2 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Ahund ve “İran mektupları: 7 Seyitlerin nufuzu nâsıilkırıldı? Şülikle sünnili gin “arkları ve Reisülmüçtehidir. Iranda Müçtebitlerin en bü- yüğüne reisülmüçtehidin der. İer, Reisülmüştebidinlik . İra- nm en yüksek dini makamıdır. Müçtehitler reisi, adedi elli altmış bine varan bir hoca küt- lesinin içtihat merciidir. Baş müçtehidin, diğer müçtehitler tarafndan intihap (edilmesi usuldendir. Başmüçtehit, ya- kın tarihlere — kadar, Necifte ikamet ederdi. Necif, Türk ida resinden ayrılıp İraka geçtik- ten sonra, İranlılar, bu maka- mı, kendi topraklarına nsklet - meği muvafık buldular. Müctehitler reisi Şimdiki müçtehitler reisi, “Kum,, şehrinde oturur. “Kum,, bu münasebetle Â- bund ve “Müçtehitlerin sık sık toplandıkları bir merkez hali- ne gelmiştir, İranda hocalar, medreseler- de, senelerce tahsil gördükten sonra, dini malümatlarını tev- si etmek için Müçtehitler reisi nin derslerine devama başlar- lar. Dini tahsil 10, 20 bazan da fazla devam eder. Müç tehitler reisi, vefat ettiği Za- man, diğer Müçtehitlerin en ileri gelenlerinden bir zat, inti hap usulile onun yerine geçer. Sitlikle Sünntlişn farkı Bütün Şiiler, Başmüçtehi- din reyile hareket ederler. Baş müçtehit, icap ettikçe, din me- saili etrafında yeni yeni hüküm ler vermek salâhiyetini haiz- dir ki, Şiiliğin rıldığı mühim nokta budur. alüdur ki, Sünnilik, dört büyüle Müçtehide bağlıdır: İ- mamâzam Ebuhanifo, İmam Şa fi, Imam Maliki, İmam Ham- Hocalar kaç sınıf? Iranda hocalrt iki smifa 8- yırmak kabildir: 1 — Sokak pe Yüksek tabaka hocalar... Sokak hocaları, bizdeki eski köy ho- calartnı andırırlar. - Hayatları daimi bir mahrumiyet geçer. Yüksek tabaka hocala- ra gelince; bunların ötekilerinden tamamen farklı. dır. Öyle Ahundlar vardır ki, adete vezirleri | kukandıracak. ir mayişet depdebesi | İçi Yalanlar. Bil ayni zaman. da son derece nüfuzlu ve kud- retli kimselerdir. Sahte seyitlerin nufazu kırıldı? İranda Müçtehit ve Ahund- lerden maada, Seyit'lerin de nüfuzu, hatırı sayılacak derece de idi. Herkes bilir ki İranlılar Haz reti Peygamberin evlâdına faz- la hürmetkârdırlar. o Bilhassa halkın aşağı seviyede bu husus ta çok hassasiyet — gösterirler. Bazr açık gözler, halkın bu te- mayüllerinden istifade etmek çaresini bulmuşlar, bir aralık, bu Sayitler pek çoğalmış; başı- Da üğ arşın yeşil bez saran her adam, “Seyit, lik | iddiasına kalkışmış. Yalancı Seyit'lerin zararı, sade halktan para sızdır ise. Bun. ür, harsızlık sezaya çarpılacaklarını anlayın ca, hemen mukaddes tanınan bir türbeye iltica edip başlarını kurtarırlarmış, “ Dahil , ne demektir? İranda bu âdet esl er hangi"bir mücrim, ister siyasi, isterse âdi cinayet işlesin, tür belerden birine iltica etmekle kanunun pençesinden o masun kalırdı, Ehlibeyt neslinden © gelen bütün İmamzadelerin türbeleri, 7. memleket harici sayılır- “ “Dahil!” diyip buralara ka-| pağı (atanlar içi abin | Korkmağa bal in İbir zabıta kuvveti, — X yil türbeden dışarı çıkarıp nı vermeğe muktedir değil Kam vak'ası büküm süren bu bid'at: orta- dan kaldırmak için zuhur eden | bir fırsattan derhal istifade et ti, Bundan birkaç sene evvel, il bozuntularından vi “Kum,, şehrinde vahşiyane bir cinayet ika sekizinci imam Rızanm hemşiresi Masu me'nin türbesine iltica etmişti. Vak'a, İranm en büyük mill bayramı olan (Nevruz) a tesa düf ediyordu. Nevruz mevsi. minde, İranlılar akın akın Ku- ma gelip mukaddes türbeleri ziyaret ederler. O sene de izdi ham fevkalâde idi. Şah Haz. retlerinin zevceleri de ziyaret çiler meyanmda bulunuyordu. is müdüriyetine müracaat & mea ir e - tini talep etti, Siz maddürü, e Hazretlerinin zev- BY ei lan rkezine giderek, vak'ayı biz zat hükümdara bildirdi. Şah, vakit geçirmeden bir otomabi atlayarak “Kum,, « geldi, “Kısasda heyat var!,, Halk, türbenin önüne top. lanmıştı. Pehlevi Hazretleri, polis müdürünü çağırtarak: — Bu adamı türbeden çıka rınız! emrini verdi. Bu kat'i emir kan sular dururdu. bıta kuvvetile hemen sında a- akil, za. ka içinde idama mahküm et- 21 Seyit bozuntusu dar ağacı- na çekilirken Pehlevi Hazret. leri şu ayeti okudu: Filkisası hayalen yâ ölül'elbap Bu ayetin manası şudur! alay , vardır, ey akıl sahipleri!.., Hz. nin bu mütecel- Hidane hareketleri, üzerine ho- meye uğradıklarını bile. | de Şaliler, En kökleşmiş bid'at. | Ao afeap birinin böylelikle orta- üzel bir. ibret İranda Ah- ile dolaştıklarına sık sik tesa- düf edersiniz. vi —— emre— Tedavülden kaldırıla- cak Bulgar levaları Bankasının 29 1931 tarihli kararına tevfikan, 15 könunusani 1932 tarihinden itibaren beş sene zarfında teda- vülden kaldırılacağı ve 31 kâ- nunusani 1933 tarihinden son- rada bu banknotların tediye vasıtai kanumiyesi olarak telâk ki edilmeyeceği ve bunların yalnız Bulgar Milli Bankasının şube ve ajanları gişelerinde teb İdil edileceği Bulgar sefaretin- den verilen bir takrir üzerine Hariciye Vekâleti Celilesinden Maliye Vekâletine yazılan ve bir sureti komiserliğe gelen İ tabrirattan anlaşıldığı ilân olu- Birinci sahifede BA 2? Bütün Amerika filosu Okyanus'ta n geç a ——— en yazılar Dünyayı kasup (Başı 1 inci sahifede) olan hareket tarzini metbü sona eyle kavuran Bu bi Gemiyeti akvumda bir | çi maka, Amerika hat b. seki e gi leyin ör e (nezaman bitecek CENE — Cemiyeti | hali iy inci sahi 'VRE, eyi S ye ira il (Başı 1 inci sahitede) İde içtimaa satır. Bu malümat, pek yakın bir muhasematın terkedilebile- uştar, vapurla. nönme İlâveye hacet | "ı> mevcudiyetine kabil değil imana | 4 — Senei mali n an e | Se Gemiye yamak Firmsz m) yok kiş mali ve iktradi sahada: | Mazim. i Yİ alm Adar miş olan sulh tekli ndan yapıl |ki bu infirat politikası ne mi sadüf eyleligie gatim ramazana te- İ reden sonra Siki saat müzake. | te kabul etmişiz” flerini kat'i süret- | letleri ayrı ayrı, ne de heyeti | re şe e m. içinde Mimi YE grval ve pera | Gi 4 umumiyeyi birlikte ref, mi, aklar umu | İktisa âleti Maadi , in iler ga birlikte refaha, ha. | Miyetle kaldırımlı olduğundan barı i in beriya rain ? kaçmşerl, — | isa götürmüyor. Hastalık; | isini ye batak olmamaktadır) i#leri Umum Müdür emmi > Komite, M. Paul Boncouri” malümatı meclisin saat 18 deki sesinde mzayn bildirmeğe memur miştir, Cemiyeti Akvam | meclisi, saat 18,15 te M. Boncour'um riyaseti al- tında toplanmiştir. M. Boncour, meclise Çin ve Ja- ponya tarafından samimi surette ka- bul edilmesi, ve Changhai'daki bey- nelmilel mıntakada hususi menfaat- ları bulunan başlıca devletlerin dos- tane müraheretine nail olması lâ zım gelen bir teklif tevdi eylemiştir. Teklifin metni şudur: 1 — Changhai'da Çin ve ün iadesini temin eylemek olacak olan bir konferansın. acilen vöcude getirilmesi, 2 — Müzakeratın esasları; Japon- ya'nın ne araziye müteallik © ve ne de siyasi bir takım maksatları olma- dığı ve Changhai'da bir Japon mın- takası vücüde getirmek veyahut ber hangi bir suretle münhasiren Japon menafiini teshil ve temin etmek ta savvurunda bulunmadığı olacaktır. mıntaka ile Fransız mntakasmın emnü selâmet ve tama miyeti, bu mıntakaları ve meselesini ber türlü tehlikeye karşı muhafaza. ya matuf olan itilâfnameler mucibin. ce muhafaza ve ibka edileceğinden bu konferansa Çin de iştirak edecek- tir. M. Sato'nun beyanatı ita edeceğini beyan etmiştir. tarla e âna gelince, Japon mümessi gan plâna gelince Japon selamess lâmetini temin etmek © maksadile bo- | Changhai'daki vaziyeti bir hal su retine raptetmek için alâkadar dev. letlerle teşriki mesaiye amadedir. Japon hükümeti, Changhai'da Çin ve Japon konferansı aktedilmesinde hiç bir mahzur görmemektedir. 3 — Japonya, bu mntakada ne araziye müteallik ve ne de | siyasi iç bir emel ve hursı tatmin etmek a arala olmadığı gibi hususi bir takım merafi temin eylemek arzu İtimet havası g mmurahba — M. Boncour'un teklifini tasvip eylemiştir, M. Paul Boncour, müzakeretı hu- lâsa etmiş, Çin ve Japon murahhas ların söylemiş oldukları öğelerden ylemiştir. | dan bildiriliyor: Güneş doğduktan dolayı memnuniyet izhar eylemiştir. isin bu celsesi, Çin - Japon ihtilifnn bidayetinden beri görül memiş olar bir itimat havası içinde kapanmıştır. M. Tardien Parise dönüyor CENEVRE, LA. A. — M. Tar. dicu, dün öğleden sonraki © bütün vaktini terki teslihat konferansında ki başlıca murahbhaslarla görüşmeğ basreyledikten sonr Cemahiri Mük. tahide murahhaslarile birlikte akşamı yemeğini yemiş ve saat 22,30 da Pa. rise avdet etmek Üzere Ceheveoden ayrılmıştır. İhtilâf hitama mı eriyoi LONDRA, 1 A.A. — Bidayelte Changbai limanda bulunan İngiliz. amiral gemisi Kent © kruvazöründe müzakere edilmi; nen tekliflerin in ve Japon hükümetleri tarafın. e ağ büyük bir inşirah ile tar, “Bu haberin Keryiime hakiki dir, İngiliz mahafili, © Cenevre'deki müşkül müzekerelere bu ane kadar riyaset olan o M. Boneour'un ayni azimkârane ve nazik | » lâş asarı gösterilmişti, Halbuki Ame dan; iktısadiyatını, N lenen erkân: bundan maksat | sadi , maliyatını idare ediyor, Milletler üründe akkuku senelerden beri bek- gümrük ittihatları, ikti. anlaşmalar yerine git gide amaaa talimi olduğunu temin | gümrük tahdidatı, iktisadi zor İaklar kaim oluyor. Her yeni Japonya teklifleri kabul || tedbir iktısadiyatı tabiaten bi. adiğor ribirine bağlı LONDRA, 1 Reuter ajansına im ii ğ ye Deraretinin meşret. bir tebliğ sant 10,30 da üzerine Çinlilerin mil mtazam bir hald h Terini bildirmekten 7 can ©) gi tur. O halde dünyayı kasıp ka. iktisat buhranı nasıl ve vakit bitecek, sualinin ceva. İ tleşiyor: Dünyadaki ün milletler bir türlü hususi ve geçerek, umu. Router ajan A.A, — Bilkuvve | YEan duğu suale cevil'ang Ching Wei | V* Cenevre'de toplanahabirinin sor | b! çok ba: ti Akvam hususi Mirek batmerinla 18 ni öne sürmeğe karar nu beyan etmiştir, si Tehang - Kai - Chen salı gönü | bütü »Cemiye- | her ları Melistikraz oktine mi çalıştiitakkuk eder Maatteess; NANKİN, 1 A.A. — Resmi ma - in akti için müzakerelerde bulunduğun dan malümatları olmadığını beyan Japonya, kuvvetlerinin ayni zamanda çekilmesini istemiyor TOKYO, 1 A.A, — Japonya'nın i'da bulunmakta olan | Çin ve Jaon kuvvetlerinin mütekabilen ve âyni zamanda çekilmelerini kabu- le mütemayil olmadığı . haber alın. 4 muştar, İngilterede intibalar LONDRA, İ A.A, — Resmi İn. giliz mahafili ve bülassa ar, Ihtilâfın bidayetinden beri, Japon ya'ya karşı gayet şiddetli davranmı olan liberaller mahafili, sulh şayinla rını memnuniyetle kaydetmekle ik. ifa le ve fakat Japonya'nın şimdi göstermekte.“ olduğu itidalın ssbabımdan şüphe etmekte ve bunu Tokyo hükümetinin kendisini Cemi. yeti Akvam büyük meclisine ver olarak göstermek ve bir kere ba merhaleyi aşdıktan sonra serbestii hareketini tekrar iktisap eylemek ar zusuna bamlerlemektedirler. Amele frrkeası mensupları, sağ ce. nah müntehasinın i Meni ayni bir görüşten pek okadar uzak değildirler, Muhalefet reisi M. Lanabury, Bristol'da irat etmiş olduğu bir ma tukta demiştir ki? “Chanehadaki emlâk ve emvalimizin bir tek İnek. liz neferinin veva bir tek İngiliz bah rivelisinin bavatı kadar krvmettar zannetmiyorum. Ve oradaki ermilerimirin ve askerlerimizi, kilmelerini istivorum.” Bu da simdiye kadar efikârr umu. miyenin Fileri olan ihtilifa karramale. tan istinkâf Elinin fırka reisleri ta. rafından ifade edilmesi demektir. Chonghai'da sükün LONDRA, 1 A.A, — Changhai' ortalıkta bir sülün” hüsel oi. smuştur. Bu sabah, herşey sakin idi. Mamafih, mütareke yapıldığını 1 gösterir hi yn ih yi mele a egim eş doğru olduğu söylenivor. Çin mahafili. Japonlar tarafından demiryolları hekkmda yapılmış olan tehditlerin, bir Yuvarlak masa kon- feransı içtimamın irkünmi selbeyle | ekte olduğu mütalensmdadır. © | Mançuri istiklâlini ilân etti! "Yeni devletin idare kat'i yerlesmesi merasimi gelecek 5 » ta Changehun'da yapılacak tır. şubelerinin Mançuriye ceza bile biraz daha < Japon, | uzaklaştırıyor. mumidir, müşterektir. Teduvi. Y. NEVYORK, TAA, — (Reater) | si a olduğu İaponların | bir e ei oldukları EE mak lâzım gelir. Şimdi ibi, her millet Ma tıkça kurtulmanın imi ânt yok- yeranda | hazalardan vaz mi derde birlikte ve bu haberi hayal mahsulü telâkki | eylemektedir, vu ci de umumi ve müşterek ol- hveri etrafında döndükçe, atı ve müşkülâtı yalnız ken vesaitile karşılamağa çalış. gün kurtuluş ümidi derhal “akü hı , retmahı dan İn bir mazide bu zaru- tar; o milletler tarafın. yat ve İs, he tahasais olana yaz yek tacağı yol; elimi sile mü. vasıta ve İ Setin tu. ederek bugünkü vali me etmektir. Canımız. içinde öyle bir m Siürt Meb'usu MAHMUT emme ink da emir vermeği kararlaştırmıştır. Japon Amiral gemisi yakininde torpiller olan milletleri | olsaydım Türk vape eimemiş yekdiğerinden | rinde bu ei Ereğlinin teşkilâtı olduğu | kuş olduğundan Yalnız kendi | 21 — Frilmekde bulunmuştur. Mer | Arserika tebasımdan Preston Locke 1 | #ülerek bunun işin 20 bin li müv: ii e değildir. Uzak | Koyayım sineme az değil midir? Ereğli'nin sahillerini süslüyen ve kadar ise, | 35 bu mekteptir, 250 lar ise, in b ai ba Zonguldağın AEGĞ TÜRK ANONİM ELEKTRİ: SİRKETİ UMUMİYESİNDENE | >. e Hissedaran heyeti 21 Mi: Sayfiyesi i saat iki menim girik ia Galata'da Bahtiyar ise ei işleme olunur. İstabul aramda ulan | RUZNAMEİ MÜZAKERE, galdakla posta yapmadığından milli ve:| 1 — Meclisi İdare ve mürakız'a Pur amatörleri bu ihtiyacı tatmin e, | Porlârmın kıraati, | di 2 — Senelik bilânço ve kârü zarar | ! ae | besaplarmın tetkik ve tasdiki, Mec, (| lisi İdarenin ibrası ve temettüün sys | rel tevzii, İ 3 — Meclisi İdare intihabatı, i decek surette gü tahsis €ylemişlerdir. e emk Bartın ve Bı v üzeldi Eğe ursa vapurları güzeldir. kadar mü tabiyesi dolayısi iZünden: tepesi ile Kütahya, Badr ii ! pın Çmarlı deresi üzerindeki köp. rüsü beynindeki müstakim, cenubca mezkür köprü ile Değirmen:32 eg: il arasında mevsuj müstakim, gar. ben bu ezmiden başlayıp kabalık veya kargılı tepesinden geçerek | mebdei hudut olan Bektaş tepesine gelen hattı münkesir ile mahdut ve mesahai sathiyesi $42 cerip arazide büyük mağa | mevcuttur, dolmuş ve müracaat edenler aç gö-| efendi tarafından bittaharri zahire pe ; ıkarıları krom madeni 60 altmış se- den de. | v© müddetle mümsileyhi uhtesine © | sel ag (120 | ihale olunacağından maden nizamna mektep pek | mesinin 36 ve 37 inci maddeleri | mucibince bu bapta bir güna itirazı | | olanların 21-2-932 tarihinden itiba. ten iki ay zarfında Ankarada İk. £ sarayı, | tisat Vekâletine ve mahallinde vi. Sarı Bey namında çok | liyet makamına müracaat eyleme. lime verilmiştir. | leri ilân olunur. ş ise de bilâhara i şeref veren binaların en ihtişam talebeyi kuca. idaresi İstanbul Birinci İflâs Memurly. undan: Tamamına (19200) bira kıy met tâkdir edilen İstanbul dimanı na mukayyet ve teknesi 1882 tarihin de inşa edilmiş 204. SX28, 5X17. 3 eb'adında 831 gayri safi ve 468 e<fi j , ve 1200 Detveyt tonilatoluk makina. vam eden açılmış | 5 ise 1682 de inşa edilmiş ve 600 z <6) z| ! 70 Libee tazyi. m | ka, amm düz kanl ve ” r e olar Şeki | 104 sene: numaralı ve halen vaad lie a a | atanbulda Paşabahçe Balinde paz j ela gerendaz bulunan (SAMİ) vapuru. Kulüpler sayesinde nüfuz ve W tamamı ile gene (20400) lira vat keizmek burada, görülmür-e takdir dilen İtanbul maz e vel 2 Ben birinin) "sup ve teknesi 1902 tarihin hafta mesleki konferanslar tedir. Üst katı sinemaya tahsis nan bu irfan yuvasında bu kiş sanlar tertip olunacaktır. verilmek | daz olan (İKTİSAT) “5 ğ . olu | tamamı ayrı ayrı adi tadan | arteszmaya vazediimiştir. Barileii ii tün Çin mevzileri üzerinde bir taarruza göçmüş ve | Hong-Kew parkı mıntakasnın cenubuna doğru tedrici surette ilerilemişlerdir. Ja ponlar ayni zamanda Kianş Wan i ol | cephesi üzerinde'de ilerilemcktedir. tayyareleri Chapei'i Japon topcu ve ve imendöfer meselesi halledildi yeni devletin tesisi bahsma gelince Japon hükümeti bu hususta telgraf. la mütemmin malümat verecektir. ç be hududuna katnat gönderilme- “i lir. M. Karahan ayni taribte aşağıda- ki cevabı vermiştir; ir, Merkür | praahedename mucibince Portemuth meahedennmesi mevkii mer'iyet kal maktadır. Bununla beraber Sovyet bükümeti istisnai ahvali ve Mançuri makamatınn bu hüsustaki muvaffa. kiyetlerini nazarı itibare alarak mah dut miktarda Japon kıt'atnn Har. bülüme- : binden İmyanpo ve kat'i lüzum ha- | linde hsilin istasyonlarına kadar is « | hamei müzakeratım mevaddı. atiye Ragıp KEMAL | | ler 1 Mart 932 tarihinde daireye ta- ——— 5. Wik edilerek 4 Mayıs 932 tarihine : müsadif ba günü saat 14 ten Galatasaray gile “İsmine a yemeği sinin ikinci katında vaki birinci 18 Galatasaray kulübü tarafın. | 142 memurluğu huzurunda açık arte ei in m birimci | va ile satılacaktır. Arttırmaya iş günü akşamı verilecek olan ba. | ek isin yürde on teminat. alınır Je gar oikmişt, Kulübün m: | vereme pesldie Mimi MED — bir tarzda hazırlanan bu ittir. İcra ve ilâ K. nun 119 a a sl aile yemeği 3 mart per! imadddsine tevfikan yalnız işbul vü j e pare Tokatlıyan Burlar üzerinde Deniz Ticaret Mü. rında verilecektir. diriyetinin verdiği siciller ile hak. 4 ve di MEHMET BALCI KARDEŞLE. — eme be ilime Me TİCARET A: ENE | ai ve meri nir ala İZİ : dialarını ilân tarihinden itibaren 20 Mehmet Baler Kardeşleri Türk gün içinde evrakı müsbitelerile bil. Ticaret Anonim Şirketi heyeti tnmt | demeleri lâzımdır. Aksi halde hak ar ya olmıyanlar diyen içtimar vuku lann ataş bedelinin paylikmeninden: EE reyimyie Re elit | riç kalırlar. Alacaklıların işbu mad | z4 DM Sultan rem del kanuniye ahkâmina gre tevfiki — a gününe «a. | hareket ötmeleri, ve daha fazla mâ: emer GR mev, | Jümet almak istiyenlerin 991—33 Gut hisse senetlerini makbuz muka, | 409Ya No. sile memuriyetimize mi. bilinde ticarethaneyi miezkürda de, | Facaatları ilân olunuz. po eyikmeleri lüzumu bilbeyan ruz. den ibaret olduğu İlân olunur. 1 — İdare heyeti raporunun ku raati, 2 — Mürakıp raporunun kıraati, 3 — 20 inel sene bilânçosu ve kâr ve zarar hesabının tetleik ve tasdi- kile idare heyetinin ibrası, 4 — 932 senesi için mürakıp tayi- TRABZON ai ğ Bİ ve ücretinin tesbiti, BED