27 Haziran 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Türkiye-Fransa mü- | Milli Müdafaa bütçesi kabul edildi nasebatı bir Bilmiyoruz meden? Türki. &€ — Fransa münasebatı her- Mikesin nazarında karanlık bir ma Man hükümete tariz de oluyor: Niçin Fransa siyasetine mu arız bir vaziyet alıyoruz? Pa- rise yaklaşmak için niçin yürü- müyoruz?.. Bu vatandaşlara vaziyet anlatıldıktan, bükümetin bu işte hiç bir o mes'uliyeti olmadığı vakın ve hâdiselerle anlaşıldıktan sonra (zihinleri, hayretle karışık bir teessür için de Fransaya teveccüh ediyor. Paris ile Ankarayı biribirine yaklaştırmak için çalışan unsur lar az değildir. Türkiye ricali hrasmda bu politikaya muarız €sasen kimse yoktur. Pariste ayni gaye ile çalışan zatlar vardır. Bilhassa Fransa. nn Türkiyedeki sefiri Kont de Şambron; Türk - Fransız dost. İuğunu; mesaisine mühim bir gaye edinmiş buluruyor. Çün- ü Fransanın, Türkiyeden zi- Yade bu dostluktan istifade ede €eğini biliyor. Bütün bu mesai- Ye rağmen , mastteessüf, memleket arasındaki münase- bat; istenilen dereceyi bulama- dı. Buna müni olan sebepler a- rasında eleyhimizde yapılan türlü türlü tahrikât;birinci dere cede ehemmiyetlidir. aki- ka Fransada ve hattâ Türkiye- de iki memleketin biribirlerine yaklaşmalarını men için müte- madiyen işleyen propaganda makineleri, propaganda teşkili tı mevcuttur. Ne yazık ki Fran- sada efkârı umumiye kadar res mi adamlar ve devlet adamları bile Türkiye hakkındaki kana- atlerini, bilgilerini bu nevi pro Pagandaların tesirinden kurta- ramiyorlar. Ortada bir Osmanlı borçları Meselesi var. Bütün dünyanın eski borçları ödememek yolun- daki iddia ve kararlarına rağ- men yeni Türkiye bunları da ta z ödeme kabiliyet ve imkânlarını bulmak için alâ larla görüşüyor. Bu görüş melerin müsbet bir metice vere seği umulmaktadır. O eşi le Fransız hâmilleri ara- sındaki bu müzmin mesele de 9rtadan kalkar. İşin dürüst ol Mayan tarafı; iki memleketin Arasını bozmak için borçlar me selesinin bir vasıta olarak kul- İanılmasıdır, Türklerin muahe- lere riayet etmez bir millet olduğunun söylenmesidir. Geçen hafta Mahmut Esat Bey arkadaşımız Büyük Millet Meclisine bir sual. takriri ver- di. Antakya Türklerinin vaziye tini Hariciye. vekilinden sorü- Yor. Muhterem meb'us mukave İclere riayet meselesinde Fran- a da dürüst hareket etme- ğini söylüyor: * Bazı Fransız Büzeteleri ve Fransızlar; Türki YeYi sözünü tutmaz, imzasına p3Yet etmez gibi gösteriyorlar. Bununla mahut borçlar muka- önüm noktasına geldi! r..ıiha Muahedelere kimler riayet etmiyor, Antakya ' Türklerinin vaziyeti nedir? ürkiye-Fransa münasebatı Büyük Millet eclisinde-Borçlar meselesi-Aleyhimizde işleyen propaganda makineleri - Fransa ile sıkı dost olmamıza mâni yoktur. Sürt meb'usu: MAHMUT velesi murat ediliyor. İşi yalnız bir cephesinden mütalea etmek te adalet olmaz. Acaba Fransa, ; imzaladığı bütün muahedelerin icaplarını yapıyor mu? İşte An per ve havalisi halkma ah- den vermeğe mecbur olduğu hakları hâlâ vermedi. Başkala- rına taş atanlar, sırça köşkte oturmamalıdırlar. Münasebet gelmişken, An- takya ve havalisi halkın ahdi ndan bahsetmemek ol. kabul edilmiş, beynelmilel bi: mahiyet almıştı. Bu mukavele. ye göre oralarda resmi lisan türkçe olacaktı; halbuki muha. berat ve muharrerat arapça ve fransızcadır. Türkçe verilen isti dalar bile arapça ve muamele görürler. Memurları Türk olması lâ. zın gelirken bunlar gayri Türk unsurlardan, bir çoğu da Türki yeye hiyanet edip te firar eden. İerden mürekkeptir. Mektepler de türkçe okutulması mecburi idi. Halbuki türkçe değil, hattâ Antakyadaki lisede bile arapça okutuluyor. Mektebin müdürü iki | yakın vakitlere kadar Türk düş manı, mutaassıp bir Araptı. Şimdi mektebi ayni müdür mü idare ediyor, bilmiyoruz. Muahedeye göre Türk har- | “3 sinin inkişafı için her türlü tes- hilâtta bulunulacaktı, halbu ki teshilât yerine Türkler aley. binde tazyik politikası takip e- diliyor. Bu havali hususi bir i- e tâbi tutulacaktı; halbu- ki bütün işlere Şam merkezi müdahale ediyor. Öyle ki inhi. lâl eden en küçük bir memuriye te mutlaka bir Şamlı veya Ha- malı kayırılıyor. Suriye hudut boyuna Erme. sileri yerleştirmek, kaçakçılığı teşvik etmek, Türkiye aleyhin. de tahrikât ve propaganda teş- kilât: yapmak için firari Erme- nilere ve Türklere düşman ana- #ira sahayı açık bırakmak ta ay ri bir meseledir. Muahedelerin Türkiye ve Türkler lehindeki ahkâmının iyi tatbik edilmediğini gösteren bâ dise ve misalleri taaddüt ettir. mekten kolay birşey yoktur. F-kat bundan vazgeçiyoruz. Eütün fenalık esaatadır, arada. ki mânasız suitefehhümlerde- dir. Bazı Fransız mahafili; yal nız hayal ve evhama tâbi olarak Türkiye Cümhuriyetinin politi (Devamı 2 inci sahifede) EE LA Almanyada Kanlı hâdiseler Oluyor I(Tafsilât ikinci sahifemizde..| tın tahdidi etrafındaki arzuların fili eserleri.. Milli Müdafaa vekili nüfusumuzun 17 milyondan aşağı olmadığını söy- ledi. Tayyare fabrikalarımız da yeni tayyareler imal ediyorlar.. ANKARA, 26 (A.A.) —B.M. Meclisi bugün Reis Kâzım Paşa Hazretlerinin riyasetinde toplan- mış ve Milli Müdafaa vekâleti ka ra, hava, deniz, askeri fabrikalar, ve harita umum müdürlüğü bütçe lerini müzakere ve kabul etmiş- tir. Müdafaai milliye vekili- nin beyanatı Milli Müdafaa Vekili Zekâi B. bu münasebetle âtideki beyanatta bulunmuştur: “Muhterem daşlar; 932 Mili Müdafan bütçeleri hakkında bira: zetmek- liğime müsaadı edeceğim 932 senesi için hazırladığımız Mil 1 Müdafan bütçeleri kara, deniz, hava, askeri fabrikalar ve harita umum müdürlüğü bütçelerini ihti va etmek üzere cem'an 40 milyon 200 bin lira tutmaktadır. Bu ye- kün geçen seneki Milli Müdafan bütçesinin evvelki seneye nazaran İl milyon tasarrufla 59 buçuk mil yonla kapanmış olduğuna göre geçen senekinden 19 milyon lira kadar farklıdır. Yani 930 senesi bütçeleri tayyare cemiyetinin ha- sılatmdan alman mebaliğ ile be- raber cem'an yekün 71 milyon kü sura baliğ olmuş, geçen sene büt gesi ise 59 buçuk milyonla kapan mış, busene celilenize arze dilen bütçeler yekünu da 40 mil. yon 200 — bin lira ila bağlanmış. tır, Geçen sene ile bu sene arası ndaki azim farkın mühim bir kış mı şekle aittir. Geçen seneki büt- gelerde faslı mahsusları teşkil e den ve geçmiş senelerdeki muka- velât ile ati senelere sari bundan tevellüt eden tekasitin yekünunu ihtiva eyleyen kısımlar o bu sene Maliye vekâleti düyunu umumiye batı mazmmeye alınmış ve bu şekil ge çenlerde kabul buyurduğunuz 1831 numaralı kanuna daha uygun olmuş | tur, Şekle nit olan bu farklar hariç tutulduğu halde yani bu seneki büt gelerimizin yekümu üzerinde geçen sene bütçelerine nazaran 5 milyon küsur bin lira tasarruf farkı mevcut tar, Tasarruf Geçen seneki müdafaa bütçelerin Salı Mült müdafaa vekili Zekâl Bey Fırka kâtibi umumisi Recep Beyle beraber de evvelki seneye nazarkın 11 milyon lira tasarruf temin edilinişti. Bu 80- ne tekrar buna ilâveteş 5 buçuk inilyon İira tasarruf tar, ki, buna sebep mali ve ikiğadi buhra- Bin bütün devlet bütçeleri- ne tahmil ettiği tasa Ağ zarureti ve aa olmuğtr “Bu süretle biz gi evvelâ milletin bahusus milli mö- dafan tenllük eden mevzularda her zaman ızharından bali o kalmadığı yüksek alâka ve merbutiyete fevka İlde itimadından, saniyen de milli müdafan vesaitimizin munhasıran va tanın müdafaasmı gaye edinmiş mü balâğasız bir teşkilata müstenit ol- imasından ve nihayet beynelmilel bü yük bir cereyan alan teslihatın tah didi etrafındaki arzular böyle fiili eserlerle takviyesine bükümetinizin ehemmiyet vermesinden ileri gelmiş tir. (Bravo sesleri). Mili müdafaa (Devamı $ inci sahifede ) ünü Selânik Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Meclisin Yaz tatili | Lausanne'da bugün mühim Bugün Mecliste ba- rut işi görüşülecek | ANKARA, 26 (Telefon) zl Barut ve mevaddı infilâkiye me | selesine dair tetkik encümeni. nin mazbatası Meclisin yarınki in'ikadında müzakere edilecek. tir. Meselenin muhtelit encü. mene sevkine kuvvetle ihtimal veriliyor. Bu takdirde encüme- nin Meclisin yaz tatilinde de toplanarak tetkikatta bulunaca | ğı zannolunmaktadır. Meclis Perşembe ve nihayet cumartesi | günü yaz tatiline karar verecek ir. Meclis Reisi Kâzım Paşa tatili müteakıp İstanbula hare- ket edecektir, Kaçakçı Şebekesi! Eroin kaçakçıları Adliyeye verildiler Eroin kaçakçılığı yapmakla maz | nun eshaşım Adliyeye tevdi edildik. lerini yazmıştık. Maznunlar 11 kişi dir ve isimleri şunlardır: Yorgi Çamadani, — Aleksandır, Valter, Oskar, Dimitri, Papayenol- lo, Mavriyani, İstrati, Hanri Heki, Madam Meri, İsak oğlu Yorgi. Kaçakçılık hakkındaki tahkikata Yorgi Camadani ve Aleksandr 4 üncü istintak hökimliği vaziyet edecek ve muznunlar, sorguya çeki | İecektir 1 19 Ev Yandı Yangın bir kıvılcım- Za çıkmıştır ANKARA, 26 (Telefon) — Denizlinin Sarayköy kazasına **9- | tâbi Kadıköy nahiyesinde ev. (Bra | velki gün bir yangın zuhur et. miş ve 119 evin yanmasile neti celenmiştir. Yangın Sağır Meh medin evinde çamaşır yıkanır. ken komşunun damına sıçrayan kıvılcımlardan çıkmıştır. Dahi. liye vekâleti haril yar. dım için Denizli vilâyetine lâ. zım gelen talimatı vermiş, vali vilâyet erkânile yangın mahal. line gitmişlerdir. Yangında ya- muhteliti - Fenerbahçe Bu maçın hasılatı doğrudan doğruya fakirlere verilecek ÇT İ ter. Bu maçın mire gitmişti. Takım İzmirden rın avdet e;izedk ve birada Fener bahçe kulübü ile bir maç yapacak» Olimpiyat mecrmunsmna bu işe Kyyaçant etmesini rica * etmişlerdir. ür mecmua da meseleyi F. bahçe kulübüne açmış Sarı Lâcivert /) iler de bu hayır işine İştirak etmiş ir Ye maçın hasılatı tamamile halk evleri muaveneti içtimsiye şubesine terkedilecektir. Stadyum dı para al mayacak ve hiç kimseye bilâkaydü- şart davetiye, bilet ih. verilemiye” cektir. Selânik muhteliti üç maçında da gördüğümüz gibi, fevkalâde bir ta- kım değildir. Galatasaray — Fener muhtelitinin bu takım © İkarşisinda iki defa da kahir bir o muzafferiyet hepimiz hayrette (Devamı 2 inci sahifede) ralanan iki kişi memleket hasta hanesine naklolunmuştur. Londra Elçimiz! Paris Büyük elçiliğinden Lon- dra büyük elçiliğimize tayin edi- ie Münür 5 dün saba dp Nİ nan bir alırabası nın hanesine git miştir. Münir Bey bugünlerde Anka raya gidecek ve yeni vazifesi hak- kında talimat ala caktır, Münir Be- yin burada ne Münir Bey kadar kaldıktan sonra Londraya gideceği malüm değildir. Ferit Beu gitti Yeni Varşova Büyük Elçimiz Fe- rit Bey, dün öğle üzeri, Varşovaya gitmek üzere Romanya © vapurile Köstence'ye bareket etmiş, rıhtam- da belediye »eis muavini Hâmit Bey le diğer bazı zevat tarafından teşyi edilmiştin müzakereler olacak Amerika; borçlar ve tamirat meselesine dair hiç bir devletle görüşmedi Hariciye vekilimizin Amerikan teklifini tahlil eden makalesi M. Stimson'un beyanatı BERLİN, 26 A.A. — Başvekil M.Von Papen, bugün öğleden son İS, 26 A.A. — M. Herriot, bugün Lausanne'a gitmek üzere saat 22,15 de trene binecektir. Amerika ve devletler VAŞİNGTON, 26 A.A. — Biz- zat M. Stimson, riyaseti cumhur intihabatımdan sonra İngiliz borç larının tenziline veya bir moratori uma tabi tutulmasma muvaffaka- ti mutazammın olarak İngiltere ile †aktedilmiş olduğu ha- berinin katiyyen asılsız olduğunu beyan etmiştir . Mumaileyh ilâveten demişti ki: Amerika ile Avrupa devletleri arasında borçlara ve tamirata mü teallik hiçbir mükâleme, — hiçbir müzakere icra edilmemiş olduğu- nu tekrar etmek abestir. Fransa'da PARİS, 26 A.A. — Dün ak- şamki kabine içtimamda M. Her- riot'nun Lausanne ve Cenevre mü kâlemeleri hakkındaki beyanat ve izahatı dinlenildikten © sonra her iki konferanstaki Fransız he- yetlerinin hattı hareketleri mütte- (Devamı 3 inci sahifede) İngiltere ile bir ilaf ak tedilmediğini söyleyen M. Stimson Takas mukavelesi için Avrupayı dolaşan heyet geliyor Heyet Romadan doğru İstan. bula dönecek. Hangi memleketlerle mukavele yapıldı? Muhtelif memleketlerle takas | landa il ir takas muka: ii alüKçdliMeki zn ekle İle bei kanl ia e Avrupaya giden heyetin seyabati | hi hakkında Ofise gelen malimata müizeran heyet Viyanadan Roma- ya hareket etmsiştir.'Hepet, Ber inde iken Alman resmi mehafili- le, Ticaret ve sanayi mümessille- rile temas etmiş ve buradan doğ- | kabilinde beş milyon kilo tötüş ruca Hamburga ve Bremene git- | mü hakkında Leh | tütüş miştir. Heyet, buralarda alâkadar | reğisile başlamış olan müza| imahadille: temaslar gphiktüi ann |, dedin edilmiştir. ei rn Parise geçmiştir. Pariste Fran- z v sız Ticaret nezaretile temas edil- da özetin Viyanadaki temasların miş ve bir'takas mukavelesi imza | “* Avusturya sanayi Çarşamba pazarındaki cinayetin davasına dün başlandı. Yazısı mahkeme haberlerimizde..