8 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

7 sci sene, NUSBASI 5 Buğday | Meselesi Buğday meselesi, daha doğrusu köylünün vaziyeti meselesi, gezete sütunlarında hararetle müzakere ©- dilmektedir. Köylü, milli iktısadımı olduğuna derdine çare gayret sarfedilse meselesi hakkında son zamanlarda ileri sürülmüş fikirleri üç baş altım- da hülâse etmek mümkündür: yeridir. 1 — Evvelâ Liman şirketi mü dürü Hamdi Beyin çaresi vardır. ay kal bir v hallediyor. Bütün mahsulün hükümet tarafından satın alınmasına ve bilâhara istihlak için satılmasına taraftardır. Yani mutiak bir devlet inhisarile meseleyi hallet- mek istiyor. 7 — Yunus Nadi Bey, ekmek ü zerinden istihlâk vergisi alarak sm azzam bir vergi husule gelirmek is- öyor. Verginin yarımı köylünün ediyor. Yarısını da idat kaydediyor. Yâni 'Cümhuriyetin muhterem başmuhar viri, buğday merelesini, hem köylü, hem de hazine noktai pazarından halletmek istiyor. teklifleri ya müphemdir, hiç bir tarzı hal göstermiyorlar. Evvelâ muhterem Yunus Nadi Beyfendinin fikrine temas edelim: Deyirmenlerde olsun, fırınlarda ol- sun, nerede olursa olsun, buğday ü- ine bir istihlâk vergisi vazedece- ğiz demektir. Buğday gibi havayici zaruriye üzerine vergi vazet maliyecilerin kabul edeceği bir ver. lâk ile mülenasip ve servet ile mütenasip olma kir ve vergiye daha az mütehammil sınıftır. Fakat bu mahzuru kale almaya- İm, Köylünün bu şekilde nasıl ik dar edileceğini de anlamıyoruz. De- Yirmenci serbesti ticaret kaidesine tevfikan malı köylünün elinden ala. cak ve bügün olduğu gibi, istihsal istihlâkten fazla ise malın fiatı bile| düşecek. Denebilir ki, hükümet aldı İı verginin bir kısmmi köylüye da- İrtacak, İtiraf edelim ki, biz bunun | kabiliyeti | tatbikiyesini © görmüyo- ruz, Mühtaç köylü nasıl bulunacak? O zaman herkes hükümetten mua- venet isteyecek ve teşvik ve muave- net dilenciliği meydana gelecek. Aca ba devlet bunun altından nasıl çıka- cak? Bütün bunlardan maada işin da ha zayıf bir tarafı vardır:: Buğday istihlâk vergisini müdafaa etmek, tütün ve ispirto vergilerini müdafaa #tmeğe benzemez. o Nüfusumuzun dörtte üçü köylüdür. Tabii herke- *in kendi yetiştirdiği buğdayı vergi- Ye tâbi tutamayız. Bir kere hu ver- giye ancak yüzde 20 nüfusu teşkil &den kasabalar tâbi olacak. Sonra öyle kasabalarımız o vardır. ki köyden © farkı (o yoktur. 5 Un köyde (sekiz (o kuruşa ©—oDiken, birkaç misli pahalıya wn satir ramayız. Yarısı da verginin haricin- de kalsa, Türkiyenin yüzde 10 bü- yük merkez ni ından nasıl 60 mil yon lira çıkabileceğini anlamıyoruz. İş daha biraz mantıki olmak için hiç olmazsa, Hamdi Beyin istediği &ibi, bir buğday inhisarına doğru gitmek lâzımdır. O zaman da acaba böyle bir inhisar devlet. elile idare. olunur mu olunamaz ms meselesi or- taya çıkar. Buğday inhisarı vapür- culuk ve liman inhisarlarma benze- mez. Devlet senevi birkaç yüzbin vagon buğday alacak, muhafaza ede eek, una kalbettirecek, satacak ve üzerinden de 50 milyon lira kâr ede cek. Eğer aynen mal alıp saklamak bu kadâr' kolay olsaydı, 35 milyon lira gibi muazzam bir vergi veren üşarı neden kaldırdık? 700 bin kilo metre murabbas gihi vâsi sahada bu. nu tatbik etmeğe teşebbüs etmek ha yal peşinden koşmaktır. | Biz de zaruri olarak üçüncü nok- | taya iltihak etmek mecburiyetinde Yiz. Yani buğday meselesi vardır. Bu yalnız köylüye yardım noktasın dan tetkik edilmelidir. Hazineye ve ridat temini için ekmeğin istihiâk Vergisine tâbi tutulmağa tahammülü | Yoktur. Fakat bu gayenin ne sekilde “İde edilebileceği halkında müsbet SALI 8 MART 1932 ” | verilmiş olduğu No. 2182 KURUŞTUR Japonlar hâlâ takviye kıtaatı getiriyorlar Çinliler pağitahtı değiştirdiler Muhasamatın tatili hakkındaki japon tekliflerini Çinliler kabul edemiyeceklerini de bildirdiler hai'dan Reuter ajansına bildiri- yor: Takriben 14,000 kişiden mürekkep birda pon fırkası bu gün Voosungda karaya çıkarı muştır. TOK10, 7 A.A, — Harbi- ye nezareti Şan ghay'a takviye kıtaatı gönderil mesi (emrinin muhasematın ta ölinden o ewe m nu ve Çinlilerin maksatları va- sh olmadığın dan bu emirle rin geri alınma- maş bulunduğu- 20 e Çinliler — lamadıkları tak bir içtima akt:<<--k Siamru şenrinin Haiching ismini alarak ikinci payi- taht olmasına ve Loyang'ın payı taht olarak kalmasina karar vermiş- mektedir. Askeri — uhasemata dirde bu kıtaatı Çinlilere kenrçı kul- Janmayacağını söylemektedirler. tir. Şanghayda asüde Mâ || Çiniiler, müşterek tökliye tanın sonu y ŞANGHAY, 7 (A.A) — Sane isteyorlar hay şehiri, 6 bata endişe geçirdikten) CANGHAİ,T (AA): Renge sonra &ön hafta zarfında tam bir sü ajansından: ” İküna nail olmuştur. Bütün pazar Sü Umumi karargâh tarafından meş- nü cephe sükün içinde idi Ka ve tebii ve Si iz Ya ükün hüküm sürmekte olduğunu Çinliler Japonlarm ; Yukarı m v üzerindeki harekâtını endişe ile tö- kip etmektedirler. Çinliler payıtahtlarını değiştirdiler ŞANGHAY, 7 (AA) — Kuo z iş g merkezi icra lesi rebe meydanları tehlikeli harp âlet- lerinden tathir edilmekte olup bu mesai hitam bulduktan sonra ahali- Bin buralara gitmesine müsaade olu- nacaktır. Chenju telsiz telgraf mer- (Devamı 6 nc: sahifede) Reisler komitesi dün toplandı ve bu teklifleri tetkik etti Holştad izahat veriyor Rumlara yapılacak tevziat me- selesile meşgul olduk... Alâka- darlar — tarafından komisyona 29 bin kadar talep tevdi edil. miştir. Bunların bir kısmi Yed. dedilmekle beraber, mühim bir kısmı tasarruflarının isbat ede- bildiklerinden bunların sahip oldukları emlâk tazmin edile- cektir. Bu emlâkin kıymetleri takdir edilmektedir, alâkadarla Komisyon Reisi M. dahilinde bu ay nihayetinde tev zinta başlanacaktır.” M. Holştad, komisyonun ha- zirama kadar işlerini bitirip bi muz suale şu cevabı vermişt — Komisyon işlerini bitir- mek üzeredir. Herhalde mesai- nin hilamına doğru yürümekte MM. doiştad. Muhtelit Mübadele komisya | yiz, fakat bunun için kat'i bir tarih tesbit etmeğe imkân yok- tur. İğler hazirana kadar bit. mezse bile bu tarihten sonra bir iki aydan fazla sürmez. Birçok mühim işler halledildiği yapılacak daha bazı işler var- dır, Türk ve Yunan murahh. nu reisler komitesi dün toplana rak Istanbulda etabli Rumlarm belediye hududu haricinde bu- lunup ta iadesi kabil olmadığın dan dölayı Yunan hükümeti ta rafından verilen 150 bin İngiliz bir teklif dermeyan edecek vaziyet- te olmadığımızı da itiraf ederiz. Me- | sele o kadar ehemmiyetlidir ki hür kümet bir karar yermezden evvel, ile tazmin edilecek emlâ- “erir rası İle tene ları arasında “domiciliğ” keli- 29,000 Etabli Rum ko-|, misyondan paraistiyor| ra tertip edilmekte olan plân | İşsizleri Tahrik! 3 kişi tevkif edildi Takibat ne noktadan yapılıyor, Fazlı Bey ne diyor? Bazı kimselerin önmyak” olarak bir tâkım ameleden imza topladıkla rını ve Vilâyete bı imzalar ile istida vererek iş istediklerini, fakat iş veri| ince de: — Bize hu gibi iş er geli Hafif iş isteriz İlin ve bekl | rında tahkikat yapıldığını yazmıştık. Dün bu mesele halıkında Vali ru avini Fazlı Bey bir © muharririmize şu beyanntta bulunmuştur: . <— Yedi sekiz kişi geldi. Bir is töda verdiler. Üç bin işsiz amele nx mına hareket ettiklerini söylediler. Halbuki, istidada 300 kadar im- za toplanabilmiştir. İstida” vermek ve iş istemek bir cürüm değildir. Fa- kat burada şu noktalar min e yandır; 1 — Bu istidayı ünzelayanlar bir araya gelerek mi imizn etmişlerdir? ye nerede toplanarak karar vermiş - lerdir ? 2 — Yoksa müteşebbisleri mi ei kapı gezerek imza toplamışlar- er? 3 — Bunlar üç bin kişi namına ba- reket ettiklerini söyliyorlar. Bu ve- kileti kimden almışlardır. Bu cihet ler tetkik ve tahkik olunmaktadır.” — Hâber aldığımıza göre bunların hüviyetleri nereli oldukları uzun w- zadıya zabıta tarafından tetkik edil. ir. Üç kişi tevkif edildi Dün geç vaki ldığ üre ba Metdleden dolayi öç tevkif edilmiştir. İrlanda intihabatı Cumhuriyelçilerin kafi | galebesi tahakkuk etti DUBLİN, 7 A.A. — İrlanda in tihabatının son neticeleri anlaşılmış. Cumhuriyetçiler 72, Hükümet ta- raftarları 55, Amele frkası 9, Müç tahiller 15. Karısı ile âşıkını Öldüren adliyede Kp | Ibrahim ve Hasan Feriköyünde zevcesi * Seher hanımı Rıza isminde bir adam- la gayri meşru bir vaziyette gö ren ve ikisini.birden öldüren İbrahimle bu işte İbrahime yar dım eden Hasan dün © müddei umumiliğe teslim (edilmişler. dir. Müddei umumilik maznun- arı Altıncı İstintak dairesine sevketmişti Kaçırılırken bir sandık esrar yaka. ki meselesini müzakere etmiş- tir, Komisyon reisi M. Holştad dün bu hususta bir muharrimi- mesinin tefsirine dair olan ihti- lif hakkındaki bakem Kararı İ Paşa sokağında İbrahim zade Lütfi İ e birlikte oturmaktadır. Ev, kârgir mm SPEED BÜTÇE Komisyon rapo- runu hazırlıyor Buğday ai varidat, maaşlar ANKARA 7 (Telefon) — Fırka M iye tetkik kom: redir. Komisyon bügün iç- İma etmemiş ve bazı azalar! İraporun ihzarile meşgul ol. İmuşlardır. Hazırlanmağal başlanan rapor bügüne ka- dar. komisyonda görüşülen meseleler ve varılan neti İre aitkısmı ihtiva etmektedir. (Devamı 6 ıncı sabifede) M. Briand Dün öldü! İhtiyar ve eski dipla- mat kalp hastalığından ölmüştür. PARİS, 7 A.A. v— M. Briand sa. at 13,30 da vefat etmiştir. PARIS,7 A.A. —M. Briand et etmiş olduğu Kle- ta idi. Doktorlar M. Brland'ın tid- detli muhalefetine rağmen kendisi. nin Cocherelden Parise dönmesini istemişlerdi ve bu hususta serer gös termişlerdi. Çünkü M. Brinnd muz. tarip bulunduğu kalp hastalığın lüzum gösterdiği tedaviyi ancak Pa- riste takip edebilirdi. M. Briand Parise döner dönmez yatağa düşmüştür. O vakitten beri apartımana kimse alınmamış ve has tanm yattığı odanın caddeye bakan pencereleri kapalı tutulmuştur. . ML Biriand'ın sıhhi vaziyeti, çok zayıf düşmüş olmasına rağmen yönüne kadar ciddi bir endişe uyan dırmamıştı. Hastalığın bu kadar seri bir ökibetle neticeleneceği zanmedil- miyordu. Fakat dün öğleden sonra M. Briand'ın rahatsızlığı vahimleş- miş ve zaafı artmıştır. (Devami 6 inci sahifede) Yangın Şüpheli mi? Bugün yangın yerinde bir keşif yapılacak! Bekçi Hasan ne diyor? Dünkü nüshamızda, Şişlide İzet Beyin evinden gece yarısı ateş çık- si ğin gah dir ve bodrum katile kattır, Yalnız söylendiğine göre hemşi- birlikte dört landığını haber vermiştik. Bu İ ark dün Adliyeye teslim edilmiştir İ çıkmışlar ve eşyayi de kismen taşi: releri bu evden beş on gün evvel Sahip ve Baytsatrriyi Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Buğday meselesi! Köylüyü zenginleştirmek, şehirliye yıkım olmamak.. Buğdayı kıymetlendirmek yolunda tutulacak prensip ancak bu olabilir Tüccar idharat yapıyor! Buğday meselesi ve alınması lâ - | köylerin pazarlaşma ve zenginleşme 2m gelen tetbirler hükümeti yakm | sini ve Türk köylüsünün emeğinin dan ve ehemmiyetle meşgul ediyor. | mukabilini olmasını ilk safta tetkik Me e Dİ ee ie Me a kiye halkının tam yüzde £ (67,7) si | nazaran, iye hububat istil köylü ve köyde yaşayı 'mü. | tman 22383000 dönümle yüzde rekkeptir. Bu sebepten (Devamı 6 ner sahifede) Belediye kokkömürü imalini düşünüyor! 200,000 Lira kadar sarfedilerek bir fabrika yapılacaktır.. Kokkömürü bu sene niçin az? Bu #ene kış çok sert ve de- | yasada kok bulamadıkları için yamlı oldu. Odun, kömür fiat. | sobalarını değiştirip odun yak- leri alabildiğine yükseldi. Butmağa mecbur oldular. Piyasa meyanda kok kömürü de iü Yaz mevsiminde kuru kok makla bulunmaz bir metâ tedarik &den bazı perakendeci. müne girdi. Birçok kimseler, pi (Devamı 6 ıncı sahifede) Yeni gelen 400 seyyah şehri gezmektedir. Resmimiz seyyah adli