PAZAR 20 MART 1992 7 nei sene, No 2194 NUSRASI $ Bir memleket, memur maa$- larmı ceste ceste verirse (Ar manya); bir memlekette, tek- mil iktısat hayatını ihata eden trustun başındaki adam intihar ederse (İsveç); bir memleket, yediği buğdayın ancak yüzde 16 smı çıkarır, gerisini beynel- milel stoktan telâfi eder ve şe- hirlere muhaceretine mani ol- mak için köylüsüne (karter (218 kilo) başına 15 şiling açık tavizatı! Vermeği temin eder- se (İngiltere) .... Ve böyle her memleket buhrandan ko- runmak için parça parça, kor kak ve muvakkat tedbirlere mü racaat ederse..... Bu, şu demek değil midir (İktasat) ile (Buhran) arasında 1929 sonba arında açılan biaman kavgada zaaf iktısatta, kuvvet buhras- dadır?, . Kapitalizm devrinin yetiş- tirdiği en teşkilâtçı kafalardan olan ve güçlüklerden kolayca sıyrılmak sırrına vâkıf bulunan bir milyarderin, bütün ömrün» ce kendine refakat eden nik- binliğini birden kaybetmesi ve r zaman içinden su gibi çık- tığı bir alacak verecek müvaze nesizliğinin, bugün içinden çr kılmaz düğümlü (bir muadele yi gelmesi nedendir?. ermaye, gittikçe yüz kitle ehe m erler tesir sahası da genişlemekte- ir. Yaşadığımız sermayedar- lik nizamın. âli devresinde tek miyarı (monopol) lerin teşek- cülüdür. Bunların er ie rinin arzı ihataya doğru tema Yül etmeleri, isini, mukte- Zasındandır. Bu erler ki, Yrupa sermaye kralı Stimes in Pi evvelki ölümünden sonra vukubulan iktisadi yıkr işa nazaran, dünya kibrit kra- İ Kreuger'in ölümünden sonra Aanlaşılıyor ki, beşerin sar lâhiyeti ya hudutlarda bitiyor, Buhranın üç sene evelki Âriğile şimdiki râzı arasında yük farklar vardır. O Z8 Man, buhrana karşı şöyle bÖY- le muvaffakıyetle kalkan kul ak mümkündü, Bugün f8- kat, buhranın aldığı eb'at öY- dedir ki, ne o kalkanı tutacak İda kudret, ne onu sevk: “ek kafada kâfi anlayış kalma- Maştar, Buhran, değil dünya mono- Pollerinin başında oturan div- âlı insanları, devletleri sar “iyor. Devletlerin ne surette Sarsıldıkları — sorulabilir: Bir dığı zaman ©- içki cihazların pek âlâ işlediğini görmek, saramtı- Ya benzer bir şey tesbit edile- pediği zannı verebilir. Dene- ü ki, bankalar tam zamanın 3 açılıp kapanırsa, şirketler er, sokaklar kalabalıktan ta- 8 Ve umumi hayat ebemmiye- bulayan derecede aksamazsa, mun buhran neresindedir? eğ, Eğer buhranın sonu, bir tar- yüke ile gelecek zannı varsa ha agi Buhranm sonu, şayet bey w,eilel tesanütle buhran geri ür , böyle gelmiyecek- 7. Bu son, devlet çarkının git Km daha fazla kısımnın boşa nesi, bir gün büsbütün kop *1 ânında gelecektir. Bu bir benzetilebilir ki, gidip alde, içi yavaş yavaş salıyor e biz sün içinde ne Mişteri ve ne de sevkeden kim *€ kalmıyor ve tren devriliyor Garpte devlet, bu mihai nok- 8 teveccüh etmilşir. Asıl Yöslmilel © monopoller yani çsstlar ve karteller, koncerm 15 ve Pooller çözülmeden, buh m! tahrik eden zembelek gözül myecektir. Bu teşekküllerin ba “ bulunanların! son günü te, meden işten el , pile çekilip gitmek istemele- belki mânidârdır. (aakat, dört nala yürüyen iü akikat), kaderi durdurmak hı 790 mystik münferit müda- alelerden ürkmiyor, boşalan 1, Ydanda daba emniyetle iler- © devam ediyor. trene, geldiği tay KURUŞTUR Ankarada ne vakit ki mec Bis faaliyeti; bütçe mesaisi baş- larsa ortaya hükümetin veya hiç olmazsa bir kaç vekilin de- işmesi şayiası çıkar. Sy lerde Ankarada, hara retli bir bütçe faaliyeti vardır. Bu iyetin mühim bir. husu siyeti var. Geçen seneki büt- İ çeden kırk milyon liraya ka- dar bir tasarruf yapmak lâzım geliyor. İşin müşkü 'dandadır. Hükümette 4 dül ağa eni olan şayim- izden çıkıyor. lar Ki yerek buradan ve Be Başvekli İsmet Paşanın yeni bir resmi rek Ankaradan hükümetin va" ziyeti hakkında en mevsuk membalardan malümat aldık. Bize temin edildiğine göre, bü- kümetin ( değişmesi ibtimali giyinm maktı cak, saçlar k Laydy Chaytor Tokadliyan salonun. Kabinenin istifası sayiası tamamen asılsızdır! İsmet Pş. hükümetinin bu sırada iş başından çekilmesi faide yerine zarar verir!. Ankara ve İstanbuldan aldığımız en son haberler ve Anadolu ajansının tekzibi YARİ RAN AN Anadolu ajansının tekzibi.. A. — Haber güzetesi ecnebi mahafilin& gelen İsmet Paşa Hazretlerinin bugün kabinesi” nin istifasım verdiğini yazmıştır. Salâhiyettar makamlardan yaptığı” ANKARA, 19 A bir habere atfen Başvel mız tahkikat mezkür haberi tayit yoktur. Esasen bu tebeddülü * icap ettirecek yeni bir sebep te mevcut değildir. Bugünkü büt çe müşkülâtı, (dünyanın ve memleketin umumi şerait ve vaziyetinden doğmuş bir şey- dir. İktidar mevkiine hangi hükümet gelirse gelsin, ayni müşkülâtın devamı muhakkak tr. Bundan başka hükümetle meclis veya fırka arasında bir ihtilâf ta yoktur. Bilâkis İs- met Paşa hükümeti; fırka ve meclise tam bir tesanüt daire- sinde, bilhassa mütevazin bir bütçe tanzimi için, çalışmakta dır. ... Dünkü nüsbamızda hükü. mette tebeddü| olacağı rivaye- tinin ©sassız olduğunu yazmış" tık. Buna rağmen bazı gâze- teler birkaç © vekilin mutlaka çekileceği haberi üzerinde'ı. rar ediyorlar. Meseleyi yeni- den Ankaradan sorduk. Ora daki arkadaşımızm verdiği ce- vap şu oldu: “ Kabinenin değişeceği- ne veya bazı Vekillerin çe- kileceğine dair İstanbulda şayi olan rivayetler, Anka- rada hayretle telâkki edili- yor. Buranın politika ha- eeeeeeerereaaeasaşesekekkesenaeaeaskkeasikkekeseee yaaa Laydy Chaytor'a göre ek san'ati nedir Mesele elbiseyi kendine yakıştır- r,son moda: etekler kısala- esik ol arak kalacaktır ingiliz kadmlarındı gehrimi geldiğini yazmıştık. Laydy Cha- ytor Londra moda âleminde ta- nınmış bir sima olduğundan moda je a konferanslar vermek üzere AÂvusturalya'ya gitmekte. dir. Aaydy Chaytor ayni zamanda gözetecidir, ve bilhassa moda gibi şayanı dikkat bir mevzu üzerinde konferanslar vermek üzere tayya Londra'dan kalkıp Avustu- ralya'ya kadar gitmek teşebbüsün de bulunan ilk kadındır. o Laydy Chaytor, bir spor tayyaresile #8- yahat etmektedir. Bu tayyarede çanta taşmak kabil olmadığından Laydy Chaytor, tayyare seyahatı- nın icap ettiği şekle uymak için, tayyör bir kostüm ve bir de pan- talon giymektedir. Laydy Chaytor dün Tokatliyan otelinde gazetecileri kabul. ede- rek sorulan suallere cevaplar ver- di. Yorgun, çehresini çerçeveliyen kesik ve açık sarı saçları Laydy Chaytor'a müstesna bir o zarafet bahşediyor. Dudaklarından eksik olmıyan tebessümü ile anlatıyor: “— Bana moda kraliçesi denil- li ittim, ben her ne moda ile meşgul isem de, İngilte- re'de moda kraliçesi gibi bir vas- fı haiz değilim. — Avusturalya'da vereceğiniz. konferansların mevzu nedir? — Giyinmek san'ati. Bu mevzu etrafında kadınlara güzel giyin- etmemiştir. Tekzip ederiz. vasında tam bir sü vardır. İsmet Paşa hükü- meti ise her vakıtten ziya- de vazifesile, bütçe işlerile | meşgul oluyor.” Asılsız olarak istifaları mevzubah- #edilen İktisat Vekili Mustafa Şe- ret, Maliye Vekili Abdülhalik, Mas- rif Vekili Esat, İnbisarler Vekili Ali Rana Beyler Ba Eytam maaşları Geriye kalanların ma- aşı yarın veriliyor Eytamı, eramil ve mütekaidinin ikinci yoklamalarma devam edil- İ mektedir. Eminönü malmüdürlüğü 25 şu. battan 15 marta kadar yoklamala rını yaptırmış olanların maaşını yarın tevzie başlıyacaktır. Maaş- İar (gerek Sultanahmet ve gerek merkez & şubelerinden alanlar) Düyunu umumiye binasındaki ki- seden verilecektir. Tevziat salı günü akşamı niha yet bulacaktır. Her iki yoklamada bulunmıyan larm yoklamaları 22 martta mer. kezde icra edilecektir. Fatih mal müdürlüğü 7500 ma- aş sahibinden 6800 kişiye maaşını vermiş ve yoklaması yapmıştır. Geriye kalanlar için © yoklama müddeti 25 marta kadar temdit edilmitşir. Bunların maaşları | nisanda likleri merkezlerinde Ankarada Divanı muhasebat daktilo | Hanımı yaralıyan Celâl Efendi iğğliye komisyonunun İ lar, haziran birden itibaren tat- İ | müdürlükler tütün, tuz, müskirat | inhisarlarına ait işleri görecekler. dir, Fırka Grupu İçtimaa davet edildi Ankara, 19 (Telefonla) Cümhuriyet Halk fırk. İsi grupu yarın saat on altr İda içti davet olunmuş tur. Bu içtimada Fırka Ma- raporu üzerinde müzakere cereyan etmesi ve hükümetin bu mü- nasebelle (— dinlenmesi ka riyyen memuldür. ilk Tasfiye! Kanun Meclisten çıkınca yapılacak İnhisar idarelerinin tevhidinde tatbik edilmek üzere inhisarlar umum müdürlerinden mürekkep komisyonun, müşterek kadroları hazırladığını yazmıştık. Bu kadro bu tatbikat dola- eleri memurları zaruri olan kadar memurun anlaşılmaktadır. leti, bütçe kanu | ne takdim edilecek eabal bede, sırf kadro faz- lası olmaktan başka kabahat ve- ya ehliyetsizliği olmıyan açıkta kalacak memurlara tazminat ve- rilmesini teklif edecektir. B. M. M. de müzakeresi yapılan inhisar memurlarının tazminatla alâkalarının i lâyi umumi tasfiyı n mi mamaktadır. İni başlıcalarının talimatnamelerin , ur, idarenin her şube- sinde istihdam edilerek hiç bir işe yaramazsa alâkası kesilir, di- ye bir madde mevcuttur. Tabii bütün © memurların — bugünkü vaziyette — her şubeyi birer bi- rer dolaştırılarak istihd rübe edilmesine o zaman müsait değildir. Meclise verilen lâyiha, haziranda tevhit dolayısile yapıla » | tikten Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Rüştü B. (Bursa) Refik Şevket B Süreyya B. İnhisarlar kanunu dün kabul edildi Mecliste yeniden hararetli muna- kaşalar olmuş, müteka- itlerin vaziyetleri görüşülmüştür Açıkta kalacaklara tazminrt ANKARA, 19 (Telefonli in'ikadında f Bugünkü meclis inhisarlar kanunu müzakeresi münasebetile Gümrük ve İnhi- sarlar vekili Râna Bey (o kanu- nun sureti tatbiki (o hakkında meclis âzalarını tenvir etmiş, ve ezcümle demiştir ki: Vekil B, in izahatı — Kanunda kadro dolayı. sile açığa çıkarılacak memur. İarım vaziyeti tesbit olunmuş" tur. Yeni kadrolar taayyün et- ra memur adedi aza lacağı fazla olan memur- ların istihdamına tabiatile de. vam edilemiyecektir. Tasfiye nasıl olacak? | Naci Paşa O Kemal Zalim B. tayin edilen tazminat verilecek tir. Kanun tasarruf kanunu değildir Refik Şevket Bey (Manisa) Bu kanunla ne kadar tasar. Kadrolar ufalıncaya kadar | ruf edeceğimizi tahmin ediyo. olan devrede vazifelerini iyi İ göremiyenler karşısında bulu. VA” | sarruf kanunu değildir. nuyoruz. Onları da âmiri hisar İzifesini bihakkin ifa etmekten âciz görünce ve buna muttali| ne tahmin ediyorsunuz? fak olamiyanların şimdid. kalarının katımı iştihdaf etmekte- dir. Bu ilk tasfiyenin, lâyiha mec Hsten çıkar çıkmaz yapılacağı ve inhisar idarelerinin bu inhisar husustaki tetkikat ile meşgul ol- dukları anlaşılmaktadır . isarların tevhidinde tatbik Müskirat ve tütün İnhisarları umum müdürleri Asım ve Hüsnü Beyler edilmek üzere inhisarlar umum müdürlerinden mürekkep komis- yonun hazırladığı kadroyu hami- len İnhisarlar Vekâletile temas et mek üzere mezkür komisyon rei- si ve Tütün İnhisarı umum müdür Vekili Hüsnü B. bugün Ankara'ya gidecektir. Tütün teşkilâtı İnhisar idareleri | hakkında müşterek bir teşkilât kadrosu ha. zırlamakta olan komisyon vaz sini bitirmiştir. İnhisar idarelerine ait fabrikalar memlihalar, yaprak | tütün depoları, ve imalâthanele; tevhitten hariç bırakılmıştır. Baş müdürlükler müstakil ve mülhak Merkez teşkilâti hakk nüz kat'i bir ka müdiriyeti umumiye tında toplanacaktır. AUER EY işsizlere iş, işçi Arayanlara işçi Buluyoruz! — İkinci sahifede. GAĞAN r İsindeki evrak oldukça memuriyetinden çıka- ruz, Râna Bey — Bu kanun ta Refik Şevket Bey — Yani Rüna Bey — Bendenizin bu racaktır. Bu kanun kabul buy- | kanunu teklif ederken gördü- rulduğu takdirde kendilerine | (Devamı altıncı sahifede) Rüstemiye vapuru kap tanının tevkifi hadisesi Ankara'daki büyük bir memurdan şifre geldiği haberi yalan.. Rüstemiye vapuru kaptanı Sabri Beyin isticvabına dör. düncü istintak hâkimi tarafın- dan dün de devam edilmiştir, Sabri kaptanm evrakı ara sında Ankarada büyük bir me- murdan Sabri kaptana gönde. rilmiş şifreli bir mektup zu- hur ettiği o hakkındaki haber yalandır. Sabri katanın evrakı ara sında böyle bir şifre zuhur et- memiştir. Polis beşinci ve birinci şube a istintak daire sine tevdi edilmiş bulunmakta dır. İhtisas mahkemesinde 9 aye mahküm edilen Sabri Kaptan “Ankarada toplânan Baytar kongresinden bir intiba ve Ziraat Vekili Mublis Beyin kongreye riyaset edişi.