15 Mayıs 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
-! Fırkanın Program ANKARA 14 (Telefonla alıy Bize “diyorlar ki “fırkanızm progra- Mm: yoktur,,. Bu iddianm isbatı Büçtür, Vaziyet ve hâdiseler öz önündedir. Cümhuriyet alık fırkasmın programma temel olan fikirler inkılâbımı- zın başlangıcından beri faali- yet ve tatbikat sahasında bir 'düzüye ilerleyip gitmeyor mu? Esasen daha evvel teferruatlı Mufassal bir program yapmak j müşküldü , i ,Filhakika bütün inkılâp fi irlerini:. ortaya atmadan ev- vel bu fiki-lere müstenit ve is- tikbale şamil bir program vü- İ cude getirmek yalnız ihtiyat” İ sız bir hareket değil, ayni 2a- manda inkılâp aleyhine mübe- veccih bir hareket ol Bur nunla beraber (o Cümhuriyet Baki fırkası programsızlık- la itham etmekte hiç bir isabet Yoktur. Türk inkılâbının esas- larını tesbit eden umdeler bir fırka programma esas teşkil €tmeyor muydu? Fırka umumi Tiyasetinin muhtelif tarihlerde ii vesilelerle ei Yannameler bir fırka proj İ minin ana hatlarından başka bir şey miydi? Kanaatimizce Cümhuriyet Halk fırkâsını bu memlekette İ zaman zaman doğan siyasi te- Şekküllerden ayıran mümtaz hassa, bu tarihi fırkanm her işte ve her teşebbüste hâdisatı icbar etmesi değil, tekâmül yo İ handan ayrılmamasıdır.Cümhu huriyet Halk fırkasının bekle- nen programını vücude getir- İ mek, bu büyük bir şeref izafe edecek. Fırka programı tama- men hayattan alınmış ihtiyaca. ve realitelere cevap veren bir İ Sârpıyor. Cümburiyet firkasının programı yalnız hali hazıra, kısa senelere değil memleketin istikbaline şamil- dir. İhtiva ettiği ana hatlar bü tün vaziyeti ifade ediyor: Va- tan, millet, devletin esas teşki lâtı ve âmmenin hukukunu ih tiva eden esaslar. firkanıt ana Vasrtaları, iktisat mevzuunda, Ziraat, sanayi, madenler; Or manlar; ticaret, nafia, maliye, talim ve terbiye, içtimai hayat ve umumi. sıhhat dahili, adli, harici siyaset, memurlar, ser- best meslek erbabı, vatan mü- dafaası. İşte bütün bu esasları en a- meli bir tatbik şekline irca e- den program C. Halk fırkası- ın müşahhas bir hüviyeti ©- lur, Unutmamalı ki memleket idaresinde en büyük marifet Parlak programlar, mükemmel kanunlar yapmak değildir. On ların tatbik ve tahakkukunu te Min etmektir. Bu noktai nazar dan şimdiye kadar Türk mille tini hayal veümitlerle oyalama İ miş, onu hiç bir sebep ve mülâ İ haza ile aldatmamış olan C. İ Halk fırkasınm ve şeflerinin ta rihi vatandaşlara en sağlam bir teminattır. Siirt Meb'usu MAHMUT Tevfik Rüştü B. Sofyadan geçerken SOFYA, 14 (A.A) — Cenev reye gitmekte olan Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey, Sofya istasyonunda Hari ciye Nazırı M. Boüroff tarafın dan istikbal edilmiştir. İki na- Zır, trenin tevakkufu müdde- tince dostane bir surette görüş | idi. müşlerdir. Ranya ve V e İ telgraflar: bir madde halinde | dahil edileceği Kaşmakarriris Vatansızların te Büyük Reise hürmet ve muhabbetler a Siirt holmes NE AFET Kuponlar B. Millet Meclisi Vatan hainlerinin İlk temas cumartesi hareketini şiddetle takbih etti Hatipler, Meclisin dünkü içtimaında hainlerin taşı- dıklari zihniyeti vak'alar ve hadiselerle izah ettile Bu vatan hainlerine Türk milletinin en büyük intikamı, her dön #enede bir, Reisicümhur intihabı göstermek olacaktır. REŞİT GALİP B. ANKARA, 14 (Telefon) — Bugünkü meclis in'ikadının Tuznamesine Pariste toplanan vatansızlardan Büyük Gaziye daha dünden duyulmuştu. İçtima salonun- da derin bir asabiyet hâvası- nmeşdiği hissediliyordu. Fa- Jih Rıfkı ve İzmir meb'usu Hüsnü Beylerin tahlifleri ya- pıldıktan sonra reis Kâzım Pa şa kâtip mevkiini işgal eden Ziya Gevher Beye Paristen ge len telgrafların okunmasını söyledi. ikkale meb'usu Türkiye siyasi mülteciler cemiyeti im- zasını taşıyan telgrafı evvelâ Fransızca metninden ve Fran- sızca olarak Okudu. Salonda bir gürültü koptu. Hatipler söz isteyorlardı. Bir taraftan söz isteyenlerin isimleri kaydolunurken diğer taraftan Ziya Gevher Bey tel grafın tercümesini de okudu. Cemiyetin gönderdiği telgraf şu şekildedir: Ankarada Çankayada Musta fa Kemal Paşa, “Kanunu esasiye mugayir olan teşrii intihabat ile gayri Fırka Kongresi çel telgrafın okunmasına vakit kanuni riyaset intihabmnı şid- detle protesto ederiz.,, Türkiye siyasi mültes ciler cemiyeti Diğer telgrafm altındaise Mehmet Alinin imzası vardır, Bu telgraf serapa bezeyanla doludur. Telgrafim sonunda Amme hürriyetini serbest inti hapla kazanmak için Türk de mokratlarının mücadeleye şid detle devam,, edecekleri musa? rahtır. Mevzu ve mesele anlaşılmış t. Mehmet Aliden gelen ikin- kalmadan ön sırada yer alan Kılmç Ali Bey sert ve keskin SR per ae VASFI RAŞİT 7 W. ŞERİF B, HAMDİ B. (Mersin) Dün vergiler meselesi görüşülmüştür Maliye Vekili temennilere ve tenkitlere cevap verdi Adliye ve Dahiliye ANKARA, 14 A.A. — Cüm | huriyet Halk fırkası büyük kon gresi bugün öğleden evvel İs- met Paşa Hazretlerinin riya- setinde toplanmıştır . Bu içtimada vilâyet kongre lerinin tetkikine memur edilen lâyiha encimeninin mazbatası okunmuştur. Mazbata bute- menniyattaki asli (maddeler hakkımda alâkadar vekiller ta- rafından lâyiha encümenine ve rilen izahat ve encümenin rok- tai nazarını ihtiva eylemekte Heyeti umumivesi üzerinde | Vekillerinin izahatı açılan müzakerede Trabzon mü rahhası Azmi Bey söz alarak Adliye vekâletince kanunlarda yapılmakta olan tadilâttan ve bilhassaceza muhakemeleriusu lü kanunu hakkındaki tadilâtm umumi hatlardan kongreye i- zahat vermesini Adliye Veki- Binden rica etmiştir , Adliye vekili Yusuf Kemal Bey adli kanunlarda yapılacak olan tadilâta ait lâyihaların ha- len mahkemci temiz tarafından ! tetkik edilmekte olduğunu ve bu tetkikatın ikmalini mütea- (Devamı 6 ıncı sahifede) .. KILIÇ ALİ B, bir sesle reise hitaben haykır dı — Paşam bu vatan hainleri nin telgrafları bursada neden okunüyor; bu namussuzlara kıymet mi veriliyor? Bu mütaleaya miişabih salo nun bir çok « köşelerinden s€s- ler yükseldi. Kürsüyü işgal et »miş bulunan Antalya mi“b'usu Dr. Nazifi Şerif Beyin âhenkli sesi gürültülere galebe çaldı. Genç hatip millet kürsüsünden Pariste toplanan sefillere, mil İete tercilman olarak, cevap ve tiyerdu. Antalya mebusundan sonra Vasfi Raşit, İzmir mebusu Ha Hil, Hasan Fehmi Resit Galip, YahyaGalip KocaelimebusuSır. rı, Ali Saip ve Edirne mebusu Şeref Beyler sıra ile kürsüyü iş gal ettiler ve Paristeki vatan- sızların hiyanet ve hayasızlık- larını ortaya döken sahnenin perdesini milletin huzurunda açtılar. ANKARA 14 (A.A.) — Bü- yük millet meclisi bugün saat 15 te reis Kâzım Pş. Hazretle- rinin riyasetinde toplanmıştır. Celsenin küşadını müteakıp “Türkiye siyasi mültecileri, namına Mehmet Ali imzasile Reisicümhur HazretlerineMec (Devamı Gıncı sahifede) Mecliste hararetli taraftarları vardır ANKARA, 14 (Telefon) — Jürinin kabulü usulünün kon- grede kabul “edilmemiş ol makla beraber bu fikir millet meclisi azası arasında ehemmi yetle nazarı dikkate alınmış bu İunüyor. Jürinin taraftarları a rasmda Yusuf Kemal Bey “Ad liye vekili sıfatile değil, Yu- suf Ziya Bey (Eskişehir) ve Vasfi Raşit Beyi saymak lâ- zımdır. Kocaeli meb'usu Salâhaddin Bey de şimdilik hiç olmazsa matbuat davalarınm jüri usulü nün ihdasına şiddetle taraftar dır, Bu mesele fırka programı na girmemiş olmakla beraber meclisin bu devresinde bir esa sa raptı ihtimali kuvvetlidir. Bu sene Darülfünunda karem tatbik edilmiyor ANKARA, 14 (Telefon) — Darüilfünusda bu sene baremin tatbikr bütçe mülâhazasile te- ehhür etmistir günü olacak ANKARA, 14 (Telefon) — Hâmiller mümessilleri geldi- ler. Hükümet erknı fırka kon- gresile meşğul bulundukların- | dan mümessillerle ilk teması r ancak cumartesi günü başlıya- caktır. Ayni gün hükümet na- rna müzakereye memur Sa- raçoğlu Şükrü Beyle mümes- siller arasında birinci müzake- re'celsesi aktedilecektir. Müzakeratı idare edecek ©- lan Şükrü Bey Maliye Vekâle- tinde bir büro tesis etmiştir. Bu büro Lozandan itibaren dü- yunu umumiye meselesinde ce reyan eden müzakerat ve mu- haberata ait bilâmum evrak ve vesaiki tanzim etmiştir. Hapis cezası 30 vilâyet iadesini talep ediyor İ CANKARA, 14 (Telefon) — Fırka lâyiha encümeninde tet kik edilmekte olan vilâyetlerin temennileri arasmda en çok nazrı dikkati celbeden mesele otuz vilâyetin borç meselesin- de hapsin iadesire — taraftar olduğudur. Isveç temyiz azasından M. How İsveç mahkemei temyiz aza sından M. How dünkü ekspres le şehrimize gelmiştir. Muma- ileyh şehrimizüe. bir kaç gür kaldıktan sonra Ankaraya gi- decektir. Fil Bebi ? m | i i i Taksim Sirkında Bebi #smindeki büyük filin alında gazeteciler Şehrimize, evvelki gün dört müslüman Tunuslu. kardeşin idatesi altında, büyük bir sirk geldi. Sirk müdürü dün saat ikide erkânı matbuatı davet e- derek, sirki gezdirdi, hayvana tr vahşiyeyi gösterdi ve icap e den izahatı da verdi. Sirk, ha- kikâten asri bir tarzda kurul- muştur. Ben Amar biraderle- rin verdiği izahate göre si rah ferah elli bin kişi edecek bir cesamettedir, Sirkte iki büyük fil, dört büyük kap- lan ile on kadar arslan, bir pan ter, dört beyaz şimal ayısı, muhtelif atlar, maymunlar, de veler ve saire vardır. Hayvana 'e demir kafeslerinden lubiyat Oyerine kadar onöbl şeklinde demir kafeslerin içi ne geçirilmekte ve gene > yük bir demir kafes içinde ic- İgrafı Mecliste nefretle karşılandı İngiltere veliahtı Prince de Gale Hz, nin önümüzdeki ağus tos ayında (Şarkı garipte bir seyahata çıkacağı dün şehrimiz. ecnebi mahafilinde söylenmek- te idi, Verilen haberlere nağa- ran Prince Hz. seyahatlerinin ilk merhalesi olarak Mısıra gi- derek kral Fuada iadei ziyaret edecek, oradan Filistine ve Ma verayişeriaya uğradıktan sonra Iraka geçerek kral Faysal siya ret edecektir. giderek Gazi Hz. ni ziyaretten sonra şehrimize gelerek bir kaç gün kaldıktan sonra Romanya Almanya ta- det edecek- Prince de Gale Hz. hemen bütün dünyayı dolaştıkları hal- de henüz Şarkı Garibi gezme- miş oldukları malümdür, Bu i- tibarla ağustosta yapacakları Tivayet edilen seyahati bâzı ec nebi mahafil çok mümkin gör- #mektedir. Bu hususta malâmât almak üzere İngiltere sefaretine mü- racaat ettik, Sefaret erkânım- dan salâhi; İ o Şehir meclisidün toplandı ve biri öğleden evvel, ikisi öğ- leden sonra olmak üzere üç | celse aktetti. Müstahdemin talimatı - İlk celsede müstahdimin şu besi talimatnamesinin hey'eti umumiyesi reye konarak kabul İ edildi. Bu sırada Safiye Hüse- yin H. alarak; üstahdemin (idareleri &haliyi adeta dolandırıyor. Mü racaat edenlerden beş lira alı- yorlar, Müstahdemin şubesi bunları menedebilecek mi?” De di. Sadeddin Ferit B. talimat- "eti umumiyesi ka de bütçesine geçildi. Muhiddin B. damızlık kümeş hayvanatı için bin lira tahsisat istedi. Ga: lip Bahtiyar B. damızlıktan ev- vel tahsisatm tavuk hastalığı- na karşılık tutulması daha doğ ru olacağını söyledi.Tevfik Sa- lim paşa, Cerrahpaşa hastane- Sine ait tahsisatın Üsküdarda- ki verem hastahanesinin masa- rifi inşaiyesine devrini teklif etti, Bu husustaki tahsisatın müessesatı sıhhiyeye muave- net şeklinde bütçe; geçirilme- i Idü.Masraf büt gesinin belediyeye ait kısmının müzakeresine başlandı. Bir kı- sım maddeler kabul edildikten sonra sabah celsesine nihayet verildi. İkinci celse İkinci celse saat ikide açıl- nasebetile Hacı Âdil B., fen memurlarına ihtisas zammı ya pılmak suretile ikdar edilmele- i ini söyledi. Büt- çe encümeni de bu fikre iştirak etti, Bu hususta hükümeti mer dı. Hey'eti fenniye maaşatı mü İngiliz veliahtı Ağus- tosta gelecek mi Prince de Gale'in Şarkıkaribe seyaha- tinde Ankarayı da ziyar eti söyleniyor edam m İngiliz veliahtı Prince de Gal hat haberini tekzip etmeyerek yalnız “henüz sefaretin böyle bir şeyden haberdar olmadığı» ttar bir zat seya- | mi” söylemekle iktifa etmiştir Muhiddin B.in maaşına 250lira zam yapıldı Kaymakamların maaşına zam redde. dildi; masraf bütçesi 11,514,350 lira olarak kabul edildi Şehir meclisince maaşına 250 ira zammedilen MUHİDDİN B. keziye nezdinde teşebbüs yapıl ması kararlaştı. Mektebi sana- yive belediye matbaalarının tevhidi ile ıslahı ve ihtiyacı te- minie kâfi bir şekle konmasına karar verildi. Şehir kütüphanesi İnkılâp müzesinin beş bin Yiralık tahsisatından iki bin rası tenzil edilerek tesis edile- cek belediye kütüphanesine ve riliyordu. Belediye mektpçusu Osman B. buna itiraz etti. 'ahsisat kesilirse her teşebbüste yarıda kalır”, Dedi. Fakat encümenin teklifi muva- fık görüldü. Darülbedayi ve konservatuar için 84 bin lira tahsisat kabul edil Kreş tahsisatı Darül'âcezeye muavenet fas Imda on bin lirası kreşe olmak üzere 55 bin lira tahsisat vardı. Bu fasıl hayli münakaşayı mu- cip oldu. Hacı Âdil B. tahsisa tın tezyidini teklif etti. Bütçe encümenince buna imkân gö- rülmedi. Refik Ahmet B. kre- şin tevsii ve tecrithane yapıl ması lüzumunu müdafaa er*:#(” (Deyamı ıncı saf” öğ
