5 Aralık 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
wav sm» ON m m SM NM Vs vmm ai vt ik Mn e NN RA Şİ Ne 2 AVA» rn 4 CUMARTESİ 5 KÂNUNUEVVEL 1931 6 na sene, No. 2090 NUSHASI 5 KURUSTUR Buhranın Müntehâsı Buharanın müntehası ne dir? Buhı dünyayı (mereye kadar sürükliyecektir? Belli de ğildir. Bilinemiyor ki buhran, yavaş yavaş (azalacak, hayat düzelecek midir? Yoksa buh- Tan, gittikçe artacak, hayat ta- kammül edilmez bir hale gele- çek midir? İki müntehayı da hayal eden, zanneden, iddia e- den, müdafaa eden var. Fakat bunlardan birini nasız her kese kabul ettiren yok, Fili vaziyet şudur ki, cesim iktısat sahalarından © ticaret, istihsal, tedavül endişe verir mahiyet gösteriyor. Geçen se- neki ihracatla bu seneki muka yese edilirse büyük farklar gö ze çarpar. İhracat tenakusları Türkiyede yüzde 17, İtalya'da yüzde 17, Almanya” 'da yüzde yüzde 28, İngiltere'de yüzde 31, Amerika'da yüzde 36, Ma- taristan'da yüzde 43 tür. Tica- tetten başka iktisat sahaların- daki tenakuslarin müşireler tünde tetkiki, müşabih hattâ daha aykırı e göster- hektedir. Bu vahim iktsadi daralma tereyanı gün geçtikçe artıyor. Bir kere sukut içinde bulunan İktisat, iptidai sür'atinden do layı daralıyor. Yani buhranın, seyrini ikmal için devam ötme *i mecburiyeti var. Bir de bu- Da ilâve olarak, insanları yan İş ve aksi müdahalelerle 5 kutu bir kat arttır, rmdan dolayı daralıyor. Ki bu, her milletin buhranı tek başıma bertaraf edebileceği hayalinden doğuyor. İki âmil birleşerek, buhran şiddet kesbediyor. Bilhassa ikinci âmil üzerin de durmak lâzımdır, Zira, bub Tanm birinci tabii ve iktisadi âmili, bundan evvelki buhran- larda olduğu gibi tesirini ma- İâm şekillerde ika etmektedir. Buhran, nihayet bir iktısat buh anıdır ki, neşeti, tekâmülü, İntihâsı, evvelki buhran tecrü- belerinde tetkik edilmiş, ilmi meydana konmuştur. Fakat ikinci ve fuzuli âmil olarak gösterdiğimiz insanların yanlış ve aksi müdahaleleri bun dan evvelki buhranlarda bu- günkü kadar bariz görülmüş değildir, yenidir. Sonuncu müdahaleler, ilmin ve mantıkın müdahaleleri değil belki e siyaset müdahale leri, pestij ve milli infirat ham lelerinden başka bir şey olmı- Yan müdahalelerdir. Dünyan mübadeleye giren kısmını ta- mamile saran buhranın, ancak el birliğile bertaraf edilebilece- ği meydanda iken, milletlerin ayrı vahdetler halinde tecerrü- de çekilmeleri, yanlış ve aksi müdahale misallerinden biri- dir. “Diğer bir misali de, son zamanda İngiltere ile Fransa arasmda başlıyan para yarışın- da görüyoruz. Altın döküp kambiyo topla mak cereyanından sonra başlı- yan, sterling döküp altın al- mak hareketi, İngiliz parası- Min kıymetine sarsıcı tesir yap tığı ve bu tesirden elleri ki de dahil olduğu halde derece derece dünya iktısatları müte- ©ssir olduğu halde, bu hareket devam ediyor. Beynelmilel para ve eşya Piyasalar, yerine tahdit edil. Miş milli para ve eşya piyasa- ları kaim olduğu gündenberi, willetlerin tecerrüdü şiddetlen Miş, milletlerin prestij duygu- ları artmıştır. Nihâyet öyle bir hal hasıl olmuştur ki, pormal Zamanlarda yani iktısadın bey- telmilel esaslar dahilinde yürü | tüldüğü zamanlarda, milletler | ârasında o kolayca ve nazikçe | halledilen tezatlar, ehemmiyet kesbetmişler, büyü olmuşlardır. Milletlerin tahtı #uurlarında gizli kapalı kalmış hice nice hisler ve fikirler, buh Yan ilerledikçe biraz daha faz- meydana çıkıyorlar. Gittik- $€ acı ve bâd şekiller alıyorlar. Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü Bulgar başvekili şerefine dün Ankara'da üç ziyafet verildi Kâtibi umumi Tevfik B. tarafından verilen çay ziyafetinde Gazi Hz. leri de bulundular ve misafirlerle ayrı ayrı görüştüler M. Muşanof'un bu akşam Ankaradan hareketi ve yarın şehrimizde bulunması yaa şa 5 Yukarda Bulgar basvekili meclis müzakeratını takip ederken, aşağıda meclis reisimizin verdiği ziyafette davetliler gün Bulgaristan Başvekili M. Muşanof şerefine Ankara pa- lasta bir öğle ziyafeti vermiş- ANKARA, 4, (A.A.) Balkan konferansı reisi Tri zon meb'usu Hasan Bey, bu- ......... Dahiliye Vekili Salı gü: ini Ankarada bulunması muhtemel ANKARA,3— Dahiliye vekili Şükrü k ya Bey Gazia- yintap'tan Ki giderek ka- çakçılık hakkımda ( tetkikatta bulunmuş, sonra tekrar Gazi- ayintaba dönmüştür. Buradan Fevzi Paşa, İslâhiye tarikile Adanaya gidecektir. Salı günü Ankaraya avdet etmesi muhte meldir. Kudüs Kongresi Hangi meseleleri mü- zakere edecekmiş? Kudüsten İngiliz gazetelerine yar zılıyor: Elfeliştin gazetesinin yazdı. ğma göre, kükümet toplanacak is- Bim kongresini tertip edenlerden, dost devletler tarafından gayri dos- töne telâkki edilecek meselelerin mü zakere edilmemesini talepetmiştir,hü kümtin bu talep ve talimatına karşı kongreyi tertip edenler görüşülecek lerin rüznamesini hükümete vermişlerdir. Bu ruznamede müzake re edilecek meseleler şu suretle tas- Mi 1 — Müslümanlara ait mükaddes yerler, 2 — Kudüste bir müslüman darülfünunu ihdası, 3 — Hicaz şi- mendifer hatti, 4 — Müslüman har Sinin neşir ve tamimi, 5 — Dinsizlik | « Je mücadele. İ Nasıl para Kazandınız? Anketimizi beşinci sahifemizde okuyunuz|! ibi kadi tezatları ve iktisat rekabetleri artacaktır. Dünyanın manzara sı 1914 ağustosundaki manza- Dün memleki fan müessesesi mukarrerdir tir. Ziyafette Bulgar misafirle rimizden başka Başvekil İs- met, Meclis reisi izım Paşa: lar hazeratı ile Hariciye Veki li Tevfik Rüştü Bey, heyeti ve kile azasından bir kısmı, bazı meb'uslar ve hariciye erkânı hazır bulunmuşlardır. Misafirlere saat 17 de riya seti hur kâtibi O umumisi | Tevfik Beyefendi / tarafından Marmara köşkünde bir çay zi- yafeti verilmiştir. Çay ziyafetini Gazi Hazret- leri de teşrif buyurmuşlar ve Bulgar misafirlerimizle ayrı ay rı görüşerek kendilerine iltifat etmişlerdir. Misafirlerimiz çay dan avdetten sonra Gazi Haz- retlerinin kendilerinde bıraktı- ğı pek derin intibaları kemali şükranla anlatmaktadırlar. Akşam üstü saat 20/30 da B. M. Meclisi reisi Kâzumi Paşa Hazretleri tarafından Halk e vinde verilen ziyafet te büyük bir samimiyet içinde geçmiş ve misafirlerimiz geç vakite kadar eğlenmişlerdir. Öğle ziyafetinde — bulunan zevat çay ziyafstile akşam ye- meğinde de bulunmuşlardır. Yalnız mülkiyelilerin değil, münev verlerin bayramı Mülkiye mektebi 55 inci yıl dönümünü dün tes'it etti | Yukarda davetliler büfede, sada davetlilerden bozı zevef, aşağıda mektebin sen sınıf talebesi izin kıymetli bir ir Mülleiye mektebi nin 55 inci yıldönümü idi, Bu vesi- is sene olduğ gili ân sane'de: sim yapıldı. Eski mülkiyeliler toplan | dılar ve ilmü 'irfanlarını medyun ol. | dukları müesseseyi tebcil ettiler. İMerasimde vali Muhiddin Bey, va- Fransız Tahtelbahirleri Bugün halkın ziyare- tine müsaade edilecek Evelki gün Karadenizden şehrimize gelen Argenante ve Doris isimli Fransız denizaltı gemilerinin zabitan ve mürette batı dün şehre çıkmışlar ve muhtelif yerleri gezmişlerdir. Dün Union Francais'de tah telbahir mürettebat ve zabitg- nına Fransız Kolonisi tarafm- dan bir çay ziyafeti verilmiştir. Bugün tahtelbahirlerin zabi tan ve mürettebatı sat 12,45 te Taksimde Cümhuriyet abidesi- ne çelenk koyacaklar ve sabah leyin vilâyeti, kolordu kuman- danlığını Ziyaret edeceklerdir. Yine bugün Fransız tahtel- habirlerini halkın ziyaret etme e müsaade edilecek, akşama da ahtelbahircilere Ünyon | Francaise'de | tekrar bir çay ziyafeti verilecektir. Pazar günü şehrimiz Fran- sız konsolosu tahtelbahirciler şerefine bir öğle ziyafeti vere- cek, gece tahtelbahirler Marsi- İ Iya'ya müteveccihen - hareket | edecekleri Tıp Talebe Cemiyeti Dün şok münakaşah bir kongre akdetti Tıp talebe cemiyetinin dünkü kongresinde hazır bulunanlar Tıp talebe cemiyetinin senelik kon gresi dün Halkevi salonunda devam etmiştir, Sant tam 10,30 da başlayan kongre iştirk eden gençlerini hara- retli münakaşalarile saat bir buçuğa kadar" devam etmiştir. Kongre baş- laymca eski nzaları yekdiğerini ten- kit ve müshazeye başlamışlardır. Bu münakaşa movmman haricinde oldi. Hu için kongre reisi mü Betmişti. Kangra reisi eski beyeti idarenin faaliyet ve icraatının bir mürakabe heyeti tarafından tetkik edilmesini ve tetkik neticesinin mü- tenkıp kongrede heyeti umumiyeye arzsdilmesini teklif etmiştir. Bu tel- Hf uzun münakaşalardani sonra, ka- bul edilmiştir. Kongre esnasında ce- miyetin iyi çalışabilmesi için varidat temini i mevzuu bahsolmuş, bu bahse kongre Yeisi cevap vererek, cümiyetin hüviyet varakası tabetti- receğini, ve bu hüviyet varakası fakülteye girenlere birer liraya sat- reis ve İâtibi umumisinin de tasvip ettiğini bildirmiştir. Kongre esnasın- da yeni intihap edilecek heyeti ida. Teye nasıl çalışılacağına dair direk- tif verilmesi, bu meyanda talebe ara- sında tesanüt temin edilmesi için bir Darilfünen talebe mahfil, olmadığı takdirde bir tap talebe mahfili tesisi- ne çalışılması tavsiye olunması tek- lif edilmiştir. Dermeyan edilen fikir- ler etrafında talehe birliğinin müsbet bir faaliyet gösteremediği zikredile rek, bü birliğin faal bir hale getiril. mesi içn sarfı ineiai olunması, bu, dirde yeniden bir tesisi, talebenin di Gn ba fikirler etrafında yeni heyeti idareye direktif verilmesi karar altı na alınmıştır. Bundan sonra vakit 5 | ierilediği için, heyeti idare intihabı geçilmesi teklif olunmuştur... kabul edilerek heyeti idare intihabı- ma eğilmiş ve Hull, Fireman, Ke. nan, Refik, Rahmi, Adnan, Asım, C. İs Oninie yliriyimileni Bare: İ didreye serileri bonereve sie ANKARA, 4 ame ne — İzmir meb'usu Halil Beyin meclise teklif ettiği kanunu dün bildirmiştim. Ha- Hil B. Kanunun esbabı | mucibesinde idhalinin menini istediği maddele- rin beher sene Türkiyeden * “dışarı çıkmasına vesile teşkil ettiği Türk lirası nuktarmı şöyle tesbit etmiştir: Kahve; 5,500,000 ira Kakao: 1.600,000 - Çay J ,600,000 5 Pirinç: (459,248 Kırmızı ve a biber 250,000 ia Karanfil, Hindistancevizi ve emsali 350,000 Tasfiye edilmiş susam, yağı 1,145,940 Kolza ve sair nebati yağlar 600,000 Bezir yağı 250,000 ,, Zafran 98,000 ,, Fildişi 44000 Kereste ve ağaç ma- malt 2,354,000 Şeker ,289,000 ,, Yekön 25,525,780 ,, Halil Bey bu maddelerin men'i tak dirinde bu karardan müteessir olacak devletlerle ticari müvazene vaziyeti. mizi şöyle tahlil etmektedir. — Gümrük istatistiklerimize göre 929 senesinde Rusya 16 buçuk mil- yon liralık mal idhal etmiş, bizden de beş buçuk milyon liralık mal almış- tr, Çekoslovakya 15 buçuk milyon ki ralık mal idhaj etmiş biz de 3 milyon 1150 bin Tiralık mal almıştar. Macaristan 6 milyon 126 bin 176 liralık mal idhal etmiş, Bizden 53 bin 731 liralık mal almıştır. Romanya 5 milyon 221 bin 125 li- ral'k mal idhal etmiş bizden 3 milyon 761 hin-653 Tirak'k ül almıştır. Hollanda beş buçuk milyon lira lik mal idhal etmiş, 400 bin liralık iddissma göre, mez- kür eşyanın idhali menedilirse, bu memleketlerin listelerine isabet eden mikdar tenzil ikten sonra bile, çoları aktif vaziyet Halil Beyin teklifinde istinat ettiği noktalar “Her gün bir fincan çay ve kahve memlekete senede 7,5 milyon liraya mal oluyor,, diyor Teklif sahibi İzmir meb'usu Halil Bey ceklerdir. Bizden ihracat emtcamızı satm alan beş esaslı memleket. ile ticari müvazenemizi şöyle gösteri yor: Almanyanın idhalât 39,172,000 lira, bizden aldığı 20,581,000 lira, Fransanm idhalâtı 26,690,225 lira İ bizden aldığı 19,618,000 lira. İ İtalyanın idhalâtı 32,000,000 lira, İ bizden aldığı 33,000,000 Italyaya vuku bulan ihracatta Tir yeste tarikile Avrupanm iç memle- 'ketlerinin de dahil olması muhtemel dir. Maahaza on milyon lira bile ba İ suretle tenzil edildise, gene İtalya İ mühim müşterilerimiz meyanında» dar, Amerikanın idhalâti 17,1 Bira, bizden aldığı 15,387,000 maldır. Aramızdaki lenin ge nişliğine nazaran, mezkür memleket lerin bu son teklifimin kabulü takdi- rinde, hisselerine düşecek mikdar hiç mesabesindedir. Halil Bey tekli- finin kabulü takdirinde Brezilyanın, Hindistanın ve Çinin mütcessir ola Tap işaret etmekte ve bu devlet- Brezilyanın idhalâtı 4,663,334 li- ra, bizden aldığı 16,863 lira Hindistanın idhalât 6,099,525 lira, bizden aldığı 18,125 lira, (Devamı $ inci sahifede) 'Cross Country yapıldı Lik ve Şilt maçları güya devam etti!... Milli küme içfian yep Eyip - Vefa maçından: — Goi!.. Dün Y. M. C. A. cemiyeti- nin tertip ettiği Cross Country yapıldı. Müsabaka iki esas üze rinde oldu. Biri birinci kata- gori, biri de ikinci katagori i- Birinci katagori yarış bü- yükler ya » Bu müsabaka ya 10 kişi girdi. Mesafe 5000 metre idi. Ve Şişlide yapılıyor du. Yarış başladığı zaman müsabıklar ahenkli fasılalarla koşmağa başladılar. İlk 1000 sonra müsabıklerm vaziyeti belli oldu ve tek sıra halinde gitmeğe | başladılar, Neticede birinci 18 dakika 3 ikinci Psamavi, üçüncü Kara- vasi geldiler. Müsabaka çok muntazam ve heyecanlı oldu. İkinci katagori — yarışlara Mesafe 3000 ki Cross derecesinde muntazamya Kumkapı ve Vefa kulüpleri azasından bir kısırı rıştılar. Neticede 11 dakika 2 | bünden Teofaridis birinici ve N
