11 Aralık 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Sahip Ae Başmuharrir; Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Meğri ve Li Müdürü ETEM İZZET 11 KÂNUNUEYVEL 1931 6 nci sene, No. 2096 NUSHASI 5 KURUSTUR . Yeni kontenjan Dersim tehlikesini ale edecek tedbirler! rk ve Cenup havalisindeki: vilâ- yetlerimizin istirabı nedir? islâkat yolunun hangi A Her ha'de müspet ve normale doğru gidiyoruz.. ADANA (Başmuharririmiz en) — İşte rwhitin ve hâdi- lelerin haricine çıktık. Şark vi iyetlerimizin vaziyetini daha ükünetle mütalea etmek müm Her hâlde vilâyetle- ağtimiz; idari ve içtimai noktai Mazardan hususi bir ihtimama taçtır. Ancak bu hususi- i olduğundan fazla büyüt - eek de lâzımdır. Uzek ve m mazide buralarda çıkan diseler; “bu havalinin idari, ktimai, siyasi (o bünyesindeki talıklarını açık açık göste- İyor. Ortada bazı gayritabii- ler var. Cümhuriyet idare- vatanda gayritabii vaziyet- e, uzun müddet lâkayt kala haz. un mazarmda Türk tanı bir küldür.Tecezzi kabul mez. Vötan aksamı arasında ay- İlik gayrılık olmaz. Gaye; ter iye, hukuk ve mefkürece mü nis, mütesanit bir vatan ya itmaktır. Acaba Cümhuriye- W'şark' vilâyetlerimizde bu âyeye doğru — aldığı mesafe İnce söylemeliyim *, buralarda umumi vaziyet hüsbete ve normala doği iyor. Bir defabu ba yasi temelden kökü kurutul- hu Şurada burada dola- e ve b salar az olan çeteler, | yalnız hayvan hırsızlığı, şah- İM düşmanlık yapan şakilerden İbarettir. Devletin zabıta kuv- İvetleri bunları muvaffakıyetle ip ediyor, cezalandırıyor. ği Muhakkak ki birinci (o umumi (müfettişlik tarafından dairesi | hilinde olan sekiz, dokuz iyetimizde tatbik edilen tes kin politikası muvaffakıyet yo da yürüyor. Muhtelif saha. | Yırda müsellâh bir halde yaşi: | Yan aşiretlerin, eşhasın taraf taraf silâhları toplanıyor. Bu tilâh toplanma: hareketi, hiç İİ bir mukavemete maruz kalma- maktadır. Buda gösterir ki halkın ve hükümetin dilekleri irbirine uyuyor, Her ikisi de muhitte sükün ve emniyet isti Yorlar. Her halde şark vilâyet imizin asayişi Garbi Anado- İu vilâyetleri gibi tam ve pü- | rüzsüz olmak lâzımdır. Bu ne: tice mutlaka elde edilecektir. Bu havalide Dersimin bir siyeti var. Bu âsi dağlar- da sakin olan halk, ötedenbe- ti silâhlıdirlar, eskidenberi is- Yan ile melüfturlar. Son ya- hm asırlık idari © tarihimizde irkaç Dersim isyanının kanlı Vizleri mevcuttur. Halbuki bu- Zünkü vaziyet, eskisi gibi de ildir. Dersimin isyan istida- ; Cümburiyetin kudreti kar- imda sönmüş bulunuyor. Çok idai bir hayat sürmekte o- İan bura halkı; vaziyetleri İİ den müştekidirler, muztarip- irler. Onlar, ellerindeki silâh rını, emniyet ve mayişetleri için taşıdıklarını söylüyorlar. Vakıa Dersinde müsel İu bir kiyam beklenemez. Fa- kat silâh elde, kayalar - içinde | Yaşamağa . mahküm olan bu adamlar, etraflarındaki z ve masum köylülere musallat olmaktan, : mallarını #6 hayvanlarını çalmaktan hali ıyorlar. Onun için mal ve can hırsızlığı bu havalide ek- sik olmıyor. — Denilebilir ki, Dersim dağlarmı çeviren kaza larda yüz elli bin nüfustan iba ret halis Türk camiası; daimi bir tehdit altındadır. Bu biçareler soyguncuların her gün için muhtemel olan te cavüzlerini cesurane beklemek tedirler. Tehdit altında yaşı- yan bu vatandaşlara; muhtaç oldukları emniyeti vermek hü- kümet için en esasi: bir vazife dir. Bu vazife; daha “ziyade ihmal edilemez. Şunu da ve etmeliyim ki; hükümet o havalide sükün ve emniyeti te- is için kırmak, kesmek ve öl- dürmek sistemini tutacak de- ğildir. Padişahlık idareleri gi- bi, beyhude yere vatandaş ka- nı dökmeyi bu hükümet iste- mez. Onun silâhı; yalnız lettir. İnzıbattır, halkın muh. “ olduğu emniyet ve istikrar Hükümet; medeniliğin te — olan bu güzel şeyleri te- min için âzami > basi- ret ve itidal” göstereceği mu. hakkaktır. Esasen vaziyet ve İ umumi heleti ruhiye, bu mese leyi o müslihene © bitirmeye müsaittir. Şark vilâyetlirimizde gayr tabii olarak t olan haller den biri de itilâyi bir şekil de yalnız şehirleri değil, köy- | leri'de saran kaçakçılık belâsı- İ dır. Bu musibet aleyhine yürü- mek, her vakıt olduğundan zi- yade, bugün hükümetin esaslı bir vazifesidir. Başka mektup İlarımda izaha çalıştım, tekrar tekrar hatırlatmakta fayda var dır: Kaçakçılık, yalnız devle- tin maddi hazinesini ve mille. | tin manevi cephesini tahrip et miyor. Hududumuzdeki eşi j ve tezahüratına bakılırsa, ileri de meş'um: siyasi neticelerile de karşılaşabiliriz. Bunun taf- silini başka bir makaleye bıra: kıyorum, Hülâsa olarak bir şey söy- lemek İâzrm gelirse, denilebi- lir ki; bu havalide ıslahat baş- lamıştır. Her şey, normala doğ ru her gün biraz daha mesafe aliyor. Çabuk netice almmama sının başlıca sebebi; ihtiyaçla- rın, ihmallerin, -fenalıkların çok olmasıdır. Buna, bütçede- ki müsaadesizlikleri de kat. mak Izumdır. İdari ve içtimai ıslahat için zemin müsaittir. Zaman müsaittir, İşin gayrı müsait olan ciheti bütçenin dar lığıdır. Yoksa iktiham edile. miyecek müşkülât yoktur. On- dan sonra ise şarki ve cenubi Anadolunun inkişafına, nizam ve asayiş cihetinden İzmir ve Ankaranın seviyesine gelmesi. ne hiç bir mâni kalmaz. Siirt Meb'usu MAHMUT Amanullah H. Geliyor NAPOLİ, 10 (A.A.) — Sa bık Afgan kralı Amanullah Han, Napoliye vâsıl olmuştur. Bir kaç gün kaldıktan sonra İs tanbula gidecektir. listesini nesrediyoruz.. ».a Konterjan listeden istisna edilenler Yeni kararname bundan evvelkine nazaran oldukça farklıdır Posta kolileri için tedbirler Kânunusani, Şubat ve Mart ay- larma mahsus idhalât kontenjan lis- tesi ve Heyeti vekilenin ihzar ettiği 2 numaralı kararnameden bahsetmiş tik, İkinci kararname ve yeni konten jan histelerinin ihtiva ettiği o mevat bundan evvelkilerden oldukça farkl: dır. İkinci kararname ayrica konten jan listeden istisna edilen mevaddı iptidaiyeyi gösteren merbut bir cet- veli de ihtiya etmektedir. 20 Maddeden ibaret o bulunan 2 numaralı kararnameye nazaran, mem lekete idhal edileçek mevaddı iptidai ye üç kisma ayrılmıştır. Kararâame de tasrih edildiği veçhile (A) listesi nin ihtiva ettiği mevaddın idhah te mamen serbest tr. (B) Tistesile tesbit edilen maddeler teşvi- ki sanayiden istifade eden fabrikala. ra mahsus iptidai maddelerdir. Hem iptidai madde, hem de is. tihlik eşyası olabilen maddeler ise Üçüncü zümreyi teşkil © etmektedir ve kontenjana tabi tutulmaktadır. Sanayide kullanılan o makineler tabbi mevat ve maarife ait alât kor. tenjan histesi haricindedir. Kânunusani, Şubat ve mart ayla” vnda 25 milyon küsur liralık idhal eşyası kontenjan bisteye idhal olun. muş ve 45 milyon liralık mevat histe harici burakılmıştır. 2 sayek kararmayan ya çekil nin birinci maddesinde yazılan ewe vaddı iptideiye üç kısımdır. kısım münhasır: olunan mevaddı iptidaiyedir ki bun- lar teşviki sanayi kanunundan isti- fade ile mukayyet değildirler, Kontenjan listesine tâbi olmaksı. zn memlekete idhal olunanlar bu kış ma dahil iptidai maddeler merbut (A) Tistesinde yazılıdır. İkinci kıstm teşviki sanayiden is tifade eden müesseseler için şimdiye kadar İktisat Vekâleti © tarafından mürurlarmia müsaade edilmiş — olan (Devamı 6 iner sahifede) Gümrüklere Göre taksimat ANKARA, 10 (Telefonla) — Dünkü Heyeti Vekile içtimam- da husus bir komisyon tarafım dan kontenjan Jistesi üzerinde ehemmiyetli tadiller yapılmış- tr. Bu tadillerin Resmi Gaze- tede intişar edecek iiste üzerin de tesbitine bugün “geç vakte kadar devam olunmuştur. İkti- sat Vekâletinden ve Gümrük- lerden bazı memurlar bununla iştigal etmişlerdir. Liste sahife Jerinin tashih edilmiş şekli Baş vekâlet “matbâasna' gönderil- miştir. By sebepten dolayı inti- şan geciken liste bugünkü ta- rihli Resmi Gazete, ancak yarın öğleden sönra neşrolunabilecek tir, Gümrükler “idaresi erkânı yarın cuma olmasina rağmen makanılarına gelecekler ve kon- tenjanların o muzmele (gören gümrüklere taksimatını ve ka- rarnâmepin tatbikat izahname sini hazırlayarak « akşam pasta- sile alâkadarlarâ tamim edecek- lerdir. Gümrüklere göre taksimat, son bir aylık totbikat nazarı dikka- te alınarak yapılacaktır. Gene merkezi sıkleti İstanbul, ikin- ciliği İzmir ve üçüncülüğü Mer sin gümrükleri teşkil edecek- dir. Yeni kararnımede posta kolileri için kayde İstinaden gümrük idaresi tedbirlerini aj- mıştır. Bu hususta müstacel emirler verilmiştir. Bekârlardan vergil Kadınlara göre bu vergi tahammül edilemiyecek kadar ağır olmalıdır Maruf bekârlar da evlenmektense seve seve vergiyi verecek! Besim Ömer Paşa ve Kemal Bey Yozgat meb'usu Süleyman Sırrı Bey, Millet Meclisine mü bim bir takrir verdi. Takrirde 25 - 45 yaşındaki lerden kazanç, fat ve yol vergisinin zamlarile birlikte bir misli bekârlık ver- gisi tahsil edilmesi | teklif edil- mektedir. Takrir kabul edi verginin temin edeceği para i- le, sıhhati umumiye kanunun. da muayyen olan adette çocuk sahibi babalara yardım edile çektir., Besim Ömer paşanın fikri Bekârlarm hiç te hoşuna git erini söyliyorlar.. meyeceğini tahmih cttiğimiz bu takrir hakkında dün, bazı zevatın mülalealarinı almak is tedik. Bekârliğa taallük eden | meselelerde ilk hatira gelen ne- | dense maruf doktorumuz Be- sim Ömer Paşadır. Muharriri- miz ilk evvel bu zâatm fikrine müracaat etmiş Besim Ö. mer Paşa, bekârlık vergisi hak- kında demiştir ki: — Bu fikri ortaya atan, eski Erzurum meb'usu Salih Efendi dir. Vaktile, Darülfünun emini bulunduğum sırada kendisile görüşmüştüm. Bu zat, sade be kârlik vergisine değil (taaddü dü zevecata) da taraftardı. Kendisine şunları söylediğimi batırlryorum: — Umumi gaye nüfusun art (Devami 6. iner sahifede ) Hariciye ncümeni | Riyasete Mahmut Bey intihap edildi ANKARA, 10 (Telefon) — Millet Meclisi Hariciye encü- meni bugün içtima ederek en- cümen riyasetine Siirt meb'usu | Mahmut, mazbata mubharri İ ğine Necmeddin Sadık, kâtipli Mahni ve Zeki Mesut Beyler ğine Zeki Mes'ut Beyleri inti- hap etmiştir. Hazin bir irtihal Matbuat arkadaşımız Hoca Behçet Bey öldü Matbuatın eski ve emektar azasi Behçet B. merhum Matbuatın eski ve kıymettar emektarlarından “Hoca Beh- çet,, namile tanınmış arkadaşı- mız Behçet Bey bir müddetten beri tahtı tedavide bulunduğu Etfal hastahanesinde, şifayap olamayarak dün vefat etmiştir. Behçet Beyin ölümü gerek mat buat müntesibini ve gerek dost ları arasında derin bir teessürü mucip olmuştur. Behçet Bey yirmi seneyi mütecaviz bir za- manda matbuat âleminde çalış mış, kıymetli, halâk, selim bir zattı, Matbuatta ve çalıştığı ga zetelerde çok tatlı hâtıralar bi- rakan Hoca Behçet dostlarının hiç unutamayacağı dürüst zifeşinas, faal ve hoş sohbet arkadaştı. Behçet Beyin vefatı dolayısile kederdide ailesinin en samimi hislerle teessürleri- ne iştirak ederiz. Merhumun cenazesi bugün matbuat arkadaşları ve sair dostları tarafından hastahane- den saat 10,5 da merasimle kal dırılacak ve cenaze namazı öğ- leyin Teşvikiye camiinde kılın dıktan sonra Maçka kabristanı da Allahın mağferetine tevdi e dilecektir, X ses İstanbul Matbuat Cemiyeti kâtibi umumiliğinden: Ölen arkadaşımız Behçet Be yin cenaze merasimine bütün arkadaşların teşriflerini rica e- deriz. Toplanma mahalli saat > ire Etfal hastahanesi- Tasarruf cemiyeti tarafından verilecek olan madalya ve sahadetnamele; Milli tasarruf haftası yarın başlıyor Milli iktisat ve tasarruf cemiyeti dün toplanarak programı tespitetti Milli ikbsat ve tasarruf haftası ya İktisat haftasmda İstanbulda yü sabahtan itibaren merleketimizin | tatbik edilecek program şudu her tarafında başlıyor. Mülki il ve tasarruf cemiyetinin tertip bu bir hafta aynı zamanda milli #at ve yerli mallar bayramıdır. Bu bayram 18 kânunucyvel cuma akşa- devam edecektir. yaparak bir haftalık programı bir da ba tetkik ve müzakere etmişlerdir. Merif 3 ber akşam saat 21,30 da başlar. 2 — Radyoda bütün hafta her ak- (Devamı $ ınct mahifede) Kızıltopraktaki tren kazası nasıl oldu? Dün defnedilen Kara Vasıf beyin cenazesinde büyük bir kalabalık vardı Kara Vasıf Beyin geride bıraxuğı ailesi efradı ile. beraber çektirdiği bir resim ve evinden çıkarak kazaya maruz kaldığı mahal ve tzen hattında sürüklendiği kısım Kızıltoprakta feci bir tren kaza- sı neticesinde parçalanarak vefat ©- Uz Kara Vasıf — büyük bir cemaat Ru kaza hakkında dün mahallin- neticesinde / de yaptığımız tahkikat e memesi Haydarpaşadan 10,20 de hareket eden tren 10,28 de Kızıl toprağa geliyor. On baçuğa beş kala da Ka- ra Vasıf B. köşkünden tren yoluna çıkmıştır. Bu sırada İstanbula inmek üzre yni zamanda tren yoluna ( çıkan Leyla H. isminde bir m Vasıf treni görüyor haberdar ediyor. Vasıf B. trenin bir az uzakta olduğunu görerek tren yetişinceye kadar yolun obür tarafı na geçebileceğini tahmin ediyor. Fakat bu isabetsiz tahmin netice» #i olarak, lokomotif Vasıf Beyi kap- tığı gibi 25 metre kadar sürükleye- rek tekerlekleri altına alıyor ve par şalıyor. (Devamı 5 mc: sahifede* Kazaya şahit olanlardan" tren ateşçisi
