30 Mayıs 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ÇE Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET PAZARTESİ 30 MAYIS 1932 7 inci sene Na. 2262 NUSKASİ 5 KURUŞTUR Müzede Hırsız !.. Ömer ağanın rüyası ertesi gün hakikat oluyor!. Küçük bir sinema romanı Mussolininin İtalyası hangi istika- metlerde yürüyor? Faşizmi, Faşistliğin en büyük reisi bizzatifade ve tarif ediyor i.. İşte Faşizm idaresi; bu &- ti, Memleket. Hırsiz onun gözüne ejderha gibi gözükü- ROMA, (Başmuhazririmiz. | zili. e yor ve bağırıyor: Gel Ali.. Yetiş Ali.. den) — İngilterenin idari an'- önüne ele Fransada hü: | gizem ve izinli küm süren idare usulleri meç- hul değildir. Bu memleketler. de, nihayet takip edilen anane Ve usullerin tatbikatta aldığı şekilleri mütalea etmek faydalı olur. Büyük memleketler ara- sında, mahiyetleri, o mülhem oldukları ruh, takip ettikleri “İ hattı hareket o noktai nazarm. ») dan en ziyade faydalı bir tetkik W mevzuu olarak Sovyet Rusya ile, Faşist İtalya vardır. Her iki memlekette de tahakkuk et- tirilmiş yüksek eserler vardır. Bu santte Faşizm ile. temas İsmet Paşa meçhul askerin abidesine çelenk koyduktan sonra. Başvekilimiz İtalyan matbuatına şayanı dikkat beyanatta bulundu Türk ve Italyan Başvekilleri bir saatten fazla süren mühim bir mülâkat daha yaptılar Başvekilin Beyanatı Hırsız nasıl yakalandı ve her şeyi nasıl itiraf etti? Geçen perşembe günü akşamı, İs tanbul müzelerinin birinde, emsaline ancak zabıta romanlarında tesadüf ilebilen Amerikan vari, bir hırsız. ık keşfedilmiş ve müzenin bir köşe sine gizlenen cüretkâr hırsız, gece bekçileri tarafından yakalanarak za bıtaya teslim edilmi, Vakaya ait elde ettiğimiz bütün tafsilâtı keydediyoruz: Bundan tahminen kırk gün evvel müzelerimizin birinde, camekân için de muhafaza edilen altın madalya- lardan dört tanesinin yerinde olma- dığı hayretle görülür. Müze müdü- rüyeti ilk defa vukubulan bu hâdise hümetin teşkil ve idaresi him kılacak tedbirleri aldı, etti...» 'aşizmin; umumi hayat üze rindeki mes'ut tesirlerini, ta- hakkuk ettirilen ıslahatın mahi yetlerini izah ettikten sonra Müssolini diyor kiz «,.,. Faşizmin kendine mah- ) es hayatı var, yüksek gayeleri İ var, fertlerin şahsi gayeleri bun- ibi olmalıdırlar. Faşizmin yada ahlâkı vardır, akide leri vardır, içtimai adalet vazifesi vardır, iktisadi vecibeleri varı Onun çok mühim bir vazifesi dı | Roma mülâkatlarının ilk Mütebariz neticeleri. d halindeyiz. Mussolini'nin İtal. yası; muhtelif sahalarda hangi © istikamette yürüyor? Bunu gö 1$İ Tüyor ve takip edebiliyoruz. Fa «6 kat bu mevzuda temastan evvel 4 Faşizmin esasını birkaç sözle 4 İzah etmek istiyoruz. Faşizmin tarif ve izalı a dillerde Wİİ yazılmış — kitaplardan almak doğru olunsdı. Onların çoğ 8) mutlaka biribirine zıt mütalea isi larla doludur. Bundan başka o gil Mütolala bitaraflığma hük metmek doğru olmaz. Onu biz zat Mussolini'den dinlemek da ha musip olur. Faşistlerin Bü- yük Reisi, Faşizmin ruhunu, kuvvetini, niçin ona bağlandığı Br'şü suretle İzah ediyor: «... Faşist devlet; demokra- tik liberal devletin tamamen ax. dıdır. Liberal devlet sistemi; İtal- yayı uçurumun kenarına hadar götürmüştü. Faşist devletin teme- li; bütün mânasile hâkim bir oto- ki, memlekette mevcat bütün kav İ vetleri hükmü altına alabilsin. Bundan başka halk kütlelerile de sıkı sıkı alâkadar olsun. Liberal sistem; fertleri, ayrı ay Mı birer içtimai cüzütam olarak mütalea eder. Bu sisteme göre ce Mmiyet, bu cüzütamların mecmu- undan ibarettir. Bu prensiplere mazaran hükümetin vazifesi de, sadece bunlara nâzım olmak, a- ralarını bulmaktır.” Mussolini; bu sistemin An- #losakson © memleketlerinde inkişafa mâni olmadığını, hat- tâ teşebbüs sahasında çok Yük işler tahakkuk ettirebildi. fini ilâve ettikten sanra devam *diyor: «.... Onlar bası şeyler tahak- ettirebildiler. Çünkü millet- lerinin siyasi ve içtimai terbiyeleri buna müsaitti. Bu istidat, bizde yohtu... Anglosakson memleket: lerinde, hattâ Pransada milli bir devlet ancnesi vardır. Bu memle- hetlerde devlet telâkkisi; asırlar- sa devam eden mücadelelerin ne- ticesidir. Bundan başha, İngiltere haklarını isterler; fakat onlarda teessüs eden terbiye ve kanaat; e ni bvliyor. Vaziyet, İtalyada böyle deçildi. Eski Roma ananesinde ; disiplin, hiyerarşi ve ferdin hükü- mete mütavaati o prensiplerinden mülhem olmak vardı. Fakat bu, wzak bir anane idi. Muhtelif te- sirlerle bu anane çok zayıflamış te. Unutmamalı ki, ba memleket “sırlarca ecnebilerin boyunduru- Bu altında kaldı. Bunun neticesi olarak halkta hükümete karşı bir Mevi isyan, emniyetsizlik hâsıl ol- Muştu. O kadar ki, siyasi bir ter. ye sayesinde halktaki bu hâleti Yuhiyeyi mutlaka düzeltmek lâ- Zamdı. eral hükümetin bunu Yapma, maddi ve mânevi kuv- Veti kâfi gelmiyordu. Vakıa ırkın Söündeki kıymet, halkın askeri eşkilâtı umumi harpte memleke- ti kurtarabildi. Fakat harp bittik len sonra hükümet, o vakte kadar Olmadığı derecede iradesini kay- ti, zaafa uğradı. Artık hücum lera mukavemet edemiyordu. Tes lim oldu. Sınıfların kavgalarına Müdahale değil, onlara seyirci va diyette haldı. Bu bir, anarşi dev- u| rite kurmaktır. Öyle bir otorite | İlanın vöcudü de fertler; nazari olarak bütün || ; Halkın karakterini yük- Faşizm; ahlâk meselelerine karşı lâhayıt kalamaz. Sınıflar a- yüsında bir adalet müvazenesi yapmak ta vazifesidir.» Mussolini; en nihayet bütün bu vazifelerin yapılması için hü 'kümet memlekette mevcut olan tün kuvvetlere hâkim İ alınası, onları istediği gibi tan- zim etmesi ve memleketin san. detini, müdafaasmı temin yo. İlunda kullanması lâzım gelece- İ ğine kat'i hükmünü veriyor. > Faşist İtalyanın “en büyük reisinin rejim ve memleket ida resi hakkındaki fikri budur. A- caba bu prensiplerin İtalyada ki tatbikatı nasr tecelli ediyor? Halk memnun mudur? İslahat | yolunda muvaffak olmuş eser ler âti mukadderatı hakkında sa. bit ve müsbet bir hüküm ver. mek mümkün müdür?, Gelecek mektuplarımda bu mevzuları müşahedelerime gö- re tahlile çalışacağım. Simdi e umumi olarak diyebilirim 1 — Faşizm prensipleri tat- bikat . ia i neticeler doğurmuştur. Bu neticeler; iktisadi sahada oldu- ğu kadar, kültürel sahada da hissedilmektedirler. 2 — Halkta sıkmtı yok de. nemez. Ancak mevcut ıztırap. lar nisbidir.. Bir memleketteki ıztırabın derecesi için en doğ. ru mikyas, başka memleketler. deki derecesidir. İtalya'da işsiz lerin sayısı çok değildir. İtalya da her sınıf halkta bazı sıkıntı inkâr edilmiyor. Fakat ayni halk sınıflarında müreffeh ve rahat olanların sa | yısı da yarıdan fazladır. Faşist talyada bir sınıfı diğer sınıfa ezdirmemek noktasma çok dik kat ediliyor, 3 — Fu Italya; dahilde pek kuvveti Mussolini, şek len ve kanunen sadece bir hükü met reisi olduğu halde nüfuz ve salâhiyetinin hududu yoktur. Her smıf halkın Doçe'ye iti dı vardır. Her sinif halk, bu matlarmın mükâfatını görmi tür. Her vatandaş kendi nefsi için çalıştığı kadar cemiyetin hesabına da çalışıyor. İtalya'nın dahili ve harici politikası hakkındaki mütalea- İarımızı ayrı ayrı izah edeceğiz. Siirt Meb'asu MAHMUT Sovyetler palamut hulâsası aldılar IZMIR, 29 (Milliyet) — Sovyet ler piyasamızdan 45 bin kilo O mazı 340 bin kilo palamut hülüsası müba yan eylemişlerdir . | Dünkü mühim ziya- retler ve temaslar ROMA, 29 A.A. — Türkiye Başvekili İsmet Paşa Hazretleri refakatlerinde hariciye vekili Tev fik Rüştü Beyefendi de bulundu- ğu halde dün akşam İtalyan mat- buntı mümessillerini kabul etmiş- İ ler ve İtalya'ya yaptıkları seya- hat hakkımda beyanatta bulun- muşlardır. Türkiye hükümet reisi, İtalya" ya yapmış olduğu seyahate büyük bir ehemmiyet atfettiğini seyahati, Türkiye'ni çi lerden © beri açık'bir münasebette bulunduğu büyük İ- talyan milletini yakından tanı mak ve böyle bir | lanışıklıktan her iki memleket arasındaki mü- nasebatın veçhelerini daha iyi tan zim edebilecek çareleri aramak için ihtiyar ettiğini söyleyerek sö- ze başlamışlardır. Müşarünileyh beyanatma şu suretle devam et- miştir: “Memleketinizde gördüğüm (Devamı 5 inci sahifede) “ Müskirat | ! İl !bir ile hari | maşlardır. T. eylemiştir, sasları üzerine müesses bulunan plânları tetkik etmişlerdir. lecektir. eaaaaaasesamaaaaamakesiüekeeee ve Tütün kadroları dün geldi Kadrolar bugün isimlendirile. cek vememurlara bildirilecek Tütünden 176 memur açıkta kalıyor, Müskiratta da bazı memurlar var.. Tütün İnhisarı Ursum müdürü Vekili Hüsnü B. dün Ankaru'dan avdet etmiş ve idarenin yeni büt şe ve kadrolarını da birlikte getir miştir. Müşkirat İnhisarı müdürü Asım ve Barut M. Lütfi B. ler de bugün edeceklerdir. Gerek Tütün ve ge- rek Müşkirat inhisarı idarelerinin rak tebliğ edilecek, bu açıkta kalacaklar da anl tır. Bütçe Encümeni mazbatasm- da, Gümrük ve İnhisarlar Vekâle ın tetkikat neticesinde tahalı bir emniyetli kapılımıyarak ir yürüyüşle inhisarlar mahiyette bulunduğu, inhisar ida- lerinde 932 senesi içinde tevhit likte memurin tensikatının da müvazi surette roların ki li man alabileceği kaydedilmiştir. Mazbataya göre, Tütün İnhisa- rı İdaresi, sabık Reji Şirketinden 2478 memur devra! bu yekün 930 senesinde 5023 u bulmuş, ge- gen sene 4068 e indirilmiştir. Me- Devamı 5 inci sahifede)| Macarların resim sergisi bugün saat on beşte açılı- yor. Sergi hakkındaki malâmat iç sahifemizde.. Bir tebliğ neşredildi. Yakında muhtelit Türk-İtalyan komisyonu teşkil ediliyor ROMA, 29 A.A. — Siğfani ajansı bildiriyor: Türkiye Başvekili vekili Roma'da bulundukları 5 gün zarfında İtalya hü- kümeti reisi ve hariciye nazırile birçok defalar uzun mülâkatlar yap- Hesusi bir samimiyet zihniyetile maşbu olan bu mühâlemelerin mevzuunu hali hazırda mevzu bahsolan beynelmilel muhtelif siyasi ve iktisadi ve İtalya ile Türkiye'yi doğrudan doğruya alâhadar eden diğer meselelerin tetkiki teşkiletmiş ve bu mühim maddeler üzerinde iye ve İtalya hükümetlerinin noktai nazarlarındaki beraberliği Her iki memleket mümessilleri, mütekabil anlaşma ve dostlak e- Türkiye ve İtalya'nın siyasi veçhel rinin şarki Bahrisefit'te muslihane istikrar ve uniumü ihya eseri için şek faideli bir teşriki mesaiyi tahakkuk ettirmeğe müsait bulunmuş oldağunu memnuniyetle müşahede eylemişlerdir . Her iki memleket zimamdarları, müşterek bir muvaffakiyetle bu veçhelere devam etmeğe ve bilhassa yakin şarkta müşterek menfaat- lerin inkişaf ve himayesi mahsadile iki hükümet arasındaki dostane teması teksif eylemeğe karar vermişlerdir. Her iki hükümet mümessilleri, bundan sonra hasseten İtalya - Türkiye ticaret mübadelelerini kolaylaştırmak ve daima daha faal mali ve iktesadi bir teşriki mesaiye vücut vermek için en müsait olan | Bu programı etraflı, seri ve ameli bir tarzda tahakkuk ettirmek üzere pek yakında bir Türk - İtalyan muhtelit i iyonu ihdas edi- ELA EN ŞA Muvazene Vergisi Kanun ve izahnamesi dün Vilâyete tebliğ edildi 4 üncü sahifemizde.. e .. Meclis Müzakeratı Darülfünun bütçesi! /kabul edildi. Muka- veleler tasdik edi! Beşinci sahife. de okuyunuz .0.0. Otomobil Yarışı Bu gün İstinye yoluüzerinde tet! kikat yapılacak Mülliyet'in tertip ettiği ilk otomobil sür'at yarışı her tarafta haklı bir rağ- bel, yerinde bir heyecan, | merak ve alâka uyandır- dı. Yarışa girecekler şim- diden yol üzerinde tec- rübeler yapıyorlar. Talimatnameyi iç sahifemizde oku- yunuz. ASAL ai SESİ üzerine az girişir, Hariçten her hangi bir şahsım müze içinde saklanarak bu sirkati yapabil- mesi çok uzak bir ihtimal olduğu i« çin, şüpheler daha ziyade müzenin ve möbetçileri üzerinde top lanır, Namus ve iffetleri, senelerden beri tecrübe © imtihanından geçmiş olmakla beraber, bu zavallı adamlar, larak birer birer sorguya çe ilir. Fakat yapılan tahkikat hiç bir netice vermez. Madalyaların muha- faza edildiği camekânın üzerinde ko caman bir kilit vardır. Hırsızm bu kilidi çivi ile sökerek kapağı kaldır dığı ve elini içeri sokup madalyalı rı aşırdığı bir dereceye kadar tah min edilir. Fakat hursz kim? Müze idaresi, hademeler arasın da bir kişiden bilbassn daha ziyade şüphe etmektedir. Bu şüphe yüzün den kendisine yol verilmesi bile dü- şünülür. Ancak, tahkikatın netice. si kat'i surette © alınıncaya kadar, intizar edilmesi muvafık görülür Müze idaresi bu dört madalya nim nasıl olup da ortadan £ kaybol duğunu tahkik etmekle meşgulken, bu ikinci sirkat vak'ası biranda her #eyi meydana çıkarmıştır. Bizde müzelerin tesis edildiği ta Zen sihten beri belki ilk defa © yapılan bu harsralık teşebbüsümün bütün 1n- fahatını kaydediyoruz: Günlerden perşembe... Müzenin kapanma santi yaklaş mak üzeredir. Bekçiler, lâmbaları söndürmeden evvel müzenin deblizle ri arasında son bir araştırma yapı" yerler. Bütün kuytu köşeler, dola» şılıyor. Fakat her akşam olduğu gi bi bu akşam da vaziyette bir fevka- lâdelik yok. Her şey yerli yerinde, Bekçilerden Örer ağa, artık lâmba- ları söndürerek müzeden — çıkmağa hazırlanıyor. Fakat, tam bu onada, birden olduğu yerde irkiliyor. Köşe deki üzeri örtülü masanm altında i indr. içinde, dün (Devamı 5 inci sahifede) Pek yakında başlıyor Ölenler yaşıyorlar mı? Hüseyin Rahmi Bey bunu anlatacak.. Milliyet pek yakında Roman üstadı HÜSE- YIN RAHMİ Beyin en son hazırladığı felsefi ve fantastik bir roma- nını tefrikaya başlıyor. ve kudreti ile her oku- yucunun kulağında derhal sihirkâr tesir- lerini gösteren güzide romancımız Milliyet çin hazırladığı bu ese- rinde © okuyucularını meraktan meraka sü- rükleyecek ve onları yepyeni bir âlemin i- çinde kaleminin reh- berliği ile dolaştıra- caktır. HÜSEYİN RAHMİ B. yeni romanında bize nları tahlil edece! İnsanlar ölürlerken göz lerini yeni ve bilmedi- gimiz bir âleme mi açı- yorlar? İçimizde ve.. aramızda yaşayan ölüler mi var? Ruh var mı? Yaşıyor mu?.. Ebedi mi? | | Pek yakında MİLLİYET'te Hüseyin Rahmi Bey Bütün bunları Ölenler Yaşıyorlar Mı? Romanında (bulacak, heyecanla, hayretle o- kuyacaksınız. stadın hudrefli us- iâp ve sihirkâr buluş- larının en yeni bir mi- sal ve mahsulü olan TOSUN isimli bir hi- kâyesini de karilerimi- sin telzizi fikri için salı günkü nüshamızda neş- redeceğiz.