6 Haziran 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Ucuz. İstikraz İki ay evvel “Türkiye ve İs- tkraz,, başlığı altında bir ma. kale yazmıştım. Bu makalem; bazı mahafilde tarizlere uğra- miş, mevzuu bahsettiğim mese lede zamanm icaplarma değil, hislerime tâbi olduğumu söyli- yenler o olmuştu. O makaleyi yazmağa beni sevkeden sebep gayri malâm ( değil idi. Ayni makalede o sebebi ibzah etmiş- tim: “Varidat bütçemiz iki sene evvelkine nisbetle elli | milyon lira eksildi. Bu, demektir ki, halkın, mükelleflerin © tediye kabiliyeti de o nisbette inmiş- tir. Yeni bazı vergiler koya- rak, bazı masrafları kısarak büt çeyi tevzin ettik, Fakat gele- cek seneler için ne yapacağız? Verimli işler vücude getiremi- yoruz. Mükelleflerin — tediye kabiliyetini arttıracak — tedbir- ler alamıyoruz. Bu kabiliyet gelecek sene de düşmeğe de- vam ederse, müvazeneyi nasıl bulacağız? Her halde bütçe açığını ka pamak için değil, fakat mem- leketin bütçe ve ticari müvaze nesine yardım işleri için hariçten para bul mak lâzımdır. İsmet Paşa is- terse, (bilhassa politikasile her kese emniyet telkin eden İs- met Paşa) böyle ucuz bir istik *raz yapmak imkânı bulabi. ay Bu gibi meselelerde hayal- den, nazariyattan ve bilhassa kuru tahminlerden dalma çe- kinmek âdetimdir. O mütalea yi serdederken, gayri ü ve ulaşılmaz bir şeyden bah- settiğimi asla o düşünmedim. Çok geçmedi. Hâdiseler ve biz zat İsmet Paşanın karar ve ha reketi; bu ucuz istikrazı tahak kuk ettirdi. Son bir ay zarfın- da Rusya ve İtalya ile yapıl. ması kararlaşan mali muamele ag bir istikrazın tam kendi. sidir, ... Bir noktayı bilhassa teba- rüz ettirmeliyim; Başvekil Pa şanm Moskova ve Roma seya- hatleri; her hangi bir istikraz muamelesile asla alâkadar de- gildi. İsmet aşa; bu dost memleketleri ziyarete (o gider- ken, böyle bir şey düşünmemiş ti. Nihayet bir sene evvel ka- olan bu ziyaretlerin gayesi de herkesin malümu. dur. Mevzuu bahis mali mus- melelere gelince: Bunlar her iki tarafın devlet adamları ta rafmdan izhar edilmiş dostane bir tezahürden ibarettir. Bunu başka türlü tefsir edenlerde ise hüsnü niyet aranmaz. Cbr Avrupanın zengin devletle- rinden istikrazlar yapmış, istik razın maddi ve manevi tazyik- leri'altında ezilmiş bir memle- ketin ricalinden birisile görüş- tüm: Yana yakıla şunları an- lattı: ğ “,.Bilmezsiniz, bu sermâye. dar, alacaklı devletlerin mua- melesi ne zalimanedir! Size pa ra mı ikraz edecekler? Şartları, aşağı yukarı şunlardır; Verdikleri paraya bir faiz vereceksiniz. Bu parayı; kendilerinin ma. lâmatı'altında muayyen işler- de kullanacaksınız. Bu işler i- çin icap eden malzemeyi mem İeketlerinden alacaksınız. Mil- li müdafaanız için bir santim bile ayıramıyacaksınız. Onlara eski borçlarınız varsa, ayni pa» radan ödeyeceksiniz... Bu kâfi değilmiş gibi bir de, — en fena sı ve tehlikelisi — politikada onların peşinden gideceksiniz.. Bu şartlara katlananlarda me- cal ve hele milli istiklâl kalır mı? i Türkiye, buna benzer şart- © ları kabul ettikten © sonra her © vakit ve her yerden istediği ka- o dar para o bulurdu. O, bütün yüksek 6 HAZİRAN 1933 7 inci sene No: 2269 NUSHASI $ KURUŞTUR Maliye vekili Abdülhalik B. hisse mahsup edilmişti Cevat Bey merhumun Dün büyük bir merasim yapıldı Bey merhumun cenaze merasimi, hazırlanan resmi programa tevfi- Kibrit Şirketi ile yeni bir itilaf.. Hazırlanan mukavelename dün akşam imza edildi Şirket; hazine bonolarından on tanesini hükümete iade ediyor ANKARA, 5 (Telefonla) — Kibrit inhisarmı işleten Hof. man ile Maliye Vekili Abdülha lik Bey arasında cereyan eden müzakerat neticelenmiş ve ha. zırlanan mukavele bu akşam noter huzurunda imzalanmış. tır. Mukavelename esaslarma göre kibrit şirketinin hüküme- te vermeği taahhüt etmiş oldu- ğu avanstan geriye kalan bir buçuk milyon dolara mukabil Boğazlar ve Rusya Komisyonda hara- retli içtimalar var Boğazlar komisyonu, şimdiye kadar olduğu gibi, bu sefer de, Karadenizdeki Soviyet donanma» sı hakkında Rus sefareti vasıtasi le Moskova hükümetinden malü- inat istemiştir. Malüm olduğu üze re, Soviyetler Boğazlar mukavele sini imzalamış olmakla beraber, tasdik etmemişlerdir. Şimdiye ka- şirket elinde bulunan hazine bonolarından on tanesini hükü mete iade edecektir. Bu bono- ». Jar 4 milyon 70 bin Türk lirası ) kıymetindedir. Bu suretle hü. kümetimiz kibrit şirketinden aldığı avanstan 933 senesi bida İ yetinden 937 senesi nihayeti. * ne kadar olan taksitleri ödeye- cektir. 932 senesinde ödenecek olan taksite gelince bu taksitle hükümetin şirketten alacağı cenazesi kaldırıldı Cenaze Köstenceye getirilirken vagon- dan çalınan mücevher sandığı kime ait? tai #iomisyon reisi amiral Vâsıf Pg. dar komisyonun bu huşustaki müra cmatlarına, komisyi tanımış ol mamak için, doğr cevap vermemişler, denizde- ki kuvvetlerinden Hariciye Vekâ- letimizi haberdar etmişlerdir. Bo gazlar komisyonu bu sene de mü racaatın: tekrar etmişti. Bu mesele, komisyonun son iç timalarını işğal etmis. “lassa Ro mManyx murahhas MM €zu ize rinde hararetli beyânatta bulün- muştur. Komisyonun çarşamba iç timamda da bu mesele görüşüle- cektir, Kazalar Çoğaldı! Hızlı giden otobüs- ler çevriliyor, şoför- Cevat Beyin cenaze merasimine alt İstanbul ve Varşova'da İinlibalar (1:5 numaralar İstanbulda; 2-3-4 numaralar Varşova'da çekilmiştir) Varşova Büyük - Elçisi Cevat |kan, dün yapılmıştır. Cenaze, dün saat 11 de, mer- IDevamı 5 inci sahifede) maa İN ll tur, Borçsuz yaşamış olmak, | lerde işletilecek olan elli mil bu devirde milletlerin en büyük | yon liralık bir sermayenin doğu kuvvetidir. Her halde İtalya | racağı iş hacmi ve milli mu. ve Rusya ile yapılacak olan ma | hitte hasıl edeceği inkişaf; Ki muamelenin mucip olacağı ! şüphe yok ki, halkın refahı inkişaf sayesinde, bundan böy- | ve ödeme kabiliyetini arttir- le de zorluklara Oo mukavemet | makta pek mühim bir âmil ola için muhtaç olduğumuz kuvve. | caktır, ti leradliyeye veriliyor Müddeiumumilik şiddetli tebligat yaptı Son günlerdeki Adliye ista. tistikleri otobüs kaza'avının şa. yanı dikkat bir derecede çoğal- dığmı kaydet. mektedir. İstan bul Müddeiumu £ miliği bu mese. le ile ehemmiyet li surette meş- gul olmağa ka- rar vermiş ve dünden itibaren Sirkeci - Bakır. XEVAX B#r köy ve Eminönü - Eyüp hatla. rmda işleyen otobüslere kanuni hadden fazla sürat veren şoför lerin derhal en yakın polis mer kezine celbedilerek haklarında tutulacak zabıt varakalarile he men mahkemeye tevdilerini kat i surette seyrüsefer başmemur. İuğuna tebliğ etmiştir. Seyrüse fer merkezi, Müddeiumumili. ğin bu tebligatı üzerine dün akşamdan itibaren faaliyete geçmiş ve bilhassa virajlı yol. larda sür'atle giden otobüsleri | çevirmeğe başlamıştır. İngiliz sefiri geliyor ANKARA, 5. (Telefonla) — İngiliz sefiri George Clarc bula hareket etmiştir. Vedit Bey ANKARA, 5. (Telefonla) — Başvekâlet hususi İcalem müdürü Vedit beye Büyük Elçilik müsteşa rı unvanı verilmişti » Ümit Ni Yeni Yunan Kabinesi M. Venizelos tekrar iş başında.. Yunan Başvekili Yalova'ya geliyor. ATİNA, 4 — Kabine buhranı bit müş, M. Venizelos yeni & kabineyi teşkil eylemiştir. Buhranın bu ka- dar az bir zaman zatfında halli ve yeni kabinenin sür'atle teşkili hay- reti mucip oluyor. e Yeni kabinede Mihalakopulos hartiye , M. Barba- res03 maliye, ceneral Katabakis har biye nezaretlerini muhafaza ediyor- lar. Diğer nazırlar, değişmiştir. M. Venizelosun, bu tadilden bilistifade istemediği bazı arkadaşları kabine haricinde bıraktığı o zannedilmekte- dir. Yeni kabinenin bu gece, Reisi- cümhur huzurunda tahlifi yapılmış- tir, Efkâr umumiye, “ M. Venizelo- sün tekrar resikâira gelmek suretile karma karışık bir şekil almağa yüz tütan siyasi vaziyetin tevazzuh ede ceğinden memnun görünüyor Yeni intihabatın © zamanı İcrası hakkında, biribirine zıt şayialar de- veran ediyor, İntihabatın icrasr tes- ri edileceğini — söylemekle beraber meclisin devrei teşriiyesini bitirece- ği ve yeni intihabatm ancak eylül. de yapılacağı da rivayet olunmakta dı ar. Esasen bu müddet zarfında M. (Devamı 5 inci sahifede) Tınaztepe Ve Zafer Bu iki muhribimize bugün sancak çekiliyor Şşayanı Muhripler halk farâfu Vara dan gezilebilecek.. Turing kulüp ile müştereken hazırladığımız otomobil sür yarışı etrafında uyanan bü her gün bir az daha cân. lanarak devam ediyor. Bilhassa husust otomobil sahibi hanım. ların gösterdiği alâka pek ziya de hayreti mucip olacak dere- cede dikkati caliptir. Hemen hemen bir çok hanımlarımız hu susi otomebillerile bizzat yarı- şa girmek ve kazanmak arzu- sundalar. Yarışı kazanmanm temin edeceği şöhret ise ayrıca kaçırılmayacak bir fırsat telâk ki edilmektedir. Fakat Turing kulüp şimdilik yarışa girecek o lan hanımlarımızın isimlerini mahrem tutmaktadır. 9 Hazi. ran perşembe günü akşamı ka- yıtlar kapanacak, ancak ondan sonra isimler neşredilecektir. Maahaza diğer bir noktai naza ra göre de ancak müsabakayı İtalyada my silen yeni muh- riplerimiz, Tinaztepe ve — Zafer bugün limanımıza geliyorlar. Kocatepe ve Adatepe muhrip- lerimizle birlikte sipariş edilmiş olan Tinaztepe ve Zafer muhrip- leri İtalyanın Ansaldo inşaatı bah riye tezgâhlarında © yapılmıştır. Her iki muhribin suya inme me- rasimi bir müddet evvel yapılmış- tı. Aradaki müddet zarfmda muh riplerin nevakısı ikmal edilmiş, açık deniz ve ürek şeri ei | kasanacakların İsim ve resimle yapılmıştır. Bu tecrübeler muhrip | © A İerin ber veçhile mükemmel ve | ri neşrolunacaktır. Müsabaka- her türlü şeraiti haiz olduğunu jya: > il IDevamı 5 inci sahifede| 5 Haziran pazar günkü Milliyet te bir yenilik bulacaksınız Siirt Meb'usu riyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET MAHMUT Roma dönüşünden çok kıymetli bir intiba: Reisicüm- hur Hazretleri ile Başvekil Ankara istasyonunda ilk karşılaştıkları anda.. Perşembeden sonraya kalmamak lâzım! Kadınların gösterdiği alâka hayret bir derecede. | Kimlerin yazıldığı şimdilik mektüm tu- tuluyor; yarış 17 haziran cuma günüdür Dokuz Haziran Perşembe Günü Kayıt Kapanıyor BEYNE tin 1 — Hususi otomobil ik : — Hanımlar, e — Hususi otomobil şoförleri, 4 — Taksi şoförleri va iştirak edeceklerdir. İkinci nok tai nazar galebe ettiği tak. dirde her zümrenin birinci, ikin ci, üçüncülerile alâcakları mü. Devamı 5 inci sahifede) | Bu yenilik nedir? Harz san HÜSEYİN RAHMİ Beyin ÖLENLER YAŞI. YORLAR MI? isimli ro- manı pek yakında Milli. yet'te çıkacaktır. Sıcaklar çoğaldı. Resimde gördük! lerini: rinden kurtulmak için Gülhane a geli ağaçları altına sığınıp gölgelikte uyuyanlardı, » Fa- Rat insan bu resme bakınca gayri ihtiyari hari nik İri lk,
