29 Mayıs 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

İtalyan dostluğu ve onun yolunda.. Yunanistanda Türk dostluğu bütün halkı kazanmış bir fikire inkılâp etmiştir. PİRE, (Başmubhartirimiz. | nan den) — İsmet Paşa, Tevere vapurumun merdivenlerini çıkı- | ri yor. Yanımda duran ve Hay- darpaşm garı için hangi padişa hın sarayı olduğunu soran bir İtalyan kadını: “Fakat Başve- kiliniz ne kadar genç, neş'eli ve sevimli!,, dedi, Onun genç- Tiği ve ihtiyarlığı meselesi üze. rinde durmak işime gelmez: Te Yellüt tarihimiz aynidir. İdare mes'uliyetinin kendisini ne ka- dar yorduğunu gözlerinde ve vaktinden evvel tamamen ak- laşmış saçlarında © okuyor ve seziyoruz. İki hafta evvel Rusya dö- nüşü Boğaziçine girerken, san- ki bir sevgiliye, bir cennete ka- vuşmuş gibi içimiz heyecanla dolmuştu. Şimdi İstanbuldan uzaklaşırken de, geriye bir bas kış; insana ayni heyecanı ilham ediyor. İstanbul; Türk milleti ne hakkın ihsanıdır. e Muhak- kak ki, tabiat; dünyanın hiç bir tarafında ona benzer bir bedia yaratmamış.. Marmara o kadar sakin ki.. Zaten Akdenizin dalgaları Ka- radeniz gibi sert ve EE de. ğil Guruba doğru; Çanakkale yi geçiyoruz. kkalenin A. Çanal nadolu sahilinde hayli uzaktan okunabilen bir yazı var: “18 - 3 - 1915, bu rakamlar; yalnız 1915 senesinin on sekiz martın da cereyan eden en büyük bir deniz harbini hatırlatmıyor. ün istikrazlarının çoğu kıa vadelidir. İşte şimdi taksitle. ri gelmiş borçları ödeyemiyor. | lar, Mösyö Venizelos; memle- ketin tediye kabiliyeti olmadı. ğını alâkadarla, İ alacaklı bu halden memnun ol. maz. İtimat azalır. İşte ikin- &i bir istikraz talebi reddedil. miştir. Cemiyeti Akvamın ma. li komisyonu bile Yunanistanm para derdine çare bulamadı. Yahut bulmak istemedi. Aca- ba işin içinden çıkılacak? Şunu ilâve etmeliyim: Hasta. İsk, tedavi edilmiyecek Okadar derin değildir. Yunanistan bu- Da elbette çare bulacak.. Şim- diden bazı tedbirler bile alın. mıştır. Kambiyo ve ithalât yası üzerine konan bazı tahdi- dat ile işin kısmen olsun, önü- ne geçmek mümkündür. sz Yeni hükümet henüz teşek- kül etmedi. sasının dahil olacağı büyük bir kabine teşkili mevzuu bahistir. Bu kabineye kraliyet — fırkası reisi (o Çaldaris'in de girmesini uzaktan | istiyorlar. Maksat; © büyük memleket meselesini, bütün fır kaların mes'uliyeti altında hal. le çalışmaktır. & Venizelos, bu hükümete riyaset o edecek mi İhtiyar Başvekil; henüz kararı Bütün fırkalar rüe | MELLİYET PAZAR P MAYIS Fransız Meclisleri Kabinesinde Ayan ve mebusan örme meclisleri nezaretinden nasıl açılacak? PARİS, 28. A. A — Ayan mecli. ran tarihinde tekrar celselerine ip - tidar etmesi sükünetle vukubulacak | inmektedir. Feleği! Sa Rabier, müteveffa o reisicümhurun hatırasnı: tazizen bir nutuk irat ey- liyecek, eli. devletler âyan mec- Tislerinden gi elen taziye larını ve sabık ek reisi O M. Lebrum'ün istifanamesini okuyacaktır. de çekilecek mi? BERLİN, 28. A. A — Almanyada hükümet bahranının ne suretle hi- tam bulacağını kimse İcestiremez. İyi malümat almakta olan mahafil 'de deveran eden şayinlara nazaran, M. Brüning jeneral Groener'i dahi- İiye nezaretine getirmek için Hin- denbourg nezdinde büyük bir gay- ret sarfetmeğe karar vermiştir. Bu şayialar, mareşal Hinden- bourg'un, jeneral Groener'in kabine den çekilmesini istemekte olduğuna dair olan haberleri teyit eylemekte dir, Mareşal Hindenbourg, bu tayini kabulden imtina eylediği M. Brüning için serfüru etmekten ka çare yoktur. şte o zaman bir dahiliye mazırı bulmak zarureti, hükümet reisini yeni ve ciddi bir müşkil bulunduracaktır. vanının kat'i de oi mebus olan M ileyh refakatinde kâtip w- Japonya landuğı bile müm si Teminat verdi Da . eminat ve Harekât Sovyetlere se bir sant müddetle tatil olunacak İ tr. İdare heyetlerinin kur'a ile in matuf değildir mazbataları tetkiie edilecektir. Mec | şa Mlakleyar, A A Tastan Bi ri ibik Jeans Gazeteler, Alman o matbustmda Sovyetlerle Japonya arasmda bir harp vukuu tehlikesi o haklanda bir takım mucibi endişe haberlerin in- Berlin sefiri M. Obata ile yapmış olduğu mülâkat hakkında Berlin- den gönderilen haberi neşrediyor. Sefir M. Obata şu beyanatta bu- tunmuştur: * Japon hükümeti, Sovyetlerin şi- mali Mançurideki meşru menfaatla- Amerika Cenev- reden bir şey çıka- cağını zannetmiyor Mecliste barut, müskirat ve tuz inhisarları bütçeleri kabul edildi Müzakerat esnasında irtişa hadisesi de mevzuu bahsolmuş, reis bir meb'usun ifadesine müra. caat hakkındaki talebe ait evrakın medlise geldiğini söylemiştir. ANKARA, 28 A.A. —B. M. masa Meclisi bugün reisi Kâzım Paşa | rıfatı karşılığı olarak 318 bin 21 lerinin riyasetlerinde top- meb'usların mezu- riyaset divanı tez- İrani GLOCK EM oil ve barut inhisar idaresi (o bütçesinin müzakeresine geçilmiştir. Maliye Abdülhalik Bey bu mü- söz alan bazı hatiplere mefsuh barut ve aram Üzerine vaziyet tereken ren edildi. İlk mukave lede edilen satış. miktar Bin elde imkân bulun- madığı mukavele yapıldı. rağmen sar Maliye vekâletinin dar olmaktan başka ayni zaman- da inhisar hakkına da malik bu- lunması dolayısiyle hazineye ait bir haklım hazineye pe lâkayi kalamamzdı. Bundan dolayıdır ki 1 kânunusani 932 den itibaren şirkete vazıyet (edilmiştir. Hali hazırda muvakkat idare be- sabatı tetkik ve tesviye etmekte- iş | luğu ve Eatbulda tesis olunan. Ji öde ddel, bir | ları dokunduğunu Paşabahçesindeki si “Fakat buna | ispirto ve rekı fabrikasında bu sene | ait inhi- | öpinde yeni bir tasfiyehane ile teham | hakkını vermekte devam etti. | mür müddetin azaltacak tesisat ya- | şirkette hizme. | pılacağını satış mağazalarının daha miş ye idarenin 1932 senesi lira kabul edilmiştir. e İdarenin mezkür seneye ait varidati 829, bin 501 lira tahmin olunmuştur. | İ Müskirat inhisarı bütçesi Müteakiben ispirto ve ispirtolu içkiler inhisarı bütçesinin müzake resine geçilmiştir. o Sorulan bazı saalleksicevap veren gümrük - ve | duğunu inhisarlar Vekili Ali Rana Bey in- hisar idaresinin mübayaatından ün leri daha evvel * haber- | #üretile himaye edilme. ' Vekil Bey o Tekirdağında > şarap | fabrikası tesisinin o havalide bağçı- | kör fabrikasının de meyveciliğin in- | kişafında ve cinslerinin nefasetine ihtimam hususunda büyük yardım- ziyade hirer meşher mahiyetinde bu | bunduğunu söylemiş ve idare ma mulâtı ile hariç satışı arasındaki far ka dair ifadelere inhisar idaresi ma- malâtmın Londra sergisinde mazhar | olduğu takdirin bir cevap teşkil ey- lediğini ilâve eylemiştir. Bu izahat tan sonra maddelere geçilmiş ve ida renin 1932 senesi masarifatı karşı- | verilecek tuz meselesinin zit | karşılığı olarak 268 bin 390 lira tab 9 bin 700 lira olarak ladıs ciği müşter. Tuz inhisarı U. Müdürlüğünür bütçesi üzerindeki müzakerat esna iv ir va rük ve inhisarlar ve na Ters fiyatlarının duğunu kaçak olan yatlarının . indirildiğini hayvanat Kule laa kar la boş ği re e rg” Heyeti umumiyesi üzerindeki iza- bat kâfi görülerek kamunun mke leri müzakere edilmiş il 832 senesine 932 ğı olarak 886 bin 194 kabul olunmuştur. İdarenin varida- & 8 milyon 173 bin 329 lira şehri Müteakıben yüksek tebinin ve Ankara şehri imar müdür Tüğünün bütçeleri müzakere, edilme miştir, Bu kanun lâyihaleriyle mühendis mektebinin 1932 senesi > masarifati sisat verilmekte ve varidatı da o kar dar tahmin olunmaktadır. 174. bin 812 Tirn tahsizat verilmiş ve varide- tı da aynı mıktarda olarak tespit © daima dikkat etmektedir. Japon hü- | dilmiştir. Meclis (yarın sant 14 &e nı vermemiştir. Belki de inti- v öç ç hizna dikkat a İ dir. Neticede hazinenin hissesi a- | İığı olarak bir milyon 720 bin 939 netice elde edilinciye Kümeli pen 2 Kinmyenile | kındıktan sonra geri kalan kısım- bir hitabedir! ... Çok sakin geçen bir gece nin sabahında Pireye yaklaşı- yoruz, İsmet Paşanm Yuna- nistamı son ziyaretinde burada yapılan tezahüral rar gözlerimizle manda yine bir faaliyet, kala. balık var. Vapur, rıhtıma (yanaşıyor. Hariciye nazirı Mösyö Mihalo kopulos, Müdürü umumileri, se firimiz Enis Bey ve sefaret er. kânr ye daha birçok zevat Pa- sayı istikbale .. Mös- yö Venizelos; bilebitten, ayak. | İrından - muztarip. . Çıkacak halde değilmiş. Madam Veni- Zelos, bunu © tcessürle Paşaya anlatıyor. Vapur (burada iki saat kalacak... Bundan bilisti.! fade İsmet Paşa, & Venizelosu Ziyarete gitti. öv Son günlerde Yunanistanda cereyan eden siyasi hareketler; dikkate şayandır. Venizelos i- ki e evvel istifa (etti. Onu istifaya sebeplerin başında tabii mali ve iktisadi müşkülât var. Yunanistan'ın mali vaziyeti müşkül bir safha | dadır. Ticaret müvazenesinde- ki açığın miktarı mühimdir. Yuranistan memleketin imarı için fırsat ve imkân istikrazlar yaptı. Her yer de aynidir; Bir memlekete hariç-| e az tarikile olsun para girdiği zaman bükümet ve halk geniş geniş nefes alır, memnun | olur. Fakat bu neş'e uzun sür. mez. Alman borçların taksit. lerini ö lâzımdır. Yu- Haftalık Edebi ; | meğe mani habat arifesinde hariçte kalma. yı tercih edecek. ... Komşularımızın dahili poli- tikasına karışmak © vazifemiz değildir. Ancak dostluk hissi. yatı; düşündüklerimizi söyle. olmıyor. Muhalif fırkalar; memleketin . iktisadi ve mali müşkülâtından istifade için buhranı daha ziyade teşdit ediyorlar, Venizelos'u kırıyor. lar. Bu hal; oturduğu dalı kır. miak istiyenlerin halidir. Ve. nizelos gibi beynelmilel âlem. de itimat ve hürmet kazanmış bir adam; memleket için bir nimettir. Onun tecrübesinden, hariçteki tesirinden istifade et. i memek mes'uliyetiağır bir şey idir. Her halde muhalifler bu mes'uliyeti yüklenmekle mem- leketlerine iyilik yapmış olmı. yorlar. Şurasını ilâve — etmeliyi Yunanistanda Türk dostluğu; yalnız iktidar mevkiinde bulu. jan devlet adamlarını değil, bü İtün halkı o kazanmış bir fikre | inlulâp etmiştir. Yeni hüküme tin mahiyeti, teşekkülü ne 0. | lursa (olsun; Türk — Yunan münasebatı; o mutlaka inkişaf yolunda devam edecektir. Hari ciye nazırı M. Mihalokopulos söz arasında derin. bilhassa te- yit etti. Birkaç dakika sonra, Pireyi terkediyor, doğru yollanıyoruz.. Siirt Meb'usu MAHMUT Musahabe Fikirler ve insanlar Kültür ve cemiyet , Geçen hafta İsmail Hakkı Be- #er fikirler akesülâ- mellerimi de kayde Glam söylemiştim. Bazı şeyleri açıkça yu kâfi gelmiyor, — onları her sefer tekrar etmek de lâzm oluyor, Bu ihtiyatı göstermedi. ğim için geçen haftaki yazımda parçasına rasgelinir. Buna kani olduğum içindir ki fikirleri, vâsıl oldukları netice için değil, yanlıştır diye reddetmem. Her fi- kir, içinde yaşadığımız bu muam- Benim hakikati aradığım yok- tur; ona erişilemez ve her fikir. de onun sönük veya © varlak bir İtalya'ya | va ieriz nezareti, Kürdistan gi- ser | ha munis gelen zitlarını — gücü. kendileri için severim ve hiçbirini | mün yettiği kadar — müdafaaya çalışan | zatmda gü İ askerlerinin harekâtında yegâne he- defin mahallinde bulunan Japon te. basının muhafaza ve müdafaası ol- duğunu ve bu harekâtın başka hiç- bir maksat takip eylememekte e duğunu Sovyet hükümetine kat'i rette beyan Sovyet hükümetinin, Japon hülkü metinin hakiki | niyetlerini anlamış olduğunu ve bu hususta hiçbir ade- imi itimet bisai bulun- duğunu teyit edeceğine kanliz. Ma- mafih, Japonya ile Sovyetler arasm- da bir harp tehlikesi mevcut bulun duğu baklımda baz menabiden fi- kirleri teşviş edebilecek sayinlar çi: | karılmaktadır. Bu neşriyatın hakiki hedefleri ya böyle bir müsademeden istifade et- mek ve bulanik suda avlanmak gibi fena bir niyet ve Arzu veyahut muayyen ve mevcut bazi esrarın ta- halıkulu imkâinenı temin edebilmeli maksatlarından ileri ğ Saito kabinesi İ GLONDRA, 28. A. A — Times ya: zetesi yaziyor? Amiral Saito'nun başvekil tayin e Japonyayı; çekmekte oldu. alakart şifayap kadar muvaf. | ransm mesaisine devam etmesi hu- ayi Di Mideye wanillö te | şebbüsatta bulunmuş olduğunu bil. | dirmektedir. görünmesinden dolayı, bilhassa çok müteessir olmuş gibi görünmekte ve yakından alâkadar olan hükümetle. rin konferansın idaresini ellerine al. malarını temenni eylemektedirler. İiyanada arbedeler VİYANA, 28. A. A. — Yeni baş- vekil M, Dollfuss, milli meclis huzu runda kabinenin o boyannamesini 0- kumuştur. Bu beyannamede kabine nin sulh arzusundan, sağlam bir ha- zine siyaseti takip etmek lüzumun- dan, bütçede ve ticarette muvazen& husule getirmek © zaruretinden ve âyni mali bir muavenete ihtiyaç mev, cut olduğundan bahsolunmaktadır. Sosyalistler, © bir ademi itimat takriri vermişlerdir. Celse esnasında binlerce Nazi, Viyananın merkezin- de nümayişler yaparak parlâmento- İ mun feshini talep etmişlerdir. Polis, to civarında mühim kor- donlar ve setler vücude getirmiş- tir. Nümayişçiler arasmda komünist ler de bulunuyordu Bunların “Ya- şasın Kızıl Cephe” nidaları Nazile- 2 —— > tin “Kahrolsun Yahudiler! Yaşasm ikl Hitler!” nidalarma karışıyordu. Siklon CALICUT, 28 (A.A) — ras eyaleti dahilinde mi mm İ takasında bir siklon zuhur etmiş tir. Şimdiye kadar Vİ Lea iv i tür, Hasarat on binlerce rası tahmin Fas'ta <a) harekât RABAT, 28 A. A. — Vadiül. habip mmtakasında yapılan aske ri harekât netic: sinde işgal saha- Naziler, bircok yahudileri mem ir. Birçok kişi tevkif edilmiştir. İki İğ iz tayysresi| kayıp! LONDRA, 28 (A.A.) — Ha- malinde bir ii layeranı yap makta olan iki İngiliz askeri tay yarecinin ve yarelerinin de bulunmadığını bil dirmektedir. yaziyeimi tesbite çalışmaktır. Fa ayniyeli, hattâ kâina- teklif” ine de iştirak ettiğim için sırf kendimi söylemek le — söylemeğe muvaffak oldu- ğum ni .mcinslerimden ze mâni değildir. Hakkı Beyin “teklif” lerini veya cerhetmeğe kalkınadım; an- | de haber verdiğimi ret .nnediyo- rum. Bugün yine * İsmail Hakkı Beyin o yazısını, kendi ğa vesile edeceğim. vee İsmail Hakkı Bey “Mazide mef İ kürenin unsurları var o mıdı | sunline de “hayır” diye cevap ve- | güzellik olabileceğine kani güzelin her cemiyette ayrı tecelli etmesine rağmen bir oldu. İ ğuna da inandığımı söyledikten sonra bu suale “Evet” di cak onların öteden beri bana da- çalıştım. İsmai! Hakkı Bey, o ya zısndan'anladığıma göre, haddi var olduğu “tek- HP” ine iştirak etmiyor; hâlbuki ben — bilhassn son zamanlarda | — bazı heyecanlarımı kendi ken- var mı? ,, Her cemiyet güzel için yeni bir | dan da şerik sıfatiyle hinsemizi a- lacağız.” Vekil Bey inhitarm (yeni bir şirkete verilip verilmiyeceği hak- kında sorulan bir suale cevaben de; öyle bir şeyde düşünülmemiş- tir. Esasen şirketlerden aldığımız inhisarların badema ( doğrudan doğruya hükümet tarafından ida- resine karar vermiş olduğumuzu bir kaç defa vesilelerden istifade ederek bu kürsüde söylemiştim. İrtişa meselesi Barut i r idaresine ait bir İrtija hâ etrafın, kat netayicine dâir Adi den sorulan bir sual üzerine ma- kamı riyaset meclisten bir meb'- usun ifadesine müracaat hakkın- daki talebe ait evrakın iadelise gel. ve muhtelit encümene tev- dilmek üzere bulundağunu söylemiştir. Adliye vekili Yusuf Kemal Bey hâdise o etrafındaki tahkikat safahatına dair o malö- mat vermiştir. Rana B. in izahatı Gümrük ve İnhisarlar Vekili Ali Rana Bey mevaddi infilâkiye fabrikalarının vaziyeti hakkında izahat vermiş bugün barut fiatı- nın yüksek bulunması mübayaa edildiği zaman yüksek bir fiatla alınmış olmasından ileri geldiğini ve eldeki istokun sarfından sonra vide un seki İfadelerin bie dorummudur: Zan Bederim ki bu hususta İsmail Hak kı Bey ile benim aramda bir ay- lık yoktur. Fakat o, san'atkârm İniz kendi cemiyetini tetkik ile, hattâ belki de sadete ona tabi olmakla yeni güzelin ifadesini bulacağına inanıyor ve: “Mazide yeni mefkârenin unsurları | dahi yoktur” diyor. İsmail Hakkı Beyin, bazı içti- maiyatçılar gibi, O ferde hiç bir mevki vermeyip her haml ötüm ve bilhassa “Sinan da dahil oldu ğu halde Türk mimarları”) yeni. yi istediler amma vicdanlarında makarı de ek derken « ferdi, yukarıda kaydetti. | luyor; vicdanı da kendi zekâsi- Balkan rd Msi Gazi Hz.ne tazimatları İSTANBUL, 28 A.A. — Balkan haftası münasebetile Balkan Bir“ 'ethiyeti İstanbul Mümessili tarafından Reisicumhur Hazretleri ne âtideki telgraf gönderilmiştir. Türkiye Reiricamhuru Gazi Mustafa Kemal Hazretleri: Müşterek gayeye doğru mühim bir adım teşkil eylediğine kani bulunduğumuz Balkan Ticaret ve Sanayi Odasının Balkan haftası münasebetiyle İstanbulda tesis edildiğini şimdiye kadar bu yolda mes buk olan mesaini devletlerinde gördüğü büyük himayeyi bir an unutmıyan ve ileride muvaffakiyetlerinin temadisini bu “yüksek himayenin devamında gören bütün Balkan murahhasları ritmrma ve 90 derin bürmetlerimize berdifen yüksek buxurlarına erzeylerim. E- fendim Hazretleri. anbul Müme: Tahir Reisicumhur Hazretleri âtideki telgrafla aukabela Duyüğmişlari dır: Tahir Beyefendi, Balkan Birliği Cemiyeti İstanbal Mümessili ve Hukuk Fakültesi Reisi: C: Balkan Ticaret ve Sânayi Odasının İstanbulda tesir bildiren telgrafnamenizi memnuniyetle aldım. Muhterem mut ların hakkımdaki samimi hislerine teşekkür eder ve mesainizin tau- vaffakiyetle temadisini dilerim efendim. Reisicumhur: o Gazi Mustafa Kemal Varşova sefirimizin beyanatı VARŞOVA, 28 (A.A.) — Türkiye'nin yeni Varşova büyük si Ferit Bey Londradan Ankaraya hareket ederken Pat Ajan habirine şu beyanatta bulunmuştur: Türkiyenin gayet m addettiği bir makamı işgal etmek üzere bulunuyorum. Türl iye ve Lehistan arasındaki an'snevi dostluğu idame've tevsi hususunda bana düşen vazifeyi bihakkin © takdir etmek- teyim. Lehistanın beynelmilel sahada günden güne “artan iti- bar ve nüfuzu itibarile büyük bir siyasi ehemmiyeti haiz olan | vazife ve memuriyetimin bu ehemmiyetini bihakkin © müdrik bulunuyorum. Bir Yunan gemisi karaya oturdu CASABLANCA, 28 A.A. — Burada telsiz telgraf istasyonu"Styli- 4dos Comünsodontos vapurundan imdat talep eden bir 5. O 5 işareti almıştır. Mezkür gemi Cebelittarık boğazı yakınında Avrupa. burnu fenerinin altında karaya oturmuştur. van İzmir belediye bütçesi ““ « İZMİR, 28 (Milliyet) — viyet, Belediye bütçesini istikr; şılığı tahsisat olmadığı için iade etmiştir. Bu mesele hakkında diye reisi ve daimi encümen azaları Dahiliye Vekâletine o malümat vermek üzere Ankaraya gideceklerdir. .. ağu öüülyotin elinde bir âlet, şu- ursuz bir âlet haline indirmiş ol- muyor mu? San'atkâr yeniyi isti. yor, fakat ancak vicdanında bu- rn, filozofların mevcudiyeti izah olunamazdı. İçtimaiyatçıların bunu bir dis lektik oyunu ile izah ettiklerini pek âlâ biliyoruz: “San'atkâr, ce semeresi değil, atkârlarn edilen kıymetleri inkâr ile yeniyi buldukları da malüm. Fakat ce- miyetin, kendisini en iyi göstere- cek vasıflarının en göze çarpan” / ları olması fâzrm gelmez; bilâkit en derin, kendilerini ilk nazarda kalkımıyorum; hattâ onun, san'at- kârın yetişmesi hususunda | tesiri olmasını da anlıyorum. San'atlkâr da, her insan gibi, “