19 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

- MİLLİYET, PAZARTESİ 39. EYLUL, © Asarı Atikayı Tahrip Edenler Cezabislyılacalari | Ekonomi Türkiyeden ilk defa pirinç almak istiyorlar Mühim bir İngiliz firması Tica. ret odasına müracaat etti pökyasin pirinç mübayaatında bulunmak üzere e I odasına 'acaat etmiştir. Bir İnğiliz fir- Masmın memleketimizden pirinç almak teşebbüsünde bulunuşu ilk defa vaki olmaktadır. Malüm ol- duğu üzere İngiltere pirinç yetiş tiren başlıca müstemlekelere sa hip bulunmaktadır. Bu, pirinçleri mizin nefasetine bir delil telikki edilmektedir. Gaziantep üzümleri Gelen malümata nazaran Ga- ziantebin meşhur üzümleri kemn- İe gelmiş ve satışa oçıkarılmıştrı. Bu üzümlerin Avrupaya sevkine de hazırlanılmaktadır.. İlk tecrü- be bugünlerde yapılacaktır. Yeni üç fabrika Eyüpteki lâstik fabrikasindan sonra Yedikulede de yeniden bir İâstik fabrikam daba işe başlamış ter. Bu fabrika otomobil lâstikleri de imal edecektir. Yedikulede bir dokuma, basma fabrikası da bu ay içinde işe baş Tamıştır 7 aylık istatistik Ihracat ofisi 1932 senesi ilk yedi aymda memleketler itibarile harici ticaretimize ait bir istatişs- tik eee | Bu istatistiği ay- nen neşrediyoru. Memleketler Tehalât İhracat TL. RE Almanya 10.518.047 5.217.659 Avusturya 1.014.080 o 747.648 Belçika 2.887.770 1.350.378 | Bulgaristan 369.185 Oo 414.799 osla- vakya 2.143.884 1.087.671 Fransa ooo 4.648.912 4.487.816 Holanda 850.610 1.523.530 İngiltere o 6.050.238 3.823.779 İspanya 74.436 2.532.835 İsveç 583.062 995 İsviçre 524.124 (o 18.542 Malya 6.426.880 10. 411315 Polonya 46.560 5.036 Macaristan o 236.591 1689 Norveç 396.427 o 50.667 Romanya oo 422099 O 419.746 Rusya 3.169.529 1.113.014 Yugoslavya (o 62300 O 56462 çok memmun olmuşlardır. | Yunanistan 179591 3.773.985 in 4998 502.273 Hindistan © 834.753 6.100, İran 241.683 o 15.488 İrak 179.062 o 45.389 Japonya (o 1.533.344 © 161.386 Suriye 799.658 1.357.562 Misir 932.126 1.303.003 Amerika CU. 5.). 1338437 4.107.195 Brezilya 503.059 1.049 Fındık tacirleri Ne istiyorlar? TRABZON, 17 — İhracat ve Bono İstendi mi? Teşebbüs Gayrimü- badiller cemiyetinin değildir Gayrimübadillerden bazıarı tarafından Reisiçümhur Hz. ile Başvekâlete ve Meclis Riyasetine müracaatta bulunulmuştur.. Bun- e bonoların faizli vadeli veya Te 50 nisbetinde vergilere mahsuben bono kabul edilmesini istirham etmektedirler. Cemiyet namma © yapıldığını bir refilimizin yazdığı bu teşeb- büs hakknda kend müz Gayri mübadiller yeisi İsmail Müştak B. i — “Cemiyet, böyle bir üraca atta bulunmuş değildir. Bu, cemi yet haricinde kalan bazı © zevat tarafından yapılmıştır. Cemiyet, demistir ithalât kararnamesi üzerine İslan | smlâk ve bono İşleri için resmi bul ithalâtçı tacirlerin şikâystle- rini esas ittihaz eden matbuatın neşriyatından bura ihracatçıları | Şehrimizdeki bütün ihracatçı tacirler dün odada (toplanarak kararnamenin görülen faidesin- den bahsederek tadil edilmemesi ne dair başvekile bir telgraf çeke rek istirhamatta bulunmuşlardır. Esasen kararnamenin tatbikin- den sonra fındık fiatı 39 - 40 ku» ruş iken bi ü hafta içinde Kıbrısta gümrük Rüsumu artıyor Gelen malümata nazaran Kıb- rıs hükümeti bazı mevaddın güm- rük resimlerini yeniden arttırmış» İ bn Resmi arttırılan maddeler me- yarında Kıbrısa memwleketimiz- den ihraç edilen buğday ve pey- nir de vardır. Ne istihsal ediliyor Yapılan bir istatistiğe göre A- danada 23 fabrikada 775 çırçır makinesi mevcuttur. Kısmen kı | ran ve kısmende kıran ve şifle- nen tertibatını havi olan bu fabri kalardan 24 saatte 150,000 kilo- dan fazla pamuk istihsal olunur. Adana mensucat (e fabrikasında 14,100 adet kirmen mevcuttur. Her iki fabrikanın istihsal yekü- u yevmiye 350 tonbez ve 400,058 kilo iplikten ibarettir. Milli raensucat fabrikasmda ahi. ren tadilât yapıldığından bu miktar biraz daha artmıştır. . Bir Dolandırıcılık Osmanlı Bankası Nasri dolandırıldı? Bursadan yazılıyor: — San ünler zarfında burada him bir dolandırıcılık vak'as olmuş” tür. Vak'ann kahramanı (Alek Sadr isminde Bi? Yunanladır. Bu dam sahte evrak kullanarak Os- Manlı Bankasından 10,800 lira Şölmeğe muvaffak olmuş ve orta dan kaybolmuştur. Hâdise şudur: Maltada bir et müteahhidi var. Maarif Vekili Burma seektepleri teftiş edecek Maarif vekili Esat Bey, refakatinde kalemi mahsus mü dürü ve bazı müfettişi urmumi- ler olduğu halde dün öğleden evvel Kadıköy ve Erenköy li- sesini ziyaret etmiştir. Vekil Bey derslerde hazır bulunmuş ve tedrisatı takip etmiştir. Ve kil Bey gördüğü intizam ve di: Bu zat Maltadaki Bankalardan! İ siplinden memnun kaldığını be yan etiniştir. Esat birine müracaatla Türkiyeden 3a- | im aldıracağı elli bin tirehik seğır 1 mübayaası için Osmanlı Bankası- Dın Bursa şubesine o müracaatla hesap açtırılmasını — istiyor. Banka, 'bu işle uğraşacak olan As leksandr isminde bir Yunanlıya mübayaa yapıldıkça ceste ceste paranın verilmesini Bursa Os- manlı Bankasına bildi "Aleksandır koyun ve ağır işle Ti yapar. Bursaya geldikçe Mer- kez otelinde kalır, tüccarlar ve Bankular du kendisini tanırlar. Adar, Bir gün Bankaya, satiri aldığı sığırlara ait köneşmenioyu, İngiliz konsolosluğu ve © Baytar müdiriyeti mübürlerile tastikli ev yakı getirir. Evrak yolunda, mia: mele tamam e Aleksan- din hbediği ön bin sekiz Yüz li verilir, Slm rae masatar bir Yanan e m sekmede ide, Maltadaki Bankaya bil sini geztcek've derslerde bülu- naçaktir. Terkos komisyonu Terkiösum belediyeye dövrü ul” melesi için hâzırlikler yaymak üzere teşekkül eden komisyon büyün ikin 1 ve belediye vi Mi e si ad Seyyar esnafı takip kı bir, teftiş yapmışlardır. Teftiş İ neticesinde bir çok seyyar esnaf be İlediyeye celbedilmiştir. Bu esnaf 50 | kakları işkâl ettiklerinden ve pislet. Malta Bankası bir kaç gün ge: | türlerinden dolayı muhtelif cezalara, e te taraftan ses seda çıkma, | diğe merak eder. Sığır. ların hani vapurla hangi gün yo- la çıkarıldığını sorar. Banka malümat almak üzere Dikiliye haber salar; gelen ce- iliye böyle bir vapur #elmediği yazılıdır. Nühayet sapurun © muhayyel — bir sefine olduğu anlaşılır. Evra R sahteliğinden şüphe gili Meksanşir — aranır. Meydan Yok. Zabıta, Bursa ve İstanbrlda Ke çarpılacaklardır. Bilhassa Beyazıt meydanmda'bundan sonra seyyar esnaf bulundurulanyacaktır. e tahkikata başlar. Bu tahkikat esnasında öğreni- Tir ki, bu adam pek sağlam ayak- kabı değil, Yattığı otele 400 Lira “garsomınun 200 Lira sını iç etmiş ve ortadan kaybol. mu: olan Maliye © Vekkletile daimi surette hali temasta bulun- makta ve bu maksatla Ankara'da bir heyet te bulundurmaktadır. Gayri mübadil işleri bu suretle resmi ve kanuni mercileri nezdin de takip edilmekte ve bir an ev- vel intaca çalışılmaktadır.” ami — Vilâgette İmtihan Neticesi Otuz kadar memur terfi ediyor Defterdaı ik memurları ara İmtihan evrakının *etkikleri itmiştir. Otuz kadar memurun terfi edeceği anlaşılmaktadır. . Amerika erkânı harbiye reisi Amerika erkânı harbiye reisi 25 eylülde gelecektir. Kendisi Galata rılıtımnda Vali, Kolordu kumandanı tarafından istikbal e- dilecektir. Bir askeri kıt'a selim duracaktır. Ceneral Marc Arthur, ayni günü akşamı hususi vağonla Ankaraya gidecektir Yeni merkez Memurları Samatya serkomiseri Tevfik Bey merkez memurluğuna (terfi ettiril. miş ve Edirne merkez memurluğu- na tayin edilmiştir. Edirne merkez memuru Mehmet Ali Bey de İstan- bul merkex memurluğuna tayin © hunmuştur. Hapisanede bir sünnet Sıddık isimli bir hırsızlık mah- kümu, umumi hapishane müdür. lüğü doktorluğuna müracaat ede rek sünnet olmak arzusunu gös- termiş ve Doktor Ziya Bey tara- fından Sıddık sünnet edilmitir. Bu mahkümun cezası beş sene on gündür. Kendini yirmi yedi dadır. Üimdiye kadar vakit bulup Sürihât olinkdilni söykekâktüdir. hal “Milliyet” üzerinde vw. lerini Tahribat Var mı? —amm— Dil kurultayı. | Vapı:culuk | na hazırlık Mes'uller takip ve” Hoparlörlerle mü- tecziye ediliyor Dünkü Sonposta guzetesi, Ban dırma ile Erdek arasında bulunan Müze idaresine ihbar vuku buldu ğunu yazıyordu, Müzeler umum müdürü Aziz Bey, düh buna dair “demiştir ki: — Kadim ve haiz eserlerin tahribine mâni ol tarihi keymeti mak için tedbirler alıy. tecasirleri hakkında taki lonmaktan geri kalmıyoruz. Nitekim, Sizikös “harabeleri hakkında yapılan ihbarı da ehem miyetle nazarı dikkate © alarak mahalli hükümetinden telgrafla malümat istedik. Tahribat yapıl- mışda, mesullerinin cezalandırıla- cağı tabiidir. Mütehassıs çalışıyor Sarkı kadime ait eserleri tas- nife memur olan mütehassıs Pr. Ungar mesaisine devam etmekte- dir. Şarkı kadim müzesinde dört salon açılması kararlaşmıştır. Ba anlonlardan ikisi Mısır eserlerine tabsis edilecektir Üçüncü salonda Part, dördün- cü salonda Himyarit eserleri bü- hunacaktır. Mısır asarına tahsis edilen iki salonun bu yakınlarda ziyaretçiler açılması için hazırlık yapı Diğer salonlar da peyderpey açılacaktır. Düvarların tamiri Asarı atika müzesinin Gülha. ne parkına bakan sed. ları yıkılmak üzere idi, Mi resinin bu duvarların tamiri için Maarif Vekâletinden istediği tah- sisat gelmiştir. Tamirnta birkaç güne kadar başlanacaktır. Granit sütun Müzede Yenicami kazanda kanali. zasyon kazın! nda da- na çıkan büyük granit süten, müz külürla ” Sallkumsoğutleki > sebili önüne kadar getirilebilmiştir. 10 tondan fazla ağırlıkta bulunan bu granit sütunun nakdi için yü: den fazla hammal çalıştırılmı asarı atika — müzesin avlusunda münasip bir yere diki- lecek ve üzerine hangi devre ait olduğuna dair bir kitabe konula- rak halka teşhir edilecektir. Hamdullah Suphi B.| b Bükreş elçimiz o Hamdullah Suphi B. dün Köstence tarikile mezunen şehri- mize gelmiştir. Hamdullah Suphi B. dün saraya rek Gazi Hz. ne arzi tazimat etmiştir; bugün- lerde Ankara'ya gidecektir Efgan sefiri Efgan sefiri Ahmet Han, dün bir ay mezuniyetle memleketine müteveccihen hareket etmiştir. mi tta bu- Daçva vapurile| dir zakerat her taraftan dinlenecek Eylülün 26 ıncı günü bahçe saraymda toplanacak Dil Kurultayı için hazırlıklara devam edilmektedir. İstanbul Belediyesi halim ku rTultay müzakeratını dinliyebilme için Beyazıt meydanına, Darül. fünun konferans salonuna, Fatih parkına, Taksim meydanma, Dol mabahçedeki saat kulesi önüne, Üsküdar parkma, Kadiköy Bele- diye meydanına, İtfaiye merkez- lerine birer radyo hı durmağa karar vermi Bundan manda C. merkezlerile, Boğaziçinin o bâzı yerlerine ve Bakırköy, ve Adala ra hoparlör tesisatı yaptırılması da düşünülmektedir . Türk tarihi cemiyeti! Türk Tarihini Tetkik Cemiyeti grupları ayrı ayrı çalışmalarma devam etmektedirler. Cemiyetin 29 eylülde ikinci heyeti umumiye sini aktetmesi mukarrerdir. An cak Dil Kurultayı münasebetile bu içtimam tehir edilmesi mahte- meldir . Numan Beyin 40 Senelik tetkikatı Dil kurultayı memleketin her tarafında büyük alâka uyandır. maktadır. Kurultaya iştirak için müraca- at edenler arasında Eskişstirin Arapören köyünde muailimlik ya pan Numan B. isminde emektar bir muallim de vardır. Bu zat, Türk dilile 40 seneden beri uğraş maktadır. Numan B. diyor ki: — Ben Tatar değil Türküm. Çagatay türküyüm. Dil üzerinde 3i9 senesinden beri çalışıyorum. Halkın ağzında yeni bir kelime işittikçe tesbit ederdim, Anadolu türkçesi çok yengim- dir. Türkçe kelimelerin tercih ©- dilmesi lâzımdır. Meselâ şimendi- fere Rumeli Türkleri “Ot nraba- sı” derler. Ot çemen mânasma gelir. Türkçede olmayan kelimele rin Çagatay türkçesinden alınma- #1 muvafık olur. Vaktile tercüme ettiğim “Di- vanı lögatüttürk” de bir | hazine saklıdır. Numan B., tayyareye pek âlâ uçku denilebileceğini, bu mevzu etrafında çok uzun o konumnak — duğunu, dil inkılâbı gibi ayırli bir işe Gazi Hz. nin irşat- arr Sü sahilini £ ayol başanılmış olduğunu söylemekte. Romanyadan gelen seyyahlar Dün Daçya vapurile Köstence" den 125 Romanyalı seyyah gel- miştir Ayrıca 17 Fransız seyyahı da dün gokrimize muvasalât etmişler dir. lari sergisinde Türk pavyonu | Bari sergisinin en muvaffak pavyonu Türk olanıdır.. BARI in iaşe mellişez Bari beynelmilel şark nümune panayı- rına memleketimiz resmen işti rak etmemekle beraber tortip et- tiğ: paviyon cidden çok güzel ol- muş ve büyük. muvaffakiyetler kazanmıştır... Sergiyi ziyaret edenlerin türk pavir: RA alk yalı büyüktür. Nümunelerinin . tenev- vüü zenginliği itibarile (Türk paviyonu birinci mevkii almakta dır. Teşhir edilen nümuneler me- yanında bilhassa İpekişin kumaş: larile kravatları, Aydın incir koo- İnhisarı Hususi vapurlar hangi liman- lara işleyecek? Posta vapurculuğu Devlet İn- hisarı kanımunun dünden itiba- ren meriyete girdiğini yazmıştık. Artık hasusi vapurcuların, vapur larının evsafı hakkında verecekli ri beyannameler hükümetçe ka. bul edilecektir Bu hususta kendi sile görüştüğümüz İstanbul Deniz Ticaret Müdürü Zeki B. kanunda beyannamelerin hangi mercie ve- rileceği yazılı değilse de, Des Ticaret Müdürlüğüne tevdi edi cek beyannamelerin kabul edile- ceğini söylemiştir. Beyannameler 2 ay zarfında verilmiş olacak, ondan sonra bir ay zarfında da hususi vapıılara kıymet konup muvafık bulunacok lar hükümetçe satm almacaktır. Vapurcular, beyannamelerini hazırlamakla beraber, İktisat Ve- kili Celâl B. nezdinde de bir te- sebbüste bulunmak tasavurunda- dırlar, Kanunun © tadili için her hangi bir tasavvar olmadığı anla şılmaktadır. Vapurcular, yapmak istedikleri bu son teşebbüsten de kendilerine mülâyim gelecek bir netice alamazların, vapurlarının kıymetlendirilmesini bekliyocel tatmin edecek olanlar vapurları" nı hükümete satacaklardır. Mor- mara havzasında işliyen vapurla” rm sahipleri ekseriyetle satacak- lardır. Sadık zadeler ve Yelkerici zadeler, Süriye ve Marsilya hattı. na sefer yapacaklar ve bazı va- purlarını şilep halinde kullana» caklardır. Diğer taraftan Seyrisefnin ha- zırlıklarına devam © etmektedir. Sadullah B. bugünlerde Yalova'- dan dönecek ve hazırlanan ücret ve seyrüsefer tarife projeleri Ve- külete gönderilecektir. . Posta vapurculuğu inhisefıni simdilik Seyrisefnin idare edecek tir. Yeni idarenin armasının gim- dilik Seyrisefain arması olmas muhtemeldir. Yunan vapurcuları- bir teklifi İZMİR, — Yunan vapur gir- ketlerinden bazıları, Atina Tica- vet Mümessilliğimiz vasıtasile şeh rimiz Ticaret Odasını mühim bir teklifte bulunmuşlardır. Bu tekli- fe göre; Türk ihracat emtiasınm Avrupa limanlarna Tiryeste ve Hamburg tarikile değil; Selânik limanı tarikile ve Yunan vapurla- rile sevki halinde mühim terzilât yapılacağı bildirilmektedir. a a Ya şirketleri başka bir kombine: daha teklif etmektedirler. Türk ye limanları arasmda posta va” gal aalalişm, Mide ağa olr na alınmasile muatial bir vaziyet te kalacak olan Türk vapurlarn. dan elverişli olanlari Avrupaya Türk emtinsmm naklinde kulla- nılacak ve ihracat işini (Türk - Yunan) şirketleri müştereken ya pacaklardır. Teklifin asıl şayanı dikkat kıs mı, Türkiye limanlarından Avru- paya gidecek emtianın Yunan İi- manlarına Seyrisefain vapurlari- ie nakli, oradan aktarma suretile” ve Yunan vaparile limanlarda teslimidir. (Türk ) şirketi, muva- fakat edi i takdirde senenin her mevsiminde Türkiye Timanla- rında vapur bulunduracağmı ta- ahhütedecektir. Vapurcular toplandı Dün hususi vapürcülar; Birtik e bir Ki yaparak yaziyeti ve ktsat Vekili nezdinde teçebbüy! te bulünmak meğelesini erdir. Kat'i bir karar verilmedi ğinden ikinci bir içtima yap'lacak. tır, kontinantal Mahkemelerde Karara Kaldı Balıkpazarı cinaye- tinin muhakemesi © Balıkpazarında”iici bale ara sında bir kavga çıkmış ve bunlar dan Faruk, Salih ismindeki arka daşını tabanca ile öldürmek suçi le Ağırcezaya gönderilmişti, Faz rakun dün duruşmasına Ağıre- zada devam edildi ve saçlı vekili müdafaazını yaptı, Mahkeme, ka- rar için başka güne bırakıldı. Bir idam kararı TRABZON — Karumı katle den arabacı Faik hakkımda evvel ağır cezada idam kararı verilmiştir 1 aç ame Mnarifte Muallimlerin Dileği. Bugün Vekil mual lim heye- tini kabul edecek Ecnebi ve ekalliyet mektep- lerinde türkçe muallimleri ge- çen gün yaptıkları bir içtimada Maarif Vekili Esat Beye arze- dilmek üzere bazı temenniyat tesbit etmişlerdi. O günkü kon grede seçilen sekiz kişilik he- yet bugü derek türkçe müallimlernin va- siyetlerini izah edecek, temen- ! niyatı bildirecektir. Mektep kitapları Listesi Bu sene mekteplerde pi lacak ders kitapları listesi Ma- * arif Vekâleti tarafından neşre- dilmiştir. Listede ilk. orta ve lise sınıfları kitapları vardır. Listede her sımifa ait, talim ve terbiye heyeti tarafından kabul edilen kitapların isimleri yazır lıdır. Mektep idareleri talebele re aldiracakları kitapları bu listeden intihap edecekler, liste, harcindeki kitaplardan dersi ta kip ettiremeyeceklerdir. Bu lis- te yalnız resmi mektepler değil.” bütün mektepler içindir. v Gazi Mustafa Kemal Mükâfatı Darülfünun emanetinin bun- dan altı sene evvel ihdas ettiği (Gazi Mustafa Kemal mükâfa- tı) nr kazanmak üzere bu sene verilen eserlerin adedi otuzdur. Eserleri tetkik edecek komis- yon azasından Ahmet Refik B. rahatsız bulunduğundan komis yon çtima edememektedir Eser lerin tetkiki 29 teşrinievvel Cümhuriyet bayramına kadar ikmal edilecek ve o gün mükâ fatı kazanan müellif ilân edile- rek mersimle kendisine mükâ- fat verilecektir. Verilecek mü- kâfat 1500 iradır. i Sarıyer orta mektebi Beykoz ve Sarıyer hi z mazbata yaparak Maarif Gla dü letine müracaat etmişlerdir. Bu gönderecek bir orta mektep'bu- lunmadığından müşkülüt çek- tiklerini bildirmişerdir. Namzet talebe Orta mektep ve liselerde ted risat başladığı halde bu mektep lere namzet kaydedilen talebe- re bu sene fazla rağbet oldu. ğundan esas sınıf kadrolarının dolması ve henüz şubelerin açıl mamasi bir talebenin namzet olarak kaydedilmesini İ mecburi kılmıştır. Şubeler ya kında açılacak ve namzet tale- beler bü şubelere tevzi edilerek derslere başlanacaktır. Namzet vaziyetinde olan talebelerin di-. g ğer arkadaşlarından dere-itiba- irile geri Yeşiynşizlari için şube Herin bir an evvel açılması için ışılmaktadır. ie 8 Millet mektepleri bu sene 1 den itibaren tedri- pi a alayacaklardı. Ancak 'söneki bütçede tahsisat ger SE senenin masfına indirildiğin den A ve B kursları. ayni za. manda açılamayacaktı yü kurslarından, cağı henüz malâm değil Susj e bütçesi tasdik « edi geldikten sonra bu husus. e 3 laştırıacaktır. ir bali Haydar B. dönüyor Maztif müdürü Haydar yermi Ahkürüdan şehrimize ge. lecektir. Me yedi resmi ilk mektepler ve ecnebi ekalli yet mektepleri sml rolarını tasdik ettirip geti tedir. in Esat Beyi ziyaret e- ||