6 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

KANUNUSANI 1832 HARICI HABERLER Cemiyeti akvam Çine Ka yenil eisıcu ur İ ne cevap verecek? | | Martta yapılacak inti- habat için | şimdiden hazırlık var BERLİN, 5 (A.A.) — Yeni reisi cümhur intihabr ile Prusya diyeti im- mana TEi Siyesi Tefrika: 47 Birinci Millet Meclisi | "Yazan Edirne Meb'usu M. Şeref Ali Şükrü Bey tabanca mı çekiyordu? | | Gümrükler, inhisarla nasıl idare edilecek? — —u. Yeni kadrolarda inhisar'ar memu İkinci grup gemi azıya almıştı. Ali Şükrü kürsüden bağırıyordu.. Amerikan konsolosuna yapılan | İtecavüz i için Japonya tarziye verdi! Daha başka (biri, Şevket Bayezit) yarı o kürtçe, yarı anlaşılmaz türkçe söylüyordu: — Ben kürdüm, kürt... liyecek, dinliyeceksiniz ha! Söy | tün memleketin halâs ve istik- lâl yolunda Millet nasıl çalıştığını ve neler çekti- ğini, neler yapmak istediğini, anlatırken Türk milli davası- Şimdi, dünyanın en fazilet- | nm bir muzaffer büyük kuman kâr, en mütevazı, en vukuflu |dan dilinden dinlenen bu şah- ve sakin bir kâmil insanı olan Faik Bey (Edirne) bile tutuş- muştu. Bu sakin adamın, duy duğu milli gayiz ve £ hiddet 5 günün — şahlanmış bir Türk mefküresiydi: Faik Bey (Edirne) — Mec lise karşı taarruz etmeyiniz, meclisi o kadar istihfaf etme- yiniz. Biz mecliste hakkı ke- İâm istiyoruz. Taarruz deği Hakla kelâm meclisin mes'ul ie münezzeh olması Meclisin hâki yesi rahnedar namesinin Tunal: Hilmi mer- hum gibi coşkun ve şeyda bir tarafından bütün asile neşir ve tebliğini istediği halde: Hüseyin Avni Bey (Erzu- kendisine aittir, Meclisin efkâ- fı umumiyesine taallük (eden yeri yoktur . Diyecek kadar haykırdığı- in İni bilenler bu işlerin ardından eti | güdülen maksadı ediliyor. İ Şimdi bunu Ali Şükrü, sezmiştiler. Salâ- Şekil noksanı Var. Tashih edi-! haddin, Yusuf o Ziya, Şevket iyor. re sapıyorsunuz? Türk milletinin dokunuyorsunuz... Ayıptır. rihten haya ediniz... Lâkin dinliyen kimdi? Sağ | ğim mahvoldu. Ortanın | bilmiyordum. Yislnız sağ cenahını tutan kürt meb'- | doğru atıldım.. Sırada ni galiba ( Der-| dullah Suphi Beyin taraf © ayaklanmıştı. uslar kendi sim dağlarında sansyorlardı. Salâhaddin Bey ayaklananlardan cür'et ala- rak işi zlabildiğine — karıştır- mak, ateşi körüklemek istiyo: b Yunus Nadi Bey (o (İzmir) işi salim ve dürüst bir mecra- ya sevketmek için söylüyordu: Yunus Nadi Bey — Reis Bey! Zatıâlini orum, o reddolunan bir teklif için beyanatta bulunmak için nasıl bir mesağı kanuni dır? Reis sadetten sını haykırırken: Salâhaddin Bey (izmir) çıkılmama- (Mersin) (Mersin) | — Dün meclisin hâkimiyetine | rruz edilmiştir. Bu söz mec Niye yanlış düşüncele- | Beyler karıştırdıkça karıştirdı- Ali Şükrü (Trabzon) bir| varliğmâ | sakat ve lâyıksız kelime savur Ta- | müştu: Bu sözden ben Har. kendi. mi kaybettim. İradem ve benli Ne yaptığımı kürsüye Ham- yanımda T var- |! NR Visteki fikir ve kalp sahibi Türk | çocuklarını artık tutuşturmuş- tur, Muhalefetin ve kürtlüğün du Aki Bey (Afyonkarahisar) m yüzü kıp kırmızı olmuştu, kan başma © sıçramış, kızmış gükremişti . Haklı bir tehev mel'un maksadı açığa çıkıyor. Ali Salb Beyin Birinci Mecliste çekilmiş resimlerinden oturan Gazi Mustafa (Kemal Paşa Hazretleri de ayağa kalk miş, elindeki ufacık (defteri, in üst sol cebine n , garup bakaşile farla, | koymağa çalışıyorlardı. İ Benim kendisine doğru yü- ani Bey, © Selâhaddin Bey — Burada bakkı mudur ? * Ali Bey (Mersin) | (Afyonl yok mudur? Ali Bey (Amasya) Bey Karahisara Sana ne oluyor? (Salon tahliye edilmişti). | Lâkin mesele azdıkça azdı. O| sırada kürsiye koşan Ali Şükrü | Bey (Trabzon) yavan ve kız. riksiz ve itham eden bir (Afyonkarahisar) karşısındaki bu menhus lâvha- dan çok sinirlenmiş, çok mütces sir olmuştu. Onun gözünün önüne seri len lâvha ve bu kadar kan ve hânman pahasina girişilmiş mücadelenin verdiği azim ve o hak istiyen kı- yamile dünyaya anlattığı dâva © sının âzameti ve nihayet, nmdaki bir avuç fedal nadolu sahilinde düşmana kur- duğu ilk müdafaa cephesinde vatan mihrabı önünde içtiği an dın hatırası onu şimdi bu ya: © van ve münafık sözler ve bü- © cumlar karşısında tutuşturmuş “tu... Yürüyordu. B€Trebzon) kürsü | uttasıl hiç mevzuu olmıyan bir sürü sözler ve taarruzlar sa © varuyordu. ç Büyük Reis, halâskâr reis, Gazi reis daha yılbaşmda bü- İma artık | ridüğümü gören Ali Şükrü Jkürsünün basamağına inn | elini arka cebine götürür gibi “Ali |ip (Urfa) tam Ali hitaben,, — | karşısına dikilirken, bütün mec | kelâm yok | bir vaziyet almıştı ki Kılıç Ali | Bey (Gaziayıntap) bir gükre- hisar) | miş arslan gibi kürsünün üstü —Senden başka sahibi hamiyet | ne farla w Yalnız yanımdan İşimşek gibi geçen biri, Ali Sa Şükrünün lis ayaklanmış, haykırıyordu.. Bu sırada bilmem nasıl oldu Avni Paşa Ali Saip Beyle Ali in arasına © girmi; Ali Şükrü Beyi kucaklıyarak dırıcı, irticakâr, istihzalı, bece| arka srralara doğru fırlatıyor, sürü | hem de kendine mahsus bir li san ile: Sen uslu oturmazsan a- kibetin fena olur. ; Haydi. git şuradan, âlemin başını belâya sokma! diyordu. Ve artık meclis dağılmış- ti, (Devamı var) Romanya maliye nazırf Romada ROMA, 5 (A.A) — Harici- ye nazırı M. Grandi Roma'da bulunan Romanya maliye nazı rı M, Arjantinyano'nun şerefi- ne bir ziyafet vermiştir. . Alplarda şiddetli soğuklar TRANT, 5 (A.A.) — Alp-| lar'da ve havalisinde gayet şid detli bir soğuk hüküm sürmek” tedir, Bilhassa o Dolomites ve Gadore'da hararet sıfırdan aşa ğı on dört dereceye düşmüştür. İlme m Meclisinin | Y, 5 A.A: — Nankim. Kiçeu'man ndan işgali dolayısile | Çin hükümeti, Cemiyeti Akvama bir telgraf çökerek Cemiyeti Akvam | eclisinin derhal içtiman davet edil. | sini talep eylemitşi, Çin hükümeti ayni zamanda ci-| han efkârı umumiyesine müracaata karar vermiştir, CENEVRE, 5 A.A Alevam a Akvam mecli İ vet edilmesi bükümetinin yapmış olduğu Nankin'den bildi miş olan teşebbüsten dün iki: tine kadar resmi hiçbi | marn Nankin hükümetinin doğrudan doğruya Paris'te M, Briand', ira caat etmiş olması muhtemel, Eğer iş bu merkezde ise Cemiyet reisi, bu gibi ahvalde mer'i olan sulü takip edecektir. Reis, bu husus İ ta bir karar vermek için rüfekası ile hali hazırda İngiltere'de bulunmak, | ta olan kâtibi umumi ile ieişarede | bulunacaktır. - Cemiyeti Akvam Cemiyeti meclisinin me mü | e bulunacağı kestirilemez ise| de Çin'e mertis içtimamın tarihi bu | aym 25 i ola edilmiş ve| ruznameye Çin - Japon meselesinin | ithal edilmiş bulunduğu © suretinde | vecap vermeğe M. Briand'ı memur | C. Akvam ve | Irak İ Ren | | Mandalar komisyonu Ingiltereden İ teminat istiyor CENEVRE, 5 A.A. — Mandâlar komisyonu İrak mandisına nihayet verilmesi hakkında İngiltere tarafın- dan vaki olan teklif üzerine kaleme aldığı hususi bir raporda İrak'ta te- şekkül edecek yeni devletin irak top | yeğmdeki ekalliyotlarin ve oeneki | ! menfaatlerinin himayesi ve Cemiye- ti Akvam Azası devletlere karşıhklı munmsele esasma halâl gelmemek ü- zere en ziyade müsaadeye mazhar | millet munmelesi yapılması kalkın. | da Cemiyeti Akvama teminat verme | si lözum geldiği mütaleasmda bulun- İn muştur, Komisyon İngiltere ile İ- rak arasında münakit ittifak muabe | desinde mevcut © tenhhötlerin yeni | İ rak devketi klâlini kat'i saret- | &e ihlâl etmediği mütalensını da ileri sürmüştür. e amima pi İ Riga müzakereleri | RIĞA, 5 (A.A.) — Letom- ya - Rusya ademi tecavüz mi- sakı hakkında icra edilecek mü | zakerata memur edilmiş olan Sovyet Hariciye (o komiserliği erkârından M. Stimoniakoff İ yarın buraya gelecektir. | Bu murahhas aynı zamanda, | » Rusya ile Romanya arasındaki | akdi mutasavver olan ademi te cavüz misakına ait müzakeratı da idare edecektir . Kudüs kongresindeki İ İranlıların hüviyeti | ISTANBUL, 5 A.A. — Kudüs| kongresine Tabatai namında İranlı İ bir zatın da iştirak ettiğine dai | yelç mtiyar eteniş olam havadirlr) iştirak eden vaktile İs- | tanbulda büyük elçilik etmiş olan Tabatai Han olmayıp efradı pek ke- sir olân o aileye mensup ve ber tür- yaettin namında bir M.Doumergue'e yeni iş PARİS, 5 A.A. — Süveyş kana- İı idare meclisi, sabık reisicü M. Donmerpue'i müteveffa M. «lin yerine intihap etmiştir. | arrumun başlten sebebi Japon askerlerinin kullandıkları zırhlı soxomotiflerden biri etmesi muhtemel görünmektedir. Bi | eaenaleyh, içtimam tacili müşkül ola caktır. Amerikanın protestosu VAŞINGTON, 5 AA.—M Sümson, Harbindeki Amerika kon- solosunun duçar olduğu taarruza de- | ir olarak Japonyanın Waşingtondaki sefirine şiddetli bir protestoname tev di etmiştir. Mukdendeki Japon askeri maka- | -| matı tarafından yapılan itizarm Har bin Amerika konsolorunu memnun iç olduğu zannediliyor. TOKİO, 5 A. ponya hari Amerikan ka etme A.—AA—Ja , İ Yapılan tahkikat neticesinde, te- | olan Japon tercümanın vazifesine nihayet veril- liği ve işte methaldar iki Japon as- kerine tatbik edilecek olan cezanın tetkik edilmekte olduğu anlaşılmış. | memesine karar verir. <W tının normal tarihte yeni birin Bazı siyasi mahafilde deveran et mekte olan intihahatın tehiri şayın- © | olunmaktadır. Velâletin yeni teşkilât, hakkında ları bareme tabi tutulacaklar İ O ANKARA, 5 (Telefonla) — Gümirük ve inhisarlar vekâleti İde yeni teşkilât projesi hazırlanmaktadır. İstanbuldaki inhisa lar idarei umumiyelerinin Ankaraya nakli esas itibarile takarri etmiştir. Yalnız inhisarların fen kısımları İstanbulda kalacaktı Bu husustaki emrin önümüzdeki halta zarfında İstanbula tek liği mukarrerdir. Bu idarelerin yerleştirilmeleri için bina taharı müsteşag Âdi melas | Bey bana dedi k Prusyn diyeti için yapılacak habata gelince bu intihabat, ancak| atideki 3 vasıta ile tehir edilebilir:- | 1 — Reişicumhur, Weimar kamu: nin 48 inci maddesi muci- tihabatın icrasını men'eder i, aranın üçte iki ekseriyeti ile intihabatın icra edil başvekili, kanunu iyetteki salâhiyetlerine tev- fikan intihabatn icrasını men'eder. Birinci faraziye, varit değildir. Hindenbourg, sosyal demokratların hiç te dostu değildir, ve Weimar ka- nunu esasisinin kendisine bahşetmek te olduğu fevkalâde salâhiyetleri is- timal ederek © sosyal demokratları Prusya'da iktidar mevkiinde tutmak istemiyeceği muhakkaktır. o Esasen böyle bir tedbir, kanunu esasinin ru. huna muhalif olacaktar. Makidonya"i h bir Voyvoda öldü SOFYA, 5 (A.A) —Dün Sia nimka şehrinin bir sokağında Maki. donya Voyvodalarından ve Proto- gucroff hizbine mensup ve ihtilâl rüesasından İwan Michailoff'un ta- don Chtereff, o revelverle iştir. Katiller tevkif edile | Romanya, Sovyetlerin Tapa İizar beyan etti NEVYORK, 5 A.A, den bildi pon makamatı aske konsolosunun Ha, ramasından dolayı itizar beyan et- miştir. Yugoslavyada Buhran Vazifesi biten kabine | istifa etti | BELGRAT, 5 — Kabine is- i 3 eylül. tari nu esasiyi müteakip, intihabat | rası maksadile teşekkül eden bükü- metin vazifesinin, dün yap, hetmdan sonra hitam bulmaz | olduğunu beyan eylemiştir. Honduras'ta örfi idare HONDURAS, 5 A.A. — Son za-| manlarda müstahdimlerinden o 800 kişiye yol veren hüyük bir Amerika meyve istihsal kumpanyasının bu ha cketinden dolayı bu mıntakada vu- ku bulan hoşnutsuzluk hareketi ne- ticesinde bütün Hondurasta örfi ida re ilân edilmiştir. Amerika işsizlerine buğday veriliyor YAŞİNGTON, 5 AA — Aran meclisi Amerika işsizlerine, nezareti stoklarından 40 lll Bi bu- şel, buğday tevziini derpiş eden bir kararı kabul etmiştir. Bu karar henüz meb'asan mecli- since münakaşa edilmetniştir. Eskilerinin yerine VAŞİNGTON; SAA. — 120 yel i harp gemisinin 616 O milyon 250 bin dolar mukabilinde inşasını der. piş eden kamın projesi, meb'usan meclisine tevdi edilmiştir. Bütün bu yeni gemiler © nizami kuvvetlerini doldurmak © suretile kadro harici kalacak olanların yerle. rini işgal edeceklerdir. Şili'de moratorium SANTİAĞO DE ŞILI, $ A.A. — Ayan meclisi, möratoryoma ait ka, nun proj kabul eylemiştir. Lausanne konferansı ve İsviçre BERNE, $ A.A. — Reisicumhur, ayrı, ayrı İngiliz ve Fransız orta e! İ gilerini kabul etmiştir. rünileyhe tamirat konfer: ci kânun ayının ikinci nısfmda Lan- sanne'da toplanacağını beyan ile İs. viçre'nin muvaffakatini talep eyle- mişlerdir. Reisicümhur, federal mee- tarafından tasdik edilmek şartile “Peki” diye cevap vermi | istihdaf eden cevabını bekliyor BÜKREŞ, 5 lar meclisi, bugün Romanya ile Bur. ya arasında akdi mutasavver tecavür misokı bakiımdaki mü rat meselesini tetkik edecektir. Sovyetlerin bu müzakeratın 5 Kâ nunusanide Riga'da icrasına muva- fakat edip etmediklerine dair vere- cekleri cevaba inlizar olunmaktadır. ar AS Yer Hoover'in Yeni teklifi Gümrük tarifelerinin tenzili için yeni bir konferans VAŞINGTON, 5 A.A. — Demok rat fırkasının tarifeler İsomisyonu, cihan gümrük tarifelerinin tenzilini beynelmilel bir iktisadi konferansin M, Hoover tarfından içtima davetine mezuniyet veren bir kanun projesinin tanzimine muvafa- kat etmiştir. Merkür kanun projesi, yakında meb'usan meclisine tevdi edileçek- tir. Rus sanayiinde yeni tedbirler MOSKOVA, 5 (A-A.) nist fırkası komitesi, Sov eli iktisat meclisini yeniden etmeğe karar vermiştir. Komü- Rusya tensik Bilhassa manifstora sanayi meclisten almacak ve bu sanayi raâstakll bir halk kociserliği ihdas sahtiyan, hazır elbise imali sanayii. İlb., Gibi hususat ile iştigal edecek. tir. Aynı zamanda bir orman ve ke- reste sanayii balk komiserliği de ib- das olunacaktır. Bu komiserlik, or- caktır, Kâğıt imalâti, odundan çıkarı inn kimyevi mahsulât vesaire de bu Kozziserliğin iştiglitı meyanma de. Hububat cinsinden yeni bir mahsul LONDRA, 6 AA. — Profesör İ Bilfen'in Kembriç Darülfünunü raat şubesinde buğday ve çavdar me lezi yeni bir mahsul vücude g: ğe muvaffak olduğu ve bu yeni mah salli çorak ve fakir srnalda de en LE veee Yetiyekileceği söylem A.A.) — Nazır) “ — Teşkilâtm alacağı kat'i şekil üzerine tetkikat “devam et -İ mektedir. Henüz bi neticeye varılmış değildir.;; Diğer taraftan öğrendiğime göre imhisarlar gümrük vekâleti- nin merkez teşkilâtı için yeni fasavvurlar vardır. Biri inhisarla ve gümrükler namile iki U, südürlük teşkili, diğeri de gümrükler İ le inhisarların ayrı ayrı birer müdiriyet halinde vekâlete raptı. Bu tasavvurlardan hangisinin tercih edileceği henüz malüm ildir, Bundan maada yeniden tanzim edilecek kadrolarda in- İ hisarlar memurlarının ekserisi devlet baremine (o tabi tutulacak ve bazılarmın da ücretle istihdamıra devam olunacaktır. Akın piyesi Gazi Hz.nin huzu- ıda temsil edildi ANKARA, 5 (Telefonla) — Akın piyesi dün gece Reisicüm- hur Hazrelerinin, hükümet erkânının, ordu. kumandanlarınm, | meb'usların ve devsir erkânmın huzurunda Helk evinde temsil edildi. Bu akşam aynı piyes halka, yarm akşam da zabitana gös- terilecektir. Iflâslar hakkında bir istatistik ANKARA, 5 (Telefonla) — Cümhuriyet Merkez Bankasının gösterdiği arzu üzerine istatistik umüm müdürlüğü paslıca vilâ- yet merkezlerindeki iflâslar hakkında ve bu iflâslar neticesinde tahakkuk eden düyun ve aktedilen konkordatolar hakkında bir istatistik tanzimine başlamıştır. Italya sefiri geliyor ANKARA, 5 hareket etmiştir. Kaçakçılık lâyihası mecliste ANKARA, 5 (Telefonla) — Bütçe encümeni kaçakçılık lâ- yihası hakkındaki mazbatasını hazırlamış ve matbaaya vermiş- tir, Lyihanm perşembe günü tevzii mukarrerdir. o Aynı günkü inikatta müzakere edimezse cumartesi içtimaında görüşülecektir, (Telefonla) — İtalya sefiri bu akşam İstanbula Izmirde İliç vapuru kurtarıldı İZMİR, 5 (ALA.) — 10 kânunuevvelde fırtınaya tutularak İz- mir civarında karaya oturan Rus bandıralı İliç vapurunu kurtar- mak için 20 günden beri devam eden mesai muvaffakıyetle neti- celenmiş ve vapur kurtarılmıştır. Gemi Seyrisefainin Alemdar romorkör tahi resi ile ve diğer tahlisiyeler tarafından sevkedilmek suretile berayı tamir İstan- bula gelmiştir İrakta kolera hastalığı kalmadı ANKARA, 5 A.A. — Sıhhat Vekâletinden tebliğ olunmuştur: Geçen temmuzdan beri Irakta hülünrsüren kolera hastalığı zail olmuştur. Hasta lığın zuhurundan beri koleranın memlekete girmemesi için conup vilâyetle. rimizde hududa mücavir köyler halkı ve hudutta ifayi vazife eden bütün memurlar koleraya karşı aşılanmış ve Cizrede bir lâboratuvar açılarak yol- cular murakabeye tabi tutulmuştur. Bundan başka Basra körfezi sahillerin den gelen yaş ve kuru sebze ve meyvanın da ithali menedilmiştir. Bu mem nuiyet müstesma olmak üzere Iraka karşı mevzu kolera tedbirleri ilga edil l Anadolu'da kar ve fırtına KASTAMONI, SAA Vilüyetin her tarafına yeniden kar yağmağa başlameğise. Ü ve Sinoptan gelen haberlere göre Karadenizde şiddet- li fırtınalar . Boyabat ve İnebolada bugün yağan kar 20 santimi geçmiştir. Kar har tarafta devam etmektedir. Hilâli Ahmer fakir ailelere un tevzi ediyor IZMİR, 5 A.A. — Hilâli Ahmer cemiyeti bir kaç günden beri Komal tevziine başlamıştır. Bazı ha li Ahmerin bu yardımına iştirnk Kastamonu bankası heyeti umumiyesi toplanıyor KASTAMONİ, 5 A.A! — Bir buçuk sene evvel tesis edilen Kastamer ni bankası heyeti umumiye içtima: bu ay içinde toplanacaktır. Meclisi ida re dünkü toplanışında bissedarlara 1931 senesi için yüzde 15 buçuk temet tu tavziine karar vermiştir. Bankanın sermayesi 50 bin lira olup yarısı te. diye edilmiştir. İngilterenin tahdidi teslihat konferansından istiyecekleri “LONDRA, S A.A. — Daily Te | nulması teklifini ihtiva etmekte oldu İngiltere'nin tahdidi tesli. | ğunu yazmaktadır. ln iz oi programının | | Hiçbir kruvasör, 8000 © tondan bilhassa dritnotlar hacminin 36,000 | (azda hacimde olamıyacak ve topla. rının pusu, 6 yı o geçemiyecektir. vondan takriben 28,000 tona indirik | Bandan başka, evvelce de sözlendi. eye ken tehtetkehirlerin