5 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Umumi Neşriyat ETEM Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT ve Yazı Müdürü İZZET Buğdayın hakkı | Buğdaya. le 50 milyon li- adan aşağıda. i i Halbuki buğday fiyatı düşüyor. Her yüzde 10 düşüş, Türk servetini bir çırpıda 15 milyon fira eksiltiyor. Son zamanda yüzde 10 fiyat sukut-| ları gündelik umurdan oldu. Sukot yüzde 20, 30 oldu ma. milli zarar © ma göre hesap edilebilir. Buğday, baş gıdamızdır.. Buğde- yın ziraatinde, ticaretinde, sanayiin- de bir tagayyür, memleketin gıda itikasına şiddetle tesir eder. Buğ- day işi, bu itibarla, hassas iştir. Buğdaya çevrilen tetkik, orada değildir. Hesap: çiz t ve fet salinin de S0 sini başarat ve âfet ml eyi iyi birinci tarh, İptidai ti höylü, buğday fiyatından yüzde 50 kaybediyor. Bu da ikinci tarh. Ne ticede köylü tekmil emeğine karşı- hk olarak alması iktiza eden kiyme. ti değil, onun yüzde 25 şini, yani dörtte birini alıyor. En fazla tutarlı mahsul, mız, rantabilitesi asgari olan buğ: Yın haki, kıskanç ve keskin usuller- le müdafaa edilmelidir. ... Türk buğdayının müdafaa usulü halkında zaman zaman ileri sürülen Bulgar ve Fransız tarzı, Yunan ve lomanya tarzına bakıp ta, bunları, bizim iktisat kıymetleri yaratma cet- velinin balâsına düşen buğdayımıza Aynen tatbik etmek istemek, bazır lmaktır. Tistanla, som beş senede, o da bir de- 500 vayon buğday ihraç edebil- miş olan, buğdayda kifayeti gir ©- dinmiş bir memleket müşabih olur mu? Müstemlekeci Fransanın dayı kıymetlendirme politikası Tür- yeye tatbik olunabilir mi? İhtiya- Sınm ancak yüzde 20 sini çıkaran ithalâtçı Yunanistan ve Avrupayı buğdayına garkeden iharacatçı Ro- manya ile Türkiye arasında buğday politikası nisbeti olebilir mi? , Biz, bu memicketlerdeki rejimle- Ti tetkik edebiliriz. Böylece iktisadi rakimiz artar. Fakat bu rejimleri, buğday iktisadı nesci bambaşka olan memlekcimize aynen tatbik edeme- Yiz. ... Türk buğday, fiyatı, ihtiyacımız kadar İstihsal Şeyt beri, <ihan buğday fiyatile beraber dü- ir. . , Halbuki, cihan fiyatı çıkmak değil İnmek istidadında, Çin harbini vel Vele vasıtası yapan büyük | speküle- #örlerin bu fiyata yaptıldarı âla i— : yı, fiyasko ile biten Roma ve Londra buğday kongreleri eline ala- madı. Bu kongreler, ne istihsal faz- İalığına, ne fiyat sukutuna çare bü- madılar. 1921 de yalnız 3,6 milyar buşel (27 kilo) çıkaran dünya, 1925 te 4,1 milyar buşel çıkarıyordu. Fa- 1930 da 4,8 milyar büşel çıkar- Dünyada insanların artma tempo- su, buğdayda olduğu gibi 10 senede ir. Buğday insandan yönde 30 değildi Amerika 1 milyon traktörle çalışı” Yor. İlk traktörden sonra ikinci zira- i yapan kombayn (Com- bine) makinalarından 50 binini biç- We ve harman ameliyatında kullanı- Yor. Maliyet fiyatını yarıya dörtte bire indiriyor. Bu 10 metre tulündeki her biri bir sermaye olan canavar makinaları imha etmeli ki buğday fiyatı çıksın. Ona da irkân yok. Arada sirada buğday âlemini karıştıran Rus dumpingi de ilâve ol du mu, buğday fiyatından bayır gö- rün... Türk buğday fiyatı, halde olduğu kadar istikbalde de cihan fiyatının iri Buğdayı- de ettiğimiz, tisadımızm çar- pılan mihverini ancak böyle düzel tebiliriz.. pa Bunun için, evvel beevvel, bu işi B. kül ol mütalen etmelidir. Buğdayın 1 — fenni, 2 — iktisndi, İı, saliyesi kül olarak sistemler dir. Bugüne kadar bu üç şahada memleketimizde yazılanlar şoplanıa cesim ciltler tutar, Kongre İri söylenenler de öyledir. Buğ- Kimi ş92.7 mm GE Mareşal Pilsudski dün Köstenceden geldi versin, Reisler Hz. dün Dek ayında meşgul ol- ala adaş Ankara'ya ba pas ayurmuşlardır. Kolor reket blm Şükrü Naili Pp Ke Muhiddin, sabık Paris se- "li çethi, Seyrisefnin umum Sadullah Beyler ve di- sava, dün akşama doğ itmişlerdir. ru Moda, Gezi Hz. refa- katlerinde Sıhhiye © Vekili Dr. Kefir, Kılıç Ali, Recep Zühtü, Nari, Salih; Hasan Cemil, ya- NS delâl, Şükrü, Naşit Beyler- Yö iğer zevat olduğu halde sa- 1 çın orta kapısından bahçeye çıkmışlar, Sakarya motörü ile #laydarpaşaya , geçmişlerdir. Hüra kararmış olduğu ve ken- dileri de arzu etmedikleri işin 'darpaşada merasim yapıl- Hey alır. Gazi Hz, teşyilerin- bulunan zevat ın ellerini si- Üğrak hazır bulunan hususi tre Sonundaki Riyaseticümhur onona binmişler ve Ankara Ya hareket eylemişlerdir. İstasyonda bulunan halk «Allah selâmet versin” nidala- ile Gazi Hiz, ni teşyi etmişler muğlar V firi F. müdürü ğer bazı dür lordu Kumandam Şükrü Nafia işlerine dair beye natta bulunan Hilmi Bey Gazi Hz.nin dün gece Haydarpaşa Reisicumhur Hz.ne, arzu etmedik- leri için teşyi merasimi yapılmadı Halk, Gazi Hazretlerini istasyonda “Allah selâmet Naz veli Hilmi Bey dün Ankaradan geldi Vekil Beyin muhtelif Nafia işleri hakkında gazetemize beyanatı rında aldırdığımız resimlerinden. nidaları ile uğurladılar Gazi Hz. hususi vagonlarının pe nceresinde.. Naili Pş, Gazi Hz. ni Vilâyet hududuna kadar teşyi etmiş- tir, Sıhhiye vekili | Refik ve Vali o Muhiddin (Beyler de Vekili Hilmi B, Kalemi mahsus müdürü ile birlikte, dün sa- bah Ankaradan şehrimi N dün akşam Ankaraya ör. Vekil B. kendisile görüşen mu- harririmizin swahtelif | suallerine ce- gaben şu beyanatta bulunmuştur: “ — Pederime Cerrahpaşa hasta- hanesinde mühim bir ameliyat yapıl. dı, Cuma tatilinden bilistifade ken- disini ziyarete geldim, ve buraya di- ğer bir hastamı da getirdim. Vekülete ait işleri soruyorsunuz. Henüz yeni bütçe malüm olmadığın. dan, yapılacak işler de kat'i surette tekarrür etmemiştir. Muhtelif mı takalarda demiryolları inşaatına dı vam ediliyor. İsveç grupu ile müzakere Isveç grupu ile, 934 senesinde bit- mesi mukarrer inşantın 935 sonesin- (Devamı 5 inci sahifede) ———————— heden tavazzuh etmiştir. İcra devri başlamalıdır. Türk buğday işinin bahsettiğimiz üç sahasinı bir merkezden tahrik et- mek üzere köylü ile, alâkadar vekk- İetler arasında bir | (mutavassıt ci- haz) vücuda getirmek lâzımdır. Buğdaya tasllök eden tekmil, fen, e İşlerinin müşterek yasını bu cihaza vermek Buğday işini her biri bir tarafa çe- ken vekâletler rejimi ile, ba işi tam amm Mİ) sinin Si taraftan yapılan diğer taraftan bo- zuleyor. Türk iktisat hayatının a- mudu fıkarisi buğday oldukça, buğ- dayın hakkını koruyacak kuvvetleri bir merkezde tekesif etmek şarttır. O büyük hakkı, kısmi kuvvetlerle müdafan edemeyiz, ancak tekmil kuvvetlerimizi birleştirerek müdafaa edebiliriz! Düşmanın heybetine bakalım kâ- fidir!,.. Müderris Nizamettin ALİ Gazi Hazretleri ile birlikte An- karaya gitmişlerdir, Muhiddin B. bir kaç gün kala- rak vilâyet ve belediyeye ait ba leri halledecektir. eeeaaresameaerasitimeee Buğday Meselesi Köylülerin buğdayı ellerinde bırakılmıya- cak, kıymetlendirilecek ANKARA, 4 (Milliyet) — Hü- kümet, buğday mesebsi üzerinde İ tetkikat yapıyor. Bu mesele ile şim- Gilik en ziyade İktisat Vekâleti alâ. kadar oluyor. Buğday fiyatmın düş- mesi, zürra yeni sene içinde fazla İ zeriyat yapmak hevesini kırmıştır. Onun için zeriyatın geçen seneden daha az olması ihtimali yardır. Bu- nun hududunu kestirmek. müşkül. dür. Bir taraftan böyle bir neticeye sebebiyet, diğer taraftan da Türk | milletinin yüzde yetmişinden fazla. sını teşkil eden köylülerin terfihi ve bu #uretle tediye kudretlerini arttır İ mak için hükümet buğday mosele- de esaslı bir karar varacaktır. E 5 mesele, köylünün ektiği ve istih sl ettiği buğdayını elinde bırakma: mak, onu geçen seneye nisbetle daha ziyade kıymetlendirmektir. Bu işte hükümetin en ziyade dikkat edece ği şey, yapılacak bu o muam yalnız çiftçinin istifade etmesi, ihti Yar edilecek fedakârlığın mutavas sıtlara kaptırılmamasıdır. Bundan başka eğer hükümet bizzat veya mil Ki bankalar vasıtasile bir buğday sto- ku yapmak kararma varacaksa bu buğdyın eski değil, yeni mahsulden olması da ayrıca düşünülecektir. Ağrı maznunları BİTLİS, 2 — Ağrı isyanı maznun larından sekiz kişi daha Ercişten şeh rimize getirilmiştir, Bunlar da mu- evfik B. | Vazifesinden Alındı Tevtik B. dün akşam Cenevreden geldi Cenevre'deki tahdidi tesli- hat konferansma iştirak eden mürahhaslarımızdan Tevfik B. dünkü ekipresle şehrimize av- det etmiş, Sirkeci istasyonunda bazı zevat tarafindan karşılan: mıştır, Tevfik Bey saraya gide- rek Reisicümhur Hz. ne arzı tazimat etmiştir. Bugün Anka- raya gidecektir. Konferansa iştirak eden hey etimiz reisi Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey ( de bugün Sofyaya vâsıl olacak ve Bulgar Başvekilinin iki gün (misafiri kalacaktır. Tevfik Beyin vazifesine nikeyet verildi ISTANBUL, 4 (A.A.) — Riyaseti Cümhur umumi k: bi Tevfik Beyin vazifesine hi- tam verilmitşir, Yeni defterdar Dün geldi Bugünden itibaren vazife- sine başlıyor Yeni İstanbul Vilâyeti : def. terdarı Mustafa B, dünkü trenle Ankaradan gel- Doktorların tavsiyesi üzerine Mı- sıra, tebdili havaya gidiyor Mısıra gitmek üzere evvelki gün Köstenceden hareket eden Mareşal Pilsudeki, refakatinde kâtibi, teşri fatçısı ve diğer 5 zat olduğu halde, dün saat 14 te Romanya vapurile şehrimize gelmiş, vapurda Vali mu- avini Fazlı B.le Lehistan sefareti müsteşarı M. Gavronski, Leh konso- losu M. Lopatto, İstanbuldaki Le- histan kolonisi reisi M. Lepkofaki ve Romanya konsolosu tarafından kar. şılanmıştırı. Mareşale refakat edenlerden bazı- ları dün şehre çıkmışlaraa da, maro- gal vapurdaki salonda vakit geçirmiş tir, Geceyi de vapurda geçiren Ma- reşalin bu sabah şehirde bi bil gezintisi yapması Mareşal, müteakıben, bu; zeri ayni vapurla İskenderiye'ye ha- reket edecektir. Mareşal, dün gazetecilerle görüş- mek istememiş, refakatindekiler, ma- roşalin buradan hususi olarak geçti- öi için beyanatta bulunmamak ka. rarında olduğunup | söylemişlerdir. Mareşale refakat edenlerden aldığı- mız malümata göre, heyet 1 Martta Varşova'dan Bükroş'e hareket etmiş, Bükreş'te Mareşal, Romanya hükü- metinin kendisine tevcih ettiği 17 Fahri Kumandanlığını göğsünden biraz rahatsız bulundu- undan doktorlar kendisine bir müd miş ve malmü- dürleri tarafın. dan tar, z “Mustafa B. bu gün Şefik B. den işleri dev- ralarak Defter- darlık umurunu tedvire başlıya- caktır. Galatasaray Mezunları Dünkü içtimalarında cemiyetin nizam- namesini kabul ettiler Galatasaray mezunları cemiyetini ihya için Galatasaray lisesi salonun- da dün de büyük ve bareretli bir iç-| tima yapılmış, geçen İçtimada seçi-| len komisyon tarafından hazırlanan nizamname projesi okunarak müna - sonra kabul edilmiştir. İçtimaa, sabık sefirlerden Seyfettin Bey riyaset etmiş, ismi kabul olunmuştur. yalnız mezunların dahil Yeni Defterdar MUSTAFA B. lunmuş muvafık görülmüştür. Cemiyet, aza- sı arasında tesanüt temin edecek, mu rini ikmal etmelerine yardım eyliyo- cek, memlekette ilmin taammümüne İ çalışacak, kütüphaneler vücuda ge- | tirilecektir. Erkânı hükümetin cemiyete hami aza ve mektebe hizmeti dokunanlar- in mektebi sevenlerin fahri aza ola- j bilecekleri de kabul edilmiş ve heyeti İ idareye Yusuf Razi, Nemli Zade Mit hat, Menemenli Zade Etem, Kara Mustafa Zade Ahmet, Ahmet Saki, Ekrem Besim, ve mektep müdürü Fethi Beyler seçilmiştir. İçtimaa nihayet verilmeden evvel Gazi Hazretlerine, Meclis Reisi Kâ- zım Paşa Hazretlerine, Başvekil Pa- $a Hazretlerine, Galatasaraylı vekil- ler! » Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyefendiye, Inhisarlar Vekili Rana Beyefendiye tazimat telgrafları çekil imiş ve metkepteki içtimaa vesile ve- ren Maarif Vekili Esat Beyefendiye telgrafı keşidesine karar Heyeti idare ayrıca toplanarak a- bakeme edilmek üzere Adanaya sev. kedileceklerdir. ralarından bir zatı riyasete seçecek- avenetlerde bulunacak, zekâsı itiba. | rile temayüz eden talebenin tahsille- | teşri- b is 7 Mareşal Pilsudski tarikile buraya gelmiştir. Mareşal, | det için mutedil bir yerde istirahat etmesini tavsiye etmişlerdir. Mare (Devamı 5 inci sahifede) Halkevinde güzel san- atlar komitesi seçildi Müessif bir hadise olarak müstakil ressamlar halkevinden istifa ettiler Dün Halkevinde Güzel San'atlar müteallik talima: Güzel San'atlar şubesinin Sanayii tezyiniye, Musiki, Heykel- zümreye lemiştir. meden evvel heyeti idarenin beş ki şiden mürekkep olduğunu, beş züm- zi etmiştir. Tevziattan üç gün evvel müessesenin himayesi da iresindeki 14 mahalleye on be. şer matbu ihtiyaç ilmühaberi gönderilmiş, bu — ilmühaberler mahalle ihtiyar hey'etleri tara- fından ihtiyaç içinde bulunan a | ilelere tevzi edilmiştir. Mücsse EE mi 3 ve bu hususta âraya müracaat etmiy- ir. Neticede âra her zümreden bir kişi konularak idare heyetinin teşkil edilmesi şeklinde tecelli etmiş ve iç- #ima henüz defteri imza etmemiş ©- lan azanın defteri imzalaması için 5 dakika tatıl edilmiştir. Beş dakika sonra celse açıldığı zaman reylerin dağılması için her zümrenin bir aza göslermeşi teklif aöl. bu rel i zümresi Faruk Beyi, Heykeltraşlık zümresi Nojat Beyi, Sanayii tezyini- ye şubesi Namık İsmail Beyi, Musi- (Devamı 5 inci sahifede) Fukaraya kömür tevzi edildi Topkapı Fukaraperver cemiyetinde dün kömür verilirken Topkapı Türk fukaraperver hayır müessesesi dün muhitin- sc kömürü bu ilmühaberlerle müracaat edenlere ve her aile- ye 15 kile olmak (üzere tevzi etmiştir. Bundan başka öteden beri müessese himayesinde bu- lunan 40 aileye de ayrıca on be şer kilo kömür tevzi edilmiştir. Bu muhitte 20 küsür sene- den beri mez bir faaliyet österen bu eski hayır müesses ie cidden şayanı takdirdir.