2 Nisan 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

NUSHASI S ANKARA, 1 (Telefonla) — am ve mütevazin bir bü İ yapmadan fikirlere ve ruhlara gelmeyecektir. Bunun | böyle olduğuna şüpbe yoktur; çünkü vatandaşların çoğu büt- Çenin varidat ve masraf fasıl- ları üzerinde azaltma veya ço- #altma şeklinde yapılacak her türlü tadilâtla alâkadardırlar. Heyeti vekile; günlerden be- ri 932 senesinin bütçesi üzerin- de çalışıyor. Varidat mevzuları üzerinde yaptığı tetkiklerde, bu seneki varidat yekünunun 160 milyon liraya çıkabileceğine hükmetmiştir. Malâmdur ki, son üç sene zarfında bütçenin varidat tahminlerile tahakku- katı arasında pek mühim fark- lar olmuştu. Bilhassa masrafın; yalnız tahakkuk eden mikdar- lardan değil, hattâ tahmin edi- len varidat mil lan fazla olması müşkülüt daha ziyade arttırmıştır. Her senenin bütçe tecrübele- rinden bir bakikat daba anlaşıl- mıştır: Senebaşında bütçeye ko nan her masraf, sene nibayetin- de mutlaka sarfediliyor. Hattâ ekseriya munzam tahsisat iste mek zarureti de hâsıl oluyor. Buna mukabil tahmin edilen İ her varidat ie eye tahakkuk etmiyor. buki | Dun aksini iddi edenler “pek İ çoktu. Bu neticenin en mühim İ sebebi; tahminlerde tetkik ve hesaba kâfi derecede istinat ©- dilmemesi değildir. Bunda bir sene içinde gerek memleket da- hilinde ve gerek haricinde ikti: sadi ve mali vaziyetin €saslı tebeddüllerin de tesiri 0- luyor. Onun içindir ki, hükü- met bu seneki bütçeyi tetkik e derken bütün hesap ve tahmin- İ lerinde varidat mevzularmın her şeyden evvel tediye, tahak- kuk ve tahsil kabiliyetini hatâ- 8ız ölçmeğe çok dikkat ediyor- CUMARTESİ 2 NİSAN 1932 7 nel sene, No. 2207 KURUŞTUR Mutlaka mütevazin bir! bütçe ile meclise gidilmek mukarrerdir Artık maaşlardan yeniden birşey Moskova seyahatı 16 kesilmesi kabil değildir Bunun için hükümet maaşat faslı hariç olmak üzere büyük bir nisbet dahilinde diğer masrafları kısacaktır mutlaka masrafı indirmek zaru reti, diğer tarafta bu zarureti tevlit edeceği müşkülüt var. Buhran vergisinden, tekaüt ai. datının kesilmesi kararmdan sonra artık maaşlardan yeniden bir şey ketilmesi kabil olmu- yor, Şimdi maaşat faslı hariç olmak üzere büyük bir nisbet dahilinde diğer masrafların a- zaltılması düşünülüyor. Bu ara da inhisar (idarelerinin tevhit ve tensiki yüzünden mühim bir tasarruf umuluyor. Teşkilât kadrosundan yeni memur çıkar mak değil, inbilâl oldukça yeni memur almamak esası düşünü- lüyor, Masrafı azaltmak için buna benzer daba bir sürü ted- birler vardır. Bütçeyi tevzin için düşünü- len tedbirler (arasında teşviki sanayi kanununun da tadil edi- leceğinden bahsedenler oldu. Bizim bildiğimize göre ne fır kanım maliye komisyonunda, ne de hükümet mahafilinde teş- viki sanayi kanununun baştan- başa tadili mahiyetinde bir ka- rar mevzuu bahsolmamıştır. Düşünülen şey; bu kanunun bir defa gözden geçirilmesi, çıka- rılması veya ilâve edilmesi fay- dalı olacak bazı maddeler üze- rinde tetkikat yapılmasıdır. De siliyor ki, memlekette milli sa- “sayiin inkişafı için Türk vatan daşlarma, teşviki sanayi kanu. nutran temin ettiği bazı müsaa- de, imtiyaz ve muafiyetleri ba #inda, bu gayeden uzak olan ba : â iel: de ayni rilmiştir. İşte bu gibi muafiyet lerin kaldırılması düşünülebilir. Yoksa, kanunun ruhunu ve hi: mayeci mahiyetini ihlâl edecek esasları kaldırmak mantıki ol- maz. Nihayet bu kanun; teşeb- büs erbabile hükümet arasında aktedilmiş bir nevi mukavele mahiyetindedir. Bir çok vatan- daşlar, münhasırax kanunun Faddesinde olan varidat bütçe: | bahşettiği muafiyet ve imtiyaz- miz, bu sene niçin yüzde Yirmi |lara güvenerek sermayelerini nisbetinde bir tenakus yor? Bu tenakusun sebebini u- mumi dünya buhranmın ve do- layısile memleket - iktısadiyatı” nm umumi vaziyetinde aramak lâzumdır. Muayyen gayelerle a- i liman tedbirlerin de tesiri var- dır, Meselâ: minin tatbiki yüzünden güm- rük varidatmda vuku bulacak tenakus; yirmi beş, otuz mil- yondan aşağı değildir. Bundan başka muamele vergisi, kazanç vergisi, arazi vergisi gibi vari- dat; her şeyden ziyade halkın kazanç kabiliyetile alâkadardır- lar, Halbuki memlekette iş hac © minin azalması, arazi mahsulâ” Umın fiyatça asgari bir hadde düşmesi tediye kabiliye- tini azaltmıştır. Halk vergisini verecek kabiliyette Semra Yaridat faslr istenilen Y: u nasıl tutar? Yapılan ari göre tütün ve müskiratın da va- ridatında mühim tenezzüller ol muştur. Halk; pahalı tütün ve içkiler yerine en ucuzunu kul. anıyor. z İşte, bütçemizin varidat vazi yeti budur. Şimdi masarifi bu Varidat mikdarına göre indir- mek mevzuu bahistir, Hüküme tin uğraştığı iş budur. Mesele haddi zatında kolay değildir. Koskoca bir devlet makinesi iş- liyor. Eski bütçeye göre ihtiyaç idare ve teşkilât için tevzi edilen masraf mikdarmı mühim bir mikyasta kısmak i- cap ediyor. Binanın hangi cep- hesine ilişilse, bir nevi hassasi- rzedi. | dökmüşler, mühim Kontenjan siste- | gün re girişmişlerdir. Bahsedilen beliğ ve muafiyet maddeleri- nin ilgası, esasen bugün bile müşkülâtla ayakta durabilen © sörmaye ve teşebbüslerin çoğu- nu öldürür, Onun için, in teşviki sanayi kanununun tâdilinde mutlak bir zaruret hi olursa, yeni kanunun makab e şümulü olmadığı, hiç ol- mazsa eski teşebbüsler için c8- ki kanunun hükmü daha birkaç sene cari olacağı kaydını ilâve | © etmek lâzımdır. Hükümetin gerek varidat arttırmak, gerek masrafı indir: mek için neler tasavvur ettiği hakkında tafsilât vermekte faY | diye dahi da yoktur. Bu cihet gelecek haf ta içinde tamamen anlaşılacak- tır ve herhalde, neye malolursa olsun, mütevazin bir bütçe ile meclise . gidilmek mukarrerdir. Biz bu münasebetle yalnız bir nokta üzerinde durmak istiyo” ruz: Bir düzüye masrafları kıs- mak, mükellefiyetleri arttır. mak suretile her zaman müvâ- zene yapılamaz. Şimdi temin €- debileceğimiz bir müvazeneyi, gelecek seneler içinde ayni usul ve sistem dahilinde yapmak çok müşküldür. Bundan böyle başka bir yol tutturmak, mem- lekete refah ve inşirah verecek, halka iş ve kazanç sahaları aça- cak çareler aramak lâzımdır, hariçten ucuz para bulmak lâ- zımdır, Bu işin tahakkuku, için de bulunduğumuz beynelmilel umumi hava içinde ne kadar ... lem Bilmen değiliz; gün devam edecek Hariciye vekili Moskova seyaha- ANKARA, 1 (Telefon) — Başvehil Paşa ve Hariciye vekili ayın yirmi üçünde buradan Mos- kovaya hareket edeceklerdir. Se- hayat szun sürmeyecek, on altı gün kadar devam edecektir.Roma seyahati, Moskovadan Ankaraya döndükten birkaç gün sonra vu- ku bulacaktır. Başvekil Paya, Moskova seyahatinden evvel; büt çe meseelsinin bütün teferrüatı üzerinde vekâletlerle ve bütçe en cümeni ile kamamen matabık bal mak hararındadır. Tevfik Rüştü Bey Cenevreye.de gidecek Tahdidi teslihat konferansında bulunan askeri müşavrlerimiz bu günlerde avdet edeceklerdir. Kon feransın ikinci safhasmda hükü- metimizi Sivas meb'usu ve Harici ye encümeni mazbata mubarriri Belediye müfettişlerinden Yaver Beyin telefonunu ü larından (Dr. Raşit Paşa ile göz hekimi Dr. Abdullah Cev det ve sinir hekimi Dr. Fahrettin Kerim Beylerdir. Fazla mükâleme ücreti alınan abonelerden Kadri Raşit Paşabu hususta bize demiştir ki: — Benden fazla olarak elli fazla olması deği (Devamı $ inci sahifede) hatinden evvel dört beş gün kalmak üzere Cenevreye gidecek.. Bu ay içinde, Moskovaya gidecek olan Başvekilimizin Harielye Vekili ile görüştüğü bir sırada alınmış resimlerinden Necmettin Sadık ve Bern elçimiz üşavirlerimizden Aptü- leât Bey de refakat edecekti Konferansın ikinci safhası 11 ni sanda başayacaktır. Bu defaki müzakerata İngiliz Başvekili Mr. Mac Donald, Alması Başvekili M. Brüning bizzat iştirak edecekler- dir. Konferansın ilk celselerine Harciye vekili Tevfik Rüştü Bey, de iştirak pdecektr. Necmettin tir. Hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey de iki üç güns'kadar İstanbu la gelecek ve İl Nisanda Cenevre de bulunmak üzere Necmettin Sa dık Beyle birlikte hareket edecek tir. Tevfik Rüştü Bey Cenevrede 45 gün kal sonra Ankara. ya avdet edecek ve aym 23 ünde Başvekil ile beraber Moskovaya gidecektir. Mükâlemeleri yazan makina bozulmuş mu? Kendi telefonundan da fazla ücret istenen Kadri Raşit Paşa bir noktayı ifşa ediyor Tahkik edilecek bir mesele i Kadri Raşit Paşa Mali Komisyonun Raporu Salı günkü Fırka içtimaımda okunacak ANKARA, 1 (Telefonla) — Fırkanın mali komisyonu tara- fından yapılan rapor, henüz fır ka grupu azasına tevzi edilmiş i değildir. Anlaşıldığına göre bu rapor tevzi (edilmeyecek, salı günkü fırka içtimanda yalnız okunmakla iktifa olunacaktır. Müzakere ve tetkikler, daha zi- yade hükümetin yaptığı bütçe üzerinde ve bu münasebetle tek hif edeceği kanun lâyihaları hak kında cereyan edecektir, Fırka içtimalarınm birkaç gün sürme si muhtemeldir. Kitapçılar Avdet ettiler Vekâlet bu sene kitap basmayacak Tefeyyüz, Kanaat, Ahmet Halit, Hilmi kütüpaneleri ve Resimliay matbaası mümessille rinden mürekkep olan kitapçi- lar heyeti, dün Ankaraya dön- müşlerdir. Heyetten Ahmet Ha Bit bey şu izahatı vermiştir: — “Maarif Vekili beyle gö rüştük. Kendilerine, elimizde, mekteplerin bu seneki ders pro gramlarında dahil olan bir çok tabedilmiş kitap bulünduğünu, şayet Vekâlet bu kitapları Dev let matbaasında bastırırsa bi- zim elimizdekilerin satılamayıp kalacağını izah ettik. Neticede, bu senelik bu kitapların Devlet matbaasında bastırılmaması ka bul edildi.” Vekâlette müteşekkil komis yon, gelecek sene için mektep kitaplarını hazırlamaktadır. Nisan Balığı Dün biribirlerini aldatmalar çok oldu 1 nisan.. Dün bir çok kimse- ler, biribirlerini aldatmakla vakit geçirdiler. Frenklerden sonra bizde de tenmmüm eden nisan balığına karşı müteakkız olmağa karar verdikleri balde birçok kimseler de aldandılar. Bazı refiklerimiz de dünkü Özür ve teessüf 1 nisanda, garp memleketle- inde berkesin zararsızlığı asıl o- lan zarif lâtifeler ve yalanlarla (Devamı 5 inci sahifede) M. Venizelos'un | « Şayanı dikkat Sözleri ARM Yalnız şu var ki, işleri, teklif- , olan insanlardan bile beklene-| Malüm felâketin esba- ite uyarak, yeni bir hâleti ruh kısmını yenebiliriz. Bazı işler | ve kararlar: vardır ki; «bunları; / vasatın birkaç derece fevkinde leri, imkânları; bugünkü şera- | mez. Fakat İsmet Paşa gibi ira- deli üksek dereceli bi ye altında tetkik yoluna girer- eee dm ii ve İsek bu zorlukların mühim bir | lemek catdir. Siirt Meb'usu MAHMUT bı ne idi? - Son haberlerimizde - Sİ Sahip Başmunarrırı Siirt Meb'usu MAHMUT Umum! Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Dilsiz ve sağırlar dün kongre aktettiler Kongrede raporların okunması kararların verilmesi hep işaretle olmuştar çi si Dilsizlerin dünkü içtima: Dün İstanbulda şayanı dik- | timar açtığını bildirmiştir. Bun kat bir kongre olmuş, 50 - 60 | dan sonra idare müdürü Mede- kişibüyük bir salona toplanarak | ni Bey kürsüye gelmiş ve cemi bir tek kelime bile söyl meden | yetin yedi aylık faaliyetine dair saatlerce müzakere yapılmış ve | hazırlanan raporu okuma; bir çok meseleler hakkında ka- | başlamıştır. Salonda çıt bile işi rar verilmiştir. Bu içtima dilsiz | dilmemiştir. Medeni Bey işaret lerin içtimadır. Dün dilsizler | lerle okuyor ve kongreye gelen toplanmışlar, kendilerine ve ce ! ler dinliyorlardı. Arasıra gözle miyetlerine dair bir çok mukar |dinleyenlerden biri ayağa kal. rerat ittihaz etmişlerdir. İçti- | kıyor, rapora itiraz ediyor, işa- maz umumi kâtip Süleyman Sır | retlerle izahat istiyor ve bu iza rı Bey açmıştır. Süleyman Sır| hatı alıyordu. Sessiz kongre hir | Bez kürsüye gelmiş ye en-|gürükü olmadan, PL... cak kendilerinin yabilecek, | raretli devam “etmiş deri bipüsen ölün iaereilerliriç (Devamı $ inci sabilede) Cemal pehlivan ile Franki Marten'in maçtan evvel aldırdığımız resimleri Dünkü spor günü oldukça iyi oldu! Boks ismi altında yapılan maçlar çok fena idi , Dün spor günü oldukça eyi geç- | fırsattan istifade ederek ini Sindel bej maç yapıldı" ve | kaydetmişlerdir. Ba gelde saa