8 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

8-EYLÖL 1932 7 inci sene No. 2363 NUSHASI 5 KURUŞTUR Karşısında Milletler 1932 senesi (o temmuzunda <ihan iktisadiyatının umumi va 3iyeti hakkında Cemiyeti Ak- yam tarafından şayanı dikkat eser o neşi iştir. eri sene ayni mevzu redilecek bir serinin ilk cildi o o lan bu eserin kıymeti şundadır ki, cihan buhranı gibi | siyasi, mali, sınai, ticari © ve içtimai |” birçok karışık safhaları girift ve en mütehassıs iki çıların kavrayış kabiliyetlerinin fevkinde olan bir m in mücmel bir izahıdır. Buhran muhtelif memleketlerdeki teza hüratından o bahsedilmektedir. Fakat her memleketteki teza- hürat nihayet ayni buhranın Ayrı ayrı tecellilerinden ibaret- tir. İstihsal teşkili lanmış- tir. Fiatlar düşmüştür. Ticaret şirazeden © çıkmıştır. Beynel- milel tediyat müvazenesini kay betmiştir. İşsizlik çoğalmıştır. Her memlekette vergiler hal. kın tediye kabiliyetinin fevkin- de bir seviyeye çıkmıştır. Bir Şok memleketler o tarafından bu müşkilâtm halli için alman tedbirler, bilâkis buhranı art- tırmağa yardım etmiştir, Eserin mütaleasından alı- Ban ders şudur ki. bubran biç bir memleketin buhranı değil, $amil bir cihan buhranıdır. Ve bu nazarla tetkik edilip te hal- line doğru bu yoldan gidilme- yani beynelmilel bir su- rette el birliği ile çalışılmadık- Şa, bundan kurtulmanın imkâ- mı yoktur. Muhabere ve müna- kale. vasıtalarının — tekâmülü, memleketleri biribirine yaklaş- tırmış, aralarındaki iktisadi ra- bıtaları takviye etiaiş, dünyayı küçültmüştür. Hiç bir hâdise cihan buhranı kadar memleket- lerin iktisadi birliğini tebarüz ettirmemiştir. Ya bep beraber kurtulacağız. ya hep (o beraber batacağız. Cemiyeti Akvam © tarafın. dan neşredilen bu dikkate şa- yan eserin ihtiva ettiği bhaki- katler karşısında nazarlar tek arda toplanacak olan isat konferansına çev rilmiştir. Filhakika telgraf ha- berleri de konferans için hazır- lanılmakta olduğunu bildirmek tedir. iltere, mürekkep ihzari “bir omisyon hazırlıklarla meşguldür. Kon- İeransın ruznamesini bu komis yon tesbit edecektir. Şayanı temenni olan nokta $udur ki. bu defaki cihan iktı- Sat konferansı bundan evvelki konferansların akıbetine © uğ- Yamasın. 1928 Cenevre konfe- ransindan beti toplanan iktısa- di konferanslarda daima müte- hassıslar ayni dertleri teşrih Simişler, mütekabil tahdidatın Zarar verdiğini ve' beynelmilel taksimi amale münafi olduğu- nu iddi öderek © devletlerden müteksbil o müsaadekârlıklar talep etmişlerdir. Fakat ayni mütehassıslar memleketlerine döner dönmez, meseleyi yine yalnız dahil politika © gözile görmüşler ve tahdidatı günden güne artturmışlardır. Samimi anlaşmağa en büyük engel de bu hal olmuştur. Gerçi Amerika, konferansta buhranın âmili olan borçlar ile gümrük tarifeleri gibi iki mü- meselenin müzakere edil- mesini terviç etmiyor. Fakat bu iki meseleye temas edilmedikçe bübranm halline doğru adım a- tılmayacağı muhakkaktır. Tamirat meselesinin hallin- sonra birçok (milletleri tahammülfersa yükler altında tutan borç meseleleri halledi- lecek işlerin başında geliyor. Binaenaleyh yalnız harp borç- değil, bütün beynelmilel tediyat meseleleri konferansın esaslı mevzuunu teşkil etmeli- dir, Onlara bir çarci hal bulduk tan sonradır ki, devletler müte- yekdiğerine karşı kapı- ları açacak ve hiç olmazsa, da- az sıkı bir surette kapayan l pm leşveil İanhar Paşa Hr. ev velki geceyi Dolmabahçe sara- yında geçirmiş ve dün Reisicüm bur Hz. ile görüştükten ve arzı veda ettikten sonra Heybelide- ki biraderlerinin iküne git- mişlerdir.Başvekilimiz, akşama doğru, motörle Heybeliden Pen diğe geçmiş ve saat 18 de Hay- darpaşadan hareket eden trene oradan binerek Ankaraya avdet etmişlerdir. Vali Muhittin, Po- lis müdürü. şehrimizde bülunan. vekiller ve bazı meb'uslar, di- ğer erkânı mülkiye ve askeriye, İsmet Paşa Hazretlerini Pen- dikten teşyi etmişlerdir. İkti- sat vekâletini deruhte edeceği- ni ilk defa haber verdiğimiz İş Bankası Umum Müdürü Celâl Bey de Başvekil ile birlikte An karaya gitmiştir. bulunan vekiller de bugün ve l İktisat vekilliği tahakkuk | eden Celâl Bey (İzmir; yarın Ankaraya avdet edecek- lerdir. Mustafa Şeref B. istifa etti Diğer taraftan Mustafa Şeref Beyin vaziyeti sıhhi yesinin, İktışat vekâleti gi- bi bu aralık pek ağır bir ve- kâletin umurunu tedvirde devama mâni olduğu anla- —— — ————— — olan 19 uncu asırdaki serbestii mübadele di Bu, artık tarihe © karışmıştı Fakat bugünkü gibi tama mümanaatçı bir iktisadi setin de bütün dünyayı izm İâle'sürüklediği inkâr kabul et- miyen bir hakikattir . Başvekil İsmet Pş. trende. şılmıştır. Onun için Musta- | fa Şeref Beyin ası ta- hakkuk etmiş ve kabul edil miştir. Binaeraleyh Celâl Beyin vekâleti bir emri kidir. Hattâ Pazar kadar Celâl Beyin vekâleti âli tasdika iktiran etmiş ola cak ve yeni vekil,pazar gün kü Heyeti Vekile içtimaıma iştirak edecektir. Celâl Beyin İkti- sat vekilliği İkt vekâleti Mahmut Ce lâl Beyin ilk vekâleti değildir. İktısat vekâletinin ilk defa ola- rak ihdasmda Celâl Beyin mü- him tesiri olmuştur. Ve bu ve- kâlet ihdas edildikten sonra Ce | Bey, vekil olmuştur. Bu si- ralarda Hariciye vekâleti vekil- liğinde bulunmuş ve bilâhara (Devamı 6 ıncı sahifede) Donanmamız Karade- nizden dün avdet etti.. Filo İstanbul halkı tarafından bü bulunan ve Karadeniz limanları- nın hemen hepsini ziyaret eden Fi- Jomuz dün başta Yavuz olmak ü- zere limanımızdan geçmiştir. Esa sen filomuzun dün Boğazdan geç- mesi beklenmekte idi. Bunun için halk sahillerde daha sabah erken. den beklemekte idi. Filo saat sabah dokuzu geçe- rek Boğazdan girdi. Boğazın iki yük tezahürlerle karşılandı İki haftadan beri Karadenizde | sahilini dolduran halk seyirle ilerleyen filoyu alkışlamak ta ve selâmlamakta idi. Filo Dol. mabahçe önüne gelince toplar a- tarak Reisicümhur Hz. ni selâm. | ladı, Bundan sonra yoluna devam eden filo Kızkulesi önünden ge- gerek, Adalar önünden İzmite doğ. ri lerle Filo Gölcüğe itmiş. Gazi Hz. Otomobille Flor- yaya gittiler, trenle döndüler.. Reisicümhur Hz. dün akşam ©- İtomobille Dolmabahçe sarayından, ayrılarak Taksim, İstiklâl caddesi tarikile İstanbul cibetine geçmiş lerdir, Gazi Hz. Edirnekapıya ka- dar gitmişler, oradan da Davut- paşa çiftliği tarikile Floryaya geç nine rakip olarak yolcular arasm- da Sirkeci istasyonunu teşrif et- mişlerdir. Büyük Reisin trenle. avdet et. meleri yolcular arasında derin bir sevinç uyandırmıştır. Gazi Hz. Sirkeci İstasyonunda İİ balik tarafından tezahüratla karşi» ğllanmışlar ve otomobillerine bine- İğrek saraya avdet buyurmuşlardır. Bitiyor | Mübadele de kat'i İ tasfiye yakınlaştı İ Komisyon reişt M. Ander- son'un beyanatı M. Muhtelit Mübadele komisyonu işleri kat'i tasfiyeye yaklaşmakta- dır. Komisyon reisi M. A: bu münasebetle, komisyon işleri bakımda şu beyanatta bulunmuş Anderson) (Devamı 6 ıncı sahifede) Falih Rıfkı Bi “Milliyet ,, için hazırladığı tefrika Bugünkü cemiyet ve 1 — Sultan Hamidin cenazesi, 2 — Rafet Paşanın İs- tanbula girişi, 3 — Keriman Hanım Hadımköyünde, Bu üç hadise arasında ne münasebet var? Teşrinievvelde Tefrikaya Başlıyoruz... Sahip ve Başmukar Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET 1 YEN Be AM LALA LA AAA Mek Celâl Beyle birlikte ün akşam Ankaraya gitti Mustafa Şeref Beyin istifası kabul edildi, Celâl Bey pazar günkü içtimada bulunacak Heyeti Vekile İçtimamda Piyasanın Ve Memleketin Umumi İktisadi Vaziyeti Tetkik Edilecektir Celâl ai ki gazetemize beyanatı , Son kararnamede ilk tadil yapıldı.. İhracat komisyonlarına üçgün evvel haber veril. mesi mecburiyeti kaldırıldı. / Köylü, tüccar ve sanayicilerimiz aleyhine İkararnamenin ihdas ettiği vaziyet nedir? Dün İhracatı tesbit komisyon- — | larma gelen bir emir ihracat üze- | rme son kararname ile vazedilen tedabir üzerinde eni bir tebed- | talimatna- | mesi kararnamede tasrih edilen dokuz kalem ihracat eşyasını ih- | meşk olan tacirlerin bu ihraç İhracat eşyasını ekseriya i işlerle sevketmek mecbu eti hâsıl olduğundan bu üç gün teehhur ihracatcıları o büyük üşkülât karşısında bırakmak gelen tamim de bu üç gün in kaldırıldığı, ihraç oluna- İ cak eşyanın ihracmdan her hangi müddet evvel komisyonlara ha r verilebileceği bildirilmektedir. İİ Bu haber iktisadi o mehafilde büyük bir memnuniyetle karşılan- miştir i Sanayiciler neden Şikâyet ediyorlar Kararnamenin köylü ve sanayi olan Nizameddin Âli Bey sanayi âleminde doğurduğu tered düt ve endişeleri ortadan kaldır. mak için Cümhuryet hükümetinin (Devamı 6 ıncı sahifede) aleyhine tarafları Son kararnamenin ticaret ve İlk mektepler tedrisa- | tındadeğişiklik olacak Müfettişler kongresi çok mühim kararlar ittihaz etti Rapor Vekâlete gönderildi, kararlar bu sene içinde tatbik edilecek.. dik tedrisat müfettişleri içtima halinde.. İstanbul ilk tedrisat maarif mü- fettişleri kongresi nihayet bulmuş- tar. Kongre 20 ağustostan 5 eylüle kadar devam etmiştir. Pazartesi, perşembe hariç, diğer günler sabah ve akşam olmak üzre günde iki cel- se akdedilmiştir. Kongreye 28 çö tedrisat leri ie iştirak etmiştir Ba- ei muallimi Hıfzırrahman Raşit bey ri yaset etmişlerdir. Kongrede ne görüşüldü? bir çek meseleler görüşülerek, HE mektepler faaliyetini — daha müsmir ve salim bir mecraya sokmak için mühim kararlar verilmişir. Bu sene