3 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

MART 1937 — MİLLİYET PERŞEMBE 3 Tarihi Tefrika:64 | Sabatay Zevi Nakleden: R. N Mesih fikri Osmanlı padişa- hına yabancı değildi şişi Paris - Cologne maçı karşı Paris takımı, Cologne takımından hiç gol yemedi ve galip geldi Halkevleri sporumuza büyük hizmet yapacak Üç gole Bu teşkilât memlekette mevcut £ spor şubelerile meşgul olacaktır işi alkışlarken bu şubenin mizamna- ii ai aileden hali balmi yoruz. Bu nizamname bütün gençli- ğin meşgul olabileceği bütün #por- ları cami olduğu gibi, sporcunun şahsi ret pre olan sporlarında mevcut bulunması fevkalâde bir iştir. Nizam hareket- leri gençlik terbiyesinin biyenin vaz geçilmiyecek asli ve mü him bir rüknüdür. Bu sebeple Türk gençliğinde ve Türk halkında spora ve beden hareketlerine sevgi ve alâ ka uyandırmalı, bunları bir kütle ba reketi, milli bir faaliyet haline getir- melidir. a 2) Bu milli idealin tahakkuku i- sin, sporun ve bütün beden hareket blm, izm ve pl dinde if hilinde, sistem ve plân dairesin. bik ve icrası lkzım geldiği dalma göz önünde tutulmalı ve bunun için Tür kiye idman cemiyetleri ittifakına da hil bulunan ve bulunmıyan spor te- sekküllerinin inkişaf, terakki ve te- kâmüllerine yardım ederek, memle- ketimizde teknik spor faaliyetlerinin intişarını terviç etmelidir. Bunun gi- bi, ittifaka dahil bulunmıyan kulüp lep ettiği liyakate çıkararak ittif.ka girmelerini ve henüz hiç kulüp bu- lunmuyan yerlerde kulüp vik, ihzar ve temin eti bunun gibi hariçte kalan gençleri $por kulüplerine girmeğe ve kulüp- ler dahilinde fenni metotla yetiştiril kü sp güzelleştirecek, nl etti ve irade, nefse itimat gibi ruhi ir. Her re aşağıda sıralanan fenni spor tas- nifine uyan hareketlerin inkişafı teş vik ve takip edilmelidir. a — Daha ziyade sıhhi maksatla Ta hizmet eden, kuvvet sarfile yapı: lan ve bedeni kuvveti, bünyeyi $af ettiren spor nevileri (Bunda mastiklerin bir çoğu dahildir.) Kürek çekme, yürüme, atletizm. b — Kuvvet ve meharet talep © den ve bunları inkişaf ettiren spor menileriz utbol, yüksek jimnastik hareket leri, eskrim, boks, güreş, otomobil, bisiklet, yüzme, adi ata binme, mü- dafaasız hayvanlar ayı, iç sularda ol ta ve ağ ile balık avları, silâhla at-| © elik, « — Kuvvet ve maharet talep 6- den ve az çok bir tehlike ile bağlı o- lan spor nevileri, z Müdafaalı hayvanlar avı, sürgün *ve ve at koşuları, milli cirit Sy iğ ve kış sporu, yelkenli sürat reketi, açık denizde | balıkçılık, açık denizde yelken sporu, 4) Jimnastik ve diğer beden ha; Teketleri de ferdin ve milletin bedeni .... vayasazanaee eerrree “e... ruhi ve ahilik terbiyesinde ve sıhha | #nde büyük bir ehemmiyeti haizdir. serbest beden hareketleri; rit gülle; trapez, #andov vasıtalarla yapılan alet Bu jimnastik ve beden hareketle riyle bütün muhit gençliği (spor ku İüplerine dehil olan ve olmıyan) ve halk tabakaları iştiğale sevkolunur. Halkevlerinde imkânın | müsaadesi lonları ve — sahaları bu Tanur, Halkevlerinin #por ve genç- Hik şubeleri bu salon ve sahalarda münferit ve toplu hareketleri öğre- nirler, Beden terbiyesi ve jimnastik öğ retmek işi daima bilgili ve tecrübeli muallimlerin eline ve nezaretine bıra klar, Vatandaşlara miodern sıhhat te- ükkisinin esas olan ev ye oda im” tikleri öğretmek ve bunun gün- ik yapayışın en Küzumlu bir vasıtası olduğuna herkesi inandırmak şube- nin mühim vifi. gençlik şubesi jimnasi SpeeEe çakmda talimi ve tat alin yüksek hedefi ve gayesi | i etmelidir. e terbiyesi ve jimnastik! çalışanları zamanlı ve programlı ol- malıdır. a Halkevleri, yerine ve © imkânma göre bir veya iki yılda mahalli jim-| mastik günleri tertip ederler. Ayrıca | üç veya dört yılda bir bütün vatana şamil büyük jimnastik Kayma tertip olunur. ba, 1 umumü idare heye | ti İ-kmşeyeri eder. e leri spor $ tanzim eder ize Simrad bayramları büyüle mil li birliğin asaleti ve muhabbetli bir tezahürü olduğu gibi bu vesiyle ile Halkevleri spor ve gençlik şubeleri çalışmalarının hesabını vermiş okur. $) Yurdun uzak yakın ber köşe- sini sevmek duygusunu kuvvetlendir. mek için, bir gezme kültürü yarat- malı; yaya ve vasıtalı blağrarrağ vali Türk vatanın V a sularında gezme ik, san'at danslar, top| Paris — Cologne maçından iki enstantane...” « Cologne maçı 18000 seyirci önünde Bufalo stadm- da bu hafta oynandı . Parayı Paris takımı kazan. dı ve kaptanları Pavillard rüz- gür üstüne aldı. Oyun da baş- ladı. Önceleri her iki takım bi. ribirlerini ayakladılar. Cologne- lılar ne kadar olsa sahaya ya. bancı olduklarından bir parça çekingen oynuyorlar, Bir müddet sonra Alman lar hücumlara hücumları çok iyi Fransız müdafaası iade ediyor at berikiler nevmit olacak. larma büsbütün canlı oynuyor lar ve gene hücum yapıyorlar, Ekseri hücumları da açıkları vasıtasile oluyordu; çünkü sağ ve sol açıkları çok seri iki oyun cu idi. Nihayet Fransızlar da hü cum etmeğe başladılar. Fakat onların da bütün hücumları ne ticesiz kalıyordu. Çünkü Al man kalecisi ve müdafaası fev. kalâde oynuyordu. Oyun baştan aşağıya müda- filerin oyunu idi, çünkü her iki takımda da müdafaa kısmı hü- cum kısmından çok güzel oy- başladılar. Bu | oynayan | nın ayağile ilk gollerini kaydet tiler, Vaziyette 1 — 0, Oyun ge ne yukarıda söylediğimiz min- val üzerine devame diyor. Fran sızlarda bir asabiyet var. Buna mukabil Almanlar mağlüp Ya- ziyette olmalarına rağmen dü- rüst ve kafalı oynuyorlar. Haf- taym böylece bitti, İkinci haftaym başladığı za man Fransızlarn (o hâkimiyeti BEY Aa İstanbul mıntakası Teftiş edilecek İdman cemiyetleri merkezi umumisi tebligat gaptı | Türkiye idman cemiyetleri iteifa- ki merkezi umumisinin “ Ahkıarada Yaplığı son içtimamda, İstâhbul mın takasmın işlerinin iyi tedvir edilme. | diğini ve muhtelif şikâyetler vaki ol. duğunu nazarı itibare alarak, bu iş- lerin nasıl düzeltilebileceğini müza- kere etmistir. Son aldığımız habere göre İstan- bul mıntakasınn yaptığı işleri teftiş için kendi azalarından bulunan At letizm Federasyonu reisi Burhaned. din Beyle Altınordulu Mahmut Be. yi tavzif etmiş ve kendileri, v | Der mentakaya da tebligat yaptim. nuyordu. Maç başlıyalı yarım | gir, saat olduğu halde her iki tara. fın gol atamamasına o nazaran maç sıfır sıfira bitecek zannedi liyordu. Nihayet haftaymın sonları- dir. ha doğru Fransızlar kaptanları " Gelen tabliğmamede bu zevata salâhiyeti mutlaka veriliyor ve icap ederse kongreyi de davet edebilecek. leri kendilerine bildiriliyor. yarara eee eiekeeaeReNeAeeN şi NANA ea aüaü seye teaaniemakeeeni ee ön bir surette görülmeğe baş İndi. Almanlar her ne kadar bu faikiyete muvaffakıyetle müda- faa ediyorlarsa da gene hasım. larımn hücumlarına mani ola. mıyorlar . Bu arada devrenin başından beri çok seri oynayan ve za- ın zaman tehlikelre yaratan ğ iç müsait (o vaziyette topu a Alman beklerinin ikisi nide (diribling) le geçerek Fransızların ikinci gollerini kaydetti, Almanlara bu gol fena tesir etti, Çok sert ve belâlı oynama. ğa başladılar ve oyun üzerine müessir olmağa başladılar. Hat tâ Fransızlar bir o müddet için çok tehlikeli bir vaziyete de gir diler şöyle ki; Alman sağ e ğı t tr, bütün hızi km ie iniyor, tutma nın, imkânı yok bekler 40 met re gerideler. Vaziyet feci. Açık şüt çekiliyor... Fakat Fransızla rın göz bebeği, Thöpot şayanı hayret bir soğuk kanlılıkla ka. leden tar, Yerinde ve çok düşünülmüş bir plonjonla topu yakalıyor... Alkış... Alkış.. bütün Bufalo yerinden oynuyor. Bu kurtarış Fransızları can landırdı bit akın yaptılar ve ge ne kaptanlarının ayagile 3 ün- cü ve son gollerini yaptılar ve maç ta bitti, Netice Paris muh teliti Cologne takımını 3 — 0 yenmiş oldu. Yahudiliğin mukaddes mer- kezi demek olan Kudüs, yahu- di dinine mensup olmayanların idaresi altmda, Osmanlı padi- şahınm emrine tabi bulunuyor i |du. Fakat bu mukaddes diyarı yahudiliğe mal etmek için açı- lan mücadele öyle silâhlı, açık bir mücadele olmuyordu. Saba- tay Zezi kendisinin o beklenen “Mesih” olduğunu iddia ede- rek her yahudiye bunu telkin ettiği zaman Kudüsü kurtar. mak için Osmanlı © padişahını tahtından indireceğini de söy. Taraftarları ondan bunu beklemiyorlar mıy dı?. Sabatay Zevi niçin İzmir- den çıkarak İstanbula gelmek istemişti? Padişahı indirmek i çin ona daha yakın olmak mak sadile değil mi?. Fakat- buna muvafak olamadan Geliboluda bir kaleye hapsedilmesi daha çabuk olmuştu. Osmanlı padişahı dördüncü Mehmet bir takım karışık veka | yiden sonra küçük Dağ. pi çıkmış, genç bir padişahtı. vekayi akk hafızasından silinemezdi. Onun için bir kere çıkarılmış olduğu tahtını muha faza etmek için de hiç bir $ey- den geri kalmıyacaktı. Fakat şimdi me düşünüyor, disine verilen malümattan ne anlaşılıyordu? Tahtı . tacı almacak, kendisi padişahlıktan mahrum bırakılacaktı!. “Mesih” fikri Osmanlı padi şahıma yabancı değildi. Çünkü dünyanm sonunda (böyle bir şahsiyetin zuhur (edeceğine o b disinin beklenen “Mesih” oldu ğunu iddia eyleyen adamın Sa batay Zevi isminde bir yahudi olmasıydı!. Yahudilerin vaziye tini merak ve alâka ile takip et tiren padişah artık bu hale bir nihayet vermek lâzım olduğu- nu düşünüyordu. Eski Kudüs yahudi saltanatınm mahvolma- ına müğadif bir gün olduğu i- çin bütün musevilerin ağlaşip matem tuttukları (o bir tarihin yıl dönümü olan bir günde bü. tün yahudiler ağlamak, matem tutmak şöyle dursun, toplan. mış oldukları sinagoğlarda te- ganni ve terennüm ediyorlar, çalgı çalıyorlar, sonra sokaklar ra çıktıkları zaman ne yaptıkla rmı bilmez bir halde dolaşıp du ruyorlardı. Sabatay Zevi, “Mesih” bu- Oksford-Cambridge'in dünyayı alâkadar eden yarışı »m4— ee emre la bu yarış İ9 mart cumartesi günü Tamise nehrinde yapılacak ve olduğu kadar hemen hemen | ildir. O adam deniz sporu: |forda Sıra ile 9 defa yenilmişti, o ayarda da spora ehemmiyet | nun her şubesinde mütebehir O zaman rakibinin zayifla. İi ve renk renk bir) verilir. Verdikleri ehemmiye- | olamaz. Ancak bir tanesini bi- | masını kendi için faydalı gör. dın erkekli ve ti anlatabilmek için şunu söyle | lir ve onda ustadır. meyen Oksford'lular kendi ara cemigafirle dolar, İmeği faydalı addediyorum; İşte onun içindir ki, bu iki |larından ve amatör bir antre. iki İmış- tır. Km ei ilgli) Sporun her şubesinin ayrı | darülfünunun her spor şubesilnör seçerek Cambridge ver. : yili çe Oksford — Cambridge skif |susi bir bayram günü gibi teli Yarışları İngilterede olduğu gi- | edilir. (Tamise) ;kenarla! bi bütün dünyada derin akis- İsr bırakan bir karşılaşmadır. Çünkü bu müsabaka artık bu iki darülfünun arasında oltu ayrı birer antrenörü vardır. | için ayrı antrenörü vardır. mişlerdir. Bu antrenör Cam- kadar iddinlı bir hal almıştır ki | si de, Oksford” budur duğu | Yani kürek anrtenörü, yüzme) — Be yarışların — tarihi çok| bridge takımmı çalıştırarak müsabaka gününe kadar aylar- * o gün antrenörü, atlama antrenörü gi | eski zamanlara gider. 10 sene sonra Cambridge bir ekibin formasını giyer, bayrağı | 95 mı taşır ilâh. ve ğe Bu yarışın kürekçilerini se€ mek te çok müşkül bir iştir. O dorülfünunlar da ders ta evvel seçilmiş olan — ekip- ler bütün eforlarını ve bütün €nerjilerini sarfederek enforme Sir hale gelirler. : | Yarış tarihi İngiltere'de hu- Ea * . Biz ancak 1899 tarihinden | galibiyet kazandırmıştır. ibaren yazacağız. İşte martın 19 zunda icra 1899 tarihinden 1909 tari- | edilecek yarış bu kadar mühüm bine kadar Cambridee Oks. | yarışlardan hividir. “ Bizim bildiğimiz bir antrenörü olur. Hepsi, ğr ie- |tir. Halbuki vaziyet böyle de- Bun için müsaade iş mi idi?. Yahudiliğin laa sını değil, sevinerek neş'elen- in emir ve müsaadesile oluyor demekti, Padişah buna nihayet ver. | meği istedi, Mutlak bir iktida. ra malik olan kenç padişah em retseydi derhal emri yerine ge tirilerek yahudiler arasındaki bu galeyana nihayet verilebilir di. Fakat Sultan başka bir şey daha vardı: Zaten Sabatay Zevi denilen adam ikaten “Mesih” ise?.. “Mesih” in aley hinde harekette bulunmak caiz elabilir miydi?, İşte dördüncü Mehmet bir taraftan oSabatay düşünerek onun tahrikâtına ni hayet vermek çaresini ararken diğer taraftan oda böyle onun Mesih” olması ihtima. la pek tereddütlü gün- ler geçiriyordu. Fakat bu müş- kül ve mütereddit günlerinde Osmanlı padişahmı endi kurtaracak bir adam im ir. Bu adam sanki dör. düncü Sultan Mehmede yar. dım etmek için o Lehistandan Jruyordu. Bu adamın kim oldu. kalkarak uzun bir yolculuktan sonra Türkiyeye gelmiş bulu. mesini emretmemiş miydi?. İş- | te yapılan şeyler hep “Mesih” | Nehemya Kohen Sabatay Zevinin sahtekâr olduğunu ilân eden bir yahudi değil miydi? Nehemya Kohen Sabatay Zevinin sahtekâr © olduğunu i- lân eden bir yahudi değil miy- di?. Hayır.. Nehemya artık ya hudi değil, müslüman olmuş, nihayet nice zamandan beri pa dişahı Sabatay Zeviye karşı ha reketten menederek Osmanlı nu bağlayan manileri bir anda ortadan kaldırmıştı.! İşte müslüman olan Nehem yanm günlerce oGeliboluda “Mesih” ile cereyan eden mü- nakaşasından sonra vardığı ha kikat şu değil miydi: Sabatay i beklenen “Mesih” değil, alelâde daha doğrusu | yalancı bir adamdan ibaretti!. Müslü- man olan Nehemya 'da bunu temin etmişti. Padişah bunu öğrenince ge- niş bir nefes aldı. Mühtedi Ne hemyaya bol bol hediyeler, ih. şanlar çıktı, Fakat padişah içim Sabatay Zevinin hakiki “Me. ” olmadığını o öğrenmekte kâfi gelmiyordu. Onun için Sa. | batay Zevi aleyhinde vereceği emri yalnız kendi iradesile ver meği muvafık bulmadı. Bir de vezirlerin, saltanan erkânmın toplandığı divanda © keyfiyeti tetkik ettirerek ona göre verile cek kararin tatbikini tercih et- ti. Dördüncü Sultan Mehmedi hâlâ düşündüren diğer mühim bir keyfiyet te şu olsn gerek tir; Tahrikteki tecrübelerden sabit olmuştur ki dini harekette mü. him olan âmiller bu hareketin başındaki adamlar değildir. Belki de onun arkasından ge- len adamlardır, yani halk küt. lesidir. İster yeni bir din tesis edilmek istensin, isterse zaten mevcudiyetini © yaşamış olan bir dine yeniden hayat 5 veril. mek maksadı takip edilsin, mü bim olan keyfiyet halk kütlele rinin iyet ve imanları- nm derecesindedir. Hakiki bü yüklerin kuvvet ve iktidar, nü- fuz böyle bir hakeretin başma geçmiş olanda değil, belki o adamı takip etmek suretile ken disine kuvvet ve iktidar veren halktadır. Başa geçen, bir fikir ve gâyeyi (o temsil eder. Ona merbut olan kütleler ise bu fi- kir ve gayeye kuvvet ve hayat verirler. Dördüncü Sultan Me <it te Sabatay Zevi hakkında ne yapılmak lizm (| geldiğini düşünürken, “Mesih,, cereya- nınm başındaki adamdan mi, yoksa onu takip © edenlerder mi işe başlamak muvafık ola- cağmı düşünmüş olsa gerek. tir. Bu mühim meseleyi tetkik bir karara bağlayacak olan Padişah, ve bu işte meş. hur müftü Vani Efendi de bu lunuyordu. Kaymakam Musta fa ve Sadrazam Köprülü Ah. met Paşalar, padişahın hususi tabibi de vardı. Diğer taraftan padişah kü- ik yaşmda tahta geçmiş olan üncü Sultan Mehmede va siyet etmiş olan ve o zaman. dan beri mühim devlet işleri, nin cereyanından ima haber dar olan Valde o Sultanın da Sabatay Zevi hakkında verecek li sahibi olmi çin lâzım gelen tertibat alınmışi Keyfiyet tetki sonra, varılan netice şu oldu: Sabatay Zevi hakiki “Mesih, değildir. Bilâkis kendisi yalan cı bir adamdan ve padişaha kar şi isyana hazırlanmış bir asi- den başka bir şey deği itibarla Sabatay Zevi idam ce- zasına müstahak olmuştu, Fa» kat bu cezanın tatbik edilmeme si daha müfittir Gi rt takdirde yahudilerin e çığa isyan etmesi ihtim z