13 Mayıs 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

| Hükümetin | Programı Yeni prensipler, yeni Pro i nda bulunmıyo- | Bam karşısında in. daha doğ- Tüz. İsmet Paşamı! Tüsu Cümhuriyet hükümetinin programı meva stir. Hükümet, her şeyden *vvel memleketin dahili ve ha- İrici bir sulh ve huzur havası i- çinde yaşatılmasına ehemmiyet İveriyor. Haricen sulh imkânla- İrmu arttırmağa, dahilen Cüm- İhuriyet kanunlarınm herkesçe muhterem tanmmasına çalışı- Yor, Bu görüşte ki isabeti kim- | se inkâr edemez. Muhakkak ki, memlekette sulh ve sükün hâ- Vası yaratılmadıkça:; idarede, iktısadiyatta yapmağa mecbur | olduğumuz bunca ıslahatın ta- hakkukuna imkân bulunmaz. Türkiye'de, yalmz B. M. Meelisimin iradesi bâkimdir. hnum aksine delâlet edecek I vaziyet, gayri meşrudur. nun için memlekette anarşik | Sereyanlara mâni olmayı, istik Tarsızlık manzardsı gösterecek âdiselere meydan vermemeyi, | hükümet en iptidai bir vazife Saymaktadır. İsmet Paşa; bütçede mutlak bir muvazene ve bunu temin i- Şİn de azami tasarruf ve iktısat Yolunda öteden beri açmış bu- lunduğu yolda, önümüzdeki se- | Me içinde daha radikal yürü- Mek azmindedir. Onun bu ka- Tarı hem içinde bulunduğumuz Vâziyet ve şeraitin icaplarına tevafuk, hem de Dördüncü B. M. Meclisinde zahir ve hâkim olan ayni fikir ve karara tama- men tetabuk ediyor. Meclis ile hükümet arasındaki bu ahenk Muvaffakıyetin temel taşıdır. İlâveye tüzum yok ki, bundan | başka muvazene, ginacnaleyh tasarruf fikrine bağlı olmıyan bir hükümete inanmak güçtür. smet Paşa gibi, ciddi devlet alamlarınm hükümet etmekten anladıkları mâna; yalnız günle tini geçirmek değil; her adım- larında âtiyi göz önünden ayır Mamaktır. Yarınmı düşünmi- Yen bir hükümet için mesele ittir; Sikıştığı anda, yüreği “ızlamadan çekilir, gider. Hal- buki Fırka ve Meclis için vazi- Yet öyle değildir. Memleketin İdare mes'uliyetini omuzlarına Yüklenmiş olan B. M. Meclisi; Yerinde kalmağa, her müşkülü Yenmeğe, bunun için de tasar- Tuf, iktısat, ıslahat gibi, her mülahaza ve tedbiri göz önüne almağa mecburdur. Bütün ma- Tifet: iktisat ve tasarruf yolun- da yürürken, umumi hayatı Sarsmamaktadır. Hükümet; ik tisadi ve mali vaziyetimizi cid- Halk Fırkası di bir sarsıntıya maruz. bırak- madan yeni inkişaf safhalara ve yeni imar. programlarına bileceğini ve başladığı iş evakkuftan sıyanet edece- mit ediyor. Bu ümidinin gayesi- ğini tahakkuku; umumun dir, Hükümet, harici borçlar me sölesindeki noktai nazarını ye- niden izah ediyor; Bu meseleyi kat'i bir karara bağlamak yoruz. Hakkaniyet ve kabi yet dairesinde bir tarzı hallin bir gün teahhur etmesinde hiç bir menfaatimiz yoktur Bazı varidat kanunlarının islah ve tadili hakkında C. H. Fırkasımın verdiği karar, İsmet Paşa hükümetinin programın- da mühim bir yer bulmuştur. Hükümet bu kanun lâyihaları- nı da, Büyük Meclise takdim etmiş bulunuyor. Mevzuu bahs kanun lâyihalarında hâkim o- lan esas fikir, bir taraftan mil- İM devletin en mühim vasıtası olan cümhuriyet hazinesinin kudretini muhafaza; diğer ta- raftan da yapılacak tadilât ve ıslahatım, iktisadi şartlarla 8- hengini temin etmektir. Filh. kika bu- “işte mükelleflerin menfaat ve kabiliyetleri kadar devletin ihtiyaclarını da düşün mek mecburiyetindeyiz. Unut: mamak lâzım ki; Türkiye; siya İSİ, coğrafi ve müstesna vaziv: Avrupa birliği Hey'etimiz dün Cenev- re'ye hareket etti Tevfik Rüştü Beyin komisyonun mesaisi beyanatı İvi düşünülen 18 F hususiye Avrupa birliği tetkik komisyo- nunda Türkiyeyi temsil edecek olan Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyin riyatetindeki heyeti murahhasamız dün ekspresle Ankaradan şehrimize , ve Haydarpaşa istasyonun- da Vali Muhiddin, Vali muavini Faz lı, Polis müdürü Ali Rıza Beylerle Muhtelit mübadele komisyonu beye ti Türk murahhasları tarafından kar şılanmıştır Heyet azası llman şirketi tarafın dan emirlerine tâhsis edilen bir mo törle İstanbula geçmiş ve doğruca Tokatliyan oteline girerek,ayni gün de yine ekspresle Cenevreye hare- ket edecekleri için tren saatine inti- zaren otelde istirahat etmişlerdir Mazbataların tetkiki- ne devam olunuyor Manisa meb'usu Hâlil B. meb'us- luktan tekrar istifa etti Bolu meb'uslarının intihabına hile dair iddialar kat'iyen esassızdır Ear ANKARA, 12 (Telefon) — talar! kik encümeni £ kendisinden izabat almıştır. Mazbaial ii Recep Bütçe enelimeni de Maliye bugün, encümen reisi Recep S İk Beyin encümenlerindeki İş | vekilini davetle vergiler hak- orda tine binaen toplans- | kında noktai nazarını öğren- hapsi ve ihzarf encümenlerin miştir . il Denizli meb'usu “Mazhar tetkikleri üzerinde kat'i karar ilememiştir. p ve Tekellür etmiş vaziye te göre Bolu meb'usları Cevat Abbas, Emin Cemal, Falih Rıfkı, Hasan Cemil ve Şükrü Beylerin intihaplarma hile ka rıştığı hakkındaki iddia ile Kayseri meb'usları Ahmet Tev fik ve Coşgun Osman Beylerle Afyon meb'usu Molla oğlu Ce Tekrar meb'usluktan istifa eden HALİL BEY ti itibarile bir çok büyük cere- İ yanların" merkezinde * bulunu- lemleketin bu vaziyet ve ti; vatandaşlara , bazı merhuriyetler, zaruretler tah- yor. M: hakkında gazet Hariciye Vekili istasyondan çıharken.. emiz€e m Heyet evelce yazdığımız gibi Harici ye Vekili Tevfik Rüştü Beyin riya- setinde Meclis Reisi sanisi Trabzon meb,usu Hasan ve Hariciye ikinci daire umumi müdürü Cevdet Bey- lerden mürekkeptir. Heyete dahil olan Hariciye Vekili siyasi müşaviri Suphi Ziya Bey de bir gün sonra heyete iltihak etmek üzere.şehrimizden hareket edecek- tör. Heyet Sirkeci istasyonunda mera Gmle teşyi edilmiş “ vebir müfreze polis resmi selâm Pa etmiştir. Vali Muhiddin, polis müdürü Riza, muhtelit mübadele Türk murahhas- ları, şehrimizde bulunan bazı sefirler Devami 4 üncü sahifede) kümeli... — karıştığına intihaplarına hil esassız olduğu anlaşılan Bolu meb'usları karıştığı iddinler CEVAT ABBAS B. FALİH RIFKI B mal Bey hakkındaki şikâyet ler varit değildir. Manisa meb- usu Halil Bey Meclise tekrar istifasını verdiğinden mazbata encümenine tevdi edilmemiş- tir. İstifaname meclisin per- şembe in'ikadmda okunacak- tır. Kütahya meb'usları Mus- tafa Bacak Bey ile Tevfik Be yin suteti intihapları mazbata larının tasdik edilmemesi icap ettirdiği kanaati vardır, İzmir meb'usu Halil Bey ile Kütah- ya meb'usu Hakkı Bey hakkın daki itiraz, esassızdır. Encümendemazbataları tetkik edilen diğer mebuslar isc Aksa ray meb'usu Rıza Nisari, İspar ta meb'usu Kemal Turhan, Si- nop mebusu Hulusi Beylerdir. Bunlar hakkında nasıl bir ka rar verileceği henüz malüm de mil ediyor. Hiç bir mülâhaza ve sebeple bu zâruretleri gör- memezliğe gelemeyiz. Siirt Meb'usü MAHMUT Son dakika: Vilâyetler S5 e iniyor! vilâyet hangileri? ANKARA, !2 (Teleton) — Yeni taksimat mülkiye lâyiha sınm Heyeti vekilede müzake- resi ikmal! edildikten sonra 18 yiha devlet şurasının tetkikine arzedilecek ve bilâhara Mecli- se tevdi olunacaktır. Hazırla- nan üç projeden cüz'i taksimat 45 vilâyet olarak tesbit eden projenin kabulü muhtemel gö rünüyor. Bu takdirde mezkâr | projeye nazaran ilga edilecek olan 18 vilâyet şunlardır: Bordur, Aksaray, Niğde, Ha kâri, Gümüşhane, Sinop, Ço rum, Rize, Gireson, Ordu, To- kat, Kütahya, Bilecik Kırklar- eli, Denizli, Kırşehir, Çankırı. Kongre Fırka kongreli bu sabah toplanıyor Kongre, cumartesi günü mesaisini bitirmişolacak! ANKARA, 12 (Telefon) — C. H. Firkası kongresi yarm (bugün) sabah'saat onda hey'- eti umumiye halinde: toplana- caktır. Kongre cumartesi öğleye kadar faaliyetini ikmal. etmiş bulunacaktır. Bu mütasebetle fırka kongresinin Karar ve fa- aliyeti etrafında Gazi Hazretle Ti ya bir beyanname neşrede- cekler veyahut ta kongrede bir nutuk irat edeceklerdir. Kongre encümenleri dün ve bugün öğleye kadar mesaileri- ne devam etmişlerdir. Lâyiha encümeni dün Zira- at Bankası müdürünü - davetle | Müfit Beyin riyasetindeki he sap encümeni 1927.den bu se- nerin Nisan sonuna kadar olan hesapları tetkik etmiş ve hesa- batın muntazam ve usule. mu» tabık olduğunu görerek maz- batasını tanzim etmiştir Terkos | Islâhat projesini sür! atle hazırlayac ANKARA, 12 (Telefon) — Hükümetle Terkos sındaki müzakeratıf reyan takip etmekte ole evvelce bildirmiştim. Kıs. müddet zarfında bir ıslahat | projesinin tanzimi ile alâka | kadar vekâlete takdim olunma sı şirkete tebliğ edilmiş Bu projenin hükümetçe tas vibini müteakıp şirket projeyi | derhal mevkii tatbike koyacak | tır. ara Parlâmentolar konferansı | ANKARA, 12 (Telefon) — | Beynelmilel (o parlâmentolar | konferansına iştirak edecek mu | rahhaslarımız yarın meçlis ri- ! yaset divanmda tesbit edilecek | tir. Dayinler Fransa'da reis Dün iki mümessil daha geldi Dün trenle gelen M. PRUDHOME ve M. VAYT Düyunu Umumiye hâmiller murabhaslarından. Fransız M. Prudhome ile İngiliz M. Vayt ve refikası dünkü ekspresle şehrimize gelmiş ve Perapalas oteline yerleşmişlerdir. Maliye vekâletile müzakere ye memur edilen hey'et artık tamamen şehrimizde . toplan- mışlardır, ve cuma günü Anka- rada bulunmak üzre bugün, ol madığı takdirde yarın Anka- raya hareket edeceklerdir, Müzakeraun © pazartesiye başlaması muhtemeldir. Müza- keratin tarzı dereyani o zamani takârrüir edecektir. Talililer 15 Bin lira 7053 numaraya çıktı Onuncu tertip tayyare piyan gosünün dördüncü. keşidesi dün ikmal edilmiştir. Dünkü keşidede 7053 mimafaya “15 bin lira, 35568 numaraya 12 bin lira, 12404 numaraya da 10 bin lira isabet etmiştir. (Keşidede ikramiye ve mü- kâfat kazanan diğer numaralar | iç sayfamızdadır. | Ticaret ve Zahire borsası 5-bin liralık bir istik- raz aktedilecektir. İstanbul Ticaret ve Zahire borsası idare meclisi dün top- Yanmıştır. Bu içtimada işlerin durgun luğu yüzünden borsanm mali vaziyetinin fenalaşması dolayı- sile yapılması düşünülen tasar ruf mevzuu babsolmuştur. Bu taşavvur.etgalında bir çok mü- naltasalar cereyan etmiş ve a- gibi piz etli olan ıretile tasarruf ic- olmadığını söylemiş rini tahdit iğ İ Neticede diğer aza da bu nok tayr nazarı tasvip etmiş ve bor sanm şimdiki teşkilâtı ipka edi lerek bir aylık idaresini temin etmek üzere (5000) liralık bir istikraz aktı kararlaştırılmıştır. Borsa meclisi müteakıp ay- larda varidatınin artacağı kana di atin Bu istikraz İstan- bul Ticaret odasından temini için Oda nezdinde teşebbüsatta bulunulması da muvafık görü müştür. Bir ay böylece geçi lecek ve sonra varidat vaziyeti. nin inkişafına göre lâzım gelen tedbirler almarak borsanın ma- li müşkülâttan kurtarılmasına çalışılacaktır ,/Reisicümhur bugün intihap edilecektir İ İ icümhu! intihap ediliyor M. Briand namzetliğini koydu.. Bugün Fransada Reisicüm- cü in hurluk intihabr yapılacaletır. # a İ koymağa mecbur Fransız kanunu esasisine göre Fransız Reisicümhur intihabı her yedi senede bir defa yapı- hr. Şimdiki Röisicimhur M. Doumerg 13 haziran 1924 sene- İ sinde intihap edilmişti. Kanı- nu esasiye göre Reisicümhur- luk müddeti hitam bulmazdan evvel yeni Reisicümhur inti- habr lâzım geldiğinden intiha. bm 13 mayısta bitmesi icap e- diyor. Fransada yeni Reisicümhü intihabı âyan ve meb'usapı me lislerinin iştirakile aktedilen bir celsede yapılır. En kuvvetli namzet olarak Hariciye Nazırı M. Briand ile âyan reisi M. Donmerg ileri sürülmektedir. Maamafih imtihabım alacağı şekil son güne kadar belli ol- maz. Fransada Reisicümhur intihabı hiç beklenilmeyen ne- ticeler verir. Bu hususta gelen telgraflar şunlardır: PARİS 11 (A.A.) -- Âyan mec- isinin sel cenah demökrüt grupu Reisicümhurluk için yapılan intiha“ bin ilke reyi toplanışında hiç bir nam zede rey vermemeğe ve ikinti rey toplamında, . ilk tey toplanışta en | fazla reyi alına müzaheret etmeğe karar vermiştir. Hariciye Nezareti de vuku bulan mülâkatta parlamen- t0 erkânından elli kişi hazır bulun- muştur, Mülâkat heyecanlı olmuş- tor M. Thomsen; M, Briandâ İsminişi Fransada en maruf . isim olduğumu; bu marofiyetin ecnebi memleketler. de de gayi ve sulh siyasetinin tim- sali olarak tanınmakta bulunduğunu hatırlatmıştır. M. Briand, Cemiyeti Akvamı ve Hariciye Nezaretini ter- ketmek mecburiyetinde ani söyleyerek itiraz etmiştir. Nihayet M. Briand muvafakat etmiş, fakat namzetliğini ne gibi şerait altında kalmış olduğunu M. Doumergue'e izah etmelerini ar: kadaşlarından rica etmiştir. Hafize Suzan Hanım macerasını anlatıyor.. İzmir sabık Fransız konsolosunun zevcesi matbaamıza geldi “Ben yerimden kalkamam. — Sebep olanların gözleri... — Soğuk süt çocuğa dokunur da.. ,, Sağda Suzan HK. ve Fazıl B. matbaamızda. Solda ihtiyar hanım ayaklarımı üstünde kilçik bebeği © mumaralı ma- | li bir Tavukpazarnda 5 vi boyalı harap evin kapısı açıktı Karanlık koridordan topraklara ça- mağır sularına basmamak için, atla yarak geçtik. Tahtaları çürümüş, mu vazenesi bozulmuş eski merdiven- den çıkarken derinden bir ninni se si aksediyordu. Birinci katın bütün odaları kitli, belli ki burası komşula | daya girdiğimiz zaman oldukça da rm söyledikleri gibi | “kâr odaları | ğınık eşyalar arasında kaldık, Duvaı İ dan düvara gerilmiş iptere çocuk böz halirie konmuş bir ev Çocuk feryadı İkinci kata çıktığımız zaman niri ni seslerini susduran bir yadı ortadaki kapısı yarı açık oda dan aktetti. Bu kapımın önünde kir rimden kalkamam? çocuk der- En kuvvetli nemsetlerden M. BRİ AND ve âyan reisi M. DOUMERG Mumaileyh, Avrupa birliği kom: tesile Cemiyeti Akvam meclisini, mesaisine iştirak etmeyecektir Meb'uslardan mürekkep bir he € kabül eğen M. Donmerg M. Bel andın uzun senelerden beri sarfetl mekte olduğu faaliyetine Elyadi sarayından ziyade Hariciye Nezare tinde daha iyi bir şekilde devam el deceğini söylemiştir PARİS 12 (A.A) — M. Brian Reisicümhurluğa namzet gösterilm, si matbaatın- büyük bir ekseriyet tarafmdan gayet müsait bir sureti karşılanmıştır. Bununla berâber ga #eteler, bu intihapta M. Briand v M. Döwmerg gibi iki muktedir v mümtaz şahsiyetin karşı karşıya bı Iunmasından dolayı intihabın netic si hakkında şimdiden tahminatta bi lunmak hususundaki güçlükleri ka: detmekten bali kalmamaktadır. M Briand'ın siyasi mazisi son dereç de dolgundur. Mumaileyh 12 def Başvekâlette bulunmuştur. Ayni 22 manda ccnebi memleketlerde İnkâ <dilmeyecek bir nöfuza sahiptir. M Doumerg büyük harte dört oğlun kaybetmiş. ciddi çalışkan ve sad bir hayat geçirmiştir. M. Briandın dostları, mumailey bin ilk rey toplanışında olmasa bil ikinci rey toplanışında parlak bü muvaffakıyet kazanarak intihap © dileceğini temin etmektedirler. M Doumergin ahpabı ve taraftarları dı kendisinin kazanacağı hakkında ay. ni derecede emin görünmektedirler ilarken güz tenekesi tahtaların üzerin. de gene çirkef suları var. “Gel içeri” Odanm kapısını vurduk. İçerden kısık bir kadın sesi cevap verdi: — Kimo? Gel içeri gel. Ben ye Bu nazik davete icabet ederek o leri ve kadın çamaşırları asılmış, Kösede bir mindere oturmuş, daha doğrusu uzanmış kırk beş yaşların. da bir hanım uzattığırayaklarmı be, (Devamı 4 üncü sahife?”