7 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
bu türlü tahrikâta elbette lâ- NUSHASI 5 Memlekette iş Hacmi ve işsizlik; Hükümet, bütçede, tasarruf mevzuu üzerinde £ çalışıyor. Resmi ve hususi » müesseseler ayni o mülühaza-ile umumi masraflarını 5 azaltmak yo- lundadır. . Bu O müessesele- rin © bütçeleri (üzerinde â- İman her tasarruf kararı; ça- lışma sahalarının o biraz daha daralmasını, yahut o mücssese lerden bazısının büsbütün orta dan kaldırılmasını icap ettiri yor, Meselâ: şimdiye kadar hü kümet cephesinden olsun, bu- susi teşebbüsler cihetinden ol sun bir çok inşaat darduruldü, başlanmış bir çok teşebbüsler geri bırakıldı. Vakıa bu suretle bütçelerin masraf kısımların. da mühim tasarruflar oluyor; fakat bu hareket ve kararlar; hayat sahasında türlü türlü te- sirler yapmal hâli kalmı- yor: İşsizlerim sayısı her gün biraz daha artıyor. İş bulamı- yan bir çok aileler maişet dar- lığı içinde kalıyor. süf zaman ve hâdiselerin bu- günkü şerait ve mecburiyetleri altında bu netice mukadderdir. Tali tedbirlerle ve kolaylıkla önüne geçilemez. PAZARTESİ 7 MART 1932 7 eci sene, Ne 2181 Maattces- | KURUŞTUR MEK > 26 EGE Buğday meselesinin halli için bü- yük bir içtima yapılması isteniyor Köylüye yapılacak yardım ancak zahire borsalarında olabilir. Ekmeğe zam beklenilen neticeyi vermez. Yapılan teklifler nedir, mü tehassıslar ne diyorlar? Salâ iyettar mabhafi-| İlin fikir ve mütaleası| Maliye vekili; bu mesele hak- kında bana atfedilen Dünya iktısadiyatınm gittik- çe daralan çemberi sünü de sıkıyor, Ti yatmı da müteessir ediyor. Cümhuriyet hükümeti bu hu- İİ i ak, iktisadiya- tn düzelmesi için esas” teşkil eden köylüyü terfih etmek, onu sermayelendirmek (| çarelerini bir taraftan düşünüyor ve bir taraftan tetkik ediyor. Başmu- harririmiz Siirt "usu Mah- bu vaziyeti mütalea e- | yat Bi Mia terfi edilmesi İ| beyanat musannadır, diyor lâztmgeldiğini ortaya koymus ANKARA, 5 (Telefonli) — Buğday meselesi ve alınması Jâzrm İl Türk iktısadiyatmın hareke- te gelmesi için köylünün mem- ve müreffeh olması lâzım geldiğini söyleyerek bunun için İ çelen tedbirler Fırka maliye tetkik komisyonunda müzakere edilmek İl cedir. Salâhiyettar mehafil bir sabah gazetesinin bu mesele hakkındı ileri sürdüğü mütalea ve gösterdiği çarelerde kabiliyeti tatbikiye gör- hıkla yenebiliyorlardı. Son za manlarda ise bü mesele; Avru- Pan her memleketinde en bü- Yük bir ıztırap o olmuş, hükü- metleri en çok işgal eden bir mahiyet almıştır. İşsizlik bizde öteden beri vardı. En mütevazı bir iş için açılan müsabakalara yüzlerce vatandaşın iştiraki o bunu gös“ teriyordu. Ancak aile b: müşterek hayat ve maişet $8- yesinde işsiz kalanlar da ge çinmenin yolunu bulabiliyor- Şimdi herkesin kazancı ne mecbur olduğu na kâfi geliyor. Biribirine Yy: dım imkânı gittikçe azalıyor. Bu vaziyet, her vakit tekrar et- tiğimiz gibi, iktısadi buhranm doğurduğu bir neticedir. Bun- | g dan hükümeti mes'ul etmek ve “Bize iş vermiyorlar” diye şi- kâyette bulunmak haklı olmaz. Memleketin iktidar mevkiin- de Cümhuriyet Halk Fırkasi- Din hükümeti vardır. Bu fırka- nm programında sınıflar, züm- reler ayrı ayrı ahkâm ve imti- Yazlara malik değildirler. Han- Zi meslekten olursa olsun, her ni muameleyi yap değişmeyen bir prensipidir. Eğer bugün orta- da işsizler var ve bunlara iş bu- lunamıyorsa, bilmeli ki bonun sebebi imkânsızlıktır. Yoksa mümkün olan şey vatandaşlar- umumiyesini — azalt- mak için azami gayreti sarfe- diyor, İstihsal müesseselerini idame ettirmenin; başka yolu- Yoktur, Müesseseleri ve serma yodarları kudretleri berisinde edakârlık yapmağa (icbar et- mek yalnız onların (aleyhinde değildir. Bir fabrikânm veya müessesenin (o kapanmasınd sermayedar kadar amele de za- rar görür. Karşılaştığımız za- Turetleri şuur ile il sek hakikati daha kolay bulu- ruz. Son zamanlarda İsviçrede Zı müesseselerin amelesi; müşkül vaziyette gö likleri müesseselerini yaşatmak için aldıkları ücreti kendiliklerin- den indirmeğe karar vermişler ir, İsviçre amelesinin bu hare keti, tabii kendi. lehlerinedir. Ancak bir şuura delâlet ettiği için zikre şayandır. İşin bir de politika cephesi var: Memleketteki her müşkül | Vaziyetten, her fena hava ve fe- Da haleti ruhiyeden istifade ile vatandaşlar arasında £ tabrikât Yapanlar olabilir. Her manisaya Tâğmen memlekette içtimai Bİ- —— i tutmak kümet; İİmemektedir. İÜ Diğer taraftan Haber gazetesinin ayni mesele hakkında Maliye Vekiline stfen neşrettiği bepanata dair Abdülhalik Bey bana dedi ki “.- Ben ne bir gazeteciye, ne de hiçbir kimseye bu mesele hak- kanda ne mütaleamı söyledim, ne de beyanatta bulundum. . Bana stle- dilen bu beyanat küMiyen musanna'dır.., Falih Rıfkı Beyin mütaleası Falih Rıfkı Bey Hâkimiyeti Milliyede neşrettiği “Türk Köyü, isimli bit başmakalede ezcümle demektedir ki: “Hemen, hemen nüfusunun üçte ikisi köylü ve geriye kalanın dü büyükçe bir kısmı yarı köylü olan bir memleketin sâyayi, ticaret ve bütün inkişafları ancak köy ve kasabaların satın alma kabiliyetlerini arttırmak, köyü ihtiyaçlandırmak ve paralandırmak/a mümkün ; olabi. ir. İstihlâk olunan herhangi bir eşya köye girdiği aman pe kadar kabarik Bir yekün yaptığını biliyoruz. İ Köybü ulışuğı istediği ve alabildiği herhangi bir eşyanın sanayii üstakisilin — istihsalâtını kıy- metlendirmek ve emeğinin mu- kabilini aldırmak lâzım geldiği İ ni ileri sürmüştü. Diğer taraf. tan o Cümhuriyet gazetesinde Yunus Nadi Bey de aynı esas prensibi müdafaa etmekte sade E'köylüyü koruyacak bu vin başında ekmek fiatıma beş kuruş zam yapılmasını ileriye sürmektedir. Biz, Türk buğda- yının devrinde, âli mında merkez t İstanbulda bu işle alâkadar o- lan muhtelif zevatla temas et- tik, Umumi fikri şu suretle bü- lâsa etmek kabildir: — ğdörhal- kurulur ve inkişef buhur. Anadolunun hemen bütlin kasabaları Pren: Kökülünün terfihi,| İlzayadarn: köye bağlamışlardır. Köy Anadolu iktisadiyatınn yanıl- İl müstabsilin sermayelendirilme ; İlmüz nabzsdır. Kuraklık veya #ukaralık, sel, zelzele köyü muztarip e i, âstihi m başlıcası olan den her 3fet kasabaları kökünden sarsıyor, buğdayın kıymetlendirilmesi- Avrupa iktisadi buhranına çare arayanlar geri zirat memleketlerin dir. Bugün durmuş olan, ö- tal bulunan iktısadi hayatım can lanması, büyük iktisat çarkının i için onun esas kolu, a- öylünün emeğini ver we Eer irmek, tek İİ | Falih Rıfkr Bey herkesi meşgul eden bu meselede karakteri halkçı ok, daya buğday ka- İl olan hükümetin en doğru ve memlekete en faydalı tedbirleri alacağı. dar le Tâzımdır. İns şüphe yoktur, diyor. Köylünün tam emeğini alması na yarayacak paranm ne buğ- daydan, ne de ekmekten bir an- da alınması kolay fakat doğru Suriyede Vaziyet vahim bir şekil bulunmamaktadır. Bu tavsiti ve bu işin borsa parayı başka eller karşısmdan | da olması bulunmakta köylüye isal için Ticaret borsa. (Devamı $ inci sahifede) eeseeaesresanesaeeeeeeeesesieeeeenee Vapurcular hükümet- ten teminat mı aldılar? Beyrutta | yi ii pi Kendilerine : “Mademki zarar LEP, GAM. isi 5 yy kargalar 4. işi etmiyormuşsunuz il ler in ri el © | o haldeişinize bakın.., denmiş. Ş kseriyeti BERÜT, SAA, EE Son ai Şirket teşkili kaldı mı? nüfusta Beyrutta müslüman —-. i A mlm ili Vapercui i | eüluk şirketine hususi Yapurcuların a b | Aeg ki uhdesinde bulunan Lubnan Yelsliği ile başvekületine bundan son ine mu- zade Lütfi B. in riyasetinde toplan. paştar. İçtimada, cuma günü Anka- radan dönen Vapurcular heyetinin hükümet merkezindeki temasları ve teşebbüsleri birliğin — ikinci reisi Hakkı B. tarafından izah edilmiştir. K camkurluğa meb'usan Feti şeyi Mehmet Efendi namzetliğini keyacaktır. ii Hakkı B. bu izahatında, heyetin Berutla iflâslar İtmat Vekili B. ve müteakiben 14- BERUT, 6 A.A. — İktisadi buh-| met Pş, Hz, tarafından kabul edile- wam etmektedir. Son | yek teşkili mevzuu bahsolan vapur- günlerde 18 tüccar iflâs iz TT ee tüccara da protestolar Berutta hususi bir bârke 70 etmiştir. tin menfaat ve ee uy mayan menfi cereyanları uyan- dıranlar daima suçlu müamele- si görürlerdi.* Bugünkü ba- t ve şerait içinde bu zaruret Jaha kaldir. Tahrikâtçılara karşı daha sert bulunmağa mec buruz. Çünkü, bugün ve yarın devlet ve millet cephelerinde mız her nevi si- an- maruz kal: yasi ve iktisadi zorlukları cak vatandaşların teşkil edece ği birlik kuvvetile yenebiliriz. Siirt Meb'usu MAHMUT Vapurcularin dün sabahki içtimalarında. . İl rü Asım, tuz inhisarı müdürü Meh- | Yeni kadrolar Yapılıyor! İnhisar idarelerinin burada kalacak kısımları İnhisar idarelerinin tevhidi hak- kında İnhisarlar ve Gümrükler Ve- kâleti tarafından verilen karar üze- rine tütün, barut, tuz, müskirat in. hisarları umum müdürlerinden mü- İ rekkep bir komisyon dört inhisar i- daresi teşkilitmdn mevcut | şubeler den tevhidi kabul olanlarmı tesbit etmiş ve hazırladığı raporu İnhisar- lar ve Gümrükler vekâletine gönder mişti Komisyon ahiren inhisarların tevhidi halinde alacağı şekli tesbit ve Ankara'ya nakli kabul olme- yan teşkilâtın kadrolarını o tanzim etmekle meşgul olmaktadır. Verilen habere süre İshisür idarelerinin İs- şubeleri İnhisar- ü üğü unvanile yeni yı bir teşkilât altında ceme- dilecektir. Müskirat inhisarı müdü- met Beyler dün tütün inbisarı müdürü Hüsnü Beyin nezdinde top- lanarak yeni kadroların tanzimi ile meşgul olmuşlardı Esrar Kaçırırken Yakalandılar! Kaçakçılar nasıl yakalandılar? İ — Polis mühim bir esrar kaçakcısı ini meydana çıkarmıştır. dur: Beyoğla Tünel başı Karanfil 40-| Kaçakçılar Polis Müdiriyetinde. . kak 10 numaralı apartımanındaki 5 numaralı dairede İstefan ile Pana akçılığı yapmak- Gali Femeyee ve İle Ed esrarı dün akşam saat sekiz suların. | da 2123 numaralı otomobile bir san. dık içinde koymuşlardır. Otomobil bu suretle Galata rıh- tımına gelmi İstefan ve Pana- yot esrarı hi kaçıracakları bir sırada polis tarafından yakalanmış. e. Tahkikata devam edilmektedir. ml minineiii Dün gece Bir ev yandı! Şişlide Bomontide Süreyya Paşa sokağında İbrahim zade Lütfi Beyin evi dün akşam gece yarısı ateş almıştır. İtfa- iye derhal yetişmiş, södürül- mesi için çalışmakta idi, Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü İZZET Büyük Reisimiz Gazi Mustafa Kemal Hz. nin Ankara'da istikballeri intibaı, Zavallı bir dimağ has- tasının hezeyanları! Celâleddin Arif Beyin notları!, Cinnet nöbetleri arasında merhum meğer Halife de, Reisicumhurda olmuş, Osmanlı İmparatorluğunun son. Meclisi Mebusan Reisi Avukat Celâlettin Arif Bey kabineler teşkil etmiş Pariste bir dimağ hastalığına tutularak ölen Celâleddin Arif Beyin âhiren İstanbula gönde- rilen metrukâtı ve evrakı arasın da bazı kayıtlara rastgelinmiş- tir. Hastalığı cinnet ini alan merhum avukatın bıraktı. ğı vesikalara göre kendisini Be şinci halife ve reisicümhur ad. detmekte, kabineler yapıp boz- makta, kendi kendisine bir ta. kım hülyalara dalmaktadır. A- lâkadar makamat bu evrakı tet kik etmiş ve hastalık ânmda ge len cinnet ve nöbetleri sama Kayseri ea bit etmiştir. Celâleddin Arif Be yin bu notları Paristeki Konti. nantal otelinin damgalı kâğıtla (Devamı $ inci sahifede) Daimi yerli mallar sergisi tesis ediliyor Bu serginin vücude getirilmesi hem sınai teşebbüslerimizi meydana koyacak, hem de ucuzluğa yol açacaktır! Bir kaç seneden beri erbabı sana yi tarafından izhar ve yapılması ta- zavvur olunupta mahal bulunmama. sından dolayı tehir edilen daimi yer- W mallar sergisi bugünlerde kuveden File çıkacaktır. Dün bu smuharrir” — Istanbul Sanayi Birliğinin yap mak tasavvurunda © bulunduğu bu muazzam teşebbüse kifayet edebile- & | cek bir bina bulunamamasından do- layı tahakieuk edememekte idi. Bu ihtiyaç her sene açılan yerli mallar sergisile kısmen telai edilebilmekte idi. Bilhasan kontenjan © dolayısile bazı mamulât üzerinde husule gelen tereffüc mâni olmak kaygusu da bu teşebbüsün serian tahakkukuna bir- iği alâkadar etmektedir. m |, Dört, beş senedin beri gittikçe mevcudiyetini filen izhar © eden ve kuvveti gittikçe yabancı mallara re- kabet edebilecek kadar sağlam mev. İ ki temin etmekte olan yerli malların | toplu bir camiası olacak olan bu ser- İ gi halkım da ucuzen ihtiyaçlarını karşılayacak faideli bir eser olacak- 1 tar, Bugünkü ihtiyacatımızın kesmi azamımı temin eden fabrikalarımızn bütün mamulât bir araya gelirse bil hassa Beyoğlunun en büyük mağaza ların kifayet etmiyeceği şüphesiz dir. Buna binnendir ki Sanayi Birli. #i evvel emirde bina meselesini hal etmedikçe bu büyük teşebbüse baş- lamamak niyetinde idi. Beyoğlu cad desinde iyi bir bina bulduğumuzdan bu iş yakında tahakkuk edecektir. Dün Ticareti Hariciye Ofisliğinde Bati sergisine iştirak edenler için diploma tevzii merasimi yapıldı, —Yazısı Ekonomü sütunumuzdadır—
