Tarihi Tefrika: 33 Sabatay Zevi eden: R.N. Mesih hakkındaki fıkralar Sabatay lehine çevriliyor Enek Fakat Mesihe ait itikatları istisi mar ederek para kazananlar da vardı! Beni İsrail peygamberlerinin kitaplarında istikbalde gelecek olan mesih'e dair | yazılı olan , Sabatay lehine tefsir ediliyordu; “Bir çoban dağılan ü nasıl toplarsa ben de sürümü kurtaracağım ve onle- ra bir çoban göndereceğim,, tep | şiri mesih'e delâlet - ediyordu. Beni İsrailin kitaplarında görü len bu tarzda istikbale taallâk *den sözler şimdi taraftarların- ca hep Sabatay'ın lehine anlaşı iyor ve anlatılıyordu. Bir kuy ruklu yıldız doğmuştu. Bu dünyada yeni bir devrin başlan $icı gibi telâkki edildi. Buna i- nananlara da Sabatay'ın Hi te gösterdiği bir takım fevkelâ deliklerden bahsediliyordu. Hü lâsa Sabatay'a inananlarla inan maynalar arsındaki kava. Yüdükçe büyüdü. İsi Şok Na getiriliyor, el den ii gimlyei ni Yet hahamlar ime Bur oldular; Bu mektuplarda Sabatay'a dair anlatılan şeyler Yalandır. Fakat halkı aldatmak için böyle bir çok şeyler uydu- yanl maksadile mektuplar yazılıyordu!.. Tahkikat neticesinde bir çok sahtekârlar meydana çıkarıldı. “Mesih,, i bekleyen yahudi- lerin itikadını bu yolda istis- mar cedrek para kazanmak is- teyenler aleyhinde hahamlar ta rafından ağır cezalar (verildi. Nihayet bu münakaşalar birden bire durdu, Fakat bu bir müd- det içindi, Sabatay'ın lehinde o lanların aleyhinde bulunanlar a rasındaki kavgalar ergeç tekrar baş gösterecekti. e Lâkin işte tam bu sıralarda Sabatayn düş manlarını birden bire hayrete düşüren ve bunların artık 'söz söylemesini meneden bir haber işitildi: Sabatty Zevi ( İzmire gelmiştil. Sabatayın düşmanlarını asil şaşırtan şey yeni mesih'in İz- mirde mazhar © olduğu parlak hüsnü kabul idi, İzmir yahudi- Sabatay'ı kendi aralarında gördüklerinden dolayı o kadar seviniyorlardı ki tezahüratın tafsilâtı her tarafa olduğu gibi İstanbula da geldikçe burada bu lunan Sabatay aleyhtarları De diyeceklerini bilemiyorlardı.! Sabatay gene İzmir'del. Akıl ve mantık soğuk birer teydir. Bunların hâkimiyet ve yeürakabesi yerine kalbin sıcak “Yecanı kaim'olduğu devirler “e büyük vekayi zuhur eder, or taya atılanlar mühim bir takım bulunurlar. Akal ki antik böyle devirlerde ya İç bir şey söyleyemezler, Ya- but ta dalma aynı şeyi tekrar 'Yor diye insanı rahatsız Şeylerden sayılır. Bu mühim de Yirler tedricen hazırlanır. Niha ia büyük vekayi i ip olgun bir bale gelir, Fakat Sabatay Zevi i zuhuru için acaba devri 'Mamış mıydı? aşılar bir şey varsa o da ken sinin bu hususta nisbeten pek 32 çalıştığıdır. Şimdiye kadar ie safhalardan anlaşılan şu yor İk Sabatay'ın muvaffakı 2eti için çalışan, kendisi değil, aha ziyade başkaları olmuş- şer. Etrafıdakilerden bilhassa da kaç kat'i azim ve karar sa- yi olarak ona yardım etmiş- ©", Onu ileri sürmekte âmil ol- Yalnız Sabatay Zevi İsn mühim bir has- 2a51 vardı ki oda kendisi için Zemin ve zaman nerede muva- k olduğu ve kendi | tarafına başetmek için olgun bir halde lunaları keşfetmekte tabii ve Yanılmayan bir his sahibi olma tıdır. İşte senelerce evvel çık- Miş olduğu İzmire şimdi tekrar #eliyordu. Fakat bu geliş öyle alelâde bir geliş değildi. Saba- tay İzmirin artık kendisi için “İlgen bir muhit haline geldiği P Yanılmayan tabii anlayışı ile ka tmiş bulunuyordu. Haki- İzmire geldiği (ozaman disini o kadar büyük bir se Mimle karşıladılar ki Sabatay bile bu kadar beklendiğini ex yelden tahmin ğini ai ta göz önüne £. him bir eldir: Sabatay'ın kardeşleri İzmirde o kadar zen gin olmuşlardı ki şimdi kendisi ni bu kadar sevinçle karşılama ğe her halde yalnız ibi değil, in baba ve leri olan ve karla azmi ttifade edebile cek bir mevkide olan Sabatay Zeviyi de karşılıyorlardı. Doğ rusu Sabatayın kardeşleri, onun uğrunda paraca hiç bir fedakâr ıktan geri kalmıyacaklarını her vesile ile anlatıyorlar, pek cö- mertçe hareket ediyorlar, icap ettikçe paralar dağıtıyorlardı. İzmir yahudiliğinin fakir ve iş çi tabakası Sabatay'ın kardeşle rinden çok iyilik görüyordu. İş te bu sryl sebebi unutma- mak lâzım geliyor. Mesih gelecek diye Sabatay Zevi'nin taraftarlarından zen- gin olanlar fakirlere para dağı tayorlar, kendilermi O huzuru kalple günahsız olarak mesihin karşısında görmek istiyorlardı. Sabatay'ın kardeşleri de böyle yaptılar. Pek çok paralar dağı tarak fakirleri sevindiriyorlardı, Fakat bundan maksatları pek tabii olarak Sabatay Zevi için bir kat daha taraftar temin et- mekti, Pek mümkündür ki bu biraderler ne yaptıklarmı bil. miş olsunlar, bunun ne gibi si- tirsinler., İzmir yahudileri bir zaman- Bn anlayınca hürmetkârane, ları açmak salâhiyeti debilin dığım, bir saat sonra gelecek alâka. dar memurlara anahtarları teslim ile lunduğunu söylemiş, Ra mükellef bul na B. bunun üzerine mesai santinin olduğu Müdi Farada' dir, da bazı Inhisarda Tasfiye mi? (Bayı 1 inci sakifede) , Vekil B. evvelki sabah saat 8 de ü beklemiştir. Rana B. Tütün inhisarında Rana B. dün de öğle yemeğinden sonra Tütün İnhisar: U. M. lüğüne gitmiştir. İdarede, eskiden beri âdet le, kapıdan içeriye gi- ren büyükleri üst kata çıkarmak i- çin asansörün yukarıda ise hemen aşağı inmesini temin zil çalınmaktadır. Vekil B. idareye girince bu zilin çalınmasına mâni ol. muş ve asanığrü aşağıda bulamıya- rak merdivenleri yaya çıkmış ve U, kili Hüsnü Beyin yana İnhisar şubeleri müdürleri ekil B. « takdim edilmişler Rana B. idareden muhtelif malö- mat ve izahat istemiştir. Ba meyan da Reji zamanmdaki ve şimdiki me. mürin âdet ve ranaşları miktarın €ski ve şimdiki masarifi muhtelife yekün ve müfredatını, muhtelif se meler satış ve varidatmın mukayese- asıl neticelere varacağını kes. | lerini istemiştir. Bunlar sür'atle ik- ğ e ei Vekil B. Müskirat İnhisarından malümat istemekte ve almak lar Sabatay aleyhine hahamla- | tadır. rın verdiği İânet kararını unut muştu, Tarihte bunun misali çoktur; Halk kütleleri Sabatay Zeviye taraftardı. Fakat bu küt lelerin fevfinde olan din âlim- leri muhalif bulunuyordu. Yel. nız vaziyetin bir hususiyeti var dı: Din âlimleri Sabatay'ın a- leyhinde olmakla beraber nüfuz ve kuvvetlerini artık kaybetmiş görünüyorlardı. Sabatay Zevi- meselelere nin muvaffakıyeti hususunda â | ienenlere kat'i nazarile bakmak mil olan tesirler şunlardı: Na- tan Gazati'nin her tarafa yolla | lar ğı beyannamelerin — intişarı, rai Kudüs ve Halepten Sa batay'ın kuvvet ve (nüfuzunu gösteren bir çok rivayetler, Sa batay'ın sadık taraftarlarının faaliyeti ve nihayet Sabatay'ın kardeşlerinin dağıttık- merscekii. işte böyle bir be- yecan ve intizar devrindedir ki ahudiler mesih'in artık kondi | ceği b memleketin er in kapı- sma kadar geldiğini e ırdı. Sabatay'n İzmire lr yek eklenir. Yahudiler sokaklara > döküldü. İzmir sokaları böyle kalabatık alayları hiç bir zaman gö la mişti, Süslü elbiselerile sokakla ilerile bu manzaraya daha fevkalâdelik veriyorlardı. İnhisorların tevhit ve nakli Vekil B. in e g7 süratle Ankara'ya dönmek i ya istediği anlaşıl- susumda, mahzurlu neticeler alınma” ması için çok dikkatir hareket edile. Bizim öğ mize göre, Ankara'ya nakil ve tev. (Devamır var) | kaveeden file getirilecektir. e e— — Fırtma devam Ediyor Bir vapar karaya oturdu. Fırtına devam etmektedir. Dün limana gelen malüma- ta nazaran, İtalyan bandır. Figaro vapuru Çanakkale civa rında muştur. Hasan Bey geldi Büyük Millet Meclisi reis ra'dan şehrimize gelmiştir. Yalnız inhisarlarm takip teşkilât larının Gümrük Muhafaza Kuman ge danlığına şimdiden geçmeleri muhte. meldir. 2200 - 5500 Aldığımız mülâmata göre, eski Rejiden 2200 küsur memur devralan Tütün İnhisarmın bugün © mevcut memurin ve müstahdemini yakındır. Müskiret 1500 kadar memurin ve müstahde- Çimenlikte karaya otur- | mini vardır. Bunları hemen hemen MİLLİYET PAZAR de olma. alâkz etmek üzere bir i | lere göre harckt Birinci sahifeden geçen yazılar BR MKE Lİ Ölüleri yakmak | Bu seneki ümit | Müheyyiç | İstiyenler (Başı 1 inci sahifede) K a: msi nan esas programı rojesinin esasları da Vekil B. tarafından istenen ma-| şunlardır: 1 — Kremasyon cemiyeti memle- ketimizde hıfzzssıhhai umumiyeyi ve fen ve mantıkı idrâk ve istihdaf eden efradı milletin bu usulü kabul ve nef si Üzerinde tatbikini istiyenler tara- fından ihdas olunacaktır. < 2 — Bu cemiyetin maksadı asri ve içtimai bir kıymeti haiz olan te | #ini müdafan ve bir an evvel mevkii » | ile koymaktır. icn tatbiki ienbeden rmsamele tahil ii üdürlükçe ifa edilecektir.” Rana B. ve muhafaza 3 — Cemiyete intişap edecek her fert kâtibi adillikten rmasaddak vesi- ka tahtında duhul edilebilir. 4 — Cemiyetin reisi bu cemiyete dahil olanların en âlimidir. 5 — Kongralara azalarıidan baş- ka milletin her ferdi iştirak edebilir. 6 — Cemiyetin dinsizlikle alâka- | aç | sı yoktur, yalnız esasatı diniyyeye riayet eder, Krunuvustanın indi, ma | manız âdat ve an'nnelerinefen ve mantık tercih eder. 7 — Cemiyet bilhassa cenazeye #on derece hürmet eder, merasimi di niyyeye ifa eyler, 8— yon cemiyeti azasın dan birinin vefatında cenazenin bü- tüm merasimini dinine göre bir ihtişa imi tam içinde ifa eder ve kremator Yuma isal eyler. 9 — Müslümanların krematoryu- mma ilâve olunan gayet fenni ve sihhi bir mağselde yıkanarak bilâhara 7e mamarı kılınmak üzere merasim salonuna sevkolunur, bilâhara krema | toryuma isal olunur, | 10 — Bu merasim polis ve adli- ye erkânmdan muayyen zevat huzu- vunda icra olunur. 11 — Cenazenin külü gayet sıkı kapalı muhafazalar derununa konur ve mühürlenir, mahalli mahsusa va- | zedilir, 12 — Cenaze krematoryuma na kil olunurken hazırun bir sökün ve huşu ile tesvi eder, termit fi'li tamam oluncaya kadar merasim salonunda mualtar bir hava içinde intizar olu- Mur, cenaze marşı terennüm edilir veya müteveffanın hatırat ve meza- Satı VAA va terki alman!” —————-- binde ihtiyaçtan fazla bir kısım me mur kadro il eğ lara da, hizmet için birer ve müteakip senelerin her biri için yarımşar maaş nisbetinde tazminat verilerek alâkalarının kesil. mesi muhtemeldir. Baremin tatbik; Yeni bütçe ile inhisarlarda dev. | let bareminin de tatbiki tabii görül mekte, yalnız fen ve ihtisas menmr. ları için hususi bir berem tatbik edi. anlaşılmaktadır. Devlet mi tatbik edilince, ishisae geni rı maaşlarından vasati yüzde 20. 30 | mishetinde birer miletar kayi lerdir. Buna mukabil Ankara'ya mak mesken zammı ekâleti, avdet etmiştir, ” | Lütfi B. lkendisile görüşen bir saw. harririmize demiştir kiz ki muhabirinize de söylediğim hazirana kadar Barut ve mevaddr in filâkiye devlet inhisar: şeklinde mu” vakkat idare ile tedvir edilecek, 832 bütçosile kat'i şeklini alacaktır. Ba- rat İnhisarının da Ankara'ya nalde. ji i bilmiyorum. Bu dilip edilmiyeceğini ür. | cibetler Vekâleti celilece tetkik edil. mekte olup neticede verilecek emir- olunması Bu para muvakkat idarenin müteda- vil sermayesi olacak ve mali sene ni- masraflar mahı E Lütfi B. dünden itibaren idare- ye ie amca in tet- şlamıştar. Ayrıca idarenii şekli için de Vekülete gö ü zere bir vapor hazırlıyacaktır, Vekâ. İt yemi bütçe Medi verceğ teşkilat fâyihasında raporu da sarı dikkate alacaktır. mi Na » Bun | 5 rimün ilk ikisi ala-| liçeliğe namzet Melek Boşa çıktı (Başı 1 inci sahifede) ü ştüği bini alıştı: sil edemezler... Ve.. bu kanaat karar halinde & elli etti; heyete müracaat etmiştir. Tertip b lebilirdi, Fakat, hekem heyetinin: — Evet... Nihayet münakaşalardan sonra nümüzdeki ak; rana kadar müracaat edenler bul Ve ilk müsabakalarda seçil 20 numaralı | sanda ikinci bir müsabaka Üç güzel kim? tekrar üçü ayrıldı. Fakat, bu üç güzel karşısında hakem heye: i tereddütten kendisini kur leşmiş, bütün hakemlerde kanaat ha — Bunlar, Türk güzelliğini tem. ! 1 — Bu şart içinde güzel seçilemez Müsabakanın hoş ve garip sahne lerinden birisi de bundan sonra baş. lamıştır. Öğrendiğimize göre, o da #öyle olmuştur: Tam hakemler dağı- İncağı bir sırada bir hanım müsabaka ya iştirak etmek arzusunu izhar ve! yeti için bütün ümit birden bire bu kız üzerine akeıctti, Ve... hakem he- yeti ile tertip heyeti müşavereye çe- kildi, Bu hanım mevcuda nazaran fe sa değildi. Bu hanımın son seçilen rasmda birinci ve ikinci güzel seçi çarşamba akşamına ka- dar müddetin temdit edilerek vaki olacak son müracaatların kabul İren ya nursa müsabaka tekrar edilecektir. mak üzere yeni müracaat edenler ara Müsabaka arasında seçilen ve kra | gösterilen Nermin, dan Nermin Hanım 15 rey, 2 m ray, 2 mama, | Fra" | salı Melek Hanım 13 vey ve 20 muma | rüri pia iktisadi şermiti temin eyle. sah Hanım da dokuz rey almışlar. Neşriyat (Başı i inci sahifede) retmektedir. Bu makalede büyük dev İetler arasındaki iktmadi münasebet lerde mevcut olan ay yerl niyet için gayet vahim bir teş kil etmekte olduğu beyan edilmekte dir. Cihan buhranı, âcil ve mücesir çareleri zaruri kılan bir safhaya gir- iniştir. Her milletin kudret, nüfuze nazar ve cesaret göstermesi lâzım” dır. İktısadi tahdidi teslihat zaruri. İnhidam ve harp ne zaman olabilir? VARŞOVA, 17 (A.A.) — İlustro güzelli | wany Kurier Codzienny, “Hukuki Avrupa meselesi,, ünvanı altnda M. Brüning'in beyanatınm neticelerine dair Londra muhabirinin göndermiş olduğu uzun bir makaleyi neşretmek tedri, Bu makalede deniliyor ki: Hakiki Avrupa meselesi, meşru- J iyst meselesidir. Eğer beynelmilel e-| vazifeler, yekcihet bir karar ile bir tarafa bırakılacak olursa Cemiyeti akvam misakı feshedilmiş olur. Av- rupsam bünyesi her an çökebilir ve önümüze pek yakında patlıyacak bir harp tehlikesi çıkar. ©“ Yakmda iki konferans akdoluna- caktır. Cenevrede tahdidi teslihat konferanımda Almanya Versailles İ uwahedesini ileri sürecek, Lawsanne 9 | da da tamirat meselesi mevzuu bah solduğu zaman bunu reddeyleyecek- tir, Londra gazeteleri, (İngilizlerin hissiyatına amamile tercüman olma. maktadır. İngilterenin & Almanyaya #on zincirlerinden yani harici borcun -İ dan kurtulması için yardım etmekte «e wibi bir menfaati olabilir? İ Konferans toplanırken LONDRA, 17 AA, — Lawsanne konferansından ve tamirat meselesin den bahseden Reynoldi gazetesi, A- merikanın hattı hareketinin tenakus. larla dolu olduğunu yazmaktadır. Bu ö-| gazete diyor ki: Amerika, marahhan larının Amerikanın Avrupa mesele- İu- | tina etmistir. Reyi söyle devam ediyor; 2,| Nasıl M. Mac Donald, borçların cez ri surette tenkis edilmesini istiyor- sa, Sir John Simon da tahdidi tesli- | hatı “gayet muazam bir iş, addet- it Zi Referse gazetesi, Fransız tezini na almaksızın tamii zarı itibar; “tamirat mese lesini kesip atmanın tehlikeli olduğu eslbetmetkedir. il, Çallı İbrahim, Ahmet Haşim, Hey dikkati na nazarı Bu gazete diyor ki: Fransa, şimdi ki hattı hareketinden dolayı mütoma diyen müabaza ediliyor, Fransa, is- ; | tatokonun muhafazasını arzu etmek tedir. Fransa, gayet mantıki olarak muahedeler siynsetine tesadüf edi- yor. Bu siyasetin terki keyfiyetinin kendi emnü selâmeti için tehlikeli 0- lacağını düşünüyor ve kargaş: ve bati bir felâket intaç etmesinden “| endiçe ediyor. Filrimizee İngiltere, endişelerini teskin , Fransanın Lausanne'a kom- feransını kendisinin siyasi biç bir mü zahiri itibarile terketmesi. dır. Bu hanımlardan ikisi Fransızca olnadığı ve İngilizce bilmektedirler. deep bir öy lar, le ö sninli yE setini tamamile milli mülâhazalara is Haliç şirketinin (| | kl“ ai Vaziyeti Avdet Teikikat için yeni bir komisyon toplanıyor n Iktısat Vekâleti belediyeye * — Ankara'dan ayrılırken orada. | bir tezkere göndererek Haliç ROMA, 17 A.A. — Kont Bethlen, Avusturya'ya müte- veccihen dün akşam Roma'dan etmiştir, İlk içtima yarın yapılacak | 102 Jiralık maddi ve 2000 liralik mar in. kındaki kanun mer'iyete girmiştir. | tır. Komisyon şirketin faaliye tine devam edip edemiyeceğini | Bandırma iskelesini tetkik edecektir. Etıbba odası Kongresi 22 hânunasanide Halk Evinde toplanıyor saat 14 te Halkevinde senelik M. İkongresini aktedecektir. umumi- nevi zarar ve ğ iz iskeleye gelen İnebolu vapurunun 17 sone özköerln ileleye yanak. Gini iddin etmektedir. le om fazla hamule aldığı için kendi yüzünde iddia etmektedir. ü | Fransız sanayii sergisi ni ziyaret edenler Nakiye H.ın Şikâyeti Sıhhiye Müdürü Ali Rıza Bey ne diyor? Evvelki gün Nakiye Hanın bir akşam gazetesinde sanato talimatnamesine itiraz hastanelerdeki yatak. ların ibtiyaç nisbetinde olma dığını ve bu noksanlık yüzün den bir hastanm tedavi müd. deti için azami dört ay gib bir müddet O konmasını gari; bulduğunu söylüyordu, Filvaki şehirde hasta ade di ile hastanelerdeki yatak a- dedi arasında azim bir nisbet. sizlik vardır. Bu nisbetsizliği tevlit eden âmilin © parasızlık olduğunu hereks gibi Nakiye Hanım da şüphesiz biliyor, Fa kat biz bir kerede bu mesele hakında Sıhhiye müdürü Ali Rıza Beyin fikrini öğrenmek is tedik. Ali Rıza Bey diyor ki: — Nakiye Hanımın söyle- dikleri doğrudur. Heybeli sa- natoryomunda bir (o hastanın iyi olarak çıkmasını biz de as zu ederiz. Talimatnamede has ta için müddet konması yatak adedinin ihtiyaca kâfi olmama sından ileri geliyor. Dört se ne evvel Heybeli (o sanatoryo. munda 35 yatak vardı. Peyder pey yapılan paviyonlar saye- sinde bugün yatak miktarı 125 i bulmuştur. Yeni paviyonlar P: da yapılırsa yatak miktarı #70 i geçecektir. ki, hastanelerde rı arttkça, tedavi müddeti de kaytlardan kurtula- caktır. Emelimiz hastaları böy le bir tahdit kaydından kur. tarmak için, yatak miktarını arttırmaktır. Yatak adedi art tıkça, Nakiye Hanımefendinin arzuları da yerini bulacaktır. Binaenaleyh Nakiye Hanım paviyonların inşasına aleyh- tar değil, taraftar olmak icap im-| eder, — Tifo da var diyorlar. — Yapilan tifo aşıları has- talığın arttığından değil, bazı mektep müdürlerinin talebi ü zerine alınmış ihtiyati bir ted birden ibarettir. Tayyare Cemiyetinde İçtima.. Sadakai fitir ve zekât Tayyare Cemiyeti İstanbul Mumaileyh, hareketinden ev | teszilât Vilâyet o merkezinde dün reis Hasan Fehmi Beyin riyasetin- Bu içtimada toplanacak olan zekât ve sadakaifıtır hakkında sazlar gene ei şeklinde toplanmasını merkezlerinde hey'etler huzu- 7 açılacaktır. zekât i mel Ta Gi Yüzde 15 ler verildi Ticaret ve Zahire sene gibi, ve Şe hakkında e vel Macaristan'da bir tebeddül | ger manti Koruyacak no ir komisyon teşkilini ve tetki | hâsıl olmamış olduğunu söyle. | gi sörülerek memarlardlan. katın “sür'atle imalini bildir- | miştir, e ll KE “e miştir, da e Yeni komisyon Galip Bah. | a j üyar, ticaret müdürü Muhsin, | Bir iddia ve Oteller için yeni belediye muavini Sep ticare | Bir dava talimatname ti bahriye müdürü Zeki Bey-| O BANDIRI — Seyrisefain ida-| || Belediye otel ve iyon- lerden mürekkeptir. resi ay aleyhine | ar için yeni bir silkmani yapmış ve tatbika başlanmış. tır. Ağaç koruma cemiyef”. ANKARA, 17— Ağ koru, tur. Balya madenleri © ANKARA, 17— Balya, dın madenleri kiralama ve $ madeni : Wi