviye, hararet, kudret, elektrik ve sare için de ayrı ayrı vahitler kabul etmiştir. Kananun kamunun tatbikmdan iti dahilde imal veya bütün ölçüler Ti- ayeneye tutarak damgalaya cak, bundan buka belediye me- rurları ansızın hüzum görüldükçe ölçüleri kontrol edeceklerdir. Hi- leli ve damgasız ölçüler kullanıl. maktan menedilecek ve kullanan lardan on liradan yüz liraya ka dar para cezam alınacaktır. Halkı mızın şimdiden yeni ölçülere tat- bika hazırlanmaları şayan: tavsl- yedir. Şimdiden bazı müessesele- ii yanız kilo, litre ve metre öl timale basladıkları da Binet anbarları Yeni hazırlanan tütün inhi kanunu lâyihasmda, zürra net ambarlarının bir an evvel il tiyaca muvafık şekilde islâh ve tesisi nazarı dikkate alınmıştır. Bunun için memleketin muhtelif barların inşası temin edilecektir. Kanun lâyihamnı hazırlayan kom” greye iştirak yin bir mak ba barların inşan zürrna hizmet teşkil edecekini İni özlem “Tavuk kolerası İ . Tavuklara bulaşan kolera ve ve aşı İle hastalıklardan hayvan- ları i korumak çareleri hakkında hayvan sahiplerine izahat vermek tedirler. 14 milyon Türkün senede 14 milyon Türk lirası biriktirebil mesi için her Türkün Bankaya senede bir hira yatırması kâfidir.