31 Temmuz 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Adana'da geceler dam üzerinde geçiyor! Sıcaktan hemen herkes dam. ların üzerine serilen yataklarda geceyi geçiriyorlar Adanadan son gelen haber- lerden sicakların tehammül müşkil bir hale geldiği anlaşıl- maktadır. Halk geceleri açıkta yatmaktadır. Bazı evlerin üze- ri tarasa halinde olduğundan bir çok kimseler geceyi damın üstündeki bu tarasalarda ge- çirmektedir. Bazı kimseler dam üzerine yatak taşımak külfetin den kurtulmak için garip bir u sule müracaat etmişlerdir. Eski benzin tenekelerin bir kaçmı müstatil şeklinde dize- rek içine toprak doldurmuşlar ve üzerlerine birer sırık dik. mişlerdir. Müstatil şeklinde di- zilen bu sırıklar üzerine bir ku- maş parçası gererek çardak şek linde bir melce vücude getirmiş ler ve bunun altma serilen şil- teler üzerinde geceyi geçirme ğe başlamışlardır. Resmimiz damlar üzerindeki yatakları göstermektedir. Promethee tahtelba| hiri için merasim ŞERBURG, 30. — M. Her- riot ile bahriye nazırı M. Ley- gues, mağruk Promethee tah. telbahrinin kurbanlarile silele- rine Fransız hükümetinin se- lâmlarını iblağ için buraya gel- mişlerdir. Yapılacak olan bahri mera- im bugün tahtelbahrin enkazı nın üzerinde açık denizde icra edilecektir. İsyana karşı sigorta DUBLIN, 30. A. A. — İkti Ki harbin muhtemel neticele- ri hakkında serbest Irlanda hü kümeti dahilinde | baş göster- miş olan endişeler dolayisile birçok İrlandalılar, isyan ve kargaşalıklara karşı kendileri. | ni sigorta ettirmektedirler. EAA EZ ÇIKTI Moskova - Roma Falih Rıfkı Beyin eski müşahe delerini tamamlayan, iki inkılâp re jimini Kemalizm ile karşılaştıran, en #on rejim davalarmı tahlil eden son eseri bugün çıktı. 75 kuruş. Kitap- çılarda arayınız. EYE FA RAN Haftalık Edebi Fikirler ve insanlar 1 - Bir cevap Burhan Asaf Azizim, Hâkimiyeti milliye'nin 13 tem- muz tarihli nüshasında çıkan Yunanca - lâtince meselesinden bahseden makaleni tekrar tekrar okuduğum halde iyice kavrıyama dım. Her parça ayrı ayrı alınmca fikirler arasında ben o kadar ay- rılıldar, hattâ zıddiyetler görüyo- *um ki külle bir türlü nüfuz ede- miyorum. Orta - Zaman insanlığının bir taraftan din taassubu, bir taraf tan da iskolastik fikir darlığına bağlı olduğunu söylüyor ve Renais sance'ın insanlığı bu hallerden — kurtardığını kaydediyorsun. Keli- Dam üzerine kurulmuş bir yalak daha. |Okyanos havasında! muntazam servis OTTAVA 30. A. A. — Al man tayyarecisi von Gronau büyük Okyanos'a kadar yoluna devam etmek meselesi ile İz— landa, Groenland ve Lasrador tariki ile muntazam bir Oky isi ihdas.am imi bakkında federasyonun, tayya- miştir. Dantzig'de yasak edilen bir Leh gazetesi VARŞOVA, 30. A. A.— İ Dantzig âyan meclisi, “İli rovany Krujer Codzienny mindeki Leh gazetesinin ser- /best sehir dahilinde satılması nı ve boşredilmesin i men'et- | miştir, is- İtalyan sefirleri ara| sıddaki değişiklikler ROMA, 30 A.A. — İtalya'nın ecnebi hükümetler nezdinde pek yakında yapılacak © dei meyanında Moskova — Sefaretine M. Bottai'nin tayin edileceği teey- yüt etmektedir. Musahabe | melerin bir kıymeti varsa bu “kur tarmak” kelimesi de senin Orta - İ Zaman'ı ittiham ve Rennissance'ı tebcil ettiğini gösterir. Orta - Z, man Kilise sultasının gayesi ne- | dir? Bütün dünyada, Papalığın hükmüne tabi memle- ketlerde bir görüş, duyuş, | müş birliği tesis etmek d Papalığın hükmünün yalnız ruha- ni değil, siyasi de olduğunu tes- lim ediyorsun. Ya ben büsbütün yanılıyorum, ya senin Orta - Zaman'da gördi ğün ana - fikre - teferruata dei esasa - hak vermen lâzımdır; çün kü makalenin sonlarına doğru: “Acaba Türk lisesinin mevzuu, inkilâbemıza göre, başarılması zam büyük kurtuluş davasına gö- İ gin lâzım gelen her türlü tedbirle- talebi reddetmiştir. İ lar. M. von Schleicher'in İ nin yarası ağırdır. | olsa biribirlerine benziyeceği, re bu mudur?” diyorsun. Demek ki sen de bir görüş, duyuş, düşü. EEE LA 1937 HARİCI HABERLER Irak mandası Meselesi İngiltere Cemiyeti akvama bir tebliğ gönderdi CENEVRE, 30 A.A. — İngil- tere hükümeti Cemiyeti Akvama ağıdaki tebliği göndermiştir Cemiyeti Akvam Meclisi, 20 | kânunusani 1932 tarihli karar su. retinde İrak'ta tatbik edilen man | da idaresine iki şart mukabilinde yel vermek hususundaki niye tini teyit etmiştir. Bu şartlardan biri İrak'ın Cemiyeti Akvama ka- bulüdür. Mazbata muharriri, meclise 19 mayts tarihinde bu mesele hakkı | da tevdi ettiği raporda yukarı zikri geçen karar suretine dikkati celbetmiş ve İrak'ta manda idare sine nihayet verilmesinin bu mem leket, milletler Cemiyeti misakt ahkâmına tevfikan Cemiyeti Ale vama kabul edilmedikçe mümkün olamıyacağını ehemmiyetle kay- “detmiştir. İrak başvekili, bu hususta bir müracaatte bulunmuştur. Bu mü- racaatın Cemiyeti Akvam büyük meclisinin ruzmamesine — kaydini ve ayni zamanda Cemiyeti Akvam azası devletlerin ittilâfına arzını rica ederiz. vekile e Peşte'de iki komü- nist asıldı BUDAPEŞTE, 30 A.A. — Dev letin emniyet ve selâmetine karşi gizli tertibatta bulunmakla maz nun komünist fesatçılardan | Sal- lay ile Furst, diyanı harbe sevke- dilmişlerdir. Zabıta, bu muhakemenin sü- ahilinde cereyanı temin i- ri vaktile almıştır. Muhakeme baş lar başlamaz, müddei umumi mu hakemenin hafi surette cereyanını talep etmiştir, fakat mahkeme, bu Maznunlar, faaliyetlerini giz- | lemek için kullandıkları $ yahut 6 sahte ismi söylemişlerdir. Sallay, kendisinin müerim olma dığı, fakat koyu bir. komünist olduğunu söylemiştir . Sallay ile Furst asılmak sureti- le idam cozasma mahküm edilmiş lerdir. BUDAPEŞTE, 30 A.A. — Dün divanı harp (otarafından idama mahküm edilmiş olan o komünist Sallay ile Fürst, dün akşam asıldı Fransız - İngiliz itilâfı SOFYA, 30, (A.A) — Bulgaris tan hükümeti, Fransız—İngiliz iti. mat itilâfina iltihaka karar vermiş ür nutkundan sonra BERLİN, 30 A.A. — Nim res bir tebliğe göre, imperatorluk hü- kümetinin bütün erkânı, , ahiren M. Von Sehleicher'i rolunan nutkunda ile, duğu noktai nazarlara iştirak et- mektedirler. Bilhassa bu mesele hakkında M. Von Sehleicher ile başvekil M. | Von Papen arasında hiçbir güna ihtilâf mevcut olmadığı ve milli müdafaa nazırınn bu o meselede imperatorluk hükümetine zahir olduğu söylenmektedi Bir şimendifer kazası VARŞOVA, 30 A. A. — Poz man - Odnya, treni yoldan çıkmış tar. 2 telef, 48 yaralı vardır, 11 nüş birliğine, hattâ ayniyetine & raftarsın, Orta - Zaman Kili ninkine benzer bir sulta (istiyor sun. (Bu sultanın, Papalığmki gi- bi Ünüversel olup olmaması ebem- miyeti haiz değildir). “Standar. disation des esprits.” Bu arzuna bir itirazım yok, fakat Orta - Za- man'a hücumunu anlıyamıyorum. Vakıa bütün insanların, bilha 4a bir cemiyet insanlarmın nasıl o halde onlara görüş, duyuş, düşün nüs hususunda biribirlerinden ay- rılabilecekleri zehabının bahşedil- | mesi insanlığın “ içim daha hayırlı olduğu fikri bana da- | ha mülüyim gelmektedir. Fakat | senin arzunu kabul edince de yi nc yunanca ve lâtincenin lüzum- | suzluğuna kanaat getiremiyorum Sen e dillerin ve o dillerin edebi- na, mutekit katolik Pasteur tara- fından keşfolunduğu için kuduz aşısnın hıristiyan olmıyan cemi- | niyetlerini öğrenmenin lüzumsuz, İ mede | Çin'in biz / “Jonh Bull, Mukabelesi | Artık uyan!” a mel İngiltere Ottavada | i son kozunu oynayor PARİS, 30 A.A. — Matin DE partemental, Ottava konferan: nın içtimalarını aktetmekte oldu- ğu şu sırada İngiltere'nin bulur duğu vaziyeti tetkik etmektedir: Bu öyle Bir hâdisedir ki bunun muvacehesinde yalnız gözlerimizi kapatmakla iktifa etmemiz, dost- luğa yakışmaz. İngiltere'nin iki a- sırdan beri nail olduğu refal noktaya istinat ediyordu. Şimdi bu 3 nokta, haleldar olmuştur. tediyatının kesti CHANGHAL, 30 A.A; — Çin hükümeti, Japonya'ya yapmış ol- | duğu Boxer tazminatı tediyat muvakkaten tatil etmeğe vermiştir. Maliye nazırı M. Soong, Japon- ya'nın istikrazlarla tazminatların tediyesine hasrodili buluna Çin'in Mançuri'deki | varida zapletmiş olmasına rağmen hükümeti Çin in bu tediyatı şimdiye kadar her ay muntezaman- icra eylemiş olduğuna nazari dikkati celbeylemiş ve zaptedilen mebali ğin azamet ve vüsati ; haseb Çin'in Japonya'ya yapacağı tedi- yatını artık icra edebilecek vazi- yette olmadığını söylemiştir Maliye nazırı, Japonya'nın güm rük varidatma vaziyedetmiş oldu- ğu tarihten beri Çin'in Mançu: gümrükleri varidatını alamadığı- ni ve hattâ vazıyedden o mukad- dem bulunan bir kısım varidatın da hâlen Japonya'nın veyahut ye- ni Mançuri devletinin elinde bu- lunduğunu ilâve eylemiştir. mel sınai techizata malik idi, yi- ne dünyanm en geniş ve Singapor ve Cebelitarık gibi em- salsiz üssübahrilerile ti tah- kim edilmiş bir müstemlekât impe ratorluğa ve ticari ve askeri dün yanın en kuvvetli filosuna idi, Şimdi İngiltere ne k? Rakipsiz bir banka ve ticaret sis- temi ile bütün dünyada iştihar etmiş olan ırkmn nüfuzundan baret bulunan son kozlarını oyna. mak için ne suretle hareket ede cek? 1914 tarihinde harpten bi- raz evvel beşinci o George'nin: “John Bull, Uyan Artık” nidasına nasıl mukabele edecek? İngiliz plânı LONDRA, 30 A.A. — Daily T€ lögraphe gazetesinin hususi muha birleri, pek yakında Ottava kon- feransına arzedilecek olan İngili. plânının tam bir neticeye «l ol. ması iç bildirmektedirler Ana hatları arile bu plân, İ şimdiki tarifelerin tedricen tercih edilmesini ve nisbetlerinin de ya- vaş yavaş tenkis olunmasını der piş etmektedir. Bundan başka, Büyük Britanya Dominyonlar mahsulâtı ile doğru dan doğruya rekabet eden ecnebi mahsullerine bir takım rusum vav'ını da taahhüt etmektedir M. Baldwin, imperatorluk ecza sı arasındaki ticarete bir memorandom vermiştir. Bu memerandom, Dominyonların ec- nebi memleketlerde Bi ya'da sarfetmiş oldukları meblâğ- dan 130,000,000 İngiliz W “fax in sarfetmiş olduklarını mektedir. Ayni sene zarfında İn- giltere'nin Dominyonlardan yap- mış olduğu mübayaat, Dominyon- ları Ana vatandan satın almış ol- duklai emtianın kiymetinden 100 AI İngiliz Tirası fazladır. Yeni bir soğutuna aleti PRİNCEETON, 30 A.A. — (Ye- ni Jersey) Darülfünun lâboratu- varlarında mayi halinde müvelli- dülmâ kullanılacak ve 204 dere- ceden aşağı bir soğukluk temin e- debilecek yeni bir aletin pek ya- kında vücude getirilebileceği bil- dirilmektedir. Bu alet, profesör Rudolph La- denburg ile fizik ilimleri enatitü- sü müdürüne ve dektör o Henry Barton'a maden cüzü fertlerini rontken şunaları vasıtasile ve fo- tograf vasıtasile tesbite, ayni za- manda billuri terekküpleri tetki- ke hizmet edecektir. Bu aletle Atom'un kendisini ter kip eden eczasını tefrik için bazı tecrübeler yapılacaktır. , Bir hadisenin sonu ISKENDERİYE, 30 A.A. — Ge çen gün plâjlardan birinde vuku bulan hadiseden dolayı Avustur- ya Orta elçisine tarziye verilmiş- 24 üncü Esperanto kongresi PARİS, 30 A.A. — 34 milleti temsil eden 1500 Omurahhastan mürekkep olan beynelmilel 24 ün cü Esperanto kongresi bugün P ris'te açılmıştır. Bütün müzak ler ve mesleki içtimalardaki mü kâlemeler, Esperanto lisanile ola caktır. Jules Romains'in Knok isminde ki piyesi Belçika'lı arti fından bu lisanla temsil vir İtalya'da valiler ara sında değişiklikler ROMA, 30 A.A. — Valiler ara sında yapılan değişiklikler dola- yısile 16 Vali tekaüde sevkedil- miş, 4 vali açığa çıkarılmış ve 11 ri başka yerlere — nakledilmiştir. 13 vali muavini Valiliğe tayin o- hunmuştur. Yeniden 3 vali tayin edilmiştir. Bunlardan Binbaşı Varaao'u Te- rame, Daktor Nutenelli, Brendizi ve Pektor Danderen Caltanişetta Valiliklerine ta; olunmuşlardır. Bu yeni Valiler tamamı ile Fa- şist fırkasına mensupturlar. Beynelmilel dava vekilleri kongre: LA HAYE, 30. A.A. — Beynelmi lel dava vekili, i kongresi, dün Felemenk Adliye mazırı tara” fından açılmıştır. Mısır Başvekili Romada ROMA, 30 A.A. — Mısır Baş- vekili Sıtkı Paşa Roma'ya gelmiş, Panthâon'u, meçhul askerin meza rını, Campidoglio'yu ve Kapital”. deki müzeleri ziyaret etmiştir. Almanyada radyo servisleri BERLİN, 30 A.A. — İmpe ratorluk hükümeti, radyo teşki lâtını baştan başa tanzim eden yeni bir emirname neşretmiştir. Radyo teşkilâtı, bundan sonra imperatorluk hükümetinin kon trolu altında bulunacaktır. Si noktai nazardan kontrol, bir Alman komisrin tevdi edi- lecektir. Bu memuriyet için, Nasyonal - Sosyalist (| fırkası mensuplarından ve o Almanya dahiliye nezareti memurların- dan birinin ismi ileri sürülmek tedir. Hariciye nezareti tarafmdan bu hususta neşredilen bir tebliğ bu hadiseyi ber iki tarafın memnuni yetini mucip olacak bir surette ka- patmaktadır. İskenderiye valisi İskenderiye Belediyesi namına şahsen tarziye vermiştir. edenler çoktu; bu, krallığı yıkan ihtilâlcilerin de Yunan ve Lâtin hakimlerine dayanmalarına mâni Zamanımızda milliyetçi, yetlere sokulması doğru olmıyaca ğını iddia etmek kadar yanlış gö- züküyor. Böyle bir kıyasa omuz sillkeceğini biliyorum; çünkü ilmi keşiflerin, kendileri kabil | kılan içtimai şartların fevkine çıkabile- ceğini kabul ettiğiniz halde fels fe ve san'at eserlerinin de böyle bir hassası olabileceğini teslim et- hasmı olmasına rağmen yine o ir- miyorsunuz. Yunan - lâtin mede- fanm mahsulü ve âşıkı idi. Hattâ ismini o “Humanit&” senin her iki manası- nı da kasdettiğini yine o gazetede okumuştum. Görülüyor ki yunan- ince şu veya bu fikirlerin il, sadece fikri ine meselesidir. Geçmi sırların edebiyatlarını tetkik et- mek insanı zamanından ayırmı- yor; bilâkis onu daha iyi anlama- sına yardım ediyor. Müsbet ilim- lerin verdiği “esprit de göcmütrie” yi seaprit de finesse» ile itmam e- diyor. «Biz diyorsun, şimdi Renais- yan cemiyetler de onlardan tı sance'ın Rencissance'ıni değil, biz alabilirdi. Fransız kralları arasın. | zat garp medeniyetinin Renaissan da humanistleri teşvik ve himaye | ce'ını hazırlamakla mükellef mil- hattâ belki zararlı olduğunu söyler. ken elbette ki yalnız şairleri, filosof- ları kastediyorsunuz; koğduğumuz a damlar arasına meselâ bir Arhi- elbette ithal etmiyorsu- Yunan ve Lâtin şairlerini, filo- | soflarını okumak bi miyetler akidesine ba hiç de sebep olmuyor ” medeniyetinin onlar ldığını söylüyorsun; çok | doğru, fakat Malta, | sahip | 10 sene lâzım olduğunu | müteallik | İngiltere, dünyada en mükem. | İ olacak Sovyet mütehassisları ilk vapura intiz: Gazi Hz.nin İzmi! halkına selâmları İZMİR, 30 (A.A.) — Heykellerinin küşat resmi münasebetile © tarafından arzı Şi ve tazimatı mutazammın olarak çekilen telgrafa Gazi Hazretleri beri miz namına Belediye reisi Dr. Behçet Salih Bey ati telgrafla mukabele buyurmuşlardır: Belediye reisi Behçet Salih Bİ. ye. Milli mücadele ve heyecanımızın timsali olan güzel |. çekzi vesilesile muhterem İzmirlilerin hakkımca gösterdikleri Bİ şinaslıktan ve çek âsilâne duygulardan pek mütoheyyicim. Mubteredi mirlilere teşekkürlerimin, selâm ve sevgilerimin iblâğını rica ederim. Reisicümhur Gazi Mustafa Kemal Ismet Pş. Ankara'ya dönüyo ANKARA, 30 (Telefonla) — Heyeti vekile 3 ağustosta içtima tir. İsmet Pa. ile rofakatındaki vekiller çarşamba sabahı burada bi caklardır Ziraat müsteşarı geliyor ANKARA, 30 (Telefonla) — Bir ay mezuniyet alan ziraat rı bu akşam İstanbula hareket etmiştir. Kendisine teftiş heyeti resii Bey vekâlet edecektir. |Yeni mensucat fabrikaları ne lerde tesis edilecek? ANKARA, 30 (A.A) — Memleketimizde yeniden tesis edilecek fabrikaları i e de haber kat'iyyet kesbetmesi ai yetin Anadoluda yapacağı tetkikat neticesine bağlıdır. muklu mensucat n bazı yerler düşünülm ğumıza nazaran bu yerlerin vak mütehassıs bu heyete Oderada Türk — Sovyet mütehassıslarından mürekkep olan elyevm lanmaktadır. Bektaşiler mahküm o'dular İZMİR, 30 (Milliyet) Bozyakada âyin yaparlarken yakalanan Maznunlardan Şeyh Hasan bi oldel şilerin muhakemesi bugün neticelendi ile arkadaşları üçer ay hapis ve ellişer lira para cezasına mal Hariciye vekili Izmire gidiyof IZMIR, 30 (Milliyet) — Hariciye vekili Tevfik Rüştü B. on beş istirahat etimek üzere bir hafta sonra şehrimize gelecektir. Vekil B. Kerimeleri Emel Hİ, yi İstanbula gidi | burada bırakmışlardır. | Almanyada arbedeler veölenle! BERLİN. 30 (A.A.) — Muhtelif mıtakalarda vuku bulan siyasi 0” hiyette arbedeler neticesinde beş kişi ölmüş, bir kaç kişi de yaralanmışt Romanyalılar sovyet vapu- runu yakaladılar BÜKREŞ, 30 (A.A.) — Havas Ajansı bildiriyor: Romanya hudut sahil muhafızları, içinde, 20 kişi bulunan ve Üaesa! giderken yolunu şaşırdığını söyleyen Maxcim Gorki ismindeki Sovyet purunu Dinyester mansabında yakalamışlardır. Yapılan tahkikata geminin Sovyet ajanların Romanya sahiline çıkarmak maksadiye yaklsf) tığı sabit olmuştur. Türk - Alman iktisadi birliği ANKARA, 30 (A.A.) — Kredi ve takas esaları üzerinde o Türkiyed malin inşaatında bulunmak ve lüzum görülecek © makine ve saireyi temif) etmek üzere teşekkül ettiğini ve hükümetimize teklifatta. bulunduğun! bildirdiğimiz (Türk—Alman iktısadi münasebatının inkişafı birliği) m3 mrndaki konsörsiyoma iştirak eden firmalar şunlardır: Freid, Krupp, Verinigte, Stahlvertse, Gutehveffmmgstutte, AE Simens, Yulins, Bergertfieftcan, Hanover, C. Pissini (Hamburg). Gel Brandy (Hamburg) Otte Wolwf. lidesinin evinde kalacaktır. Şirketin ilk sermayesi olarak 200 milyon mark tahsis edilmiştir. Şif| ketin kredi işlerile Reichsbank meşgul olacaktır. Şirket iki memleket ar? sindaki mütekabil ithalât ve ihracatta takas o munmelâtına ve karşıt ihracat eşyamızla ödenmek üzere uzun vadeli kredi teminine tavassut © | decektir. kendisi değil mi? O halde bugü” onlar batıyor ve biz onların yeri ne yeni bir kıymetler manzumesi koymakla, yani - senin tabirinle | “Rensissance'ım Renaissance” letlerden biriyiz. o Çünkü bugün batmakta olan Roma medeniyeti değil, garp medeniyetidir.” Don Ouixette'nin sapıtmasna yardım eden sözleri pek andıran birinci cümleyi pek anlıyamadım; maamafih meşhur ehevalier'nin akibetini de göze alarak onu bir çözmeğe çalışalım. Zannederim ki “Renaissance'ın Renaissanc: le bir cinas sevdasına düş- ani “Raennissance devri. nin kanaat, fikir ve zaruretlerinin ihyası” demek istemiyorsun; mak sadın onun yerine gelecek bir me- deniyettir. Anladığım doğru ise © iki cümleyi, daha vazih olduğunu lde tercüme ede Biz şimdi, Roran medeni- yetini istihlâf eden Renaissance”. wn değil, batmakta olan garp me- deniyetinin yerine yeni bir medeni. yet hazırlamakla mükellefiz.” Fa kat Avrupa, yani garp medeniyeti nedir? Renaissance devrinde gö- zükmeğe başlıyan fikirlerin tekâ- mül etmiş bir şekli, neticesi, hasi- lı Renaissance © medeniyetinin ta hazırlamakla mükellefiz. Kasd bu ise bütün “visöe” leri > Yu: | cemiyetlerininkinden ayrı olmasi” na rağmen Roma İmperatorluğu” nun Yunan medeniyetinden, hiri tiyan Orta - Zaman'ın da, yarı p# gan, yarı hiristiyan bugü: rupa cemiyetlerinin de Yunan kurulacak medeniyetin onlard istifadesi kabil olmadığını, olam at et. Onların göçm ler olduğunu söylemek kâfi değildir; çü duğunu ve yerine başkasını hai lamamız lâzım geldi habef verdiğin garp medeniyetinden il) fade o edebileceğimizi — belk' farkına varmadan — kendin if raf ediyorsun: 'Biz, mevzuu siyasi ve iktu istiklâl olan bir inkilâbe ha.