2 Eylül 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

, , i | i ı , © k orada fazla tutamazsınız; Siyast tefrika: 10 KARA BİR GÜN Istanbul nasıl işgal edildi? Oda değil zindan! Süngülü neferlerin tazyikı | altında mahpes yolu.. Loreveran ayağa kalktı. — Türk noktai mezarı mı, deği ve baş porımağını wesaya vurarak bağırdı — Ee biz ep bu- rada bulundukça Türk noktai nazarı yoktur . — Bunu Harbiye Nezareti- mize söylemeliydiniz ve beni heyetinize kabul etmemeliydi- niz. — Sizi kabul etmek Fran - saya hakaret eden yazıları im #a elmenize hak vermez. — Ben Fransız sansörü de- İz Böyle olmakla beraber ransa için o yazılarda bir ha- karet görmemiştim. | < Galip bir kumandan mı lüp bir şehre girdiği gün 18? muharebesinden Almanların Parise girdiğini ha tırlatmak hakaret Odeğil mi- dir? — Hakaret değil, tarihti Ne olursa olsun onu sizin — O'da bana ait bir iş de- öl. | — Sonra Kara bir gün ya | nihayetinde “Son gü- len iyi güler. Rira bien gui | LİR yi KN — Ya bu? — Bu da işte o zemanlara sit bir şey ki sizin için hiç bir manası ve şekle hiç bir alâka- sı yoktur. Loreveran ( dönüp dolaşıp Kara bir gün fıkrasından Fran sızlar aleyhine manalar çıkar mağa ve beni müdafaaya sev kederek mes'uliyet ve alâka vaziyetine düşürmeğe çalışı yordu. Yirmi dört saattenberi soğuk, açlık ve yorgunlukla bozulmuş olan sinirlerim için ayakta bu kaba sorgulara ce- vap vermek imkânı kalmamış- &. — Binbaşı. efendi, dedim, ben Türküm, Türk zabitiyim, Türk sansörüyüm, (Kara bir gün fıkrası Türk düygusu dur.. Bunu ben imzalamak mec | buriyetindeyim; bunda bir ha ta varsa onu bana ancak ken. di hükümetim, kendi ordum 40 | rabilir » Tekrar ayağa kalıktı; kapı- da bekliyen neferleri çağırdı. — Götürünüz, dedi ve kin- den tutuşan gözlerile yine be ni yakıp kül © edecekmiş gibi yüzüme bakarak <— O deyeceksiniz, reti ödemek mecburiyetindesi- niz!“Sonra papaza © dönerek yaptığı muamele hakkındaki fikrini soran bir istifham şek- hi aldı. Şimdi ben bağırıyor. dum: — Binbaşı efendi, beni bu- Mu. 'z mes'uliyet ve ceza Aziz Hüdayi rirle (o sözü var. Bu ne demek? Boğaziçni | dolduran diritmotlarımızın — demirlerini koparacak, ordularımızı koğa- cak ve arkamızdan güleceksi- niz, öyle mi 7 — Yazıyı okurken bu mana yi düşünmemiştim — Fakat imzaladınız. Çün kü Süleyman Nazif ile aranız da bir anlaşma vardı. Biz her şeyi öğrendik. Siz | larındandınız. Süleyman Na- zif de pervasız bir ittihatçıdır. O böyle bir makale yazacağı nı söyledi, siz de imza edece- | ginize söz verdiniz. “Yalan!,, manasında başı- m: salladım, sonra: — Yanlış, dedim, ben İttihat ve terakkinin © meşrutiyetten evvel bir uzvu idim, fakat hür riyet ilân edildikten sonra on- lar beni bir tarafa attılar, ben de onları unuttum. Böyle ol- masaydi beni bugün yüzbaşı üniformasile ve beylik kapu- tile görmezdiniz . Nereden ve hangi kâğrtla- rım arasnıdan almışlar, miyorum . Loreveran şu vesi- kayi uzatarak sordu: öz Kİİ b / olmaz. Bunları ancak kendi | hükümetim tayin eder . Hiç bir şey söylemedi. Pa pazın gözlerindeki takdir ve iştirak parıltısı © karşısında manyetize olmuş gibiy. Ne ferler aldıkları “emri ifa için kollarımdan tutarak çektiler. -- Haydi! Silkindim © ve Loreverana doğru daha yüksek bağırdım: — Efendi, bana başka bir lara ver- diği bir oda gösteriniz! Hiç aldırmadı; o küçülmüş bir piramit, asırlık bir kütük ancak bu kadar taş, bu kadar odun olabilirdi Süngülü tüfeklerini omuzla rma takmış olan bahriye ne- ferleri beni artık bütün kuvvet lerile çekiyorlardı. o Ayni manda birisi Loreveran yeri. ne güya cevap veriyordu: Yürüyoruz, odalarımı- zın hepsi böyledir! Zulmün o karşısında ferdin isyanından bir şey | çıkmaz; beklemek Kara bir gün ki besinin son sözünü tahakkuk ettirecek fırsat günlerine ka- vuşmak lâzrmdi. — Yürüdüm, yine odama geldim. Bahriye zabitinin “Hakareti ödeyecek- siniz!;, tehdidi o zihnimde bir tokmak : gibi işliyordu. Bunun manası “öleceksin!,, - demek- ten başka ne olabilirdi? Haka reti ödemek? Bunu bana ödeteceklerdi? Fransaya rerek başka işkenceler mi ya- pacaklardı? Gece odama gire- | timamı yapmıştır. Milli hükü- | Yoksa birkaç gün daha bu fi- lik Içtima —.ö Ingiliz kabinesi içtimaıı yaptı LONDRA, 31 (A.A.) — Ka bine bugün öğleden sonra ilk iç | ilk ! met bu içtimamda üzerine aldı ğı büyük ve ehemmiyetli işin ilk safhasile yani tekliflerini parlamentoya tevdi ittihaz edeceği tarz ve şeklin tesbiti meselesile karşılaşmıştır. Milli hükümetin tesbit ede. ceği teklifleri 8 eylülde pa mentoya bildirmesi çok muhte- meldir. Bu takdirde ise bü ya- kınlarda teşkil edilen iki komi- tenin raporlarını tetkik etmek ve hükümetin parlamentoda karşılaşacağı şiddetli muhalefe te karşı koymağa hazırlanmak imkânmı vermek için bırakıla- cak müddet çok uzun görüle- mez. İngiltere hariciye nezaretinde LONDRA, 31 (A.A.) — Ha riciye nazırı Lord Reading el- yevm Londrada bulunmakta o- lan ecnebi sefirleri hariciye n3- | zaretinde kabul etmiştir. ! LONDRA, 31 A. A, — Kabine | saat 16 dan 19,30 a kadar Downing | Strat'ta toplanmıştır. o Müzakerat hakkımda şimdilik hiç bir malümat | yoktur. Yalnız bilindiğine göre hü- | kümet ba içtimamda © tasarruf teli | komitesinin ve amele hükümeti tara | fından meclise tevdi edilmiş olan ka | mun projelerini tetkiks memur edi. len tali komisyonun raporlarını tet. | kik edecekti. Tekmil nazırların iri- | lafım temin eylemek lazım geldiği: den bu raporların münakaşası biraz uzun sürecektir. Bundan başka hü- kümet kabine haricinde kalan meza- ret müateşarlarını tayin o edecek ve! belki de Cenevre'ye gidecek murah- has heyetini intihap edecektir. Şm i- tibarla yakında bir çok kabine içti | maları yapılacağı derpiş © edilebilir. Şu itibarla yakında birçok kabine iç | timaları yapılacağı derpiş edilebilir. İyi tenlümat alan mahafil.. Asm | kamarasnın 8 eylülde toplanmağa | l davet olunamıyacağını da söylemek- tedir. Zira iktrsadi bir program tan- | simi gibi ağır bir vazife deruhte et. miş olan hükümet programını ta- mamon tanzim etmeden meclis hu- zuruna çıkacak olursa azim bir hata işlemiş alacaktır. Nim resmi ajansa nazaran bilhas- sa M. Mac Donald 15 eylülden ev. | vel olmamak üzere bu daveti tehir etmeği arzu eylemektedir. İngiliz sanagii MANCHESTER, 31 A.A. — Pa-| mak imalâtçıları merkez İkomitesile dokumacılık sanayii amele federas- yonu murahhasları, dokumacılık tez | güblarnın miktarını tevsil haklan. | daki prensip itilâfını tesbit eylemek bir konferanı aktetmişlerdir. konf. | rans asgariyevmiyeleri tesbit için tali bir kormisiyon teşkil etmiştir. Pa- piyasalar üzerinde İngiliz senayüinin | rekabete muktedir > bilmesi husu- sundeki bedefin * emrinde sarfedilmekte a mesainin uzun is | tihzarata tevakkuf eylediğini söyle- miştir, Ruslarla müzakere RİGA, 31 (A.A.) — Mosko vadan gelen o haberlere göre, halk komiserleri meclisi bir a- | demi tecavüz akdi için Lehista. İ na yapılacak müzakerelerle ay- nı zamanda -Varşova hüküme- tinin teklifi veçhile- ve Roman- ya ilede müzakerelere girişil- mesi ihtimalini bertaraf etme- | ğe karar vermiştir. İntihabın sonu BÜKREŞ, 31 A.A. — M. Mano- yininden sonra Noamtu vilâyetinde kismi intihabat yapılmıştır. Partiler | bu intihaba çok ehemmiyet veriyor. ları. Yahudi aleyhtarı “Demir muhafız,, teşkilâtının reisi M. Cor- —melinis Codrenno meb'us intihap © dilmiştir. Hülümet bu intihapta hiç bir namzet tutmamıştır. A cek bir Yursky Rus çarı gibi beni bu mahzende rovelver kur şunlarile © yere mi serecekti? ravun lâhdinin karanlık, buzlu havası, uykusuz, aç ve ci işkencesile nihayet sidecek miydim? GDevamı mari. iri- sönüp İ şağı bir mevkiye Hüşmemesi esasına | İngilterede büyük bir siye etmişlerdir. AENCI HAÂİ ERLER | Iktisadi ademi | 300 Bin Çinli | tecavüz misakı , Boğuldu M. Graiidi Kö teklirine| iştirak ediyor CENEVRE, 31 A.A, — Avrupa | İ birliği tetkik komisyonunun. iktısa- di tensik komitesinin içtimamda İ- tnlya ba iciye mazırı M. Grandi ik- tsadi mahiyette bir ademi tecavür misakı yapılması hakkında Rus hari ciye komiseri M. Litvinoff tarafın- dan ileri sürülen teklife iştirak st miştir. Fransız murahhas M. François Poncet, Rus projesinin karışık bir| teklif şeklinde olduğunu ispata çalış mış ve bu projenin domping mesele #ini ortaya çıkardığını söylemiştir. İspanya ve İsviçre ve Holanda mü- messilleri M. François o Poncatnin bu sözlerini kuvvetlei surette terviş ve müdafaa etmişlerdir. Alman hariciye nazırı Fon Cur- tus, Rus teklifinin hususi bir tetkik komitesine havalesini ileri sürmüş” tür. M. Litvinoff, doğrudan doğruya sulbü alâkadar eden bu meselenin | uzun uzadıya tetkiki lizm geldiğini | eyan ettikten sonra Alman hari ye nazırı Fon Curtlus'ün son teklifi. ne iştirak eylemiştir. M. Curtiue bu teklifinde Rus pro jesinin tahrir komitesi | tarafından tetkik edilmesini ve bu (o komitenin doğrudan doğruya Avrupa — birliği tetkik komisyonuna bu hususta bir rapor vermesini istemiştir. Tali ten | sik komisyonu bu hal suretini kabul | etmiştir. M. Litvinoff'un beyanatı | CENEVRE, 31 A.A. — Iktısadi tali komisyonun öğleden sonra yap- tığı içtimada Rus hariciye komiseri M. Litvinoff iktısadi bir ademi teca- vüz misakı © yapılması hakkındaki Rus projesi hakkında izahat vermiş tir. M. Litvinof€ bu projenin hiçbir memleketin iktısadiyat noktai naza- rından diğer bir memlekete göre a- müstenit olduğun, söylemiştir. M. Litrinoff tuna devam | la bu misakın emiyade müsandeye | mazhar millet muhumelesi maddesile tearuz etmi; ve herhangi bir İ devletin menfaatlerini korumak için himaye tedbirleri almak haklemı tah dit eylemiyeceğini sözlerine — ilâve etmiştir. —— | İtalyan hava Manevraları ehemmiyetle takip edilmektedir LONDRA, 31 A.A. — İtalyada | yapılmakta olan büyük hava manev- aları İngilterede derin bir alâka ve ehemmiyetle takip edilmektedir. Bu manevralar İtalyaya havadan © pek kolay taarruz edilebileceğini ve bun darı dolüyı İtalyanın kendisini mü- dafan maksadile hava kuvvetlerini den fazla tayyare fevkalâde müşkil şernit içinde 6 gün ve 8 gece uçmuş oldukları halde ancak 6 tayyare ye- ve inmek mecburiyetinde kalmış, bir kişi ölmüş ve 3 kişi de yaralanmış. tar. Morning Post gazetesi bu netice nin takdire şayari olduğunu, Italyan tayyarelerinin mükemmel bir halde bulunduğunu ve pilotların O çok id- manlı olduğunu gösterdiğini © vaz- maktadır. Hindistanda Galeyan! CHITTAGONG, 31 A.A — Müslüman ahali şehrin orta kıs mında bir mecusiye ait büyük bir dükkânı dün öldürülmüş o- lan bir müslüman mühendisin intikamını almak maksadile ya kılmıştır. Mecusiler büyük bir telâş ve korkuya tutularak dük kânlarını ve idarehanelerini ka pamışlardır. Müslümanların ile ri gelenleri sükünu iadeye ça- lışmaktadır. Bugünkü posta a3 ker muhafazası altında dağıtıl- mıştır. M. Lloyd George LONDRA, 31 (A.A.) —M. Lloyd George'a uzun müddet istirahat etmesini dektorlar tav | mil murabbasmda 400 kişiyi Pamuk rekoltesi ta- mamen mahvolmuştur SHANGHAİ, 31 A.A. — Bir istiap suretile nüfusun en kesif miktarını ve pamuk rekoltesinin © mühim bir kısmını muhtevi bulunan Kisng Si eyaletinin büyü - Eze nehri is . Havadan yapılan teftişat ile hasa- İ ra uğrayan mıntakanın 5,800 kilo- metre murabbar bir sahaye vardığı doğru olarak tesbit edilmiştir. Arazi üzerinde hiç bir müneat olmaması | hasebile biçare felâketzedeler mele” esiz kalmışlardır. Çin hükümet makamatı yalnız bu sahaya ait olmak üzere ölülerin adedinin 200 binden 300 bine kadar varmakta olduğunu tahmin eylemek tedir. Rekolte tamamen kaybolduğu gi- bi gelecek sene için de tohum ekimi mümkün olmıyacaktır. Polanegri öldü! Bir müddetten beri Hollivo- meşhur si. odda hasta bul. nema artisti Po lenegri o perito nitten vefat el miştir. Bir çok tp üstatların gayretlerine rağ 'men bu büyük kadm san'atkâ rı kurtarmak ka İŞ bil olamamıştır. Şİ Cenaze merasi- mi yakında yapı.ucaktır. Grevler ve Nümayişler * İngilterede Kentucky kont- luğunda kanlı bir çarpışma oldu HARLAN, (Kentuky) 31, (A.A) — Zabıta memurları grev yapmış olan madencilere bazı süaller sormak istedikleri bir sırada grevciler polislere a- teş açmışlardır. Bunun üzerine polisler de mukabelede bulun- muşlardır. Bir kişi ölmüş, bir kişi yaralanmıştır. İspanyada grev MADRIT, 31 A.A.) — Sen- dikalistlerle telefon grevcileri- nin nümüne' hapishanesi rında dün akşam yapmak iste- dikleri nümayiş hususi bir hü- cum kit'ası tarafından dağıtıl- mıştır. Nümeyişçiler hükümet ve emniyeti umumiye müdiriye | ti aleyhine bir takım yakışık- sız sözler sarfetmişler ve hapis ! hanede bulunan komünistler de | bu bağırışmalara iştirak sureti le mukabele etmişlerdir. Gece milis efradından mürekkep iki Basra'dan gelecek yolcular müşa- hede altına alınacaklar ANKARA, 1 (Telefonla), Basrada zuhur eden koleranın pek ziyade intişar etmesine mebni Basra ve havalisinden g: cuların, geldikleri yerde beş on gün müddetele serbest müşahede altına alınmaları ve bu müddet zafımda sıhhi hallerinin müraka' be edilmsi Sıhhat vekâletince takarrür ederek lâzım gelenler tebliğat yapılmıştır. Mektep müdürleri arasında ANKARA, 1 (Telefonla) — Ankara lisesi başmiuavini Hayri Bey müdürlüğe, felsefe muallimi Kemal Bey Edirne Muallis mektebi müdürlüğüne, İstanbul Davutpaşa orta mektep müdürü il Bey Kadıköy lisesi müdürlüğüne, Vekâlet - zat işle rü Cafer Bey, kendi arzusu ile Gelibolu orta mektep mü dürlüğüne tayin edilmişlerdir Muallimliğe tayin edilen Rasim Bey zat işlerini tedvire me mur edilmiştir. Bir kısım köylü kağnıdan kurtuldu AFYON KARAHİSAR 1 (A.A.) — Vilâyet tarafından tesif edilen araba imalâthanesi köylüye araba dağıtmağa devam et mektedir, Kağniden usanmış ve mazarratını takdir etmiş olaf köylü arabalara çok rağbet. göstermektedir. İmalâthanenin fas liyeti neticesi olarak bir kısım köyler kağnıden tamamen kurtuk muştur. Gece Şahende H.ı ve annesini yaralıyan vesoyanlar yakaland Dün gece saat 21 de bir karmanyolacılık vak'ası olmuştur: Eyüpte Şeyh resmi mahallesinde Otakçılar yokuşunda oturaf Şahinde Hanım, evde validsi ve hemşiresile işlerile meşgul olduk İsrı sırada, eve üç kişi birden girmiş ve Şahinde Hanımla annesi | ve hemşiresini sustalı çakı ile yaralayıp odunlarla dövdükten 308 | va dört beşi bir yerde alt, ve yetmiş lira evrakı nakdiyeyi alar | rak savuşmak istemişlerdir. Bu sırada kadınlarm feryadı üzerine yetişen zabıta memurlar | bu mütecavizlerden ikisini yakalamağa muvaffak olmuşlardır. Bunlar, İnebolulu Mustafa İle arkadaşı Hasandır. Diğeri de yak i kadar lanmak üzeredir. Gümrük İttihadı Lahey divanı salâhiyetsiz- lik kararı verdi PARİS, 31 A.A. — Echo de Pa ris gazetesinin (Londra muhabiri mahsusu yazıyor: Lahay'den gelen haberler beynelmilel divanm Avus- turya » Almanya gümrük ( ittihadr hakkındaki kararını 2 Eylülde vere- ceğini bildiriyor. Bu karar salâhiyet sizlikle ifade olunacaktır.Mezkür ga zete hali hazır vaziyetine nazaran Almanya ve Avusturyanın şimdilik bu ittihattan vazgeçmelerinin ihti- mali olduğunu kaydediyor. Seyahat tayyareleri müsabakası PARİS, 31 A.A. — Seyahat tay- yareleri için yapılan Dunlop kupası müsabakası dün bitmiştir. Hava o değildi. Birçok hesapların | ikmali için tasfinat ancak buğün te- mamlanmıştır. Kupa Derounre tara- İ fından kazanılmıştır. İkinci Brahaut ve Arnoud; üçün | reti kabul ettikten sonra mesaisi cü Puget; dördüncü Nowvel ve be- | şinci Labenu'dur. Iki Japon tayyarecisi ROMA, 31 A.A. — Tokiodan Avrupaya tayyare ile seyahate çıkan bölük, bir ihtiyat tetbiri olmak üzere civardaki sokaklarda, kol gezmişlerdir. Müthiş Zelzele ! Blücistanda otuz şehir ve kasabanın yıkıldığı söyleniyor KARACHIİ 31 (A.A) Geçen perşembe günü zelzele neticesinde Blucistanda 30 ka- dar şehir ve kasabanın harap ol duğu söyleniyor. Pamir, Mu- cha ve Bigum şehirlerinin ta- mamen enkaz haline geldikleri ve diğerlerinin de hasüra uğra anlaşılıyor. Bu şehirde 30 ve elli kadar da yaralı var- dır. Zira evvelki zelzelelerden | — ürkmüş olan halk korkudan şeh ri terkederek ovaya çekilmişler dir. Tayyareler hasara uğrayan mıntakalara erzak ve mualece taşımaktadır. Yang T e le feyezanlar HANKEOU, 31 A.A. — Yang Tse vadisindeki feyozanlar netice. sinde 16000 ev harap olmuş, £ 780 bin kişi meskensiz kalmıştır. Fransız- Leh dostluğu PARİS, 31 (A.A.) — Leh hariciye nazırı M. Zaleski müs temlekât nazırı M. Paul Rey- İ Japon Darülfünun talebesinden Ku- runaa ile Kumakana Littorio tayya- re limanına gelmişlerdir. Japon tay- yareciler Japonya sefiri ile İtalyan hava işleri nezareti erkânı ve faşist Darülfünunluları mümessilleri tara- fından karşılanmışlardır. Beynelmilel tababeti asabiye kongresi açıldı BERNE, 3i A.A. — 40 hükümet tarafından gönderilen 300 murahha- sin iştirakile açılan beynelmilel te- babeti asabiye kongresi M. o Motte tarafından küşat olunmuştur. Celse dimaği Tumeur'lerin teşhiz ve teda- visi hakkındaki usullerin müzakere- sine hasredilmiştir. Müthiş bir otobüs kazası LUGO, 31 A.A. — Santa Marin da In Visja kasabasındaki panayir penliklerine elli kadar yolcuyu taşı- makta olan bir otobür şehirden bir kilometre mesafede bir uçurum ke- narına müsadif bir dönüm mahallin- de kapaklanmış ve 16 metre yüksek te uçuruma düşmüştür. Yedi yoleu derhal ölmüştür. Diğer otuz kadarı vam çak vk yalama Altı talebe bulundu WELLİNGTON, 31A.A.— Rapohu dağına çıkmış olup bir kar ile Mareşal Pötain'e Leh hükümeti tarafından verilen Polonia Restitua nişanının bi- rinci rütbesini tevdi etmistir. fırtmasında kayboldukları bildirilen 14 talebeden üçü kadın olmak üzere altısı açlıktan bitap bir vaziyette ola rak bulunmuştur. Erzurum posta ve telgraf. müdürü ANKARA 1 (Telefonla) — Erzurum Posta ve Telgraf dürü Yusuf Bey vekâlet ne alınmıştır. Samsun polis müdürü ANKARA l (Telefonla) lüğüne tayin edilmiştir . Silki askeriden tart ANKARA 1 (Telefonla) Adam öldürmek suçundan de" layı yedi buçuk sene hapse mı küm olan jandarma ülâzind 2860 Tevfik Ef, nin silki aske" riden tardı takarrür etmiştir. Ekalliyetler kon- gresinin kararı CENEVRE, 1 A.A. — Mük kalliyetler kongresi birkaç karar nihayet verilmiştir. Bu karar lerinden bazıları ekalliyetlerin hi yesine © müteallik bulunmaktad Kongre bu hususta Cemiyeti mın dikkat nazarını celbetmekte g ekalliyetler tarafından verilen i larm bundan böyle Cemiyeti Akvsf tarafından itina ile tetkik edi ümidinde bulunmalıtadır. M. Musolini tayyare i Berline gidecek ROMA, 31 A.A. — Deveran £ den haberlere nazaran M. Mu jeneral Balbo'nu kullanacağı bir 1 yare ile Berlin'e bir ziyaret yapa tır. Diğer taraftan mevkii henüz # yin edilmiyen bir su (Kaplıca) şeh) rinde M. Masolini'nin Alman bük) meti ricalile müsadif olacağı da #| nediliyor. Lehistan'da bir casus tevkif edildi VARŞOVA, 1 A.A. — Yaba” bir millet hesabına casusluk itham altında bulunan imülâze” Hummicki askeri jandarmalar t3/*) fından tevkif edilmiştir. Tahkik” mülâzimin bundan bir ay eivel #) yetler hesabına casusluk yaptığı” dan kurşuna dizilmiş olan binbaf” Demkoueki ile sıkı münasebet id” 'me ettiğini meydana çıkarmıştır. M. Henderson çekiliyor mu ? PARİS, 31 A.A. — Echo de?” PEP 1'aw gz tinden çekilecektir. Bu gelek Sele se toplanacaktır.