SALI 7 HAZİRAN 1932 7 inci sene No. 2270 NUSHASI 5 KURUŞTUR Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET İş Programı, Memleket iş programı, memleket ER. he geç kaldık, denemez. Tatbik vasıtaları olma» yan bir programım mânası olamaz dı. Büyük işleri başarmak için za- man ve imkân âmillerinin vücudü, tesiri şarttır. Bu âmülleri ise şim- di buluyoruz. İsmet Paşanın himmetile mem leket için mühim sayılacak bir kredi bulduk. Bu kredinin en bü- yüle mânası mikdarında aranma- nım bu kadar güç bu kadar müsait i mali bir mmsa- nın da mücssir olması lâzımdır. Rus ve İtalyan dostlarımızdan alacak kredi bu mahiyette bir şeydir. Şimdi memleket için bir iş programı yapmak, eldeki vesait ve imkânım hududu dahilinde va- tandaşlara çalışma ve kazanma sahaları açmak mevzuu bahistir. Bunda dikkat edilecek ş6y; para bulmak kadar onu da mühim ve hi dur. Herhalde simdiye kadar ge- irdiğimiz tecrübelerden çok iyi esler aldığımız muhakkaktır. Muayyen bir müddette tahak- kuk ettirilecek bir program; yal- nız bu müddet zarfmda işleri tesbit noktai nazarm him değildir. Böyle bir program ber türlü teşebbüs sahiplerine de kanuni bir emniyet vermek itiba- rile de çok fay bir şey olur. Unutmamalı ki, memlekette her kudretten, her membadan, her &- nıftan istifadeye mecbur olduğu- muz bir devirde yaşıyoruz. Mus- solini İtalyasınn en doğru ve kuv vetli olarak istinat ettiği temel; memlekette mevcut olan maddi ve manevi bütün kuvvetlerden is- tfade etmesidir. Rusyadan ve İtalyadan yazdı- ğm soyahat intibalarımda daima şu noktayı tebarüz ettirmeğe çalış tım: Biz, ne bolşevik olacağız, ne de faşist.. Bizim de belli başlı, ta- rihe geçmiş müstakil bir mezhebi miz var: Kemalizm. Bizim Rus ve İtalyan tecrübelerinden edece ğimiz istifade, onların çalışma u- sullerinden işimize ve ihtiyacımı. xa uyanları alıp tatbik etmektir. Hükümetin, mühtaç olduğu. muz bazı sanayii kurmak kararm da olduğu anlaşılmaktadır. Yeni larma cevap kuruyoruz. vesait ile ihtiyacın ne mikdarı min edileceği hakkmda şimdi kat'i bir fikir dermeyan edilemez. Fakat şu söylenebilir ki kurula” cak müesseseler yüzünden bir çok vatandaşlara iş çıkacak ve iş sa- hasındaki vatandaşların tediye ka » biliyetleri de artacaktır. Bir misal alalım: Trakyada Alpullu şeker fabrikasmın faali” | yete geçmesi bu havalinin iktsa- di hayatını kurtarmıştır. Bir de- fa müessese pancar ziraatile meş gul olan köylülere senede bir bu- çuk milyon lira veriyor. Devlet | hazinesine doğrudan doğrüya ve bilvasıta verdiği vergi mikdarı da bir buçuk milyona yakmdır. Fab- rika faaliyette iken bin amele ça- kaşlırıyor. Methurların ve işçilerin maaş ve ücretlerinden hazine yer gi ahyor. Bütün bunlar heinba ka ulacak olursa, bir tek fabrikanın iktsadi hayatın inkişafına hizmet ten maada varidat noktasından hazineye temin ettiği menfaatin de derecesi anlaşılabilir Girişeceğimiz e sınai teşebbüs- te bu bir kaç,- belkide üç beş defa büyültülebilir. Eğer bu yeni Program memlekete daha üç sene mukavemet imkânmı hazırlarsa, maksat hâsıl olmuş demektir. Çün kü umumi kanaat şudur ki, umu- mi buhrana milletlerin üç seneden daha fazla mukavemet etmeleri- ne imkân yoktur. Bütün milletle- rin mukavemetini kıran bir buh- ran zamanında üç sene kazanmak mühim bir şeydir. Programm, iptidai maddeleri istihsal eden köylüye, fabrikada çalışacak amele ve memura ve ba zineye temin edeceği faydalardan manda ticaret müvazenesi üzeri- me icra edeceği tesir dolayısile milli paramızın kuvvetlenmesine de mühim âmil olacağı âşikârdir. Masonluk teşkilât; kakkında hükümetin soktai mazarmı soran Mahmut Esat Bey ANKARA; 6-(Telsfonla) — Halk fırkası grupunun yarmki içtimaımda Başvekil İsmet Pa- şa Poma seyahati ve bu seya- | lunuyor. Kulüp binasının yandıklan sonra alınmış bir resmi Fenerbahçe Kulübü yandı, zarar büyük! Maddi zarar 15 bin lira kadar. dır. Asıl felâket müzenin yanışındadır!.. smet PaşaRoma seya- hatı etrafında fırkadaizahat verecek Masonluk hakkındaki takrire de Şükrü Kaya Beyin cevap vermesi muhtemeldir 3 senelik plân, hatteki temas ve müzakerelerle Türk - İtalyan dostluğu etrafın da fırka azalarma izahat vere- cektir. İsmet Paşa bu münase- betle Romada esasları takarrür eden mali ve iktisadi anlaşma etrafmda da malümat verecek- tir. 3 senelik plân Bundan başka İsmet Paşa. nın üç senelik plâna dair fırka içtimaında izahat vermesi muh temeldir. Masonlar hakkında takrir ANKARA, 6 (Telefonla) — zmir meb'usu mut Esat Bey fırkaya tevdi ettiği bir tak rirde hükümetin masonluk teş kilâtı etrafmdaki noktaj nazar ve battı hareketini sormı bu hususta Dahiliye vekilinin izahat vermesini istemiştir. Ya rınki içtimada Şükrü Kaya Be- yin bu takrire cevap vermesi çok muhtemeldir. Bu hususta fırka grupunda münakaşalı mü zakereler cereyanına intizar o- 8 Fenerliler ve onlara müzahir olanlar bu felâketten yılmadan harekete geçmelidir Evvelki gece çok müessif bir yangın oldu. Memleketimizde 25 senelik şerefli bir spor mazisi o- lan Fenerbahçe kulübünün lokali tamamen o yandı, — Fenerbah- çe kulübü müntesiplerini ve ayni zamanda | kalbinde taşıyan berkesi şiddet le müteessir eden bu yanın faci- asmdaki maddi zarar çok büyük olmakla beraber mânevi zayiat gayri kabili telâfi bir hal ve vazi- yet arzetmektedir. Bilhassa sene- İerden beri kulübün müzesinde toplanan şerefli ve kıymetli ener- ler tamamile e ön giz ca cayır yanıp giderken dışarıya Hr iğne bile çıkarmak hemen he men kabil olmamıştır. Yangın nasıl çıktı? Hâdiseyi elemle kaydederken sebebindeki müphemiyet ve meç- huliyeti de dikkatle kaydedece- ğiz. J Yangm gece saat tam birde çılamıştır. Binanm içinde kimse halunmadıiı icin alev sacağı sari, dıktan sonra kulübün tam karşı smda bir evde oturan Fenerbahçe li Fazıl Bey ilk önce yangmı gör- müş ve hemen evinden fırlamıştır. , , Fazıl Bey kapı kilitli olduğu için içeriye biraz geç ve ancak ka pıyı kırmak suretile girebilmiş, | hemen itfaiyeyi haberdar etmek üzere telefon odasına koşmuştur. Telefon odasının kapısı da kilitli olduğu için kapıyı kırmak müşkül olmuş ve itfaiyeye haber vermek gecikmiştir. Fakat, herşeye rağ- men oyuncuların soyunmaları için | ahsiz edilen kısımdan içeriye gi- rebilen Fazıl Bey bu yeni müşkü- 1ü de yenmeğe çalışmış, telefon'o da kapısını kırmıştır. An- cuk kapı arkasina devrilir devril. mez kendisini karsılayan bir alev dalgası telefona koşmayı menet- miş ve Fazıl Bey tekrar sokağa çıkarak dışarıdan itfaiyeyi çağır. mak imkânlarını aramıştır. İtfai- ye yangının görülmesinden yirmi beş dakika sonra gelebilmiş, hor- (Devamı 6 ncı sahifedel i sile inhisar idarelerinden ne ka Ismet Paşa bugün Fırkada izahat 2-Mahmut Esat Bey Masonluk hakkında Fırkaya bir takrir verd Geçmiş Olsun! Kral ve M. Mussolini bir tehlike atlattılar | CHEF. Fırka da taksi kralına mü- kâfat veriyor.. Her ikisine de suikast yapılacaktı. Müteşebbisler yakalandı Altı müessese daha mükâfat verecek Perşembe son gün! Bugünün akşamma kadar ka- yıtlarını yaptırmayanlar maattes- süf Turing kulüp ve gazetemiz tarafından hazırlanan otomobil yarışına yeceklerdir. Yar; etrafında alâkadarlarn umumi faaliyeti başlamıştır. Her tarafta hazırlık görülüyor. Diğer taraftan yarışa ait haberlerin en yeni ve dikkate şayan bir safhası da yeni mükâfatlardır. ROMA, 6 (A.A.) — Dün öğleden sonra Venedik meyda- nı yakininde zabıta memurları, İsviçre pasaportunu hâmil olan şüpheli bir şaher tevkif etmiş- lerdir. Bilâhara bu şahsım Sbar | dellotto Angelo isminde polis- çe malüm bir adam olduğu ve ecnebi bir memleketten gelmek te bulunduğu anlaşılmıştır. S- bardellotto, tevkif edildiği esna (Devamı 6 ner sahifede) Adil B, Dün geldi Yarış birincisine C. H. F. tara- fından da bir mükâfat verilmesi kararlaştırılmış ve keyfiyet dün tertip heyetine bildirilmiştir. Tertip heyet Tertip heyeti Vali Muhiddin İ İnhisarlârın tevhi- ! dine tem- muzda başlanacak Gümrük ve İnhisarlar Vekâ. leti müsteşarı Âdil B, dün An- karadan şehrimize gelmiş ve Haydarpaşa istasyonunda İn. hisar idareleri umum müdürle. ri, şehrimiz gümrükler — ve sair zevat tarafından istikbal iştir. Adil Bey şehrimizde bu. lunduğu müddetçe inhisarların tevhidi kararlarının tatbiki ha- zırlıklarına nezaret edecektir. Bu hususta vaki olan istifsarı. mıza cevaben müsteşar B. şu beyanatta bulunmuştur: İ Beyin fahri riyaseti altında şu z€- vattan mürekkeptir. Kocaeli mebusu Reşit Saffet Bey, Halk fırkası vilâyet meclisi idare reisi Cevdet Kerim Bey, Be lediye reis müavini Hâmit Bey, gazetemiz müdürü Ahmet Şül Bey, Ford direktörü Ni. Hofenker, —“İnhisar idarelerinin tevhi di tatbikatma temmuz iptida- sında başlanacaktır. Tevhidin re suretle yapılacağı tekarrür etmek üzeredir. Tevhit dolayı- dar memur açıkta kalacağı şim diden belli değildir. İnhisarlar © umum müdürü henüz tayin edilmemiştir. Mali rr Ali Riza B. in u- lürlüğe tayini doğru Şükrü Ali Bey, Ekrem Rüştü Bey. Jüri ve diğer heyetleride şü zevat teşkil etmektedirler: "tarih henüz malâm değildir.” Üçüncü kolordu. kumandanı Şükrü Naili Paşa, Ahmet Şükrü Bay, Şükrü Ali Bey. Hanımlar komitesi: Müşerref Muhiddin Hnım. Madam Holenk Yarış teknik heyeti? Ekrem Rüştü B. Nusrat Bey M. Mulany Starter muavini z - Haydar Faysal Bey Haziran pazargünkü Kronomet Milliyet Aynacı oğlu Nihat Bey Starter mua Hesap komitesi te bir yenilik bulacaksınız Bu yenilik nedir? r. Arkara'ya avdet edeceğim Fikri Bey M. H. Hirsch Kronometrör muavini Yani Mükâfatlar Yarışm uyandırdığı büyük alâ- kayı teyit eden hâdiselerden biri- a contanın (Milliyet ve KA HÜSEYİN RAHMİ Beyin ÖLENLER YAŞI- YORLAR M1? isimli ro- manı pek yakında Milli- yet'te çıkacaktır. lara mükâfatlar vadetmeleridir. Birincilere mükâfat verecek mü- “x Jeneral Motors acentası Doyç acentası Yukarıda “Tınaztepe, aşafıda “Zafer,, İkimuhribimize de dün sanca dilmiş olan Tınaztepe ve Zafer torpido muhriplerimiz dün öğle- den sonra saat 14 te Dolmabahçe açıklarından e demirlemiş olacak» verecek, Ai VEE muhriplerin Dolmabahçe önünde.. Tınaztepe ve Zafer muhriplerimiz geldi ğımız merasimle çekildi Isteyenler bugün gemileri gezebilirle; kalyan tezgâhlarında inşa e- lardı. Merasim programı da suretle hazırlanmıştı. Ancak me İtalyada Taranto aç üyük bir fı tatl e e a Bankalarda para bi- riktirenler çoğalıyor Yapılan hesaplara göre mev duat 40 milyona yakındır Milli iktisat ve tasarruf cemiyeti memleketmizdeki tasarruf haraket Bin derece ve şumulü, bankalara ya- pılan mevduat miktarı hakkında sa- Şehir kavruluyor. Dün de mevsimin en sıcak ve bi naltıcı bir günü idi.Rasathaneler bu sıcağa ne a lar? Yazısı iç sahifemizdedir.. yanı dikkat bir istatistik neşreter tir. Bu istatistiğe | nazaran memlel (Devamı 6 ncı sahifed