25 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5
Tarihi Tefrika: 39 Sabatay Zevi Nakleder R. N. Sabatayın düşmanları onun harekâtını museviliğe mugayir görüyorlardı. Ve bu tehlikeli addettikleri faaliyete biran evvel nihayet vermek istiyorlardı Sabatay o aleyhindebu su- retle gizli suikast tertibatında bulunanlar hiç bir şeye muvaf. fak olamamışlar, pek mühim bir karar vermişler, fakat bu kararı tatbik sahasma çıkarma ğa cesaretleri oolmadığı için tasavvurları akim kalmıştı. Bu nunla beraber bu suikast terti batı uzun zaman gizli kalma - dı, Sabatay'ın düşmanlarının gizli gizli toplandıkları ve ni- hayet onu öldürmeğe karar ver dikleri ağızdan ağıza yayılmış- tr Sabatay çok geçmeden bun dan haberdar edildi. Kendi a- leyhinde idam kararının nasıl verildiği | hakkında tafsilâta vâkıf değildi, Lâkin onun için mühim olan“şey bu değildi. Sa batay Zeviyi son derece hiddet lendiren cihet şu oluyordu: De mek ki hâlâ kendi aleyhinde bulunmağa cesaret edenler var ve onu öldürmeği o düşünmek derecesine kadar cür'eti arttı- ranlar mevcuttu!.. Halbuki Sabatay artık kar - şısında ehemmiyet verebileceği hiç bir muhalif kuvvet görmek istemiyordu. Böyle bir kuvve - tin artık mevcut o olma dığını düşünüyordu. Aldan miş OO Kendisini yahudiler © üzerine (gönde rilmiş bir hükümdar farzeden Sabatay Zevinin şimdi duydu - ğu hiddet o kadar şiddetli idi ki adeta ne yapacağını bilemi yordu. Kendisinde ti türlü e siyet görüyordu: Âlim ve yük- sek Sabatay Zevi, | yahudiliği kurtarmağa memur olan Me. sih!., İşte bu her iki şahsiyet şimdi tecavüze uğramıştı. Sa- batay şiddetli kin ve hiddetine mağlüp olarak bu her iki şahsi yetin de intikamı düşmanla- rından almağa karar verdi. Sabatay'ın düşmanları onun faaliyetini, şimdiye kadar gö- “rülen O harektinr o musevi $6- riatine o mugayir görüyorlar, bu tehlikeli addettikleri faaliye te biran evvel nihayet vermeği düşünüyorlardı. Fakat o Me- sih değil miydi? Musevi şeri- atinde mukaddes olan veya ol- mıyan şeyleri tefrik ederek her | kese de bunu gösterecek ken-| değil miydi?. Sabatay Ze-' viye göre bu böyle idi. Yahudileri Sinagoga davet | etti. Bu Sabatay © tarafından tayin edilen bir günde oluyor- du. Sinagoga toplanan cema- | © o ze sabahtan akşama ka-| r ve niyaz ile meşgul olacaktı, Sabatay elinde gümüş saplı yelpazesi olduğu halde ve bir tarafında din âlimlerinden iki kişi bulunduğu halde ve gene muhteşem bir alayla Sinagoga geldi, Mukaddes tabuta vurdu. Cemaat “Mesih,, in bu hareke. tinde manevi bir işaret bulun. duğuna kanidi. Orada toplanan yahudiler tamamile yekvücut olarak Me- sihe muti ve münkat oldukları nı gösteriyorlardı. Fakat Saba tay için bu da kâfi değildi. Çün bulunan dümene Tasi düşmanlari! ap e karar vermişti. Bu düşmanlar. dan birer birer intikam alacak. tı, Fakat Sabatay'ın bu mukabil taarruz hareketinde müracaat doğrudan #örünenlere tam bir itimat ve «mniyeti olmasıdır. O kadar sa mimi ve muti birer taraftar gö- müşkül bir safhasında kendisi- ni yalnız bırakıverirlerse? Onun için Sabatay daha az tehlikeli gördüğü bir vasıtaya müracaat etti, İzmirde o zamanın en bü- yük adi? makamı demek olan kadılığa müracaatla kadı efen- diye keyfiyeti anlattı, Düşman larının isimlerini bildirdi. İzmir kadısının huzurunda... Fakat Sabatay Zevi'nin İz- mir kadısma mücaatının etra- fında da bir takım efsaneler var dır. Mesih'in kadınm yanına gi deceği nalaşılınca hemen ağız- dan ağıza bir takım rivayetler dolaşmağa başladı: Mesih kadı yı makammdan ahp azledecek til. Sabatay evinden çıkarken kesif bir yahudi kalabalığı da kendini bekliyordu. o Önde bir de bayrak açmışlardı. Alay s0- kakları dolaşarak kadını bulun duğu yere geldi. Burada Saba- tay yanında yalnız kardeşlerin den biri olduğu halde içeri gir di. Kadıyı görmek istediğini haber verdi. Kadınım huzuruna girdiği zaman kendi dili olan İbraniden başka bir şey konuş- muyacağını anlatmak ister gibi kadıya da ibranice söylemeğe başladı. Fakat dedinğini anlat- mak için yanındaki kardeşi ter cümanlık ediyordu . Öyle anlaşılıyor ki kadının karşısma çıktığı zaman Saba- tay bir müddet tereddüt etmek ten kendini alamamış, birden bire ne söyleyeceğini bilmemiş tir. Fakat sonra bu tereddüdü geçmiş, müracaatının sebebini kadıya anlatarak kendi aleyhin de suikast tertip eden düşman. larının bir de listesini çıkarıp vermiştir. Kadı da cezalandıra cağı cevabını vedi. Fakat Sabatay'ın bu müra- caatı kendi taraftarları arasın- da bile iyi karşılanmamıştır. Bu Du Sabatay'a © söylemişler ve kendisinin nasıl olup ta böyle aslı ve esası olmayan şeylerden dolayı kadılığa bu müracaatta bulunduğunu tenkit etmişler. MİLLİYET PAZARTESİ Birinci sahifeden geçen yazılar Hali EY ŞEY e a Milli bir resim Galerisi lâzım (Başı 1 inci sahifede) nüshamızda neşretmişti. Dün de sa- bık müze müdürü Halil Beyin bir mektubu intişar etti, Halil Bey bu mektubunda 1924 de bu meseleyi ©- hemmiyetle nazarı dikkate alarak. Türk ressamlarmın milli eserlerini toplamağa başladığını, ve sanayi ne Namık İsmail B. ne diyor? — “Milli resim müzesinin nüvesi leksiyon da oraya nakledilerek Mil. W resim müzesi namı altında tanzim edilen âyan kısmı salonlarına aşılmış tır. Ankarada Maarif vekâleti tara- i | mi görecektir, Ey insan! Seni yara- KA Herkes türkçe Kuran dinlemek istiyor (Başı 1 inci sahifede) gelememiştir. seni > Hafız Kemal yem isme mem de türkçe kuran geç ve kit haber alınmış olmasına rağmen camie, epeyce kalabalık bir cemaat toplanmıştı. Hafız Kemal Bey, tam | Fatiha suresini Ondan sonra da Fatihanım terci» mesine başladı. Cami, bu sn dol © vaş yavaş pri vie Hakı Kemal Beyin okuduğu Fatiha sure- sinin türkçesi şudur: Fatiha suresi ismile. Hamdü şükür, münhasıran | bütün âlemin rabbı ve müşfik ve ra- ü- | bim olan Allaha mahsustur. Allah “Sema yarıldığı, yıldızlar dağıl- dığı, denizlerin suları biribirine ka- rıştığı, mezarların altı üstüne geldiği zaman her nefis eski ve yeni âmali- tan, sana istediği gibi mükemmel ve güzel şekli veren rabbi lr miyecek kadar seni kim izlâl etti? Lâkin siz, anın dinini tekzip edi- yorsunuz. Sizin üzerinize nezaret e- den melekler, âmâlinizi yazan muh- fından yeniden inşa ettirilmiş olan müze binasıa konulması icap eden asarı islâmiyenin bu binaya konul masından sarfı nazar edildiği | için milli resim müzesinin daha çok te vessu edebilecek bir şekle | girmek yn e n için bu kol. i: milli ressamlara ait olan kısmı ile orijinal resimler Ankara- daki müze binasma nakledilmiş ve diğer kopyalar da bir müze eseri ol.| gündür. maktan ziyade Akademi talebesinin tetkikine hadim olmaları itibarile A- dir. Çünkü kadıya mif İp ir. Çü İzmi eler, Tacaal düşmanları nm “hükümdar, aleyhinde ter tibatta bulunduklarını söylemiş tir. Hükümdardan maksat kim- di?.. Memleketin hükümdarı mı?. Onun Emme —— lryordu. Şimdi ları da dahil olduğu halde herkes Sabatay'ı yalancılıkla ittiham etmeğe başlamıştı, Çünkü Sa- batay aleyhinde idam kararı ve renlerin memleketin hükümda- rı aleyhinde hiç bir kelime sar- fetmedikleri belli bir şeydi. Fa kat Sabatay (o bu hareketinden dolayı kendisini muahaze eden lere bakarak gülüyor ve düş- manlarmın kendi ( aleyhinde tertibat yaparken “hükümdar,, | "Türk kelimesini kullandıklarını söy- lüyordu, Halbuki burada kulla nılan “hükümdar” dan maksat memleketin hükümdarı değil, mesih olmak iddiasmda bulu- nan Sabatay Zevi'nin kendisiy- dil. Diğer taraftan yahudi cema atinin Sabatay Zevi'nin bu ha- reketi karşısında duyduğu infi- alin başka bir sebebi daha var- dı: Yahudiler kendi aralarında ki meseleleri kendi aralarında hallederler ve hükümete mü- racaat etmezlerdi. e Halbuki Sabatay bu eskiden beri yer- leşmiş olan teamül bilâfma o- larak yahudiler arasında çıkan bir meseleyi İzmir kadısına söy lemiş ve onun vasıtasile düş- manlarından intikam almak is- temişti, Maamafih Sabetay ar- Elif Naci Bey ne diyor? Bu hususta ressam Elif Naci Bey şunları söylemektedir: tinin bunların nasıl mahvettiğini ge. çenlerde yazmıştım. Diğerlerin ise Ankara müzesinde ve sabi: Türko- caklarının duvarlarında asılı oldukla v işittim. Garp üstatlarnın © kopilerine | ce onlar, tedris kıymetlerini ha- e oldukları için Güzel San'atlar A kademisinde talebenin gözü önünde Ealunmaktadır. | rini tik bunlara lüzumundan fazla | EŞT*E 78 | ehemmiyet vermiyordu. (Devamı var) lere nail olacaklardır. Fakat fasıkla- rn mahalli ikameti cehennemdir. Anlar din gününde ateşe yanacaklar ve oradan ku . Din gününün ne olduğumu sana kuran okuduğu Aktaraydal i bee ME anla ela ki dolmuştu. Kadınlar tokalkta birikir. - | lerine ai Sini olumağı başladı. Bütün başlar | alemdar oluyor. Surenin bazı kısım -İ de türkçe Kur'an okuyacaklardır. le. | ğu türkçe Kuram kergn Darülfünun spor Klübü dün açıldı (Başı 1 inci sahifede) vetliler meyanında darülfünün mü- derilerinden Muslihittin Adil,Etem heyeti i Cevdet Kerim, Polis mü dürü Ali Rıza, Darülfünun talebesi ve daha bir çok zevat vardı. Evvelâ Hukuk fakültesi umumi kâtibi Dr Bundan sonra aşağı inildi. Ve Hal. kevinin Darülfünun spor klöbüne tahsis edilen kısmın resmi küşadı ya pıldı. Vali muavini Fazlı B.: Muvaf- fnkiyetler temenni ederi tasfiyede bulunan Uşak Terakkii Ziraat Türk Anonim Şirketi Tasfiye Heyetinden: Şirket hissedaran umum heyetinin aşağıda imüinderiç ruznartede yazıl mesaili müzakere etmek ve bir karara raptetmek üzere 25 Şubat 932 tari: hine müsadit Perşembe günü saat 14 te Uşak Şeker fabrikasında adi sü yette içtimaa daveti takarrür eylediğinden şirket esas mukavclenameği mu: cibinee en'az alı yüz hisseye malik hissedarların merkür içtimada hazır bulunmaları ve iştimadan evvel dühuliye varakası almaları ilân olunur Ruznamei müzakerat Tasfiye musmelâtrna müteallik izahat ve şirket mevcudatımdan olan, Şeker fabrikasile teferruat ve müştemilâtnm pazarlık suretile satılması hu susunda salâhiyet talebini mutazammın tasfiye heketinin teklifi Ticaret Işleri Umum Müdürlüğünden: Esas mukavelenamesi mahalli kanunlarına göre tanzim edilerek usulen tescil kılınan ve 30 İkinci Teşrin 330 tarihli kanun hükümlerine göre tes- Gili istenen Fransız tabiiyetli ve 7,500,000 Frank sermayeli (Kompani Je meral dö Navigasyon a vapör - Compagnie Gönârale de Navigation â va. Peur) Şirketinin vekâlete verilen evrakı tetkik edilerek muvafık görülmüş” tür. Bu evrak arasındaki umumi vekâletnameye göre şirket namına yapaca- Et işlerden doğacak davalarda bütün mahicemelerde dava eden, edilen ve üçüncü şahıs sıfatlarile hazır bulunmağa sâlâhiyettar olarak tayin olunan umumi vekil İstanbul'da mukim Laurent Reboul ve Şürekâs: efendilerdir. Keyfiyet merkür kanunun yedinci maddesine tevtikan ilân olunur, kaydına başlanmıştır. Şimdilik klü. bün futbol ve stletizm şubeleri hali || çayı SN Tane lar ilânları re YALOVA Şehir atma | Yüz ton barda demir 3 — TÜRKÜSÜ ki i malzeme aleni im gerrilmişti. Hafız Yaşar) İikenmeikili ko. Tl münakasa ile 17/2/932 de saat Sourn türkçesine geçti: medi. Bestekâr gn dörtte ihalesi yapılacaktır. “İnsanların hesap vereceği zaman | Hasan Ferit Taliplerin şartname için her yaklaşıyor!” derken saflar arasında | Piailarda sam gün ve münakasaya girmek i- gözler erk le pier GİMİ yoktur. Yalniz i çin deo gün teminat Çteklifat) kapalı; onu dinliyorlar. mask keme. “İİ ile müracaatı. (245) Hafız Yaşar devam ediyor: di temsillerinde ... “Anlara de ki Allah semavatta ve arzda söylenen her sözü bilir, Al. lah her şeyi işitir ve Kimi başını sallayor, kimi “aman Yarabbi” diye inliyor, kimi de gü- nahlarma tövbe ediyor. Muhakkak olan bir şey varsa, ce- maat, bu kürsüden ilk defa dinlediği Allah kelâmma karşı daha yakmdan Zabitan, Talebe, ve Halk geceleri ! 16/1/932 tarihinde pazarlık- tarifesi tatbik edimeyecektir. iE ları yapılan 10 adet tezgâh me RAŞİT RIZA TİYATROSU | Yanında bulunan 9 No. & Blok ehzadebaşmda Freze tezgâhma teklif edilen ip & a | Sat pahalı örükdüğünden 10 25 kânunusani pazartesi ak- gi şamı saat 21 30 da No. Ir hassas malkap tezgâhı # KARANLIK KUYU (| a da talip çıkmadığından pa- a baha tek zarlıkları 3-2-932 gününe tehir denilebilirdi: wo Nuri Bey (| 9dilmiştir. Taliplerin müraca- “Her nefis ölümü tatacaktır!” aye | | Kakili: Reşet lat. (31) öne sıra gelince saflar | teşkil eden e Be cemaatin başları önüne Kadıköy maBayram münasebetile, Hafız Yaşar Bey, sesinin perde- İİ... > ei ei elli yi indire İğ Süreyya sinemasında Eiki e ile rek, kuranın aslındaki ahengi hiç de- MSENİZİ, ösü embiya süresinin mihaye | RİYORİTA sie Ayakkabınızı, tine kadar geldi, Belliki ku- iğ Bebe Danyels riya Tuhafiyenizi, van dnlemee şarta Gemiz ilk sözlü ve sarkılı film. Her nevi eşyanız: İstediğiniz mağazalardan alabilirsiniz. Yarın hangi samilerde türkçe Kuran okunacak? Salı günü öğle namarından son- #8 Hafız Kemal B. tarafından 50- ieyamniye camiinde, ayri gün ge- De öğle namazından sonra Hafız Zeki Bey arafından Ağa camiinde, Hafız Burhan B. tarafından da sa- k günü saat doküz buçukta Kaba- taş camifode türkçe Kur'an okuna. caktır. Bunlardan manda gene salı gü- nü akşamı yatsı namazından evvel Hatre Riza B. Dolmabahçe camilia- de, Hafız Nuri B. de gene yatsı pamazından evvel Firuzağa camiin nün svünkasası bir hafta tâlik 3 üncü Kolordu 1 TESHİLÂT MENTEŞ KASAVİ Cinsi Mikdarı © (İstanbul Bahçekapı, Orozdi Mat düğme 10,000 Bak karşısında CelâlbeyHiz: li 1461 No. 33 — Tel, 23946 Makara 3415 Mütcahhit nam ve hesabma IL Â N Yukarda cins ve mikdarı yazılı elbise malzemesi alınacaktır. 7-2-932 pazar günü saat 15 t& İhalesi yapılmak üzere aleni münakasaya konmuştur. Talip lerin şartnamesini almak üze" re her gün ve münakasaya işti rak için de muayyen © saatte komisyonumuz müracaatları. (35) 2) Madam de Sorbicr de Pouğna- doceme tarafından şebri carinin 26 ncı salı günü verilmesi | mukarrer müsamere tarihi ahara alik edilmiş tir. ZAYİ — İstimal etmekte oldu Bum tatbik mühürümü © zayettim, Yenisini yaptıracağımdan eski sit hürün hükmü yoktur. Şişli Yeni istasyon Meşrutiyet apactımanı No Li A, Nesi; —————— Istanbul Asliye mahkemesi dör- düncü Halak dairesinden : Fatma Naciye Hanım vekli Re. fik Habip Beyin evvelce Galatada Sy İstanbul yollama müdiriye- ti emrindeki kanije motörü- Cemil Sait Bey Hafız Ya Beyin oku oldu. Kura "teren. edilmiştir.İhalesi 27-1-932tarih şarşamba günü saat 13 teko- ni yapan Cemil Sait Beyin ismi dün | Mİsyonumuzda (yapılacaktır. kü müshamızda Sait Cemil olarak ERE RE AMELE Yeni Rusya Falih Rıfkı Beyin Yeni Eseri Taliplerin şartnamesini almak üzere her gün kormisyonumu- ve motörü © görmek üzere yollama müdiriyotine ve mü- nakasasma iştirak deceklerin de vakti muayyeninde &omis- yonumuza müracaatları, (50) (288) çıktığından tashih olunur. Komşu Devlet için dilimizde yazılmış ilk tetkiyk, Gençlik ve halk terbiyesi metotlarının, şehir ve cemiyet hayatının, kızıl fırkanın en eyi tahlili, ON FORMA, 150 KURUŞ Tevri Mahalli: Muallim Halit Kütüphanesi, GREK KR NE ERA ADRES: | 4 üncü Vakıf Han ANADOLU SİGORTA ŞİRKETİ Teşkilâtı tamamen Türktür Müessisi İş Bankasıdır Telefon: Telgraf ; DEVREDİLECEK İHTİRA BERATI Balya ve cmsalinin beğlamağa mahsus vesaitiri islâhatı” hakkında Sinai Umum müdiriyetinden istih- sal edilmiş olan 89-95 mumaralı ve 6 Kânunevvel 1923 tarihli ihtira be- ratı bu kene ferağ veyahut icara ve rileceğinden merkür ibtirayı satın almak veyahut İsticar etmek arzu- sunda bulanan zevatın o İstanbul Bahçekapı Taş Han No 43-48 de mü kim vekili H. W. İSTOK Efendiye müracaatlar. İstanbul 7 ci İcra memurluğan- dan; Satılmasına akrar verilen 5000 20531 İmtiyaz tat, okka mangal kömürü — şehri halin | 30 cu cumartesi günü esat 10 dan Büyük Parmak kapu, Afrika itibaren Ahırkapı'da 31 N. du bene Ülkanına bitişik önünde açık arttırma ile hazır olu- No 21.— Tel: Beyoğlu 2797. nacak memuru tarafından satılacak İğ Saat: 14-18. kule dibinde brot hanında 6 numa rak dairesinde oturmuy Madam Ma tildi aleyhine açtığı gayrimübadil takdiri kıymet komisyonunca tahtı tevkife alman ve müvekkilesi Fat. ma Naciye Hanma (sit bulunan 5000 liraya vaki müdahalenin men'i ve mebliği mezburun © irtik. ön tahsili hakkındaki davanın ar- zuhal sureti mazbure Madam Matil diye evvelce oturmuş olduğu mez kür adrese tebliğ için gönderilmiş i se de merburenin mahalli mezkürda ikamet etmeyip halen © ikametgiki meçhul olduğu tebliğ memuru ta- safından tebliğ ilmühaberinde veri kn şerhten anlaşılmış ve bermuci bi talep mezbure hakında ilânen tebliğat icrasına karar verilmiş ol- «akla tarihi #lindan © itibaren bir mah zarfında mezbüne Madam Ma- tildinin Asliye 4 üncü Hukuk mah kemesine gelip arzuhal | suretini tebeluğ etmediği ve davaya karşı usulen cevap vermediği takdirde hakkında gryap kararı ittihaz edile- ceği ilân olunur. Doktor Rusçuklu Hakkı Beyoğlu, İstiklâl caddesi
