26 Mayıs 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
| i ! i ç | 1 ; — m ARA A —d Adin an LARA, e e ml N Menfi ruhlular Bu memlekette iş görmek Züçtür. Muvaffak olmak için hudutsuz bir tahammül göster- mek lâzımdır. En iyi ve hayırı teşebbüsler, ilk hamlede mut- fena karşılanır. Sanki hüs mü zanna değil, sui zanna memuruz. İnkılâp mücadele | sinde bu hâleti ruhiyenin bir sok misallerini gördük. Öyle adamlar gördük ki, ta- Faftar olduklarını iddia ettikle i ei lal hareketleri kâr- im seriyi. küçük, mânasız ize wer e küskün bir vaziyet aldılar. Cümhuriyetin ilânı da böyle ol- mamış mı idi? Bundan sekiz se. | ne evvel,Büyük Millet Meclisi ve onun Büyük Reisi Gazi |İğİ Mustafa Kemal; idare şekille Tinin en mütekâmili olan cüm- | İİ uriyeti ilân ettiğinin ertesi gü Mü memleketin ricalinden sayı» (İl lan bazı zevat gazetelerde be- Yanatta bulunmuşlardı: “Biz | © cümhuriyetçiyi Fakat Sümhuriyet böyle mi ilân edi- lir? Hele bize haber vermeden | İŞ yapılmalı mr idi?) Sonra- ||| » anlaşıldı ki onlar ne cüm 'uriyetçi idiler, menafiinin icaplarma uya” <ak vatanperver idiler. O gün- den beri cümhuriyet düşman nin saflarında kaldılar. Sradadırlar. Türkiye İş Bnakası ilk ku- ralduğu gün, bozgunçuların İ İ ağzmdan ve kalemlerinden G- (ll an sözler;hâlâ kulaklarımızda * Banka tesis etmek çocuk Oyuncağı değildir. Bu işte her #€yden evvel teknik ister, ihti- ter. Bu kıymetli umsurla- Tı nereden bulacaklar? Bank: nan mühtaç olduğu sermayeyi nereden toplayacaklardır. Yabancılar, inanarak bu iti- Fzları yapıyorlardı. Bizimkiler de tetkiksiz hükümler veriyor- wdı. O tarihin üzerinden altı Yedi. senelik kısa bir zaman #<çti. Bu milli müessese; yatar m muhtelif köşelerinde kırk | değe açı. Memurlarının 2- tisas işlerinde de -vatanın yetişen- kuvvetli yesinde Avrupadaki | yöizerli bankalardan asla geri almadı, Gene iki sene evvel idi: İs bankası halkı küçük tasarrufla ta alıştırmak için bir teşebbüs İdı. Kumbara usulünden isti- iadeyi düşündü. Bu teşebbüs © Vakit te akıl; geçinen bazı a ların istihfafını celbetmiş- ti. Onlar bu hareketi pek hafif O tarihin üzerin uşli 'n henüz iki sene geçti. Alı Dün neticeyi birkaç rakamla i- İade edelim: Sene Hesap adedi Türk Lirası 1927 5,038 1,178,325 1928 o 10,130 - 1,703,968 1929 23336 (o 2589836 1930 39,715 Oo 3,913,655 Geçen kış milli paramız bir- den bire sukuta başlamıştı. Va- #iyet çok tehlikeli idi. Hükü- met bazı radikal tedbirler aldı. Bu tedbirler yüzünden bazı Müessese ve efradın müşkülâta “ürayacağı tabii idi; tedbirle- rin tatbikatina başlandığı Za“ Man şuradan buradan şiköyet- tez kselmeğe - başladı. “Bu irler ile paranın sukutuna mâni olmak mümkün mü?,, di eplerin sayısı çoğaldı. Bir kaç suç onra vaziyette misbi bir ğe hasıl oldu. Paramız ar- «X düşmüyordu. Bir kaç hafta sig ee paramızda istikrar hâsıl 4 Ruha emniyet geldi ve iş- 8 bir çok senedir ki, Türk pa- e © zaman tesbit edilen hu- ut dahilinde durmaktadır. z zamanlarda iş Jimilet şirketinin etrafında koparılan itirazlar; tenkitler de izah etti- #imiz bu hâleti ruhiyeden doğu Yor. Hükümet olsun, teşebbüs *rbabı olsun, bu hâleti ruhiye- Yİ iyi tanrmalıdırlar, Bunun te- "ahüratı; bazan en kuvvetli a- timleri bile sarsabilir. Bir ki Sim insanlar var ki hem her $€- Yi isterler, hem de başlanan 26-MAYIS 193 NUSHASI 5 KURUŞTUR sebeplerden. dolayı ne de memle- /İl sekiz yüzü buldu. Teknik İİ SALI Memuriyette vekâlet müddeti ANKARA 25 (Teleofn)- Bütçe encümeni yarın yeni bütçeyi müzakereye başla- yacakteır. Bundan mada hü kümet bugün Meclise iki ay hk bütçe tevdi etmiştir. Bu bütçe 31 milyon küsurdur. Yaş hükümetin teklif eti 1 bütçesinin altıda Yeni bütçe ancak haziran. nihayetine doğru kanuniyet kesi ği göre yeni bütçe ile tadile uğrayan ve daralan kadroların tatbika- İİ tina ancak temmuz bidaye- tinde başlanabilecektir. Dün de irdiğim gibi Meclis hükümetin tasvip et İİ tiği bütçe üzerinde tadilât yapmak zaruretindedir. Hü kümet 931 bütçesinin vari- dat kısmında arazi vergisi fat vergisi 7 milyon 710 bin sayım vergisi 13 milyon 600 bin, kazancı 15 milyon 623“bin, müameleyi 16 mil- yon, veraset ve intikali 750 bin lira olarak tahrir ve tes milyon kadar tenakus yapa cağına göre 931 bütçesi ye- künundan gerek varidat ge. rekse masarif kısımlarında ayni mikdarda tenzilât ya- pılacaktır. Varidat Bundan mada 931 vari- Mudanya - | Varidat bütçesinde yeni bir kısım açıldı Bütçede tasarruf temin edilirken açıkta pek cüz'i memur kalmasına dikkat edilmiştir. 5 milyon 632 bin, müsakka- | | dat bütçesinde Devlet de- miryollarndan da iki bu- çuk milyon lira varidat tah İİ min olunmuştur. Gümrük varidatı ise 57 milyon üze- rinden tesbit edilmiştir. 930 bütçesinde gümrük İzi milyon 300 bin lira tah- İ min edildiği halde ayni se- nenin tahsilâtı ancak 56 mil yon 240 bin 411 lirayi bul- muştur. Düyunu umumiye bütçesinin sakıt Osmanlı İ imparatorluğu düyunu” fas İsnamürettebatı semeviye ve düyunu umumiye masarifi umumiyesinden Türkiyeye İ ait hisse beş milyon 1281 bin lira vazedilmiştir. | 930 bütçesinde bu fasla 14 | milyon 880 bin 447 lira kon muş idi. Dahiliye ve Cemiyeti Umumiye Hükümet yeni bütçeyi Meclise sevkederken lâyıha sma esbabı mucibe ilâve et- iştir. Bu esbabı muci- beyi Maliye vekili bütçe en- cümenine ve heyeti umumi yeye bizzat hiliye vekâleti ile emniyeti umumiye, posta ve telgraf ve telefon idareleri yüzde İİ 15 tasarruf esasına müs- İ (Devamı sahife 5 te) Bursa hattı satın alınmıyacak mı? Bütçe encümeninde ekseriyet lâyihanın reddine taraftar ANKARA, 25 (Telefonla) — Mudanya - Bursa Demiryolu hattı- nın hükümet tarafından satm alm masma dair olan lâyıha Nafıa Em- cümeninde müzakere ve tasvip edil- miştir. Ayni löyıha “bütçe enelime- ninde görüşülmüşsede encümenin ekseriyeti lâyıbanın reddine taraftar olmuştur. Hükümet - iyıhasında mezkür hattın 50 bin liraya satın alınması i- çin Meclisten salâhiyet talep etmiş &. Halbuki bu meblağı vermeden, mukavele mücibince hattın bilâbe- del devlete kalacağı mütaleasi ileri sürülmektedir. nevi hastalıktır. Hastalık en büyük mazerettir. Doğru oldu- ğuna eminolduğumuz. yolda da ima yürümek lâzımdır. Her memlekette halk; ekseriya işle- rin başlangıcını beğenmez, $i- kâyetlerini göklere çıkarır. Fa- kalmaz. a ' kik etmeyenlerin itirazı; dalma is ve infial- T seyi beğenmezler. Bu bir ani, muvakkat bi Bütçe encümeni reis veki'i Rana Bey « den doğar. Onun için verdikleri İ hükmün kıymeti yoktur. “Ne | yapayım, e zaman halk böyle istemişti.,, demek mes'ul in- sanlar ve devlet adamları için bir mazeret teşkil etmez. Men- fi neticeler karşısında böyle bir mazeret bizzat halk tarafından da kabul edilmez. Eski teza- hüratı hatırlamak bile istemez. Siirt Meb'usu MAHMUT meri Siirt Molu mA EEE Açıkta pek az Istanbul | Adliyesi 30 seneyi bitirmemiş yalnız iki hâkim var! Dünkü gazetelerden biri Adliye- || de yapılacak tensikatta (60) kişinin açığa çıkarılacağını yazıyordu. An- cak hiç bir dairede henüz açıkta ka- | lscakların adedi kat'i surette ma- lâm değildir. Burası devsirin ait İ olduğu vekâletlerce tesbit edilmiş bu lunmaktadır. Bizim öğrendiğimize göre İstanbul Ceza hâkimleri ara smda hizmetleri otuz seneyi teca vüz etmeyen iki zat vardır. Bunlar da Ağırceza reisi Hasan Lütfi Beyle ikinci ceza hakimi Hâmit Beydir. Ağır Ceza Reisi Hasan Lütfi Bey İ Diğer ceza mahkemelerinin reis ve | | azaları kâmiles otur seneyi ikmal İ etmişlerdir. Memurin lâyıhanın tatbiki halinde kendileri- nin tekaüde sevkleri icap etmekte ise de içlerinde ihtısaslarından istifa de edilecek zevatın bu karardan is- tisnası çok mübtemeldir. | Satılan | | Evrak ! in Tahkikat mühim safhaya girdi Sultanahmet evrak mahzenin- den satılan evrak hakkında tahkika- ta devam olunmaktadır. Müfettiş Celâl Bey © mahzende tetkikatta bulunmaktadır. Müfettiş dün de ikinci defa olarak mahzen memuru İbrahim Beyin malümatına müracaat etmiştir. Tahkikatın mü- him bir safhaya girdiği anlaşılıyor. lm eee C.H. F. Meclis grupu ANKARA, SAA. —C.H. fır. kası meclis grupu yarın saat 10,30 da içtima edecektir. Divanıharpte muha keme edilecek ANKARA, 25 (Telefonla) — 1. malâtı harbiye fişenk fabrikası mü- 'dürünü yaralayan Abdüllah hakkın. daki tahkikat bey'eti askeriye tara” fından idare edilmektedir. Abdullah divanı harpte mahakeme edilecek tir, Piyango KUPONU Bu kuponu kesip saklayınız. Piyango tafsilâtı 7 nel sahifemizdedir. hakkındaki | memur kalacak altı ay ile İstifa eden yok! Kadri Raşit Paşanın istifası tekzip ediliyor Dünkü akşam gazetelerinden bi- vi Darilfünunda baremin tatbik edi- ; irken müderrisler arasında ihtilâf çıktığını ve bilhas sa Tıp müderris. lerinin muariz var | ziyet aldıklarını, | bu sebepten Kadri Raşit Paşanın di- azalığından İs- üfa ettiğini yazı yordu. Yaptığımız tah kikata göre, bu İ OK. RAŞiTPş neşriyat doğru eğildi. | Darültünun emini Muammer Ra sit B. dedi ki: | “ — Barem hazırlanırken hiç “bir ihtilâf çıkmamıştır, Bu yoldaki meş- siyatı tekzip edebilirsiniz. Kadri Ra sit Pş. nın divandan ettiği mevzuu bahis bile değildir. Yeni yapılan bütçe salim esaslar daire sinde bütün müderrisleri tatmin €- | günü içtima ederek iade edilen ev- rakı tekrar tetkik edecek ve kararı- | m verecektir. Üç aylıklar TAT Haziran 1 «e tevziat başlıyor Eytam eramil ve mütekai haziran, temmuz, ağustos üç aylıklarının hazirandan itiba- ren defterdarlık tarafından ve- rileceğini yazmıştık. Dün yap- tığımız tahkikata göre üç aylık maaşların bir hazi i ren 23 tediyesine başlanacaktır. Maaş bordroları ikmal edilmek üzere dir. Maaş sahipleri mensup ol- dukları kazalar dahilindeki ma liye tahsil şubelerine müracaat ederek maaşların mumara sıra sile alacaklardır. İstanbul def- terdarlığının bu husustaki res- mi ili İtmci sahifemizdedir. Sofya elçisi ANKARA, 25 A.A. — Sofya el- giti Tevfik Kâmil Bey bu akşamki ekepresle Istanbula hareket etmiş- i Türk ordusunun genç zabitleri, münevverler, kadınlar ve gençler yakında Milliyet sütunla- rında sizi çok alâkadar edecek bir edebi roman okuyacaks rır. Bu rcmanın muharriri, yazıları yeni nes in lisanı olan arkadaşımız : Burhan Cahit Beydir. Burhan Cahit Bey bu en güzel eserini bilhassa Milliget için yazmıştır. Ese- rin her satırı Türk idealinin bir parçasıdır. Yüzbaşı Celâl ismini taşıyan bu fevkalâde eseri yakında gazetemiz sa- hifelerinde okuyacaksınız. sahifede 2 nel ve şaşırdılar yapacaklarını Felek Hikaye Roman mukayyet değildir. j e. Yunan şampiyon takımı Adada Otel Etranje'e şereflerine verilen öğle yemeğinde. Yunan takımı bugün Pireye avdet ediyor Foto: Femina Fenerbahçe maçındaki hâdise An- karada büyük bir teessüf yarattı Hükümet derhal ciddi ve müessir tahkikat N yapılmasını emretti.. ANKARA, (Telefonla) | nerbahçe ile maç yapmak için ge —Fenerbahçe-Olimpiyakos | len Yunanistan şampiyonu Olimpi: maçında zuhur eden hâdise | Yekos takımı bugün sant 10 da 13 Ankaranın resmi mahafi-. | ir vapurile Piraye evet dersi linde teessüfle karşılan- | yanları vari değildir. Yuma kefili muşt Hükümet hâdise | çeisi mösyö Pauris bu noktayı teyit hakkında ciddi tahkikat | eemiştir. yapılmasını emretmiştir. Misafirlerimiz evvelsi günü maç- sv tan sonra Galatasaray klübü tarafın dan Türkuvazda köndilerine verilen Yanan sporcuları .memle- akşam ziyafetine gitmişler ve orada ketlerine dönüyorlar Şehrimize Galatasaray ve Fe- | , (Devamı beşinci sahifede) © “anar, döner dubalar ve h'y'et li Yanar, döner, söyle- | nir bir icat! Karadeniz boğazındaki müşkülât ta ortadan kalkıyor “| a Tahlisiye umum müdürlüğünün. Karadeniz boğazı haricindeki eski dubanm yerine konulmak üzere al- | öğ dığı fener dubaları dün tesellüm €- | 7 dilmiş ve tecrübeleri: yapılmıştır. | Bunun için dün saat yarımda tahlisiye Rumeli müdürü Osman ve muhasebe müdürü Osman Beylerle bir hey'eti fenniye ve gazeteciler inyeye gittiler. İstinye koyunda bulunan her iki şamandıra kurulmuş bir halde idi. Kampanaları muayyen fasılalarla | yanıyordu. A Avrupanın pek az yerinde bulu- nan bu en son sistem sesli ve ziyaı | “© vE dubalar İsveçte yapılmıştır. 15 mil | #ey'et dubalarda tetkikat İ (Devamı beşinci sahifede)., | yapıyor İ otamebillerle
