72 Devlet Şurası bütçesi müzakere Mali politikamızdaki | Dün Mecliste kâbul (Fırka grupu HAZİRAN 1932 7 inci sene No, 2285 NU$HASI 5 KURUŞTUR ecliste dün bazı bütçeler kabul edildi hassasiyet ve bütçe edilen bütçeler “Hüner fenalıklara meydan | Recep Beyin nutku sürekli vermeden, zaruretlerin tazyikını beklemeden tedbirleri vaktinde almaktır” Dünyayı tazyik eden buhran daha ne kadar Hiç bir sebep ve mülâhaza ile bütçemizde mutlak bir te- vazum teminini ihmal edeme- yiz.. Tevazün; Türkiye Cümhu riyetinin bütçesi için esi bir şiar oldu, Bu zaruret her zaman için vardı; fakat içinde Yaşadığımız müstesna ve müş- kül seneler içinde olduğu ka- dar bu © lüzum hiç bir vakit © kadar şiddetle duyulmamıştır. İsmet Paşa; takdire şayan bir inat ve ısrar ile bu memleket- te müvazene fikrinin anlaşıl- masına ve yerleşmesine (o çok çalıştı. İli gündür ki, Büyük Mil- let Meclisinde senelik bütçenin müzakeresi oluyor. Maliye ve- kilinin bu münasebetle meclis. te söylediği sözler, delâlet et. tikleri mana itibarile çok kıy- metlidir. Muhterem Abdülha. lik Beyin en kuvvetli — tarafı sözden ve sazdan ziyade rakam t etmesidir. Her han bugünkü neticelerini dünkü neticelerile o mukayese imkân ve vasıtalarına malik ol- duğu zaman, insanoi$ş hak- kında en doğru hükmünü vere bilir. Maliye vekilimiz; mev- zwu bahis beyanatile efkârı u- mumiyeye bu imkân ve vasıta- ları vermiş oldu... , Mali ayse erk ve tatbikata taallü zı hususlarını tenkit etmek, daha iyi tarzlarda halletmek imkânr olun bazı noktalar üzerinde dur mak mümkündür. Fakat umu- mi hatları itibarile bu $iys: fin sağlam bir hesaba müste- nit, memleketin ihtiyaçlarına ve bilhassa zamanın icapları- | na uygun olduğunu da kabul | kimse © bulunmaz. ve itidal sehi- ediyoruz. etmiyecek Biz burada insaf bi insanları murat Yoksa ber meseleyi muayyen | m: İmek fikirlere, menfi kenaatlere sap İk olduğu halde tetkike yelte-| nenler tarafından verilecek hü- küm bizi o kadar alâkadar et- Hesapsızlık ve iz ten doğan fenalıklar menfi te- sirini gösterdikten, birçok zaru Fetler gelip çattıktan sonra bir sürü tedbir arayıp bulmak nis- beten kolaydır. Hüner; fena- İiklara meydan vermeden, Z- rüretlerin tazyikını beklemeden tedbirleri vaktinde almaktır. Hükümetin mali politika- | çok sında bu hassasiyet çok bariz- dir: Her tedbir tam vaktinde alınmış, alınan tedbirlerin bu- t ve şümulü Zaruretlerin mik tarma göre ölçülmüş ve hemen daima hâdiselerin önüne geçil- Miştir, Millet & Meclisinin ve ükümetinin bu (bereketini *iYasi basiretle tavsif etmekte De mübalâğa yardır, nede te- Vüzua münafi bir iddia. ğ Unutmamalı ki, bugünkü aslı | çin bir tedbirler silsilesi lâzm İ yat yolunun takdirsizlik» | İ dır. Umumi buhran devrinin sürehilir? şerait — içinde bir memleketin mali ve iktisadi rini hal için tek bir tedbir kâfi de- ildir. İşin içinden çıkmak i- dır. Öyle tedbirler ki, birinin vereceği netice öbürünün tesi- rile hiçe düşebilir: Gümrük va. ridatı devletin mühim memba. larmdan © biridir. Bu varidatı çoğaltmak lâzım... Fakat hükü met varidatın tezyidi kadar ti- caret müvazenesinin “teminini de ayni zamanda (düşünmeğe mecbur olduğu için gümrükler de tahdidi bazı tedbirlerle va- idatım azalmasına da razı ol. maktadır. Yalnız bütçe müva- zenesini düşünerek meselâ caret müvazenesi tabii ki isabet olmaz. Bundan başka devlet makinesinin işle- mesi, umumi işlerin durmama- için de ayrı ayrı tedbirler lizrmdır. En büyük marifet; bütün bu tedbirleri | biz en iyi surette telif etmektir. Hükümetimizin (bütçe ve müvazene politikasından bahse derken, tediyede temin edilen intizamı da takdir ve memnu- niyetle hatırlamak © lâzımdır. Tediyede intizamın veya ak- sinin ne olduğunu anlamak için başka memleketlerde, meselâ Balkanlarda ve vasati Avrüpa- da olup biten şeyleri göz önü- ne getirmelidir. Bütün bu mem leketlerde ödeme nizamının bo. zulması; yalnız iktisadi bub- yandan müteessir olan halkın ıztırabını arttırmakla — kalmı- yor, basit tedbirlerle karşılan- ması zor bir tehlike (halinde o memleketlerin umumi niza- mı ve rejimlerini tehdide ka- dar gidiyor. Bunu yerinde gö- rüp anlamadan mukayese yap- ve sağlam bir hüküm ver- müşküldür. Buhran seneleri; dünyanın her memleketinde umumi ha. en dar, âşılması en güç bir geçit noktası sayı- lır. İstiklâl gayesine, milletin refahı gayesine © ulaşmak için bu geçidi mutlaka aşmak lâzım ne kadar süreceğini kimse tah. min edemiyor. Fakat dünya- nın muhtelif memleketlerinde- ki tezahürlerden, ufuklarda be liren bazı alâmetlerden bunun uzun siri anlaşılı. or. Nihayet milletlerin taham *yül kabiliyetinin bir — hududu İ vardır. Tehlikeyi gören devlet Yinmları mes'uliyeti alarak ra | siz kalamazlar. Nihayet bu za | Zülfü Bey ANKARA, 21 (Telefonla) — Millet Meclisi Kâzım Paşanın ri- yasetinde toplandı. Bütçe heyeti umumiyesi hakkında söz söyle mek üzere daha dünden söz almış bulunan meb'uslar sıra ile kürsü- yü işgal ettiler. İlke sözü Reşit B. Recep Bey (Gazi Antep) aldı. Recep Bey Re şit Beyi takip etti, Recep B. in cevabı Recep Bey (Kütahya) söz ala rak Sırrı Bey (Kocaelinin) dünkü beyanatına cevap vermiş, fırka prensipleri, buhran, bahalılık bed alkışlarla karşılanmıştır Refik Şevket Bey Remzi Bey binlik mücadelâni gibi esasları ih- tiva eden şümuilü bir nutuk irat etmiş Beyin bu beyana- tı sürekli alkışldra mazhar olmuş tar, j Pahaliğik yoh. Muh aiçiz ya meb'usu Bahat ei ire rek şahsi kannati ölarak memle- kette bahalılık olmadığını, baha hilrle olsa bile bunun izalesi Sırrı Beyin beğenmediği devletçilik sa yesinde olduğunu söyledi ve Sırrı Beyin kooperatifler hakkında bah seltiği kitaba naklikelâm ederek “merak ettim, gördüm. Türkiyede kooperatif. yaramaz” i muş. Bunu ancak bir düşman söy leyebilir. Sırrı Bey nasıl oldu da söyledi bilmiyorum” dedi. Ve kooperatiflerin faydaları hakkında izahat verdi. Bundan sonra Sırrı Beyin aldığı mektup- lara da temas eden Rece; m daima hali temastadır” Vergiter meselesi Remzi Bey (Sivas) Sırrı Beyin dünkü içtimada bazı memleketle rin vergileri harbi umumiden ev- velki hadde indirdiğine dair olan iddiasını mevzuu bahsederek bun ların yanlış olduğumu ileri sürdü. Fiyatların düşürülmesi meselesi. nin çok çetin bir ameliye olduğu- nu izah eyledi. Sırrı B. tehrar kürsüde Surrı Bey (Kocaeli) söz alarak (Devamı 4 üncü sahifede) Süryani kadim patrik vekili mahkemede. » Yazısı yiki karşısında bugünün devlet damları uzun müddet hareket mahkeme sütunlarında,. - | hasıl oluyor. Dikkat © edelim / ki bu alışkanlık; dikkat ve has etimizi azaltacak dereceyi dikal tedbirlere gidemiyorlar, İ ruret ve tazyikler; onların mes- | bulmasın.. Sonuna kadı Bugünkü politika sahnesinde | uliyet vahimesine karşı bir ne, | ta kalmak lâzemdir. Bu iin maatteessf bu kıratta büydk| adamlar yoktur. Fakat hâdi- seler, diplomatların o kararını beklemeden yürüyor. Muhak- kak ki, her gün biraz daha bu. | nalan efkârı umumiyenin taz-! vi müdafaa ve mazeret silâhı olur. Senelerdenberi | çetin bir mücadele içinde çırpıyoruz. Zaman geçtikçe bu mücadeleye karşı bizde bir nevi alışkanlık mül ve feragatimizin mükâfa. | tanış buhran senelerini takip edecek devirde fazlasile göre- soğiz, Siirt Meb'usu MAHMUT -İ56 bin liradır Toplandı ANKARA, 21 (A.A) — grupu idare heyetince teşkil e dilecek kömisyon tarafından daha esaslı surette tetkik edil- mesi ve neticesinin grup heye- ti umumiyesine bildirilmesi ka rarlaştırıldı. Usulsüz Tevziat Üsküdarda iki kişi- ye daha işten el çektirildi edilirken reis Reşat Bey izahat verdi. Lise talebesi ve dersler Randımanı çoğaltmak için neler yapmak lâzım? Müderris Muslihittin Adil Bey aksayan taraflara dair müşa. hede ve mütalealarını söylüyor Galatasaray lisesinin eski ran- dımanmı veremediğine ve bunun sebeplerine dair dünkü sayımızda çıkan Siirt meb'usu Mahmut Be- yin başmakalesi bu kiymetli irfan müesesemizin esaslı noksan ve ihtiyaçlarını hulâsa etmek itiba rile çok şayanı dikkati. Darülfünun müderrislerinden Muslihittin Adil Bey debu hu- yösta bir muharririmize demiştir “— Galatasaray lisesi ve hlelâ- mum liselerimiz, eski randımanını veriyor mu? Bu suale isabetli bir cevap verebilmek için bazı tet- kiklere lüzum vardır. Bu tetkika t yapmadan cevap vermek müş- kül olur. Üsküdar malmüdürü Salim | Bey hakkmda tahkikata devam edilmektedir . Aldığımız malt mata göre, göy ri kanuni suret te yapılan tedi yatın o mecmui Bu paradan bin lirası zim. Maliye müfettişi tlâsla alâkadar (o SAFFET BEY görülen Üsküdar malmüdürlü. inlerce messleler için fnie kü | ğü veznedarı Hafız Ali ve Üs- küdar sabık varidat kâtibi Sa. ih Beylere de işten el çektiril- miştir. Emir Faysal Hz. Yarın gidiyor Dün şehirde bir te- nezzüh yaptılar Emir Faysal Hz. dün öğleden sonra şehir dahilinde bir gezinti yapmışlardır. Emir Hz. yarın va- purla şehrimizden Batum'a ora- dan da Tahran'a gideceklerdir. İstanbul muhteliti Eskişehire gidecek ANKARA, 21. A. A.— stanbul Mahtelitinin oAnkarada yapacağı maçları itmam ettikten sonra cuma akşamı Eskişehre gideceği ve irada cumartesi günü Eskişehir muhtelit- ile müsabaka yapacağı müstah- berdir, Yeni Fenerbahçe yurdu için ANKARA, 21. A, A, — Ankara Muhafızgücü yeni Fenerbahçe kulü bünün inşası için 100 lira teberru et miştir. Beynelmilel tah- lisiye kongresi ROTERDAM 21 (Milliyet) — Beyrelmilel'tabliliye kongresi bu gün açıldı. Kongrede Türk tahli- i namına tahlisiye umum mü- Necmeddin Bsy bulunmak- tadır Maamafih, Darülfünuna gelen ve imtihan veren gençlere baka- İ rak liselerimizin randımanı hak- “kanda Bazı “ Biimerelere"destires 6i- , Kendi dersimin im- galeri ebe ii öğe men- leri ii ırile yaptı; bususü tetkikler, bazı liselerimizin eski si kadar randıman © vermediğini vasusi bir görüştür. bir kanaat © olarak | zikretmek cesaretinde bul mam. Bazı liselerimizin eski dımanını veremeyişlerini bazı s6- beplere atfedebilirim. Bu sebeple İ rin başımda sınıf çokluğu gelir, Bi adedi geçmemesi ve nihayet bü. tün bir lisenin 400 den fazla tale- bayi sakfı altnda topl zum gelir. Bir lise muallimi talebesile BERLİN, 21. A. A. — Gazeteler, bu sabah Lausanne hak kında o betbinane mutalealar yürüt- mekte ve tamirat meselesinde zuhur eden ihtilâflar hasebile konferans mesaisinin ilerlememekte olduğunu yazmaktadırlar. Gazete muhabirleri, safi bir taz- minat tediyesi hakkındaki OFransız noktaj nazarını teşrih etmekte ve Almanyanın hiçbir güna tediyatta bulunmak imkânma malik olmadığı- nı ilâve eylemektedirler. Muhabirler, hali hazırda geniş bir tahlisiye ame. Byesine girişmenin mevzuu bahsol- duğu ve siyasi tediyatın münakaşa- sına girişmenin zamanı olmadığı id- dinsında bulunmaktadırlar. Von Papen ne diyor? LAUSANNE, 21. A. A.— M von Papen M, Grandi'yi ziyaret etmiş- tir. M. von Papen gazetecilere vaki mühim müşkülâttan dolayi fikir ayrılıkları mevcut oldu- ğumu, fakat bir takım köprüler kur mağa çalışıldığını söylemiştir. Temps ne diyor? PARİS, 21. A. A. — Havas ajan sından: Tempu gazetesi yazıyor: Üç devlet arasmda dün müştere- ken Cenevrode yapılmağa başlanı- lan ve bugün devam-edilerek tabiati le diğer başlıca devletlere de teş Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET 1 | birinin hususiyetlerini, kabiliyetle Almanlar müzakere- lerden memnun değil! “Temps” gazetesine göre de halledilecek daha çok müşkilât vardır Hukuku idare profesörü Muslihittin Adil Bey kından ve hakkı ile alâkadar ola bilmek için onları devamlı bir sü- rette isticvap edebilmeli, her bi- mn iin ayrı ayrı yeti. « Bir mektep müdürü de'talebe- sini yagün yegân ve her rini, takviyeye muhtaç cihetlerini yakından görebilmelidir. 1500 mevcutlu bir müesseseden iyi mah sul ve kâfi randıman alınamazsa bunun günahı, her halde hocala- rına ait olamaz. Ben, Galatasaray gibi memle- (Devamı 4 üncü sahifede) Von Papen ve M. Herriot mil edildcek bul e terki teslihat konferanamn mezesi? nin neticeleri hakkında bir mana & (Devamı 4 üncü sahifede)